شنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۲ - ۰۱:۳۸

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

شنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۲ - ۰۱:۳۸

لشگر تحصیل‌کرده‌های بیکار در ایران

بنا بر گزارش مرکز آمار ایران در سال گذشته، کمی بیش از ۲۷ درصد از شاغلان، تحصیلات دانشگاهی دارند و نزدیک به ۷۳ درصد از شاغلان در ایران تحصیلات دانشگاهی ندارند. البته سهم عمده‌ی شاغلانی که تحصیلات دانشگاهی ندارند از آنِ مردان است و نیمی از زنان شاغل در بازار کار از تحصیلات دانشگاهی برخوردارند.

دولت ایران می‌گوید در یک سال گذشته یک میلیون شغل ایجاد کرده است، اما گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ تنها برای ۲۶۲ هزار نفر شغل ایجاد شده است.

از جمعیت ۸۵ میلیون نفری ایران نزدیک به ۲۶ میلیون نفر در بازار کار حضور دارند که از میان آنها تنها ۲۳ میلیون و ۴۳۶ هزار نفر شاغل هستند و ۲ میلیون و ۵۳۵ هزار نفر بیکارند. در کنار آنها، بیشتر از ۲ میلیون و ۲۲۹ هزار نفر نیز اشتغال ناقص دارند، یعنی این گروه هم کارِ درست و حسابی ندارند و در ردیف بیکاران‌اند. بنابراین، جمعیت بیکارِ ایران را باید ۴ میلیون و ۷۵۰ هزار نفر در نظر گرفت.

بنا بر آمارهای رسمی در سال ۱۳۷۶ وقتی دولت محمد خاتمی به قدرت رسید کل شاغلان کشور ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر بود و در پایان هشت سال ریاست جمهوری آقای خاتمی تعداد شاغلان نزدیک به پنج میلیون نفر اضافه شد و به ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۸۴ رسید.

از آن زمان تا کنون تعداد شاغلان به ۲۳ میلیون و ۴۳۶ هزار نفر رسیده یعنی در هجده سال گذشته کمتر از سه میلیون شغل جدید در ایران ایجاد شده، در حالی که سالانه به صورت میانگین بیش از ۸۰۰ هزار نفر به جمعیت در سن کار (جمعیت بالای پانزده سال) اضافه شده است. این یعنی بیشتر از ۱۴ میلیون نفر به سن کار رسیده‌اند اما تنها برای سه میلیون نفر کار ایجاد شده است و یازده میلیون نفر به جمعیت غیرفعال اضافه شده‌اند. نرخ مشارکت اقتصادی در ایران ۴۰/۵ درصد است، یعنی از هر صد نفر ایرانی حدود ۴۰ نفر کار می‌کنند.

با آنکه نرخ رسمی بیکاری در سال گذشته ۹/۷ درصد بوده است اما این عدد به تنهایی تصویرِ درستی از وضعیت بیکاری در ایران ارائه نمی‌کند زیرا یا افراد به علت شرایط بد اقتصادی ترجیح می‌دهند که هر کاری را قبول نکنند یا آنقدر ناامیدند که بازار کار را ترک کرده‌اند. بنابراین، هرچند شاید آمار دولت مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل در پایان سال گذشته درست باشد اما معنی آن این است که بیش از ۷۰۰ هزار نفر از بازار کار خارج شده‌اند.

تعداد زیاد دوشغله‌ها در بازار کار

جمیعت در سن کار ایران، یعنی افراد بالای پانزده سال، بیشتر از ۶۴ میلیون نفر است که ۳۸ میلیون نفر از آنها غیرفعال‌اند و تنها کمتر از ۲۶ میلیون نفر در بازار کار مشارکت دارند.

در میان جمعیت شاغل نیز نزدیک به ۶۰ درصد، یعنی حدود ۱۴ میلیون نفر، بیشتر از ۴۴ ساعت در هفته کار می‌کنند. به عبارت دیگر، بخش عمده‌ی نیروی کار ایران به علت ناکافی بودن درآمد و مشکلات اقتصادی یا دوشغله‌اند یا بیش از میانگین رسمی کار می‌کنند.

افزایش جمعیت غیرفعال و روند صعودیِ جمعیت جوان و تحصیل‌کرده در ایران مسئله‌ای بسیار جدی است. به نظر کارشناسان، افزایش نسبت جمعیتِ غیرفعال در سال‌های اخیر به معنی دشوار شدن تأمین نیازهای خانوارها و در نتیجه گسترش فقر است و این روند می‌تواند به گسترش نابسامانی‌ها‌ی اجتماعی مانند افزایش اعتیاد و طلاق بینجامد.

بیکاری زنان و دانش‌آموختگان

بنا بر تازه‌ترین آمار مؤسسه‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، ایران اکنون حدود ۳/۳ میلیون دانشجو دارد و سهم دختران و پسران در دانشگاه‌ها‌ تقریباً برابر است. علاوه بر این، هر سال حدود ۸۰۰ هزار نفر از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند اما تعداد دانش‌آموختگان مراکز آموزش عالیِ دانشگاهی در میان شاغلان فعلیِ کشور بسیار کم است.

بنا بر گزارش مرکز آمار ایران در سال گذشته، کمی بیش از ۲۷ درصد از شاغلان، تحصیلات دانشگاهی دارند و نزدیک به ۷۳ درصد از شاغلان در ایران تحصیلات دانشگاهی ندارند. البته سهم عمده‌ی شاغلانی که تحصیلات دانشگاهی ندارند از آنِ مردان است و نیمی از زنان شاغل در بازار کار از تحصیلات دانشگاهی برخوردارند.

در میان ۲/۵ میلیون بیکار نیز بیشتر از ۹۴۰ هزار نفر تحصیلات دانشگاهی دارند و این یعنی بازار کار ایران با نیروی کارِ تحصیل‌کرده‌ی دانشگاهی ناسازگار است و فضا برای اشتغال افراد تحصیل‌کرده‌ی دانشگاهی فراهم نیست.

در سال‌های اخیر رقابت سختی بین زنان و مردان برای ورود به دانشگاه‌ها وجود داشته است. تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی حدود ۱۲ میلیون برآورد می‌شود که تقریباً نیمی از آنها در گروه شاغلان جای دارند و بقیه غیرفعال‌اند یعنی به دلایل گوناگون به دنبال شغل نیستند.

برخی بیکاری دانش‌آموختگان مراکز آموزش عالی را به توسعه‌ی ناموزون و بی‌رویه‌ی آموزش عالی مرتبط می‌دانند که در چند دهه‌ی گذشته با شدت اجرا شده و اکنون بازار با عرضه‌ی زیاد نیروی تحصیل‌کرده مواجه است در حالی که تقاضای کافی برای این گروه در بازار کار وجود ندارد. برخی از نیروهای متخصص و تحصیل‌کرده به علت پیدا نکردن شغل مناسب و با حقوق کافی، راه مهاجرت را در پیش گرفته‌اند.

بنا بر گزارش مرکز آمار ایران، بیکاری در میان جوانان، به‌ویژه زنان، بسیار بالاست به گونه‌ای که نیمی از زنان شهری بیکارند و از هر دو زن جوان شهری که به دنبال یافتن شغل‌اند یک نفر نمی‌تواند شغلی پیدا کند.

یک مقایسه‌ی ساده نشان می‌دهد که از سال‌ ۱۳۸۴ تاکنون نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر از تعداد شاغلان زن کاسته شده است. در سال ۱۳۸۴ نزدیک به چهار میلیون زن شاغل وجود داشت اما اکنون این رقم به سه میلیون و پانصد هزار نفر کاهش یافته است.

بیکاری جوانان یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی ایران است. نرخ بیکاری جوانانِ ۱۵ تا ۲۴ ساله در سال ۱۳۸۴ برای مردان بیش از ۲۰ درصد و برای زنان بیش از ۳۲ درصد بوده است، در حالی که این رقم در سال ۱۴۰۱ برای مردان به بیش از ۲۲ درصد و برای زنان به بیش از ۳۵ درصد رسیده است.

تحریم‌ها، رشد منفیِ اقتصادی و تورم کمرشکنِ ۵۰ درصدی، اقتصاد ایران را چنان ناتوان کرده که قادر به جذب نیروی کار جدید نیست و به علت افت شدید سرمایه‌گذاری، حتی نمی‌تواند نیروهای کار فعلیِ خود را حفظ کند.

در اوج شیوع ویروس کرونا در بهار ۱۳۹۹ حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار شغل از بین رفت. بازگشایی برخی بنگاه‌ها‌ی خدماتی صرفاً باعث شد تا بخشی از این نیروها به کار برگردند.

اقتصاد رنجور و بیمار ایران چنان زیر فشار قرار دارد که واحدهای تولیدی و خدماتی و کشاورزی به‌رغم افزایش قیمت کالاها و خدمات، قادر به افزایش متناسب حقوق کارکنان خود نیستند و شاغلان ایرانی به سختی از پسِ هزینه‌های سنگین روزمره برمی‌آیند.

بازار کار ایران در شرایط بحران اقتصادی قادر به جذب نیروی بیشتری نیست و به همین علت رشد شاغلان بسیار کند است و هر روز بر شمار جمعیت غیرفعالی اضافه می‌شود که یا کارِ درخوری نمی‌یابند یا ناامید از یافتن شغل با کمک خانواده زندگی می‌کنند.

برگرفته از خبرنامه هفتگی آسو

تاریخ انتشار : ۲۷ خرداد, ۱۴۰۲ ۱۲:۵۸ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

چگونه رسانه های بریتانیا و ایالات متحده فلسطینیان را انسان زدایی می کنند؟

رسانه‌های بریتانیایی-آمریکایی مرگ فلسطینی‌ها را منفعلانه گزارش می‌کنند، گویی از طریق سوانح طبیعی مرده اند، اغلب مرگ‌ها را به زبانی بیان می‌کنند که نشان می‌دهد آنها عمدتاً حماس یا در مجاورت حماس هستند، یا حداقل به‌طور نامناسبی در مقابل موشک‌ها قرار گرفته اند.

مطالعه »
یادداشت

گسترش دامنه جنگ ویرانگر بین اسراییل و فلسطین خطر بزرگی‌ست براى منطقه و جهان!

ریشهٔ این جنگ، نتیجه دو دهه سیاست تهاجمی اسراییل در قبال فلسطین و حمایت قدرت‌های غربی از آن است. امیدواریم جامعهٔ جهانی قادر باشد با درک این موضوع، برای برقراری آتش بس و بازگشت به دیپلماسی صلح از راه‌های مسالمت‌آمیز و متکی بر توافق اسلو برای حل مسئلهٔ فلسطین و جلوگیری از گسترش یک جنگ ویرانگر دیگر اقدام کند.

مطالعه »
آخرین مطالب

اعدام یک زندانی سیاسی دهه شصت؛ شمار اعدام‌های امسال از مرز ۷۰۰ نفر گذشت

طی ماه‌های اخیر اعدام زندانیان در ایران شدت گرفته و از ابتدای شروع جنگ در غزه در تاریخ ۷ اکتبر، ۱۷۶ نفر در ایران اعدام شده‌اند. همچنین شمار اعدام‌ها از ابتدای سال جاری میلادی به ۷۰۷ تن رسیده است…..

گزارشی از تظاهرات ضدجنگ در برلین

از ساعت ١٣ دسته دسته به حاضرین در مقابل دروازۀ تاریخی براندنبورگ در نزدیکی پارلمان  آلمان افزوده می‌شد. این تجمع با  اجرای چند سرود اعتراضی علیه جنگ آغاز گردید. از همان آغاز برنامه، حضور چندده‌هزار نفرۀ تظاهرکنندگان به چشم می‌خورد.

ثابتی در پی چیست؟

ثابتی با کارنامه‌ی فوق سیاهی که دارد اگر خود را فقط تیپ سیاسی ستادی معرفی نکند، چه باید بگوید؟ این را که مغز متفکر کشتار ۹ زندانی پشت تپه‌های اوین کسی غیر از او نبود چگونه به انکار برآید؟ چطور ننگ جنایت رسوای خود نسبت به محفل گلسرخی – دانشیان را بزداید که زندانیان سیاسی در همان زمان فهمیدند این خود ثابتی بوده که با به‌کارگیری خودفروخته‌ای به خدمت ساواک، چند محفل پراکنده هنری – سیاسی را شکل «گروه چریکی خطرناک» داد و آن را با باد کردن و دمیدن در بوق و کرنا وسیله‌ی قربانی کردن ده‌ها تن قرار داد و به شاه فروخت تا در دل اعلیحضرت بیشتر بنشیند!

یادداشت

گسترش دامنه جنگ ویرانگر بین اسراییل و فلسطین خطر بزرگی‌ست براى منطقه و جهان!

ریشهٔ این جنگ، نتیجه دو دهه سیاست تهاجمی اسراییل در قبال فلسطین و حمایت قدرت‌های غربی از آن است. امیدواریم جامعهٔ جهانی قادر باشد با درک این موضوع، برای برقراری آتش بس و بازگشت به دیپلماسی صلح از راه‌های مسالمت‌آمیز و متکی بر توافق اسلو برای حل مسئلهٔ فلسطین و جلوگیری از گسترش یک جنگ ویرانگر دیگر اقدام کند.

مطالعه »
بیانیه ها

بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران به مناسبت ۲۵ نوامبر، ‌روز جهانی منع خشونت بر زنان

جنبش مقاومت و آزادی‌خواهی زنان که بی‌درنگ پس از استقرار حاکمیت اسلامی نخستین گام علنی خود را با اعتراض به «حجاب اجباری» در هفدهم اسفندماه ۵۷ برداشته بود، از آن پس بارها به‌ شکل‌های گوناگون قد علم کرد تا سرانجام در پی قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی شعله‌ور شد و در اندک‌زمانی به شکل جنبشی عمومی درآمد…..

مطالعه »
پيام ها

پیام نرگس محمدی در مورد اعدام میلاد زهره وند، هشتمین معترض جنبش زن زندگی آزادی

حکومت دینی استبدادی، فریبکارانه و حیله‌گرانه قواعد کشتار بی‌رحمانه را به جای میدان جنگ در دالانهای دادگاه انقلاب و به جای فرماندهان، با قضات دست‌نشانده نهادهای امنیتی_نظامی پیش می‌برد. صحنه جنایت قتل و کشتار حکومتی هم با تشریفات مبتذل، “سکوی اجرای قانون” نامیده می‌شود.

مطالعه »
بیانیه ها

بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران به مناسبت ۲۵ نوامبر، ‌روز جهانی منع خشونت بر زنان

جنبش مقاومت و آزادی‌خواهی زنان که بی‌درنگ پس از استقرار حاکمیت اسلامی نخستین گام علنی خود را با اعتراض به «حجاب اجباری» در هفدهم اسفندماه ۵۷ برداشته بود، از آن پس بارها به‌ شکل‌های گوناگون قد علم کرد تا سرانجام در پی قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی شعله‌ور شد و در اندک‌زمانی به شکل جنبشی عمومی درآمد…..

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

اعدام کامران رضایی، از معترضان آبان ۹۸ در شیراز

رویکردی نوین به فمینیسم سوسیالیستی

اعدام یک زندانی سیاسی دهه شصت؛ شمار اعدام‌های امسال از مرز ۷۰۰ نفر گذشت

گزارشی از تظاهرات ضدجنگ در برلین

ثابتی در پی چیست؟

اعدام ایوب کریمی پس از ۱۴ سال در زندان قزل‌حصار کرج