اکنون مدت هاست که کشمکش داغی بین جناح های حاکمیت برای کنترل بر دانشگاه ها و فضاهای دانشجوئی برقراراست. روحانی اخیرا در استان گلستان گفته بود اگر لازم بود 50 وزیر را هم معرفی می‌کردم زیرا برای تحقق وعده‌هایم از حرکت باز نخواهم ایستاد. چکیده دعوای مجلس با دولت را می توان در یک جمله چنین خلاصه کرد: دانشگاه جای شوخی نیست. علم الهدی امام جمعه دریده و درشت گوی مشهد، در مورد 16 آذر چنین خطبه خواند: "مديران دانشگاهها نبايد اجازه دهند عده‌يي به اسم حمايت از جنبش دانشجويي، دروازه دانشگاههاي كشور را بر روي ضدانقلاب باز كنند. دانشگاه جاي تريبون‌سازی براي ضدانقلاب، ضد نظام و ضد ولايت‌فقيه نيست. جاي عناصري كه مي‌خواهند جنبش دانشجويي را مصادره كنند، در دانشگاههاي كشور نيست

خیزنئوکان ها با شعارهائی چون مخالفت با رفرم های ولو نیم بند بیمه های درمانی و اعطاء حق شهروندی مهاجران در آمریکا و کاستن از خدمات رفاهی دولت و میدان دادن بیشتر به سرمایه داران و جنگ طلبان و .... در شرایطی که چنین گسل هائی در جامعه آمریکا فعال شده و نارضایتی در اعماق و جامعه محذوفین رو بافزایش است، می تواند چالش های بزرگی را برای سیستم و بطوراخص برای جمهوری خواهان که در حال خیز برداشتن به سوی تصرف تمامی ارگانهای قدرت است هستند، بوجود بیاورد و برکشاکش و تضادهای درونی بلوک قدرت نیز بیافزاید.

این تجربه یک بار دیگر واقعیت ظرفیت اعتراضی جامعه و اهمیت حلقه های واسط برای به حرکت در آوردن نارضایتی و خشم پنهان و انباشته شده در زیرپوست جامعه به سطح آن را نشان می دهد. پتانسیلی که روزنامه عصر ایران نسبت به آن به عنوان خطر جاری شدن سیل به زمامداران هشدارمی دهد

بومرنگی که مردم آمریکا در انتخابات میان دوره ای پرتاپ کردند بصورت خودشان اصابت خواهد کرد!
انتخابات میان دوره ای پایان تراژیک و محتوم شعار"آری ما می توانیم!" بود که با شعار "آری ما نمی توانیم!"به پایان محتوم خود رسید!

هرچه که بود او پس از یک دوره مشارکت فعال و پرافتخار در صفوف نبرد و جنگ و گریزعلیه سیاست ریاضت اقتصادی و خوردن دود و باتوم، بدون داشتن هیچ ارباب و صاحبی، مرد و مردم آتن به پاس احترام به او و همبستگی با او جسدش را در یک بلندی آتن دفن کردند تا شاید مزارش یادآورسگی باشد که هیچگاه صفوف مردم را برصفوف دشمنان آن ها ترجیح نداد!

از آنجا که داعش یک پدیده و نیروی کلاسیک نیست و با وجودداشتن مناطق مشخص تحت نفوذ همچون یک دولت مستقر و نهادی شده و مرئی عمل نمی کند و علاوه بر آن مجهز به ابزارهای تأثیرگذاری چون ایجاد وحشت و ترور و کیش ستایش مرگ و عملیات اتتحاری است، از این رو اقدامات نرمال و کلاسیک و سلاحهای سنگین و فوق العاده تخریبی آمریکا و متحدین اش اعم از نظامی و یا حتی اقتصادی که قادراست هر دولت مستقری را تحت فشارسنگین قراردهد، بر روی آن کارآئی ندارند.

"دستام بالاس، شلکیک نکن!" به عنوان نماد اصلی اعتراض، اساسا روی خشونت پلیس تمرکزکرده است. چنین نشانه ای شاید در شرایط عادی نماد تمکین و تسلیم به قدرت برتر باشد، اما وقتی به نماد جنبش اعتراضی تبدیل می شود، به نماد مقاومت و یک دهن کجی و عریان کردن خشونت پلیس تبدیل می شود. این دیگر نماد تسلیم و تمکین نیست و به نماد محکوم کردن خشونت وعلیه کارگزاران نظم مستقر تبدیل می شود.

نبرد حول کنترل دانشگاه البته بخشی از منازعه همه جانبه و رو به تشدید بین دولت و اصول گرایان شکست خورده در انتخابات پیشین ریاست جمهوری است. چنان که به مرور زمان لحن حملات روحانی و افشاگری او و حامیانش تندتر و خشم آگین ترشده است. سخنان اخیر و بی سابقه روحانی که در آن حریفان خود را بزدل و ترسو خواند و به جهنم حواله اشان داد و در دفاع ازموضع خود ابراز داشت که مخالفانش از اتاق فکر به اتاق عملیات نقل مکان کرده اند*2 فراز تازه ای دراین جدال بی پایان است.

بزعم نیروهای افراطی و شبه فاشیست وابسته به حاکمیت، اکنون فرصت مناسبی برای عرض اندام آنها و فلج کردن اقداماتی که به مذاق آنها خوش آیند نیست فراهم شده است. ناگفته نماند که عقبه این جریان به نحوی به بیت رهبری وصل می شود. چنانکه خامنه ای با امتناع از حضور در نمایشگاه کتاب به نحوی نارضایتی خود را از سیر تحولات فرهنگی و اجتماعی ( چون برخی مخالفت ها با گشت ارشاد و یا برخورد با باصطلاح بد حجابان، و یا کاستن از دامنه فیلترینگ و سانسور و... ) به نمایش گذاشت و باین ترتیب سیکنال مثبتی برای این جماعت ارسال داشت. البته او پیشتر هم در پیام سال جدید در کناراقتصاد مقاومتی بر تحقق مدیریت جهادی در حوزه فرهنگی و مبارزه علیه رخنه بسیار خطرناک تهاجم فرهنگی انگشت تأکید نهاده بود و حتی فراتر از آن به طور تلویجی نهادهای گوناگون متولی فرهنگی را برای به میدان آمدن و اقدامات موازی و خودسرانه تشویق کرده بود.

بی تردید تضعیف و سترونی دولت و کم رمق شدن امید و انتظار، خلائی را در سطح جامعه بوجود می آورد که پر کردن آن موضوع جدال های جدیدی می گردد. اگر این خلاء با حضور مستقیم و فعال شهروندان و تشکل ها و جنبش های اجتماعی پر نشود، بی تردید توسط جناح افراطی پر می شود.

البته درهمین جا لازم است به برخی نکته های چالش برانگیز و به گمان من منفی و نادرستی هم که در بیانیه وجود دارد و مربوط می شود به گنجاندن برخی مطالبات چون حضور بیشترنمایندگان زن در مجلس و سایر مراکز تصمیم گیری و یا تصمیم سازی، در چهارچوب مطالبات مشخص و حداقلی، اشاره بکنم. و این در حالی است که جنبش زنان با خواست مشارکت در قدرت و در صورت فرض تحقق بطریق اولی با دست یابی به آن از نفس خواهد افتاد و ...

سیاست آمریکا در مورد تحریم ها، سیاست استفاده توأمان از گاز و ترمز بوده است تا بتوان با سرعت کنترل شده و اندکی جلو رفت و اجازه نداد ماشین دور بردارد. چرا که بنظر آنها بدون فشار سنگین تحریم، نه شرایط مذاکره وجود داشت و نه اهرمی برای گفتگو و دست یابی به پیمانی مطلوب و درازمدت در مورد سیاست هسته ای حکومت ایران وجود خواهد داشت. با این وجود همان گشوده شدن دریچه کوچک و محدود لغو تحریم، به خطری برای از کار افتادن اهرم تحریم هاست. واکنشهای خشم آگین و گسترده دولت آمریکا نشان می دهد که خطر گشوده شدن این روزنه کوچک جدی است.

نخست این پرسمان که آیا انسانهای یک جامعه حق دارند که دست به تغییر نظام حاکم بر جامعه خود، وقتی آن را غیرقابل تحمل می یابند و پذیرای آن نیستند، بزنند؟. به عبارت دیگر آیا آنها وقتی یک نظم سیاسی و اقتصادی را که قادر به پاسخ گوئی به نیازهای پایه ای خود نمی بینند، آیا حق تغییر شرایط حاکم بر خود و از جمله حق انقلاب کردن را، دارند یانه؟.

اگر جهان یک درصدی ها و 99 درصدی ها آنگونه که سند آکسفام به تصویرمی کشد واقعیت دارد، اگر خشم و عصیان و مبارزه وجود دارد- والبته اگر چنین خشمی وجود نمی داشت آنگاه هیچ کاری هم نمی شد صورت داد- و اگر این واقعیت دارد که باز تولید هستی و زندگی غول در گرو بکار گرفتن 99 درصدی ها و جلب مشارکت آنان است (به عنوان مثال، مگر جز این است که کارگر به مثابه کارگر هر لحظه مشغول باز تولید سرمایه و تغذیه و فربه کردن این هیولاست؟! مگر باندازه ای که علیه باز تولید توأمان خود و سرمایه مبارزه کند) پس این هیولا ذاتا شکست ناپذیرنیست. اما در این مواجه بازگشت به نوستالوژی گذشته (آنگونه که تهیه کنندگان سند اکسفام در مورد دولت رقاه سالهای 80 و 90 در حسرت آن هستند) و یا اشکال تجربه شده در بلوک شرق و "سوسیالیسم دولتی"، پاسخگو نیست. تنها می توان به جلو رفت، نقشه راه از گذشته در نمی آید، اما از درسهای گذشته می توان برای به پیش رفتن بویژه در شکل آگاهی منفی یعنی آن چه که نباید کرد، آموخت.

بطور کلی وظیفه مداحان را می توان بازتولید مذهب در واپسگراترین شکل و روایت خود و تقویت روح کرنش و تسلیم و "ملت سازی" از طراز"امت" و سیاهی لشکرِآماده به خدمت برای نظام دانست. تنها در ازاء چنین خدماتی، عنایت های ویژه خامنه ای و نهادها و رسانه های نظام به این نوع خوش خدمتی ها قابل فهم است.

در عرصه جنگ قدرت، اضلاع سه گانه مجلس- قوه قضائیه، سپاه و با تمامی زائده های وابسته به آنها، رفته رفته عرصه را بر روحانی و رفسنجانی و اصلاح طلبان تنگ تر خواهند کرد. ضلع های سه گانه فوق با داشتن حمایت ضمنی و مشروط و نه الزاما آشکار و کامل خامنه ای بیش از پیش ابراز وجود کرده و در برابرسیاست های دولت کنونی سنگ اندازی خواهند نمود و بیش از پبش نقش دولت موازی و مداخله گر و فلج کننده را ایفاء خواهند کرد.

نگاهی به سند مزبور نشان دهنده آن است که بیش از حد از کلی گوئی دررنج است. درواقع آنچه که تحت عنوان دوراهبرد جنبش کارگری ارائه شده است، رهمنودهای عام و باصطلاح لامکان وزمانی است برای همه فصول وهمه کارگران درهمه نقاط جهان. وبدلیل همین لامکان ولازمان بودن فاقدهیچ گونه تعیین مشخص زمانی ومکانی است.

حالا با این اوصاف پرسیدنی است که دولت روحانی با تشکیل چندین و چندین گروه کار و صرف کلی انرژی برای تهیه بیلان صدروزه چه چیزی را می خواهد گزارش کند؟ ... آیا بهتر نیست که لااقل از خیر گزارشی که جز تحریف و ردیف کردن ادعاهای نادرست برای روسفید کردن چهره نظام و دولت تدبیر و امید و دادن امیدها و وعده های کاذب چیز دیگری نخواهد بود، بگذرد، تا لااقل با عدم گزارش خود نارضایتی ضمنی اش را از کارشکنی ها و سیر وقایع رویدادها نشان داده باشد؟

هدف رژیم آن است که پنجره ای کنترل شده برای گشایش دیپلماسی باهدف بیرون کشیدن چاشنی انفجاری بحران فلج کننده اقتصادی بگشاید، بدون آن که هیچ روزنه ای در داخل برای نفس کشیدن مردم فراهم شود و هیچ کس گمان مبرد که گویا تغییر و تزلزلی در کشور و ارکان قدرت ایجاد شده و یا امکان تحمیل تغییراتی فراهم آمده است. بهمین دلیل برای مدیریت گذار از بحران سیاست لبخند دیپلماتیک و اخم داخلی را ترکیب کرده است

تبیین این پارادوکس گیچ کننده در آستانه مذاکرات و این که تاچه حد می توان برجدی و پایداربودن توافق های محتمل اعتماد کرد و این که رویکردها را باید برمبنای کدام فرضیه تنظیم کرد، دارای اهمیت است. بدون تصورروشنی ازآن، نمی توان به جدیت و نیات و مقاصد طرف گفتگو اعتماد کرد و به یافتن راهی برای گشودن گره بحران هسته ای امیدواربود.