صفحه ایران: گروه سیاسی- عقبه شکاف میان اصلاح‌طلبان در دولت روحانی به چهار سال دوم ریاستش و انتخاب کابینه توسط او برمی‌گردد کابینه‌ای که چیدمانش به میل اصلاح‌طلبان نبود او در دولت محافظه‌کاری ویژه‌ای را به خرج داد و کابینه‌ای را برگزید که به اعتقاد ناظران نمایانگر حرکت روبه جلو نبود و حتی عده‌ای معتقد بودند که کابینه ادامه‌دهنده راه دولت قبلی نیست.
البته شاید تا قبل از آن هم روحانی باب میل کامل جریان اصلاح‌طلب نبود اما گزینه شاخص دیگری برای رقابت با روحانی وجود نداشت. در واقع آن چیزی که در ماه‌های پس از انتخابات ریاست‌جمهوری به چرخش حسن روحانی، رییس‌جمهور دوازدهم از مواضع انتخاباتی‌اش تعبیر شده، باعث ایجاد شکاف اصلی میان اصلاح‌طلبان شد. نزدیک شدن روحانی و حلقه مورد اعتمادش به علی لاریجانی سیاستمدار اصولگرا و اولین مصاحبه تلویزیونی رییس‌جمهور بعد از برگزاری مراسم تحلیف و تنفیذ که به روشنی از مواضع پیشین‌اش فاصله گرفت و حتی از مواضع اصلاح‌طلبانه دور شد گواه این بود که روحانی در پی جداسازی مرز خود با اصلاح‌طلبان نسبت چهار سال اول ریاست‌جمهوری‌اش است.
بعد از آن وجود اختلاف میان اسحاق جهانگیری معاون اول اصلاح‌طلب روحانی با رییس‌جمهور کشور در رسانه‌ها مطرح شد. گفته می‌شد که نقش او در تصمیمات کلیدی دولت کمرنگ شده این اختلاف تا حدی بزرگ جلوه داده شده بود که مردم منتظر کناره‌گیری جهانگیری و جایگزینی چهره‌های نزدیک‌تر به روحانی بودند.
اما حسن روحانی برای آنکه ثابت کند که اختلافی در دولتش وجود ندارد او را به ادامه همکاری با خود مجاب کرد. روحانی حتی بحث فشار برای تعیین کابینه را نیز رد کرده بود و بارها گفت که با «همه چهره‌های سیاسی معروف، جناح‌ها و احزاب» مذاکره کرده و برای انتخاب وزیرانش به هیچ عنوان تحت هیچ فشاری نبوده است.
بعد از مدتی محمدرضا عارف رییس فراکسیون امید و کسی که به نفع روحانی از انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ کناره‌گیری کرد انتقادهای جدی را علیه رییس‌جمهور بیان داشت. او به نوعی خود را سردمدار طیف منتقدان حسن روحانی در میان اصلاح‌طلبان معرفی کرد. او از همان روزهای ابتدایی پس از پیروزی مجدد روحانی انتقادات از رییس‌جمهور را آغاز کرد. عارف در آن زمان گفته بود «بعضی‌ها پیروز می‌شوند یادشان می‌رود چه کسانی برایشان زحمت کشیدند و من این گله را دارم.»
اما آنچه موجب شکاف بیشتر میان اصلاح‌طلبان شد عملکرد دولت دوازدهم بود بعد از یک سالی که روحانی کار خود را شروع کرد علی‌رغم همه وعده‌هایی که داده است در بعد اقتصادی ناتوان عمل کرد، به طوری که هم سیاسیون و هم کارشناسان اقتصادی حامی دولت سیل انتقادات خود را متوجه دولت و تیم اقتصادی آن کرده‌اند. این در حالی است که برخی دیگر از اصلاح‌طلبان همچنان در گفتارهای خود باز هم بر حمایت از روحانی تاکید دارند اما وضعیت سخت معیشتی مردم و بحران‌های پیش آمده در نرخ ارز، مسکن و خودرو سبب شده است تا دوگانگی و اختلاف اصلاح‌طلبان در مواجهه با دولت بیشتر شود.
نمونه آن مصطفی کواکبیان از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم است که می‌گوید به خاطر ضعف عملکرد تیم اقتصادی دولت خجالت می‌کشد او در انتخابات دوازهم ریاست‌جمهوری از روحانی حمایت کرده است. این نماینده مجلس هم که از وضعیت معیشتی مردم لب به انتقاد از دولت گشوده است از وضعیت ارز و قاچاق کالا ناراحت است. کواکبیان می‌گوید از یک سو قاچاق کالا توسط گمرکات شکل قانونی پیدا کرده است و از سوی دیگر در خصوص موضوع ارز صرافی‌ها به وظیفه خود عمل نمی‌کنند. در چنین شرایطی هم راه‌حل در اصلاح لایحه مبارزه با قاچاق کالا و ارز است.
رویگردانی الیاس حضرتی
اما وضعیت بد اقتصادی کشور تا حدی است که صدای الیاس حضرتی دیگر نماینده اصلاح‌طلب مجلس هم بلند شد کسی که یکی از مهم‌ترین گزینه‌های ریاست فراکسیون امید بوده و هست. او بعد از استیضاح وزیر اقتصاد چهره جدیدی از خود را رو کرد. او در دفاع از استیضاح کرباسیان در مجلس فریاد زد که «دستمان تنها به وزیر اقتصاد رسیده است وگرنه باید رییس‌جمهور را استیضاح می‌کردیم. شاید حضرتی می‌داند که دیگر به پایگاه مردمی اصلاح‌طلبان در نزد مردم مثل سابق امید ندارد و در جایی که لازم ببیند ساز مخالف با جریان دولت و فراکسیون خود نیز خواهد زد. به هر حال استعفای حضرتی از فراکسیون امید، اظهارات علیه وزرا و نقد بی‌پرده دولت روحانی نشان از عمیق شدن اختلاف جریان اصلاح‌طلب دارد وگرنه حضرتی در انتخابات اعلام کرد که «تمام‌قد» در حمایت از روحانی هستیم؛ آن هم «بدون هرگونه شرطی!»
اختلافات درون‌حزبی
اما این اواخر شاهد سرباززدن اختلاف درون‌حزب اعتماد ملی هم بودیم اختلافی که منجر به عمیق‌تر شدن شکاف اصلاح‌طلبان بود. ماجرای اختلافات در اعتماد ملی از زمانی آغاز شد که الیاس حضرتی روز ۱۵ تیرماه در جمع خبرنگاران اعلام کرد که با نظر اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی قائم‌مقام این حزب و جانشین منتجب‌نیا شده است.
ساعتی نگذشت که قربانعلی قائمی و حجت‌الاسلام بیگدلی از اعضای شورای مرکزی اعلام کردند «جلسه شورای مرکزی غیرقانونی و کلیه مراتب آن خلاف اساسنامه حزب است.» البته ریشه اختلافات در اعتماد ملی به سال ۹۴ و حضور این حزب در شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان برمی‌گردد. در آن برهه برخی از اعضای شورای مرکزی با مرکزیت منتجب‌نیا اعتقادی به شورای سیاستگذاری با ریاست عارف نداشتند ولی طیف دیگر حزب که شامل نزدیکان الیاس حضرتی بودند، معتقد بودند که برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی، ضمن همکاری با دیگر احزاب حاضر در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، باید در شورای سیاستگذاری حضور داشت.
نامه‌های دردسرساز کروبی
اما عامل دیگر اختلاف درون اصلاح‌طلبان شیخ مهدی کروبی بود. او اخیرا نامه‌ای خطاب به اعضای مجلس خبرگان با یادآوری خاطراتی از روند اصلاح قانون اساسی در شورای بازنگری در اوایل سال ۱۳۶۸ و افزودن عبارت «مطلقه» به ولایت فقیه و مادام‌العمر کردن رهبری به جای دوره ده ساله، از دخالت اکبر هاشمی‌رفسنجانی در روی کار آمدن حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان ولی مطلقه فقیه سخن گفت.
در بخشی از این نامه کروبی نقل کرده «شب رحلت امام، جلسه‌ای در بیت ایشان با محوریت مرحوم هاشمی برگزار شد که کل بحث آن جلسه درباره شورای رهبری بود. در آن جلسه هرگز سخن از انتخاب یک فرد به میان نیامد. اما فردای آن روز در جلسه فوق‌العاده خبرگان در ۱۴ خرداد ۶۸ مرحوم هاشمی برخلاف بحث‌‌های شب گذشته‌شان، به نقل از امام پرداختند و آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر موقت انتخاب گردید.»
این قسمت از نامه مهدی کروبی واکنش فرزندان آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی را در پی داشت و آنها گفتند که «مهدی کروبی با بازخوانی تاریخ متوجه اشتباه خود خواهد شد که خلاف واقع سخن گفته است.» فاطمه دختر بزرگ خانواده هاشمی‌رفسنجانی علیه کروبی مصاحبه کرده و گفته حصر به کروبی فشار آورده و او خلاف واقع می‌گوید.
یاسر هاشمی‌رفسنجانی نیز از تاکید پدرش بر جمهوریت گفته و او را با امیرکبیر مقایسه کرده است.
به گفته کارشناسان اصلاح‌طلب، کروبی قصد دارد حصر برداشته نشود تا بتواند از احساسات جامعه استفاده کند.
در هر حال جریان اصلاح‌طلب بیش از آنکه از جریانی به‌نام اصولگرایی ضربه بخورد از یاران غارش ضربه می‌خورد. برخی اعضای این جریان با بهر‌ه‌برداری ابزاری از جریان اصلاح‌طلبی میان بدنه اصلاح‌طلبی و جریان اصلاح‌طلبی و حتی رهبران آن، شکاف و فاصله ایجاد کرده و می‌کنند، به نظر می‌رسد این فاصله و شکاف در حال تشدید است و ما بعد از این نیز شاهد اختلاف‌های دیگر میان این جریان خواهیم بود.
