چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴ - ۱۵:۱۷

چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴ - ۱۵:۱۷

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
محکوم کردن تجاوز و حملۀ ددمنشانه اسراییل و آمریکای جهان‌خوار به کشور و خواست ازادی زندانیان سیاسی، عقیدتی و عادی!
ما وارثان اعدام شدگان سیاسی، عقیدتی دهه ۶۰ و‌ تابستان خون‌بار ۱۳۶۷، با محکوم کردن تجاوز و حملۀ ددمنشانه اسریئیل و آمریکای جهان‌خوار به کشورمان، و‌ در دفاع از تمامیت...
۱۷ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جمعی از خانواده‌های دادخواه خاوران
نویسنده: جمعی از خانواده‌های دادخواه خاوران
زندانیان سیاسی و عقیدتی و عادی را آزاد کنید!
ما خانواده‌های خاوران که دهه‌ها رنج از دست دادن عزیزان خود را کشیده‌ایم و مدت‌هاست با درهای بستۀ گلزار خاوران روبه‌روایم و از حضور بر خاک عزیزانمان محروم شده‌ایم، نگران...
۱۷ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جمعی از خانواده‌های خاوران (داخل)
نویسنده: جمعی از خانواده‌های خاوران (داخل)
۱۲ روز سرنوشت‌ ساز؛ روایت یک جنگ ترکیبی و پروژۀ براندازی اسراییلی امریکایی در ایران
اکنون، با روشن‌تر شدن ابعاد هشداردهنده‌ی آن ۱۲ روز، این نوشتار در پی بازتعریف روایت موسوم به „جنگ ترکیبی ۱۲ روزه“ است؛ روایتی که با بهره‌گیری از تجربه‌های منطقه‌ای و...
۱۷ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سیاوش قائنی
نویسنده: سیاوش قائنی
وضعیت زندانیان منتقل‌شده بند زنان اوین به زندان قرچک، گفت‌وگو با خانواده‌ها و رئیس زندان قرچک‌
تخریب اساسی بخش‌های نگهبانی، اداری، بند نسوان، کتابخانه بند چهار، ساختمان بهداری و سالن ملاقات و ۷۹ کشته به گفته سخنگوی قوه قضائیه که سربازها، مددکاران و تعدادی از زندانیان...
۱۷ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: نیلوفر حامدی
نویسنده: نیلوفر حامدی
دادخواهی، رویکرد اخلاقی به جنگ و جمهوری اسلامی، و همبستگی اجتماعی
به نظرم قدم‌هایی که برای رسیدن به هدف برمی‌داریم جزیی از آن هدف است. تمرین دموکراسی در بین فعالان و محق دانستن خود برای آزادی، دموکراسی و عدالت هم در...
۱۷ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: پرستو فروهر
نویسنده: پرستو فروهر

از بیداری تا نوزایی و ضروریات گذار

بهمین دلیل، نیچه و نیچه ایسم بیشتر یک فرهنگ است، یک گونه بودن است، یک اطلاق ادبیاتی است، و هم با تفسیر و تعبیر هایی، "رکود و افول" است که در ناتوانی در تحول جهان و پشت سر نهادن "رکود و افول" که خود به "گندیدگی" نیز رسیده است، راه تمسخر و تحقیر جهان و هستی و خدا و ادیان را برمی گزیند.

واقعا چرا نیچه چنین ذهن و جان بسیاری را، هردو– در موافق جان نثار، و مخالف سرگشته- را فرا گرفته است.

نیچه و نیچه گری در حقیقت ریشه در فرهنگ و زندگی خود ما دارد. درحافظ و مولوی و حتا خیام – و سایرین که پیشین و پسین های این سه هستند، اگر از عنصر نیچه یی شان تصفیه  شوند، تمام آنچه “ساختارشان” می توان نامید فرو خواهد ریخت.

در طب قدیم و باستانی، عناصر اربعه (چهارگانه) بعنوان عناصر نخستین سازنده جهان و هستی، و از جمله انسان محسوب می شده اند. و از این مسیر هم طب- تشخیص و مدوا- نیز شکل گرفته اند. ابن سینا تا قرن هفدهم در دانشگاه ها تدریس می شد.  این عناصر یا اخلاط شامل دو عنصر بعنوان صفرای زرد و صفرای سیاه نیز بوده اند که بسیاری و از جمله بوعلی سینا، صفرای سیاه را منشاء و علت امراض می دانسته است.  صفرای زرد، در واقع، همان مایعی است بهمین رنگ که در کیسه صفرا قرار دارد و هنگام تغذیه وبرای کمک به هضم غذا به معده ریخته می شود. اما بر خلاف ظاهر امر، صفرای سیاه یک مایع نیست مشابه صفرای زرد که گفتیم. 

صفرای سیاه معادل لغت یونانی است که متشکل از دو بخش است، که جمعا در اصطلاح حتا عامیانه “مالیخولیا” (مالیکونی) می نامیم و کم و بیش بعنوان “دیوانگی” بکار می بریم- و امروز با روانشناسی جدید و مشابه، لغاتی بسیار –چه عامیانه شده و چه مقوله یی و یا حتا شبه آن- از آن منشاء می آیند که کم و بیش شناخته شده ترین آنها چیزیست که “دپرشن” نامیده می شود.  که اگر به زبان بوعلی باز گردانیم، و معادل عامیانه اش یعنی “جنون یا دیوانگی” را بکار ببریم، امروزه همگی با خوشحالی با گرفتن این درجه هویت شخصیتی، “دپرشن” دارند، یعنی “دیوانه یا مجنون” هستند. پس چنانکه دیده می شود، صفرای سیاه اطلاق به یک شخصیت یا خصوصیت شخصیتی دارد و نه به هیچگونه مایعی مشابه صفرای زرد. و جالب توجه تر اینستکه، این اطباء “باستانی”، تشخیص طبی را بر گروهبندی شخصیتی یا خصوصیت شخصیتی بنا نهاده بوده اند. 

لغت یونانی فوق از دو بخش به معنی صفرا و وسیاه متشکل است،  و بنابراین مالیخولیا یی یا ،تحت اللفظ، سیاه صفرایی، خصوصیتی است که بنا به نظر بوعلی و توضیح و تشریح باورنکردنی اش در تقریبا هزار سال پیش، ناشی از “ترد و ترس و بی اعتمادی” است. اینکه این سه به چه ترتیبی و به چه دلایلی قرار گیرند و بوجود آمده و شکل بگیرند خود بحثی عمیق و وسیعتر است که  در اینجا مورد نظرنیست. “ریزنتمنت” معروف نیچه یی که به خطا دیده ام که به “ستیزه جویی” برگردان شده است، در حقیقت واژه یا مقوله واریست که سه عنصر “ترد، ترس، وبی اعتمادی” را یکجا در امتزاج تزایدی (کومولایتیو) در خود دارد.

صفرای سیاه را اگر از حوزه طب، و سپس فردی خارج کنیم، در حقیقت، به مفهوم “رکود و افول” است، و یا چیزی بازهم کاربردی فرهنگ عام، “عقده”، نامیده می شود.  پس نیچه ماییم، و هزار سال تقریبا چنین بوده ایم، و یک خصوصیت شخصیتی است، و حامل تمام آنچه فلسفه طب یا طبابت فلسفی، قرنها پیش دیده و مشاهده و تشریح شده است، و منشاء بسیاری بیماریها، بقولی سرطان بعنوان جسمی شدن (سماتیزاسیون)، جانبی ازاین ویژگی شخصیتی “مالیخولیایی” (جنون) یا “دپرشن”، میباشد- که بیجا نیست بیماری “رکود و افول” بنامیم، و “ریزنتیمنت” را نیز چنین تعبیر کنیم.

بهمین دلیل، نیچه و نیچه ایسم بیشتر یک فرهنگ است، یک گونه بودن است، یک اطلاق ادبیاتی است، و هم با تفسیر و تعبیر هایی، “رکود و افول” است که در ناتوانی در تحول جهان و پشت سر نهادن “رکود و افول” که خود به “گندیدگی” نیز رسیده است، راه تمسخر و تحقیر جهان و هستی و خدا و ادیان را برمی گزیند. در واقع ویژگی دورانهای بسیار بزرگ گذار است که ریخته پاشیدگی گذشته پوسیده که خود جزیی از آن است از یکسو، و ریخته پاشیدگی نطفه بندی و حاملگی و زایمان نو و دگر شدن زندگی است از سوی دیگر، امکان بروز می یابد.

خصوصیت خود را به همه چیز نمیدهد، بلکه چون همه چیز کهنه و پوسیده شده است و این وضعیت “مالیخولیا” یا صفرای سیاه زمانه ( نه هنوز تاریخ- تاریخ زمانه است پس از پاک شدن از صفرای سیاه- یعنی گذشته نقد شده میباشد)، خود همین گذشته است، پس حتا مدعیان ترقی گرایی نیز، چون هنوز مدعی هستند و نه برنامه و سازماندهی، سیاست گذاری و اقدام، نیز این صفرای سیاه را عمیقا در خود نهفته و بطریقی عجین دارند.  مبارزه اجتماعی برای زدودن “رکودو افول” و ورود به مرحله نوزایی، در حقیقت تصفیه خود است از الودگی “صفرای سیاه” فراگیر. 

بهمین دلیل، ما انواع و اقسام آن را بصورت نیچه یسم اسلامی، نیچه یسم اصلاح طلب، نیچه یسم چپ، حتا نیچه یسم سوسیالیست، نیچه ایسم سندیکالیست، و بالاخره، به نامبارکی، آنارکو نیچه یسم فاشیستی نیز در صندوقچه این گذشته در حال بخاک سپرده شدن، و حتا در “طعم و چاشنی” های داخلی، و خارجی داریم، که حتا مقالاتی “بسیار رسا و قانع” در مدح آنارکو فاشیسم نیز نوشته و بقصد آموزش و نقد و آگاهی دهی به ناآگاهان، به انتشار می رسانند.

نیچه یسم، بنابراین یک بیماری ناشی از “رکود و افول” است و در زمانه گذار های بزرگ در لباس ژنده “آزادی خواهی”، بقصد دلربایی سرخوردگان اسیر “ترد و ترس و بی اعتمادی” –آلودگان به “صفرای سیاه”- به هر معرکه یی وارد میشود، و در قرن گذشته تنها یک صحنه از خود نشان داد که نفس “ترد و ترس و بی اعتمادی” به قدرت سیاسی فرا رویید و دمار از روزگار این سه با رساندنشان به اوج تلافی جویی، خباثت، و تخریب، در آورد- و یاد گرفته ایم که آنرا، جن گیرانه (اگزورشیستی)، فاشیسم یا نازیسم بنامیم- غافل از آنکه روح همگانی است و باید با ساختن نو و در روند آن – نوزایی- از اندیشه، احساس، و عمل و ایمان جامعه رانده شود.

***- درباره صفرای سیاه و مالیخولیا (یا مالینکویی یا نی)، همین ویکیپید یای ناچیز هم بسیار گفتنی دارد- بشرط خواست و حوصله و کمی جرح و بسط اندیشه و احساس که ضروریات پژوهشگری هستند.

**- این یک نوشته روانشناسانه نیست، و جامعه شناسی نیز نمی باشد زیرا اینها –هردو – تعمیرگاه و ابزار تعمیر و نگهداری شرایط موجود هستند.

اگر مایل به دسته بندی و اطلاق هویت هستید، آنرا در حوزه “نقد گذشته یا تاریخ تحول” قرار دهید.  بنوعی،  چگونه تحول در محلول ظهور تاریخ از بیشترین نورگرفتگی تا سایه و روشن های نورهای ضعیفتر، شکل می گیرد.همسایگی تبدیل، تغییر، و تحول و بالاخره نوزایی.   

    

تاریخ انتشار : ۳ آذر, ۱۳۹۱ ۸:۳۲ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

۸ تیر، روز فداییان جان‌باختهٔ خلق؛ میهن‌دوستانِ انقلابیِ راهِ آزادی و رفعِ ستم از زحمت‌کشان!

در ۸ تیر امسال و در روزهایی که تجاوز جنایت‌کارانهٔ حکومت نژادپرست و نسل‌کش اسراییل و دولت امپریالیستی آمریکا به میهن عزیمان ایران باز ردّ پای خونینی از جان و هستی عزیز هم‌میهنانمان در جای‌جای ایران از خود به جا گذاشته است، یادی از رفقای عزیزی نیز ضروری‌ست که در جریان دقاع از میهن‌مان در برابر تجاوز نطامی عراق طی دو سال دفاع میهنی در راه میهنی که تا پای جان دوستش داشتند، جان باختند.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

۸ تیر، روز فداییان جان‌باختهٔ خلق؛ میهن‌دوستانِ انقلابیِ راهِ آزادی و رفعِ ستم از زحمت‌کشان!

در ۸ تیر امسال و در روزهایی که تجاوز جنایت‌کارانهٔ حکومت نژادپرست و نسل‌کش اسراییل و دولت امپریالیستی آمریکا به میهن عزیمان ایران باز ردّ پای خونینی از جان و هستی عزیز هم‌میهنانمان در جای‌جای ایران از خود به جا گذاشته است، یادی از رفقای عزیزی نیز ضروری‌ست که در جریان دقاع از میهن‌مان در برابر تجاوز نطامی عراق طی دو سال دفاع میهنی در راه میهنی که تا پای جان دوستش داشتند، جان باختند.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.

بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی

محکوم کردن تجاوز و حملۀ ددمنشانه اسراییل و آمریکای جهان‌خوار به کشور و خواست ازادی زندانیان سیاسی، عقیدتی و عادی!

زندانیان سیاسی و عقیدتی و عادی را آزاد کنید!

۱۲ روز سرنوشت‌ ساز؛ روایت یک جنگ ترکیبی و پروژۀ براندازی اسراییلی امریکایی در ایران

وضعیت زندانیان منتقل‌شده بند زنان اوین به زندان قرچک، گفت‌وگو با خانواده‌ها و رئیس زندان قرچک‌