در آخرین دیدار با فرزندش در زندان اهواز، وقتی از وی خواست که به خواست زندانبانان تن در داده و خود را نجات دهد و دل اندوهگین وی را بیش از این نیازارد، در مقابل گفته فرزندش که: “زن عمو دل ات می خواهد که تنها تو عزادار من باشی یا اینکه دهها مادر دیگر عزادار فرزندانشان باشند؟” با سر تصمیم فرزندش را مبنی بر عدم مصاحبه تلویزیونی و قبول اعدام تأیید کرد. او با وجود حس عمیق مادرانه، از اینکه پسرش به خاطر حفظ باورهای سیاسی و لو ندادن رفقایش اعدام را پذیرفته بود، همواره بر خود می بالید. جنایتکاران وقتی در زمستان ۱۳۶۷ رفیق رحیم (علی چریک) را گلوله باران کردند، زن عمو بقیه سالهای عمر خود را با آن زخم عمیق و کاری دشمن زیست.

لازم به یادآوریست که از میان آثار به چاپ رسیده گراس، «طبل حلبی» از برجستگی زیادی برخوردارست؛ این رمان که بسال ۱۹۵۹ منتشر شده است، تاریخ آلمان در نیمه نخست قرن بیست و سال‌های میان دو جنگ جهانی را از رهگذر داستان زندگی پسری به نام اسکار روایت می‌کند که با مشاهده دنیای بزرگسالان، از سه سالگی تصمیم می گیرد دیگر بزرگ‌ نشود و به همان قد و اندازه یک کودک باقی بماند.

علیرغم اینکه کشور ما به تنهایی خود مجموعه ای از زیباترین زبانهای منطقه را دارا می باشد، علیرغم اینکه گلزار فرهنگی و زبانی کشور ما از تنوع و زیبایی مخصوصی برخوردارست که هر کدام خاصیت، رنگ و عطر خاص خود را دارا می باشد، به جهت حاکمیت یک سیستم تک زبانی در بهترین حالت با برجسته کردن یک گل و حذف بقیه گلها متاسفانه تنوع و زیبایی موجود را جلوه نمی دهد

از زاویه حقوق شهروندی، از زاویه کثرت ملی و تحقق مطالبات ملیتها، از زاویه رفع تبعیض و ستم ملی، با دید حقوق بشری، با دید اخلاقی و... با هر چشمی به قضیه نگاه بکنیم، می بینیم که کشور ما، مردمان ساکن در آن نیازمند یک سیستم متنوع سیاسی هستند. من این سیستم را سیستم فدراتیو می دانم. ممکن هست من شکل ویژه ای از فدرالیسم را ترجیح بدهم، می شود سر آن بحث و تبادل نظر کرد. ولی هرچیزی که ملتهای ساکن ایران را از نظر اهداف دموکراتیک و مطالبات ملی تامین بکند و هر نوع فدراتیوی که منتاسب با ویژه گیهای کشور ما باشد، برای من قبول است.