اقدامات دولت ترامپ برای پیشبرد سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ـ قرار دادن سپاه در فهرست گروه های تروریستی، امتناع از تمدید معافیت پنج کشور باقی مانده از تحریم نفتی ایران، خودداری از تمدید بخشی از معافیتهای همکاری هستهای با ایران، افزودن بخش فلزات و معادن ایران به لیست تحریم ها ـ و اقدام متقابل جمهوری اسلامی ـ تروریستی خواندن فرماندهی مرکزی آمریکا موسوم به سنتکام و همه نیروهای وابسته به آن، توقف صادرات آب سنگین و اورانیوم غنیشده برای مدت دو ماه، اعلام در دستور قرار گرفتن خروج مرحله به مرحله از برجام در صورت عدم تأمین امکان مبادلات توسط اروپا ـ فضای متشنج بین دو کشور را بیش از پیش تشدید کرده است. دولت آمریکا با اعزام ناو هواپیمابر “یو اس اس آبراهام لینکتن” به منطقه، استقرار جنگندهبمبافکنهای “بی-۵۲” در پایگاه نظامی آمریکا واقع در امیرنشین قطر بر آتش تهدیدات افزوده است. فضای تنش آلود، میدان را برای یکه تازی نیروهای جنگ طلب دو طرف باز کرده است.
دولت ترامپ از تشدید تحریمهای اقتصادی تا ایجاد فضای جنگی برای تسلیم جمهوری اسلامی فروگذار نمی کند. در عین حال مدعی است که آمادۀ مذاکره است. اما مذاکره ای با پیش شرط های بسیار. جمهوری اسلامی نیز همزمان با سیاست تهدید و انجام اقداماتی در جهت خروج از برجام، بر فعالیت دیپلماتیک خود افزوده است. تاکید جواد ظریف، در سفرش به امریکا، بر ضرورت مهار بحران خطرناک کنونی میان ایران و آمریکا، تلاش او برای استفاده از اختلاف موجود بین ترامپ و برخی از اعضای کابینه او و شکاف انداختن بین دولت امریکا و متحدینش در این راستا بود.
تنش بین دو کشور در هفتههای اخیر به نقطه پر مخاطرهای رسیده است، هر دو طرف در مسیری افتادهاند که راه برگشت را دشوار کرده است. کسانی مثل جان بولتن و مایکل پمپئو خواهان فراتر رفتن از سیاست اعمال فشار حداکثری هستند. در این سیاست دولت اسرائیل، عربستان و امارات در کنار آنان قرار دارند. آن ها می خواهند امریکا را به جنگ با جمهوری اسلامی بکشانند. ترامپ تا کنون بر تسلیم جمهوری اسلامی با توسل به تحریم های فلج کننده اقتصادی باقی مانده است. جمهوری اسلامی نه می خواهد با امریکا و متحدین آن بجنگد و نه تسلیم ترامپ شود. اما هر دو طرف به سوی اقدامات تنش افزا گام بر می دارند. در چنین فضائی، از امکان کنترل اقدامات ناگهانی و اتفاقی کاسته می شود و یک حادثه و یا خطا می تواند به درگیری نظامی بیانجامد. برهمین پایه نگرانی از درگیری نظامی دو کشور و خطر فراروئیدن آن به جنگ گسترده به شدت افزایش یافته است.
برجام خطر جنگ را در سال های پیش منتفی کرد. اما آنچه مانع استفاده از فضای بعد از برجام برای حل اختلافات با دولت آمریکا شد، سیاست دشمن محور جمهوری اسلامی، آزمایشهای موشکی سپاه، شعارنویسی علیه اسرائیل روی موشکها، تعیین زمان برای نابودی اسرائیل، اقدامات نظامی خارج از مرزهای کشور، دخالت در سوریه، یمن، لبنان و عراق بود. خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی به پشتوانه سپاه و دیگر ابزار قدرتش، مانع گشایش در مناسبات سیاسی و اقتصادی با جهان خارج بعد از برجام شد. امروز باز با وضعیت مخاطره آمیز کنونی و خطر درگیری نطامی بین دو کشور روبرو هستیم.
حزب چپ ایران (فدائیان خلق) بر این باور است که عامل اصلی این وضعیت پرمخاطره، سیاست ها و عملکرد مخرب جمهوری اسلامی به ویژه سیاست توسعه طلبانه آن در منطقه است. جمهوری اسلامی با چنین اقداماتی زمینه را برای تهدیدهای بین المللی و منطقه ای، همدستی دولت سلطه گر آمریکا با کشورهای مرتجع منطقه، تحریم های گسترده اقتصادی و سیاست های مداخله گرانه نظامی علیه کشورمان فراهم ساخته است. ما بر این باوریم که درگیری نظامی بین جمهوری اسلامی و دولت امریکا نتایج ویرانگری برای کشور ما و منطقه به بار می آورد. راه جلوگیری از درگیری احتمالی نظامی، متوقف نمودن تهدیدها علیه همدیگر و آغاز مذاکره بدون قید و شرط است. خارج شدن جمهوری اسلامی از برجام، می تواند اتجادیه اروپا و دولت ترامپ را علیه جمهوری اسلامی متحد کند و کشور را در یک قدمی جنگی قرار دهد که قربانی اصلی آن مردم ایران خواهد بود. ما بر سیاست تنش زدائی، انجام مذاکره برای پایان دادن به تحریم های فلج کننده اقتصادی و حل اختلافات بر سر میز مذاکره تاکید داریم و معتقدیم که ادامۀ وضعیت موجود خطر بروز درگیری نظامی را افزایش می دهد. در شرایط کنونی ضرورت دارد نیروهای صلح طلب و آزادیخواه هم صدا از مذاکره بدون قید و شرط دو کشور برای حل اختلافات دفاع کنند و از سازمان ملل و دیگر مجامع بین المللی خواستار مداخله برای پایان دادن به تنش بیشتر و انجام مذاکره بین دو کشور شوند.
هیئت سیاسی ـ اجرائی حزب چپ ایران (فدائیان خلق)
۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۱۴ ماه مه ۲۰۱۹)