نه روسیه، روسیه دوران فروپاشی است و نه آمریکا، آن آمریکای نیرومند و چالاکی که قادر به یک تعرض گسترده باشد. احتمالاً آمریکا در مسیری رو به افت قرار دارد و روسیه پس از یک دوره سقوط آزاد، دارد روی پایش می ایستد که بیشتر مدیون افت حریف است تا افزایش قدرت و توان واقعی خود. اکنون ما در دوره پساسوسیالیسم حکومتی و سرمایه داری جهانی ترشده قرار داریم که هر دو کشور با وجود داشتن خودویژگی ها، بخشی از سیستم جهانی سرمایه داری اند...
نقد قدرت هم چون مناسبات اجتماعی و چگونگی فرایند انباشت آن بهمان اندازه نقد سرمایه و فرایند انباشت آن دارای اهمیت است و به همین دلیل هم، مدخل اصلی نقد "سوسیالیسم" آزموده شده و هم، نقطه عزیمت چپ رهائی، چپ معطوف به تغییر مناسبات اجتماعی و ضدسیستم را تشکیل می دهد. بدون چنین نقدی همواره خطر بازگشت به گذشته و یاد هندوستان کردن این فیل وجود دارد. گوئی که قرن بیستم، قرنی سرشار از تجربه و آزمون های بزرگ، چیزی برای آموختن نداشته است!
آن چه که مهم است حفظ هوشیاری و هوشیار ساختن جامعه و فعالان و کنشگران نسبت به پیامدهای سنگین داخلی و منطقه ای و جهانی سیاست های توسعه طلبانه و معطوف به باتلاق جمهوری اسلامی در منطقه، و مخالفت فعال با این گونه سیاست ها و از جمله مداخلات نظامی است.
با موضع گیری های پیشاپیش ترامپ مبنی بر تقلب و نقض بیطرفی توسط نهادهای سیستم و برسمیت نشناختن نتایج انتخابات، نیروی آزادشده بسادگی تسلیم قواعد رسمی و وضعیت موجود نخواهد شد. بهمین دلیل دوره دشواری همراه با تعمیق بحران سرمایه داری آنهم در دژاصلی خود که نگهبانی و تأمین کننده امنیت و نظم جهانی را به عهده دارد، در پیش است.
مشکل چامسکی پراگماتیسم عمیق اوست. او بجای آن که یک تحلیل روشن از ریشه های بحران بدهد و بر اساس آن راهبرد پیشنهاد کند، فقط لحظه ها و بالانس نیروهای جناح های قدرت را سبک سنگین می کند. او توضیح نمی دهد که اگر ترامپ ها و لوپن ها شورش وارونه ای اند علیه جهانی شدن ناعادلانه و تبعیض آمیزجهان، و بیان شکافی در طبقه سیاسی حاکم بر آمریکا، چرا بجای تشوق و تشدید قطب مستقل در بیرون از منازعات طرفین و علیه هردو جناح ارتجاعی باید کفه ترازو را به نفع یک طرف تقویت کرد
پایان انتخابات پایان بحران نیست و چه بسا آغاز جدیدی برای آن باشد. بحرانی که از جهان به داخل آمریکا کمانه کرده و به نوبه خود از آمریکا به سایرنقاط جهان کمانه خواهد کرد. جامعه جهانی و آمریکا بحرانی اند و تشنه تغییر. اشکال و ُنرم ها و تعادل های قدیمی سیاست ورزی و عملکرد نهادهای متعلق به آن به هم ریخته، به زیرسؤال رفته و بی اعتبارشده اند. جهان در برزخ تعادل قدیمی که بهم ریخته و تعادل های جددی که هنوز شکل نگرفته و از دل بحران سر برخواهد آورد- و معلوم نیست با چه هزینه ای؟
نارضایتی و خشم از سیستم در جامعه آمریکا انباشته شده است، ظهور جنبش هائی چون جنبش نود و نه درصدی های جنبش اشغال وال استریت و یا عروج غیرمنتظره کسانی چون سندرز و یا حتی به شکل وارونه کسانی مثل ترامپ بیانگراین نارضایتی است، و البته بیانگر نادرستی ادعاهای پرطمطراق سالیان دراز فربه شدن طبقه متوسط توسط آوازەگران بورژوازی.
این نکته را هم باید در پایان افزود، که همه این تحولات در چهارچوب روندی صورت می گیرد که افول و گندیدگی کامل اسلام سیاسی- که از قضا توسط مداحان به نازل ترین و مبتذل ترین شکل خود ارائه می گردد- هم چون فاز نهائی یک پارادایم گندیده و در حال افول، نه فقط در ایران که در گستره منطقه، در جریان است.
گرچه نقد این نوشته به ُصلب اندیشی در موردکلیت مقوله دولت- مدت، به معنی نادیده گرفتن تلاش های درون سیستمی و معطوف به دموکراتیزه کردن مناسبات نظم مستقر نیست، اما اولا در این جا نقد ریشه ای از این مقوله و معطوف به مناسبات بدیل مدنظراست و نه ایجاد رفرم در سیستم.
واقعیت آن است که پشت همه این حرام و حلال کردن ها، نگرانی از دست دادن اقتدار و منافع ممتازه و بادآورده خوابیده است و هرچیزی- حتی صاحب معروف "خس و خاشاک"- نتواند هم چون ابزار خدمت برای آن ها بکارگرفته شود، به جرگه "حرامیان و دشمنان" می پیوندد.
