ترجمه از فرانسه: شروین احمدی
شرکت‌های خصوصی صنایع نظامی یک عنصر کلیدی در جنگ کنونی نوار غزه هستند. چندین شرکت اسرائیلی و آمریکایی به لطف این عملیات ، شاهد افزایش سود خود خواهند بود. جنگی که همچنین به آنها امکان می‌دهد درباره آخرین فناوری‌های‌شان تبلیغ کنند.
با یک کلیک بر آگهی تبلیغاتی یک شرکت سرمایه‌گذاری اسرائیلی که در وب سایت روزنامۀ اسرائیلی هاآرتص دیده می‌شود ، مقالهای که محتوای آن از لحاظ «مالی حمایت شده» ظاهر می‌شود و افراد را تشویق می‌کند در این یا آن شرکت، در این یا آن بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند. و در این فصل برداشت خونین، به نظر می‌رسد زمان سرمایه‌گذاری در شرکت‌های نظامی فرا رسیده است.
این مقاله با عنوان « سیستم‌های دفاعی پیشرفته‌ای که اسرائیل و ایالات متحده خودشان را با آن تجهیز کرده‌اند»، تنها برای اطلاع‌رسانی نیست. با مطرح کردن فرض ادامۀ احتمالی جنگ، مقاله همچنین استفاده از فرصت برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های تسلیحاتی را تشویق می‌کند. مقاله این چنین آغاز می‌شود:
در جنگ بین اسرائیل و حماس که خطر گسترش آن به مرزهای شمالی و احتمال مداخله ایالات متحده را در پی دارد، از سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته و هوشمند استفاده می‌شود. بسیاری از آنها توسط شرکت‌های آمریکایی فهرست شده در لیست شاخص هوافضا و دفاع S&P قرار دارند.
سهامداران این شرکت‌ها در خدمت ارتش‌ها و دولته
ای غربی‌ای هستند که طی ده‌ها سال ارتکاب به جنایت را تدارک دیده‌اند. این شرکت‌ها که خدمات مشاوره به رهبران ارائه می‌دهند، اکنون اسباب‌بازی‌های جنایی جدید و پیچیده‌تر را به ارتش عرضه می‌کنند. در سوپرمارکت اسلحه، «عجایب»ی را می یابیم که – مانند هر محصول تجاری – فرض بر این است که زندگی مصرف‌کننده را تغییر می‌دهد: «قوانین بازی را تغییر می‌دهد»، « سرنوشت نبرد را تغییر می‌دهد»،« تضمین کنندۀ پیروزی ». این شرکت‌ها با اختراع اسباب بازی‌های جنگی جدید، ابتدا آنها را روی فلسطینی‌ها آزمایش می‌کنند، و سپس در سراسر جهان می‌فروشند. این شرکت‌ها بارها و بارها اسباب بازی‌های جدید اختراع کرده اند، بدون اینکه موفق شوند فلسطینی‌ها را درهم بشکنند.
از کارخانۀ اسلحه تا کاخ سفید، در یک خط مستقیم
تبلیغاتی که در بالا ذکر شد دروغ نیست: از زمان شروع جنگ علیه غزه، شاخص آمریکایی در زمینۀ هوافضا و امنیت در واقع در طی ده روز ۵.۸۸ درصد افزایش یافته است.
چند روز پس از شروع جنگ، مدیر عامل شرکت RTX، غول اسلحه سازی آمریکایی، گزارشی را برای سرمایه گذاران ارسال کرد(۱) که از آنها می خواست از کمک‌های نظامی آمریکا به اسرائیل حمایت کنند. گرگ هیز ، مدیر عامل شرکت تضمین می‌دهد: «اگر به سبد سرمایه‌گذاری این شرکت نگاه کنید، مزایای بازسازی سهام (موشکی) را مشاهده خواهید کرد».
سهام این شرکت شریک پروژه «گنبد آهنین» اسرائیل که تولید کنندۀ رادار و گلوله‌های هدایت شونده است، از زمان شروع جنگ ۱۳.۴۶ درصد افزایش یافته است. در طول دو سال گذشته، مدیر عامل آن ۶۳ میلیون دلار (۵۸.۷۷ میلیون یورو) از منابع مختلف به جیب زده است، زیرا او عضو میزگرد تجاری(Business Roundtable) است. لابی قدرتمندی که برخی از سیاست‌های تاریخی را در ایالات متحده هدایت کرده است.(۲)
بر اساس برخی افشاگری‌ها، جیسون آیکن، معاون جنرال داینامیکس نیز خطاب به سرمایه‌گذاران اعلام کرد:« اگر بازارهایی را در نظر بگیریم که می‌تواند در نتیجۀ تهاجم (اسرائیل) در دسترس ما قرار گیرد، کاملاً بدیهی است که بخش توپخانه در بهترین موقعیت قرار دارد».(۳) از زمان شروع جنگ، سهام این شرکت که گلوله‌های توپخانه‌ای اسرائیل را تامین می‌کند، ۹.۷۲ درصد افزایش یافته است، به ویژه با اعلام خبر ارسال مدل‌های آزمایشی خودروهای تاکتیکی سبک Flyer 72 برای آزمایش‌های میدانی در غزه.
بزرگترین شرکت دفاعی آمریکا، لاکهید مارتین(Lockheed Martin)، چندین دهه است که جت‌های F-16 و F-35، موشک‌های Hellfire و سایر تجهیزات را به اسرائیل تحویل داده است. بین شروع جنگ تا ۳۰ اکتبر، سهام آن ۱۰.۶۵ درصد افزایش یافت. جیم تایکلت، مدیر اجرایی آن، در دو سال گذشته، بدون احتساب سهامی به ارزش ۲۵ میلیون دلار (۲۳.۳۲ میلیون یورو) که در شرکت دارد، لااقل ۶۶ میلیون دلار (۶۱.۵۷ میلیون یورو) به جیب زده است.این مرد که مستقیماً از جنگ سود می‌برد، عضو هیئت مدیرۀ شورای روابط خارجی ( Council on Foreign Relations -CFR) است؛ یکی از اندیشکده هایی که بیشترین تأثیر را بر تصمیمات سیاسی و نظامی کاخ سفید داشته است. برای مثال در آغاز قرن بیستم این CFR بود که خطوط کلی «اصول چهارده‌گانۀ ویلسون» را در طول جنگ جهانی اول دیکته کرد(۴) و بعدها پایه‌های طرح مارشال و ناتو را ریخت. در سال ۲۰۰۲، پس از حمله به افغانستان، یکی از مدیران آن مقالهای تاریخی با عنوان «گام بعدی: بغداد ؟» منتشر کرد و سپس این گروه کارزار خشنی به نفع اشغال عراق را آغاز نمود.
خط مستقیمی که مبدا آن کارخانه‌های اسلحه سازی است در کاخ سقید متوقف نمی‌شود. بلک راک(BlackRock)، بزرگترین شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری جهان، بیش از ۱۳ میلیارد دلار (۱۲.۱۳ میلیارد یورو) فقط در سه شرکت ذکر شده در بالا سرمایه‌گذاری کرده است(۵) و میلیاردها دلار دیگر در شرکت‌هایی که سلاح‌های ممنوعه بین‌المللی مانند فسفر سفید و بمب‌های خوشه‌ای تولید می‌کنند. سلاح هائی که در جنگ فعلی علیه غزه استفاده می‌شود. توماس دونیلون، مدیر کل مرکز تحقیقات شرکت که مسئول کنکاش و تحقیقات ژئوپلیتیک برای انجام «سرمایه‌گذاری های پایدار» می‌باشد (۶) ، کسی نیست جز شوهر کاترین راسل، مدیرکل یونیسف، سازمان بین‌المللی که وظیفه آن حفاظت از ۴۶۰۰ کودکی است که تاکنون در غزه کشته شده اند.
وقتی جنگ اقتصاد را احیا می‌کند
TA-35، شاخص بورس تل‌آویو، بین آغاز تجاوز تا ۳۰ اکتبر ۹ درصد کاهش یافت. در حالی که بیشتر شرکت‌های اسرائیلی از وخامت اوضاع اقتصادی صدمه دیده‌اند، این امر در مورد شرکت‌های تسلیحاتی صدق نمی‌کند، بلکه حتی برعکس. شاهارکرمی ، متخصص سرمایه‌گذاری در اسرائیل می‌گوید: «موشک‌ها از هر سو در حال پروازند ، شرکت باید از آن بهره‌مند شود.»(۷)
به طور کلی، شرکت‌های نظامی اسرائیل همچنان افزایش سفارش سالانۀ بی‌سابقه ای دارند. در سال ۲۰۲۲، صادرات آنها در سراسر جهان به ۱۲.۵ میلیارد دلار (۱۱.۶۶ میلیارد یورو) بالغ شد. طبق آمار اسرائیل، این صادرات که طی ده سال دو برابر شده بود، طی سه سال ۵۰ درصد افزایش یافت. دو عامل این رشد را توضیح می‌دهد: جنگ در اوکراین، که ذخایر تسلیحات در اروپا را تمام کرد و سپس ذخایر آنها با محصولات اسرائیلی پر شد. و قراردادهای عادی سازی که با کشورهای عربی امضا شد، که بازار بزرگی را برای ۱۲۰ شرکت دفاعی اسرائیلی باز کرد.
بنابراین جنگ در یک زمینه اقتصادی بسیار پویا آغاز شد. چند ماه قبل، بخش صادرات نظامی به اوج خود رسیده بود. در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳، منابع رسانه‌ای از پیشرفت مذاکرات بین آلمان، هلند و شرکت Elbit برای خرید سامانه‌‌‌های راکت‌انداز خودکار PULS گزارش دادند، در حالی که قراردادهای دیگری قبلا با مراکش، آذربایجان ، رواندا و اسپانیا به ارزش ۷۰۰ میلیون یورو (۶۵۳ میلیون یورو) منعقد شده بود.
در ۲۵ اکتبر ۲۰۲۳، مقالهای که در مطبوعات اسرائیل منتشر شد نشان می‌دهد که شرکت IWI اخیراً قراردادهایی را با دولت پرو امضا کرده است تا هزاران تفنگ تهاجمی را برای ارتشی ارسال کند که مسئول سرکوب اعتراضات در جنوب این کشور است، سرکوبی که بخشی از تاریخچۀ طولانی قتل‌عام علیه جنبش‌های بومی و چپ در پرو می باشد. سایت دفاع اسرائیل اطمینان می‌دهد: «ارسال این تسلیحات کمبودی برای ارتش، پلیس و نیروهای امنیتی مختلف اسرائیل ایجاد نخواهد کرد.»
سرانجام، در ۲۷ اکتبر، همان سایت اعلام کرد که تانک‌های صبرا (Sabrah) ساخت شرکت Elbit در چارچوب قراردادی به ارزش ۱۷۲ میلیون دلار (۱۶۰.۴۶ میلیون یورو) که در سال ۲۰۲۱ امضا شده است، به فیلیپین تحویل داده می‌شود. یک سوال کوچک: آیا تانک صبرا ، که توسط Elbit از دهه ۱۹۹۰ به درخواست لشکر زرهی ترکیه مدرن سازی شده ، نام خود را از قتل عام صبرا و شتیلا گرفته یا از شرکت معروف اسرائیلی-آمریکایی Sabra Hummus ؟
رونق به سبک اسرائیل
همانند شرکت‌های آمریکایی، قتل‌عام‌ها منجر به یک سری افزایش متوالی ارزش سهام شرکت‌های تسلیحاتی در بورس اوراق بهادار تل‌آویو شد. از آغاز عملیات تا ۳۰ اکتبر، سهام ThirdEye ۸۳.۷۳ درصد افزایش یافت و به ارزش ۲۰ میلیون دلار رسید. تنها چند روز پس از شروع جنگ، این شرکت قراردادی ۴ میلیون دلاری (۳.۷۳ میلیون یورو) برای ارائه سیستم مدوزا (Medusa) ، شناسایی پهپاد در ارتفاع کم، به یک مشتری محلی اعلام کرد.
گروه Aerodrome سازنده هواپیماهای بدون سرنشین نیز شاهد چندین جهش سود بود که بزرگترین آنها در ۲۵ اکتبر یا ۲۰۲ درصد از شروع جنگ به وقوع پیوست. در بخش رادار تاکتیکی، سهام Leonardo DRS با ۲۴ درصد افزایش به ارزش بازار سهام ۵ میلیارد دلار (۴.۶۶ میلیارد یورو) رسید. شرکت‌های FMS Migun، متخصص در ساخت زره‌های بالستیک سبک، ۱۱.۴ درصد افزایش یافت و به مبلغ ۲۸۰ میلیون دلار (۲۶۱.۲۱ میلیون یورو) رسید. در نهایت، Aryt Industries که قطعات الکترونیکی موشک‌های هدایت شونده و تجهیزات نظامی را به بازار عرضه می‌کند ، جهشی ۲۵.۹ درصدی به ارزش ۶۱ میلیون دلار (۵۶.۹۱ میلیون یورو) داشت.
در حالی که ما شاهد این جهش‌های بورسی متعدد بوده‌ایم، اما گزارش‌ها همچنین ماهیت متوسط نوسانات در شرکت‌های بزرگی مانند Rafael ، Elbit و Israel Aerospace Industries (IAI) را برجسته می کنند. بر اساس رتبه‌بندی DefenseNews ، این سه شرکت جزو ۳۵ شرکت بزرگ تسلیحاتی در جهان هستند. احتیاط در مورد این شرکت‌ها که قیمت سهام آنها قبل از جنگ بالا بود، با خطر شکست احتمالی ارتش اسرائیل در طول جنگ توضیح داده می‌شود که این سه شرکت بیش از سایرین در معرض آن قرار خواهند گرفت. با این حال، رسانه ها به افزایش چشمگیر شاخص های آنها در سال جاری اشاره می کنند.
مهر شده با خون
جنگ غزه، از روز اول، میدان آزمایشی را برای آخرین تولیدات نظامی اسرائیل و آمریکا باز کرده است که باید برای آن «اثبات اثربخشی در میدان» (مبارزه اثبات شده) ارائه شود. امری که بهترین تبلیغ برای این شرکت‌ها ، خیلی بیشتر از تمام نمایش ها و رژه‌های انجام شده در مقابل نمایندگان کشورهای خارجی، است. برای این شرکت‌ها، خون ریخته شده انسان‌ها تنها تضمینی است که سلاح‌ها به درستی کار می‌کنند.
چند روز پس از آغاز جنگ علیه نوار غزه، ارتش اسرائیل و شرکت Elbit اولین استفادۀ عملیاتی از خمپاره Iron Sting که یک گلوله کالیبر ۱۲۰ میلی متری «هوشمند» با هدایت لیزری و GPS است را اعلام کردند. در عرض چند ساعت، صدها رسانۀ خارجی بدون سوال یا تایید اطلاعات، یک اطلاعیۀ صرفاً تبلیغاتی برای شرکتی منتشر کردند که به تازگی ده‌ها هزار گلوله به ارزش ۴ میلیارد شیکل (معادل ۹۶۷ میلیون یورو) به وزارت دفاع اسرائیل فروخته است.
رسانهها همچنین بر عملکرد تانک‌های جدید باراک(Barak) که متعلق به «نسل جدید» مرکاوا (Merkava) هستند، تاکید کردند. به گفتۀ خبرنگارانی که برای همراهی سربازان در تمرینات‌شان دعوت شده بودند، این ماشین‌ها مجهز به یک سیستم دفاعی پیشرفته، با حسگرهای نوری و حرارتی، هوش مصنوعی و برای فرمانده، یک کلاه ایمنی پیچیده «شبیه به خلبانان هواپیما» (ایده آل!) است که صفحه نمایش لمسی‌ای دارد که به نسخۀ جدیدی از پلی‌استیشن می‌ماند.
مطبوعات اسرائیل همچنین از ورود کامیون‌های جدید انتقال سرباز خبر دادند که مجهز به Iron Fist، سامانۀ جدید دفاعی Elbit است که امکان رهگیری خودکار تعداد زیادی از انواع راکت ضد تانک را دارد. حتی قبل از شروع تهاجم زمینی به غزه، مجله فوربس به سرعت از سیستم جدیدی استقبال کرد که گویا مانند صدها اسباب بازی نظامی دیگر «می تواند ماهیت جنگ در غزه را تغییر دهد».
در این موج تبلیغاتی در روزهای ابتدایی جنگ، شاهد پخش شدن ویدئویی بودیم که Iron Beam را نشان می‌داد، (یک سامانه ضد موشکی لیزری که هنوز در مرحلۀ توسعه و آزمایش است (در اینجا نیز نادیده گرفتن لغت Iron (آهن) مشکل است که در نام های مختلف Iron Dome گنبد آهنی، Iron Sting نیش آهنی، مشت آهنی، Iron Beam تیر آهنی تکرار می‌شود . آهنی که با پیشروی برای «رسیدن به دریا در غزه» خطر زنگ زدن بسیار سریع را دارد. در واقع همۀ تبلیغات در بارۀ Iron Beam دروغ بود؛ تصاویری که «یک موشک فلسطینی سرنگون شده» با لیزر را نشان می‌داد در واقع از بازی ویدیویی معروف Arma3 با گرافیک پیچیده گرفته شده بود.
چند ساعت بعد، شرکت چک متخصص در بازی ویدئوئی این پیام را منتشر کرد: « از اینکه مدل بصری ما بسیار واقع بینانه است، خوشحالیم، اما از استفاده از بازی‌های ما برای اهداف تبلیغاتی ابراز تاسف می‌کنیم». این شرکت اعلام کرد که از خبرگزاری‌های بزرگ می‌خواهد این اطلاعات نادرست را تکذیب کنند. البته این امر مانع از ادامۀ تبلیغات سیستم لیزری توسط مطبوعات اسرائیل نشد. به نوبۀ خود، روزنامه Calcalist اطلاعاتی را از یک منبع نامشخص منتشر کرد که بر اساس آن وزارت امنیت اسرائیل و شرکت رافائل در حال بررسی امکان استفاده از سیستم Iron Beam برای آزمایشات میدانی در چارچوب درگیری در غزه هستند.
در مورد تجهیزات دریایی، مطبوعات نظامی اولین استفاده از ناوگان دریایی Sa’ar 6 – یک کشتی جنگی ساخت آلمان مجهز به سیستم‌های دفاعی اسرائیل – در حمله به سواحل غزه را اعلام کردند، در حالی که وب سایت نیروی دریایی آمریکا Navy Recognition به نوبه خود، گزارشی از استفاده از موشک های دریائی «نسل ششم» اسپایک NL OS منتشر کرد.(۸)
از نظر توپخانه، رسانهها از استفاده از توپ‌هایی که به دهۀ ۱۹۹۰ بازمی‌گردد ابراز تأسف کردند. اما در سال ۲۰۱۹، Elbit برندۀ مناقصه‌ای برای جایگزینی تجهیزات موجود با توپ‌های جدید از نوع Roam شد که قرار بود «قوانین بازی را تغییر دهد». در حالی که تحویل تجهیزات جدید قبل از سال ۲۰۲۴ ممکن نیست، این شرکت اعلام کرده که قبلاً دو نمونۀ اولیه را به ارتش عرضه کرده است – که به گفتۀ مطبوعات اسرائیل، موجب تشویق صادرات این توپ ها می‌شود.
اعجاز شگفت انگیز
این کوه تسلیحات جدید که به انبارهای تجهیزات قدیمی اضافه می‌شود، روزانه میلیاردها دلار هزینه برای اسرائیل دارد. به گفتۀ مطبوعات، دولت از ترس کاهش رتبۀ اعتباری بین‌المللی‌اش ترجیح می‌دهد هزینه‌های مالی جنگ را پنهان کند. اما آنچه مسلم است و نمی‌توان آن را کتمان کرد این است که این میلیاردها از بین نمی‌روند زیرا به جیب حامیان جنگ باز می‌گردند. اما برای فلسطینی‌ها این به معنای رودرو قرار گرفتن با اجساد هزاران نفر، مرد و زن، پیر و کودک است که همراه رویاها و شادی‌هایشان در گورهای دسته جمعی مدفون می‌شوند.
با شروع عملیات زمینی و اعتراف اسرائیل به تلفات، حقیقتی آشکار شد. اسرائیل در اول نوامبر اعتراف کرد که نیروهای مقاومت خودروی زرهی Namer را منهدم کرده و اکثر سربازان آن کشته شده‌اند. توسعۀ این خودرو سال‌ها طول کشید و مقالات متعدد مطبوعاتی از آن تجلیل کردند . مطبوعات اسرائیلی اینک تعجب می‌کنند: «قرار بود این نفربر پیشرفته‌ای باشد که ارتش دهه‌ها منتظر آن بود… مشکل کار در کجاست؟»
ما پاسخ این سوال را می‌دانیم که برای مردم فلسطین واضح است: هر سلاحی که به عنوان اعجازی شگفت‌انگیز، به عنوان جواهری از فناوری آینده‌نگر ارائه شود، برای ترسناک‌تر کردن اسطورۀ قدرتمندان، ایجاد وحشت در بین جمعیت‌های بدون دفاع استفاده می‌شود و در خدمت تقویت شبح امپریالیسم در اذهان سرکوب‌شدگان است. همۀ اینها چیزی نیست جز انباشت دوباره و دوبارۀ دستاوردهای عظیم حاصل از استراتژی‌های تجاوز و استعمار در جهان. اما با این همه یک واقعیت سرسختانه وجود دارد: ستم‌دیدگان تا زمان فروپاشی اسطورۀ قدرت، هر مقیاس و هر کیفیت فنی که داشته باشد، در مقابل آن مقاومت خواهند کرد.
پانویس‌ها:
۱– U.S. weapons makers tell investors to expect big profits from Israel’s war, People’s World, 27 octobre 2023.
۲- به ویژه در دهه ۱۹۷۰، مخالفت با قوانین ضد انحصار و حمایت از مصرف کننده، و همچنین ایجاد توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA) در دهه ۱۹۹۰.
۳– « Military Contractors Are Framing the Israeli War on Gaza as a Win for Investors », Jacobin, 28 octobre 2023.
۴- یادداشت نویسنده. نامی که رئیس جمهور ایالات متحده وودرو ویلسون در ۸ ژانویه ۱۹۱۸ به برنامه پیمان صلحی داد که به کنگره ایالات متحده ارائه کرد.
۵ — « What is BlackRock ? », Codepink.
۶- – https://www.blackrock.com/corporate/biographies/thomas-donilon
۷– « Israeli defense cos buck TASE market trend », Globes, 24 octobre 2023.
۸– « Israeli Navy targets Hamas with Naval Spike NLOS missiles », Navy Recognition, 10 octobre 2023.
مجد کیال محقق و نویسندۀ اهل حیفا، فلسطین. او از سال ۲۰۱۲ مقالاتی در مورد فلسطین و صهیونیسم برای عسافیر العربی منتشر کرده است. در سال ۲۰۱۶، رمان تراژدی سید مطر او برنده جایزه AM Qattan شد. او مرگ در حیفا را در (۲۰۱۹) و یک آلبوم موسیقی برای کودکان به نام Plus belle que Berlin (2020) منتشر کرد.
منبع: https://orientxxi.info/magazine/article6881
