اشاره: آن‌چه در پى می‌آيد، متن کامل و حاوی بخش سوم و پايانى مطلبى با عنوان "ناسيوناليسم، دولت، هويت‌خواهى قومى“ كه بخش‌هاى اول و دوم آن در شماره‌هاى ۵٢ و ۵٣ ماهنامه‌ى "نامه" به چاپ رسيده بود، می‌باشد. قرار بود بخش سوم در شماره ۵۴ نامه به‌دست چاپ سپرده شود، كه متاسفانه به علت توقيف نشريه، اين امكان ميسر نشد.
همين قدر مى دانم كه حق مسلّم من و ميليون ها تن ديگر در اين كشور نه چوب خوردن از شوراى امنيت سازمان ملل است و نه تأمين منافع ملى روس ها. همين قدر مى دانم كه براى من و ميليون ها ديگر، هيچ حقى مسلّم تر از آگاهى و آزادى وجود ندارد
بايد نظام قدرت در دوران جمهوری اسلامی را نظامی آريستو كراتيك قلمداد كرد. نظامی كه روحانيت به اعتبار هويت صنفی - ايدئولوژيك خود، در مقامی مشابه يك كاست اجتماعی، رابط پيوند بسياری از اقشار و طبقات، هم در جامعه و هم در صورت بندی نظام قدرت به شمار می رود
اي‌كاش مجمعي دموكراتيك براي تشخيص و تعيين مصلحت منافع ملي همه‌ي ايرانيان وجود مي‌داشت تا مردم مي‌توانستند در آن مجمع، آزاد و ايمن با هم گفت‌و‌گو كنند و سياست و عملكرد حاكمان را با آرامش و بي‌هراس به نقد كشند. اي‌كاش مي‌شد در چنين مجمعي مردم، مصلحت خويش را در مورد اين پرونده تشخيص دهند و خود براي زندگي و آينده‌ي خويش تصميم‌بگيرند؛ اي‌كاش همه‌ي سياست‌ورزان و سياست‌بازان مي‌فهميدند دربازي قدرت محور سياست، كه بازي حفظ و برهم زدن توازن قواست "هرگز نبايد گفت هرگز"؛ اما دريغ!
