سرکار خانم مهرانگیز کار در مقاله ای بنام “بدن زنان زیر تیغ زنان” در سایت روز آنلاین مدعی شده است که دختران در بخش هائی از جهان از جمله سیستان و بلوچستان ختنه می شوند. ایشان نوشته اند” “ختنه دختران یک سنت است و جمعی از مسلمانان آن را ضروری می دانند”. ایشان سپس ادامه می دهند : “که معلوم نیست (این سنت) از کجا آمده و هرچه هست حکم اسلامی نیست. شیعیان به ندرت به این سنت پایبندی نشان داده اند”.
یعنی ایشان اینگونه توجیه می کنند که فقط سنی های “عقب مانده” ایرانی مثل بلوچها به اینگونه رسوم ارتجاعی و ضد زن پایبند هستند، و شیعیان (بخوان روشنفکر) به ندرت به این سنت پایبندی نشان داده اند.
متاسفانه، علیرغم احترام وافر بنده نسبت به سرکار خانم مهرانگیز کار که پرونده درخشانی در دفاع از حقوق بشر و بخصوص حقوق زنان دارد، باید عرض کنم که این ادعا ذره ای سندیت ندارد و کذب محض می باشد. به همین دلیل پیام ایمیلی برای سردبیر روز آنلاین فرستادم و درخواست نمودم که متن تصحیحی در روزانلاین منتشر شود، که ایشان این درخواست را رد کرده و از من خواستند تا مستقیما با خانم کار تماس بگیرم. این در حالی است که مقاله در سایت روزآنلاین منتشر شده است، و سردبیر نمی تواند خود را از مسئولیت مبرا بداند. در آن متن نوشته بودم که این اجحاف بزرگی است که مردم محروم و مظلوم بلوچ را به کار ناکرده متهم کرده و این ذهنیت را در بین بقیه هموطنان به نادرستی تقویت کنید که مردم بلوچ از نظر فرهنگی بسیار عقب مانده هستند و دختران خود را ختنه می کنند. این نیز در ضمیر ناخودآگاه هموطنان توجیه دیگری خواهد بود برای تبعیض و سرکوب مردم بلوچ توسط جمهوری اسلامی و بقیه رسانه های فارسی زبان در داخل و خارج کشور. نشر این مطلب نادرست از جانب سرکار خانم کار، ظلم بزرگی است در حق مردم بلوچ. آن هم در شرایطی که آن استان بیشترین مدیران زن، فرمانداران زن و حتی نماینده زن در مجلس دارد، و تعداد بیشماری از دختران جوان بلوچ در دانشگاه های ایران و خارج مشغول تحصیل هستند.
همانگونه که خانم کار ظاهرا تفحص فقه ای و دینی کرده و به این نتیجه رسیده اند که “ختنه هر چه است حکم اسلامی نیست و در بین شیعیان رواج ندارد”؛ ای کاش کنکاشی نیز در اینترنت می نمودند، تا پی ببرند این تبلیغات مسموم و کذب بر علیه مردم بلوچ از کجا سرچشمه می گیرد. برای درک بیشتر این “دروغ بزرگ”؛ سرکار خانم کار و خواننده محترم را به سایت ” انسان شناسی و فرهنگ” که در داخل کشور می باشد و مقاله تحقیقی آقای محمد بلوچزهی که آن را حدود ۱۴ ماه پیش نوشته است رجوع می دهم (لینک ۱). محمد بلوچزهی اکنون بخشدار مرکزی شهرستان نیکشهر است. ایشان می نویسند: (بقیه این نوشتار از مقاله محمد بلوچزهی اقتباس شده است)
بارها با طرح موضوع ختنه زنان بلوچ در رسانه ها توسط افرادی غیر بلوچ این پرسش برای من بوجود می آمد که چطور ممکن است چنین رسومی در فرهنگ بلوچستان وجود داشته باشد که اولا بعنوان فردی برخواسته از همین فرهنگ از وجود و اجرای چنین رسومی بی خبر باشم و دوماً اینکه خود سالهاست در مورد فرهنگ و هنر بلوچستان بویژه فرهنگ عامه مردم بلوچ پژوهش های فراوانی انجام داده و به عنوان یک مطلع هیچگاه چنین رسومی را در جامعه بلوچستان نه دیده و نه شنیده ام. جالب است بدانید چند سال پیش همین موضوع با برخی از زنان فعال بلوچ در سراسر بلوچستان طرح شد که همه آنها واکنش مشابه و یکسانی از خود نشان دادند و از اجرای چنین رسومی اظهار بی اطلاعی نموده هیچ ؛ بلکه آنرا مغایر با ارزش ها و سنت های رایج در بلوچستان عنوان نمودند. با این تفاسیر چطور ممکن است چنین رسومی در بلوچستان رواج داشته باشد اما مردم آنجا حتی با نام و اصطلاح آن “ختنه زنان” بیگانه باشند.
رسوم کاذب ختنه زنان در بلوچستان که متاسفانه برخی از رسانه ها ناآگاه و بدون هیچگونه پشتوانه مستند و مستدلی به آن می پردازند نه تنها مغایر با اصول سنتی و ارزش های قومی رایج در این منطقه است بلکه این عمل در میان مردم بلوچ قبح محسوب می شود. ختنه زنان نه در دوره معاصر و حتی در تاریخ بلوچستان سابقه نداشته و باتوجه به جایگاه والا و ویژه زنان در فرهنگ بلوچ هر آنکس با فرهنگ مردم بلوچ کمترین آشنایی داشته باشد آگاه است چنین رسوماتی مورد پذیرش مردم بلوچ نبوده و در مورد فرهنگ و سنن بلوچ صدق نمی نماید و همخوانی با آئین های جاری قوم بلوچ ندارد.
پس اصرار چرا؟ هر ایرانی اندک شناخت نسبت به بلوچ و فرهنگ و آداب سنن این قوم آریایی داشته باشند به خوبی بر این امر واقف است که در فرهنگ بلوچ زنان از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند و با توجه به حرمت و منزلت زنان در میان قوم بلوچ هیچگاه چنین سنتی که جایگاه این قشر را مخدوش می نماید در فرهنگ بلوچ پذیرفته نمی شود و اجازه اجرا نمی یابد. پس چرا اصرار؟ طرح اینگونه مطالب و نسبت دادن آن به مردم بلوچ از کجا نشئات گرفته و با چه هدفی صورت می گیرد؟.
از آنجا که مردم بلوچ فاقد هرگونه تریبون و یا رسانه تاثیرگذاری جهت شناخت فرهنگ و آداب و رسوم خویش هستند و رسانه ها نیز چندان رغبتی برای شناخت اقوام ایرانی از خود نشان نمی دهند این موضوع یعنی فقدان رسانه باعث شده تا مردم ایران زمین نسبت به یکدیگر و فرهنگ های ایرانی شناخت کافی و وافی نداشته و هر آنچه از سوی برخی رسانه ها ولو مطالب کذب باشد طرح شود ممکن است باتوجه به همین گسست فرهنگی مورد قبول آحاد مردم ایران واقع گردد.
این شایعه از کجا آب می خورد؟: بی گمان شائبه و شایعه چنین رسومی در بلوچستان از آنجا نشئت گرفته شده که برخی از نویسندگان رسانه ها دورادور با توجه به اشتراکات مذهبی برخی اقوام و مناطق کشور همین موضوع را سندی بر گمانه زنی های وهمی خویش قرار داده و می آورند که با توجه به اینکه چنین رسومی در فلان و بهمان مناطق از کشور ممکن است وجود داشته باشد، پس در نتیجه ممکن است در بلوچستان نیز بر اساس اشتراکات فرهنگی و یا مذهبی با فلان مناطق شاید به زعم آنان چنین رسومی رایج باشد!
در پایان از جانب خویش (دوشوکی) باید در مورد ظلم و ستم گسترده و همه جانبه بر علیه بلوچ ها توضیح کوتاهی بدهم. واقعیت تلخ این است که بیشترین تبلیغات سوء ولی هوشمندانه بر علیه بلوچها توسط رسانه های فارسی زبان خارج از کشور صورت می گیرد. بخصوص رسانه های که توسط دولت ها و موسسات کشورهای غربی حمایت مالی می شوند. و تلخ آور تر آنکه برخی از نویسندگان و مجریان و مفسران این رسانه ها که از خارجی ها حقوق یا “حق المقاله” و”حق المصاحبه” می گیرند، فعالان قومی و بلوچ را با بی آزرمی مطلق متهم می کنند که از بیگانه و یا غرب برای تجزیه طلبی و غیره پول دریافت می کنند. و ما بلوچ ها امکان پاسخگویی نداریم. این آدرس اشتباهی دادن و رد گم کردن، شگرد شناخته شده ای است، آن هم در مملکتی که سنگ را بسته و سگ را آزاد گذاشته اند.
عبدالستار دوشوکی
مرکز مطالعات بلوچستان ـ لندن
آذر ۱۳۹۳
۱ ـ لینک ۱ : http://anthropology.ir/node/19714
