علی یونسی، وزیر اطلاعات سابق و مشاور فعلی روحانی در امور اقلیتهای قومی و مذهبی، در باره موضوعات متعددی سخن گفته است؛ از جمله از دوران وزارت اش، از نقش اش در انتخابات سال گذشته، از مذاکرات هسته ای و در بارۀ این اظهار نظر اش که وزیر اطلاعات کنونی هنوز کنترل کامل وزارتخانه اش را در دست ندارد.
یونسی در بارۀ مذاکرات هسته ای می گوید: “من چندان خوشبین نیستم، اما تمام طرفها مایل اند به توافقی دست یابند. امریکا نسبت به دیگر کشورها تمایل بیشتری به توافق دارد. برخی از کشورها که دوست ما می نمایند، مثل روسته و چین، ابداً مایل نیستند که مداکرات به نتیجا ای بیانجامد. هم چنین نیروهای افراطی؛ چه در ایران و چه در امریکا. لابی اسرائیل در امریکا هم که نقش بسیاری دارد.”
یونسی در تیم ایرانی مذاکره کننده که توسط محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه، هدایت می شود عضویت ندارد، اما او رابطۀ کاری مدیدی با روحانی دارد. معلوم نیست که او در این مصاحبه صرفاً ارزیابیهای شخصی اش را مطرح می کند و یا به نوعی ناامیدی خود را از این بابت که نیروهای افراطی وضع را برای پیشبرد مذاکرات دشوار می کنند، نیز بروز می دهد.
یونسی پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته گفته بود که روحانی برندۀ انتخابات خواهد شد، زیرا “پس از ۸ سال ریاست جمهوری احمدی نژاد، ایران نیازمند تغییر است.”. او همچنین گفته بود که روحانی و ناطق نوری، رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی (که بر عدم شرکت در رقابت مصمم بود) تنها دو نفری اند که می توانند جنین تغییری را ایجاد کنند و حامیانی را از هر دو [جناح حکومتی] جلب کنند.
در جریان رقابتها، یونسی از روحانی، که او را یک سیاستمدار اصولی می داند، حمایت می کرد. یکی از وظایف اصلی به قول خودش “بسیار سخت” یونسی این بود که گروه ها و احزاب اصلاح طلب را به حمایت از روحانی متقاعد کند. او می گوید که پیشنهاد پست وزارت اطلاعات برای یک دوره دیگر را به دلیل همین نقش اش در انتخابات رد کرده است.
او وظیفۀ کنونی اش در دستکاه دولت را “جلب اعتماد و مشارکت” اقلیتها در ایران توصیف می کند و می گوید: “زمینه برای برخوردهای مذهبی در ایران را می توان یکی از بزرگترین خطراتی که کشور با آن ربروست، به شمار آورد” و می افزاید: “پیشگیری از پخش یک کانال ماهواره ای شیعی در ایران، که از خارج حمایت می شد، به دلیل تحریک اختلافات مذهبی، مثل یکی کردن تسنن و وهابیگری، بود.”
یونسی، که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵، در زمان ریاست جمهوری خاتمی، عهده دار پست وزارت اطلاعات بود، می گوید که خاتمی در بدو امر نمی خواست که او این پست را داشته باشد، اما پس از آن که جریان “قتلهای زنجیره ای” علنی شد کسانی بر خاتمی فشار آورده بودند که او را بپذیرد، زیرا آنها به کسی احتیاج داشتند که بتواند بحران درگرفته در وزارتخانه را رفع کند. “من تهران را ترک کردم تا به این ترتیب از پذیرش این پست پرهیز کنم. اما مرا برای دیدار با رهبر، علی خامنه ای، فراخواندند. او به من گفت که با خاتمی در این مورد به توافق رسیده است.”
یونسی پیشتر اظهار کرده بود که وزیر کنونی هنوز کنترل کاملی بر وزارت اطلاعات ندارد. او در این باره می گوید: “این امری طبیعی است. یک دستگاه دولتی تازه کار، به زمان احتیاج دارد تا بتواند کنترل کامل داشته باشد. البته با توجه به حساسیت وزارت اطلاعات، این کنترل بایست حاصل شود.” یونسی ضمناً احترام خود را برای وزیر جدید اطلاعات، محمود علوی، ابراز داشت.
یونسی می گوید که یکی از مسائل انتخابات دورۀ احمدی نژاد این بود که شورا نگهبان به عنوان ارگان تأئید کننده کاندیداها، وزارت کشور به عنوان سازماندۀ انتخابات، هیئت نظارت کننده و وزارت اطلاعات همگی به یک گرایش سیاسی تعلق داشتند. مطلوب این است که این ارگانها سمتگیری متفاوتی داشته باشند تا از دستکاری در آرا جلوگیری شود.
یونسی می گوید که نه دخالتی در ماجراهای پشت صحنه اعدام عبدالمالک ریگی داشته و نه در جریان این ماجراها بوده است. بلکه کلاً مخالف این اقدام بوده است. او در برابر این رفتار، رفتاری را که ترکیه با عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان [ترکیه] داشته است، قرار می دهد.