سوریه، عراق، رواندا: سرعت‌یابی حرکت صلاحیت قضایی جهانی در سال ۲۰۱۶
صلاحیت قضایی جهانی در سال ۲۰۱۶ شتابی بی‌سابقه یافت. ترایال اینترنشنال، به همراه سازمان‌های همکار خود، ریدِرِس، فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، مرکز اروپایی حقوق اساسی و حقوق بشر و بنیاد بین المللی بالتازار گارزون، در گزارش سالانه خود به‌کارگیری این اصل را در ۴۷ پرونده بررسی می‌کنند.
در سوریه، پنج سال پس از آغاز درگیری و صدها هزار کشته، جنایت‌های جنگی در مقیاس بزرگ با معافیت از مجازات رخ می‌دهند. از پیگرد مؤثر در سطح بین‌المللی بارها جلوگیری به عمل آمده است. با وجود این، عدالت راه دیگری را برای حرکت به جلو یافته است: صلاحیت قضایی جهانی.
به کمک این اصل، کشورها می‌توانند جنایتکاران را بدون توجه به تابعیت آنها یا محل ارتکاب جرم، مورد پیگرد قرار دهند. امتیازهای این رویه برای مناطق بی‌قانون آشکار اند.
فقط در سال گذشته، پنج کشور اتهام‌هایی را در مورد جرایم ارتکابی در سوریه عنوان کرده‌اند. تحقیقات در سه کشور دیگر در جریان است. برای قربانیان، این رویه‌ی قضایی ممکن است تنها امکان دست یافتن به عدالت باشد. صلاحیت قضایی جهانی امکان مهمی برای مقابله با معافیت از مجازات در سوریه به شمار می‌رود، ولی این رویه در شرایط دیگری نیز به کار می‌آید. چند نمونه را می‌توان نام برد: رواندا، نپال، گواتمالا و عراق.
۴۷ پرونده‌ی مهم در سال ۲۰۱۶
ترایال اینترنشنال، ریدِرِس، فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، مرکز اروپایی حقوق اساسی و حقوق بشر و بنیاد بین المللی بالتازار گارزون با انتشار گزارش سالانه‌ی خود در باره‌ی صلاحیت قضایی جهانی ـ «راه را برای عدالت باز کنید شماره ۳» ـ این موارد را شرح می‌دهند.
تنها در سال ۲۰۱۶، سیزده کشور از این اصل در ۴۷ پرونده استفاده کرده‌اند که موفقیتی بی‌سابقه است.
والری لُ برِتون ـ پاُلِت، مشاور حقوقی ترایال و نویسنده‌ی گزارش، گفت: “در مقایسه با سال ۲۰۱۵، شمار پرونده‌ها ۳۰% افزایش یافته است و این نشان می‌دهد که به‌کارگیری صلاحیت قضایی جهانی سرعت می‌یابد.”
“راه را برای عدالت باز کنید، شماره ۳” ضرورت ایجاد واحدهای تخصصی در کشورهای مختلف و تجهیز این واحدها با امکانات کافی را نشان می‌دهد.
فیلیپ گرانت، رئیس ترایال اینترنشنال، نیز افزود: “تمام پرونده‌های مورد بررسی در این گزارش نشان می‌دهند که عدالت در صورت تعهد کشورها به آن قابل دست‌یابی است.”
فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر (FIDH)
ترایال اینترنشنال(TRIAL International)
ریدِرِس (REDRESS)
مرکز اروپایی حقوق اساسی و حقوق بشر (ECCHR)
بنیاد بین المللی بالتازار گارزون (FIBGAR)
