گزاره‌ كلی «نافرمانی مدنی ويژه‌ جنبش‌های اجتماعی پس‌ از دموكراسی در غرب‌ است‌»، حداقل‌ با نمونه‌های نهضت‌ گاندی در هند دوران‌ استعمار انگليس‌ و جنبش‌ نلسون‌ ماندلا در افريقای جنوبی رژيم‌ آپارتايد، ابطال‌ می‌شود. در هر دو كشور، در دوران‌ ماقبل‌ دموكراسی، گاندی و ماندلا برای مبارزه‌ از روش‌ نافرمانی مدنی سود جستند. از نظر تبارشناسی، يكی از مهمترين‌ تبارهای نافرمانی مدنی به‌ مبارزه‌ منفی و تز عدم‌ خشونت‌ گاندی بازمی‌گردد.