زمانی میتوان از "عادلانه" بودن توافق صحبت کرد که موضوع مورد مناقشه در یک دادگاه بیطرف مورد قضاوت قرارگیرد و حکم صادر شود. اما در مناقشه فوق توازن قوا نه بر سر دعوای حقوقی بلکه سیاسی بود و بر اساس متون توافق انتشار شده میتوان دریافت که کشورهای 5+1 به رهبران نظام فهماندند که باید به حداقلها قناعت کنند.

من این توافق را مثبت و بطور نسبی به سود ایران و مردم ارزیابی می کنم. متاسفانه جمهوری اسلامی از بدو پیدایش خود، علاوه بر سیاست های نابخردانه بین المللی و سرکوب داخلی، ملت ایران را درگیر سه پروژه بسیار زیانبار نمود. پروژه گروگان گیری که علاوه بر خدشه دار کردن حیثیت ایران و ایرانی، میلیاردها دلار برای مردم ایران هزینه داشت. در نتیجه زمانی که توافق نامه الجزایر امضاء شد و جمهوری اسلامی جام زهر را سر کشید، به نفع مردم ایران بود. در مورد جنگ نیز سرکشیدن جام زهر توسط آیت الله خمینی موجب شادکامی و سرور ملت خسته از جنگ شد. پروژه هسته ای نیز چیزی جز خسران و زیان میلیاردی برای ایران نداشته. به همین دلیل نوشیدن جام زهر هسته ای توسط جمهوری اسلامی موجب شادی مردم شد.

بنابراین رفع تحریمها در شرایط کنونی یک شرط برای شروع است و خودبخود نمی تواند همە دردها را درمان کند و یا اینکە تضـین یک تغییر کلان را در بطن خود داشتە باشد. جمهوری اسلامی بە این امر مهم اخیر، بدون تغییر در نگاههای کلان خود در عرصەهای اقتصادی و سیاسی قطعا نائل نخواهد آمد. بنابراین گمان آن می رود کە علیرغم تلاش جناحهائی از این حکومت در راستای تطبیق خود با استانداردهای جهانی، اما کلیت رژیم هنوز با برگزیدن راهی دیگر مشکل جدی دارد.

باید شهامت سیاسی داشت و گفت که عقب نشینی جمهوری اسلامی نه بر اثر مقاومت فعال و مدنی مردم ایران علیه این پروژه ضد ملی - که شکل هم نگرفت- بلکه بر اثر کارآمدی استراتژی دولت امریکا بود! توافق به دست آمده، پیش از همه بمعنی به بار نشستن نقشه راه شش ساله رئیس جمهور امریکا - اوباما بود با خروجی شکست مفتضحانه استراتژی جمهوری اسلامی به رهبری ولی فقیه خامنه‌ایی از آن. اوباما از فردای تحویل قدرت از جرج بوش، برای جلوگیری از ارتقاء تنش و تشنج بین جمهوری اسلامی و امریکا تا سطح جنگ نظامی، هوشمندانه دست دوستی دراز کرد و چون پاسخ نیافت قاطعانه مشی جنگ اقتصادی با هدف نشاندن جمهوری اسلامی پشت میز مذاکره و توافق را برگزید.

من اگر بخواهم مضمون توافق هسته ای را، که گفته می شود جزئیات آن صد صفحه است، در چند جمله خلاصه کنم، آن چند جمله عبارت خواهند بود از: 1- مهار جهات ممکنۀ نظامی، اعم از امکان واقعی یا مجازی، در برنامۀ هسته ای جمهوری اسلامی، 2- تضمین بالا برای تداوم این برنامه در مسیر صلح آمیز در یک دهۀ پیش رو، 3- امکان غنی سازی برای جمهوری اسلامی در کادر موارد 1 و 2 گفته شده، 4- رفع تحریمهای مرتبط با برنامۀ هسته ای علیه جمهوری اسلامی، در مسیری چند ماهه.

من فکر میکنم، که نظام جمهوری اسلامی در کلیت خود، تلاش خواهد کرد که توافق هسته ایی موجب آزادی فضای سیاسی را فراهم نیاورد. تاکنون هم هیچ نشانه ایی بروز نکرده است، که موجبی بر تحلیل غیر از این باشد، که جمهوری اسلامی میخواهد فضای سیاسی را باز بکند. فشارها همچنان بر فعالین و نهادهای سیاسی دگر اندیش ادامه دارد. اما باید در نظر گرفت، که آقای روحانی و دولتش طی وعده هایی و با ائتلاف نوشته یا نانوشته با بخش بزرگی از پایگاه اجتماعی جنبش سبز و اصلاح طلبان روی کار آمده است. با سرد شدن فضای جشن و شادی ناشی از توافق هسته ایی، نیروهای اجتماعی مختلف تلاش و مبارزه اشان را برای احقاق خواسته هایشان ادامه خواهند داد.

من تنها از خوانندگان کارآنلاین و دیگر مدافعان حقوق بشر و جامعه مدنی تقاضا می کنم که کماکان دیدبان اجرای این توافق و مسائل مربوط به فن آوری هسته ای نیز در کشورمان باشند. در صورت اجرای درست این توافق هم، مسائل زیست محیطی آن، ایمنی کارکنان شاغل در این حوزه، اقتصادی بودن پیشبرد آن در همین محدوده های توافق شده و اساسا توجیه اقتصادی ضرورت غنی سازی در کشور باقی می ماند که امیدوارم با چنین دیدبانی ای، شاهد کمترین ضرر به منافع ملی مردم کشور مان باشیم.

من در این توافق چیزی که به ضرر بخش قابل توجهی از مردم باشد نمی بینم. از این رو درک نمی کنم که چرا برخی از مخالفان حکومت آن را تحت این عنوان محکوم می کنند که جمهوری اسلامی بیش از حد به طرف مقابل امتیاز داده است. عقب نشینی جمهوری اسلامی از برخی جوانب برنامه اتمی خود، به سود اکثریت مردم ایران، محیط زیست و صلح است. البته این توافق، سود بخشی از حکومت را نیز تامین می کند.

٣٩ سال از ٨ تیر سال ١٣٥٥ روزی کە ساواک و نیروهای نظامی بە محل نشست رهبری سازمان چریک های فدایی خلق ایران یورش آوردند و رفیق حمید اشرف و ٩ تن از رفقای سلحشور و جان برکف ما را با بیرحمی در یک نبرد نابرابر بە خاک و خون کشیدند گذشت.
دیکتاتوری حاکم سلطنتی تصور می‌کرد با کشتن فداییان و دیگر مبارزان ضد دیکتاتوری و "تروریست و خرابکار" خواندن آن‌ها می‌تواند اثرات و نفوذ عظیم فعالیت فداییان و آوازە فداکاری‌های آنان را کە روز بە روز طنین بیشتری در جامعە می‌یافت خنثی و بقای رژیم‌شان را برای مدتی طولانی حفظ کنند، اما در پیشبرد هر دوی این‌ها ناکام ماند. مقاومت دلیرانە حمید اشرف و یاران دلیرش و آرمان‌ها و اهداف‌شان در خاطرە مردم و مبارزان کشور ماند و مشوق پیوستن دە‌ها هزار نفر از جوانان این مرز و بوم بە صفوف فداییان گردید و تنها دو سال بعد از انجام این جنایت ددمنشانە در اثر خیزش تودەای سراسری رژیم شاه از هم فرو پاشید.

این نظر در میان عموم تحلیلگران انتخابات 7 ژوئن ترکیه مشترک است که انتخابات مذکور پایان دورۀ تک صدائی حزب عدالت و توسعه، و آغاز دوره ای نامطمئن در حیات سیاسی این کشور است. آیا این انتخابات درس مشترکی برای نیروهای سیاسی ایرانی نیز داشته است؟