شنبه ۸ مهر ۱۴۰۲ - ۱۳:۴۲

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

شنبه ۸ مهر ۱۴۰۲ - ۱۳:۴۲

تصویب قریب الوقوع لایحه مجازات اسلامی وضعیت حقوق بشر در ایران را باز هم وخیم تر خواهد کرد

سنگسار به عنوان مجازات از قانون حذف می شود، اما قضات با ارجاع به فتاوای شرعی در صدور حکم سنگسار و اجرای آن به هر شکلی که از شریعت برداشت می کنند، آزاد گذاشته می شوند.

اطلاعیه مطبوعاتی عدالت برای ایران

پس از سالها انتقادات جامعه ایرانی و بین المللی در مورد موارد متعدد نقض فاحش حقوق بشر در قوانین ایران، از جمله وجود مجازاتهایی غیر انسانی مانند سنگسار و قطع اعضای بدن و یا مواردی چون اعدام افراد زیر ۱۸ سال، تبعیض علیه زنان و..، مجلس شورای اسلامی در آستانه تصویب قانونی است که نه تنها به تمامی انتقادات یاد شده بی اعتناست بلکه در برخی از حوزه ها وضعیت را وخیم تر می کند.

همین هفته، سخنگوی شورای نگهبان در مصاحبه ای اعلام کرد این شورا کار بر روی لایحه مجازات اسلامی را به پایان رسانده و آن را به مجلس ایران بازپس فرستاده است. مجلس شورای اسلامی موظف است در سه ماه آینده این لایحه را مورد بررسی قرار داده و تصویب نهایی کند. این لایحه جایگزین قانون فعلی مجازات اسلامی خواهد شد.

عدالت برای ایران پس از بررسی دقیق این لایحه که متشکل از ۷۳۷ ماده است، برخی از مهمترین نگرانی های خود را پیرامون مهمترین تغییراتی که در صورت تصویب این لایحه ایجاد خواهد شد به شرح زیر ارائه می کند:

١.   در قانون فعلی، هرگونه رابطه جنسی خارج از ازدواج جرم است و رابطه جنسی کامل زن و مرد متاهل، مجازات سنگسار در پی خواهد داشت. در لایحه مورد بحث، مواد مربوط به مجازات سنگسار (رجم) و تمامی جزییات مربوط به نحوه اجرای این مجازات، به ظاهر از بخش مربوطه حذف شده است اما همچنان هرگونه رابطه جنسی خارج از ازدواجی طبق این لایحه جرم شناخته می شود. به بیان دیگر، در حالی که این لایحه، رابطه جنسی خارج از ازدواج را جرم می داند اما مجازاتی برای زن و مرد متاهلی که رابطه جنسی خارج از ازدواج دارند، پیش بینی نکرده است. در نگاه اول، حذف سنگسار از قانون مجازات، تحولی مثبت است اما نگاه دقیق تر به اصل ۱۶۷ قانون اساسی نگرانی ما را تایید می کند. این اصل که خلاف اصل قانونی بودن جرائم و مجازاتهاست که در تمامی نظامهای حقوقی معتبر به رسمیت شناخته شده مقرر می دارد:  “قاضی موظف است کوشش کند حکم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر حکم قضیه را صادر نماید و نمی تواند به بهانه سکوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوا و صدور حکم امتناع ورزد”. این نگرانی وقتی جدی تر می شود که با وجود حذف مجازات سنگسار از بخش مربوط به “زنا”، در مواد دیگری از جمله مواد ۱۷۲ و ۱۹۸، به سنگسار اشاره شده است. معنای ساده آن این است که سنگسار به عنوان مجازات از قانون حذف می شود و قضات با ارجاع به فتاوای شرعی در صدور حکم سنگسار و اجرای آن به هر شکلی که از شریعت برداشت می کنند، آزاد گذاشته می شوند.

٢.   درباره مجازات اعدام برای افراد زیر ۱۸ سال، اگرچه در صورت تصویب این لایحه، مجازات اعدام زیر ۱۸ سال برای برخی از جرائم از جمله قاچاق مواد مخدر از میان خواهد رفت  اما همچنان احتمال صدور احکام اعدام برای افراد زیر ۱۸ سالی که مرتکب قتل می شوند بسیار زیاد است. براساس لایحه، این نوجوانان تنها در صورتی که بتوانند ثابت کنند که از نظر عقلی توانایی درک ماهیت یا ممنوعیت عملی را که انجام داده اند نداشته اند، از مجازات اعدام معاف خواهند شد.

٣.   در شرایطی که تقریبا تمامی زندانیان سیاسی و عقیدتی که به دلیل فعالیتهای خود در عرصه حقوق بشر، جامعه مدنی، روزنامه نگاری، دفاع از حقوق اولیه اقلیتها و یا حتی عضویت در جامعه بهاییان، به “اقدام علیه امنیت ملی” متهم می شوند، مواد متعددی در این لایحه، شرایط را حتی از وضعیت فعلی برای کسانی که در جرائم امنیتی محکوم می شوند سخت تر کرده است. به عنوان مثال، مجازات فردی که به عنوان اقدام علیه امنیت ملی به حبس یا شلاق محکوم شده به هیچوجه قابل تعلیق نیست یا مشمول مرور زمان نمی شود.

۴.  با وجود اعتراضات جامعه مدنی ایرانی و بین المللی و به خصوص فعالان حقوق بشر و جنبش زنان و همچنین نهادهای متعدد دولتی و غیر دولتی مانند سازمان ملل، اتحادیه اروپا، عفو بین الملل و… به موارد متعدد تبعیض جنسیتی و نیز مجازاتهای غیرانسانی و وحشیانه، تصویب کنندگان لایحه هیچگونه اصلاحی در موارد زیر انجام نداده اند:

–   نصف بودن ارزش شهادت زنان؛ براساس این لایحه نیز مانند قانون فعلی، شهادت هر دو زن به اندازه شهادت یک مرد در مقابل دادگاه ارزش خواهد داشت.

–   همچنان یک دختر ۹ ساله مسئولیت کیفری خواهد شد و در صورتی که مرتکب جرمی شود مانند بزرگسال با او رفتار می شود در حالی که سن مسئولیت کیفری برای پسران ۱۵ سال است.

–   همچنان ارزش خسارات جانی وارده (دیه) زن نصف مردان محاسبه می شود. دیه افراد غیرمسلمان نیز نصف دیه مسلمانان است. به این ترتیب، اگر یک زن مسیحی یا یهودی یا زرتشتی، در یک تصادف رانندگی پای خود را از دست بدهد، خسارتی که به او داده می شود معادل یک چهارم خسارتی است که به یک مرد مسلمان در شرایط کاملا مشابه داده خواهد شد.

–  همچنان مجازاتهای بدنی وحشیانه و غیرانسانی مانند قطع اعضای بدن به عنوان مجازات جرائمی مانند سرقت یا محاربه یا به عنوان قصاص، در این لایحه وجود دارند.

–  در صورت تصویب لایحه مجازات اسلامی، همچنان رابطه جنسی دو همجنس جرم باقی خواهد ماند و مشمول مجازاتهای شدیدی از صد ضربه شلاق تا اعدام می شود.

هیچ تردیدی وجود ندارد که قوانین، یکی از اصلی ترین ابزارهای نهادینه سازی حقوق شهروندان هستند و در صورتی که لایحه مجازات تصویب شود، باعث تداوم و تشدید نقض حقوق بشر در حوزه های مختلف به شکلی فراگیر و نهادینه خواهد شد. عدالت برای ایران، ضمن جلب توجه تمامی نهادهای مدنی، سازمانهای بین المللی و به خصوص شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و گزارشگر ویژه آن، آقای دکتر احمد شهید، به تصویب قریب الوقوع این لایحه، از آنها می خواهد که از تمامی روشهای موجود برای مداخله موثر و سازنده در جهت منع تصویب قوانینی که نقض حقوق تعداد بیشتری از شهروندان ایران را برای سالهای آتی به ارمغان خواهد آورد استفاده کنند.

تاریخ انتشار : ۱ آذر, ۱۳۹۰ ۹:۳۸ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

آغاز جنگ و حماسه مقاومت خرمشهر:‌ مصاحبه نشریه کار با اکبر دوستدار

خبر حمله عراق را در واقع ما با مشاهده بمباران اهواز و آبادان دریافت کردیم. هواپیماهای عراقی در همان ساعات اول، بسیاری از شهرهای خوزستان و جمعاً ده شهر کشور را بمباران کردند. البته هدف مقدم و اصلی آنها تسخیر برق آسای خرمشهر توسط نیروی زمینی بود که در نزدیکی مرز عراق قرار داشت. از قرار و طبق نقشه جنگی صدام، آبادان، اهواز، دزفول و سوسنگرد اهداف بعدی آنان بودند. ۱۲ لشکر زرهی عراق با همه تجهیزات بسوی خرمشهر سرازیر شده بودند.

مطالعه »
یادداشت

جنبش زن زندگی آزادی، به مثابه جنبش علیه سلطه و استبداد

یک سال از روزهایی که زنان به اعتراض به قتل حکومتی مهسا “ژینا” روسری های خود را بعنوان نماد و  سمبل اقتدار جمهوری اسلامی به آتش کشیده و با شعار “زن، زندگی، آزادی” همبستگی عمیق جهانیان را بخود جلب کردند،  گذشت. جنبشی که در یک سال گذشته شاهدش بودیم، یکباره آغاز نشده و پیش زمینه های آن به سال های سال قبل به  خصوص بعد از انقلاب ۵۷ بر میگردد.

مطالعه »
آخرین مطالب

گزارش حضور سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) در جشنوارهٔ جهانی اومانیته

در سه روز برگزاری جشنواره، مسئولان سازمان دیدارها و گفت‌وگوهای متعددی با رفقای حزب توده‌ ایران و حزب چپ ایران، سازمان اتحاد فداییان خلق ایران و دیگر نیروهای چپ ایرانی مقیم پاریس داشتند. هم‌چنین رفقای ما دیدارهایی با رفقای چپ افغانستان و حزب کمونیست عراق داشتند.

در سالگرد جمعه خونین زاهدان یاد قربانیان جمعه خونین زاهدان و جنبش مهسا را گرامی میداریم!

جمعه خونین زاهدان همچون کشتار معترضان در جنبش های گذشته و جنبش ژینا مهسا در سراسر ایران حکایت از شکاف عمیق میان ملت ایران و حاکمیت جمهوری اسلامی دارد.

بازهم خاطره ها

پاهایم را، به مانند علف، می گذارم، بر روی زمین
/
می بینم خود را، چون درختی در تب و تاب
/
می پیچم درخود، از آن هراس، که نگاهم بود و فراز
/
سرزمینی نشناخته، اما در خیال
/
آن کعبه آمال، چون مسلمانی در انتظار بهشت …

کارگران روزمزد و ناامنیِ حداقل‌ها

 کار برای زیست و زندگی آبرومندانه مدتهاست که دیگر در چشم انداز نیست، بلکه تلاشی جانکاه برای ادامه زنده ماندن و فقط زنده ماندن است … آیا سوختن انسان ها و جزغاله شدنشان بر فراز تیر برق و یا سقوط شان از بلندی ها و یا حبس شدنشان در اعماق معادن و مرگ شان در اعماق ظلمت و سیاهی سرنوشت محتوم شان است؟ چه باید کرد؟

یادداشت

جنبش زن زندگی آزادی، به مثابه جنبش علیه سلطه و استبداد

یک سال از روزهایی که زنان به اعتراض به قتل حکومتی مهسا “ژینا” روسری های خود را بعنوان نماد و  سمبل اقتدار جمهوری اسلامی به آتش کشیده و با شعار “زن، زندگی، آزادی” همبستگی عمیق جهانیان را بخود جلب کردند،  گذشت. جنبشی که در یک سال گذشته شاهدش بودیم، یکباره آغاز نشده و پیش زمینه های آن به سال های سال قبل به  خصوص بعد از انقلاب ۵۷ بر میگردد.

مطالعه »
بیانیه ها

در سالگرد قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی: ایران به پیش از جنبش تنیده در جان مردم و میهن برنمی‌گردد!

جنبش «زن‌ زندگی، آزادی»، در بطن جامعه حضور دارد و مطالبات بنیادین آن در حال تکوین است. خواست استقرار جمهوری مبتنی بر جدایی دین از حکومت، بر پایهٔ ارزش‌های جهان‌شمول حقوق بشر و با تأکید ویژه بر آزادی، مردم‌سالاری (دموکراسی) و عدالت اجتماعی، به‌یمن مبارزهٔ مردم ایران تحقق خواهد یافت!

مطالعه »
پيام ها

در سالگرد قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی: ایران به پیش از جنبش تنیده در جان مردم و میهن برنمی‌گردد!

جنبش «زن‌ زندگی، آزادی»، در بطن جامعه حضور دارد و مطالبات بنیادین آن در حال تکوین است. خواست استقرار جمهوری مبتنی بر جدایی دین از حکومت، بر پایهٔ ارزش‌های جهان‌شمول حقوق بشر و با تأکید ویژه بر آزادی، مردم‌سالاری (دموکراسی) و عدالت اجتماعی، به‌یمن مبارزهٔ مردم ایران تحقق خواهد یافت!

مطالعه »
بیانیه ها

در سالگرد قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی: ایران به پیش از جنبش تنیده در جان مردم و میهن برنمی‌گردد!

جنبش «زن‌ زندگی، آزادی»، در بطن جامعه حضور دارد و مطالبات بنیادین آن در حال تکوین است. خواست استقرار جمهوری مبتنی بر جدایی دین از حکومت، بر پایهٔ ارزش‌های جهان‌شمول حقوق بشر و با تأکید ویژه بر آزادی، مردم‌سالاری (دموکراسی) و عدالت اجتماعی، به‌یمن مبارزهٔ مردم ایران تحقق خواهد یافت!

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

گزارش حضور سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) در جشنوارهٔ جهانی اومانیته

در سالگرد جمعه خونین زاهدان یاد قربانیان جمعه خونین زاهدان و جنبش مهسا را گرامی میداریم!

بازهم خاطره ها

کارگران روزمزد و ناامنیِ حداقل‌ها

صدور حکم زندان و شلاق برای ۱۷ کارگر فولاد اهواز

لایحه‌ی «عفاف و حجاب»؛ سرکوب زنان، سلب زندگی، انکار آزادی