بار دیگر آمار منتشر شده از مردودی تعداد زیادی از کودکان ایرانی در امتحانات آخر سال کلاس اول دبستان خبر میدهد. مجتبی همتی‌فر، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک آمار مردودی های کلاس اولی را ۵۰ هزار کودک که معادل ۳ در صد کل دانش آموزان پایه اول در سال گذشته است اعلام کرد. این کودکان مجبورند بار دیگر کلاس اول را تکرار کنند!
در گفتگو با ایلنا مجتبی همتی‌فر، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، میگوید که «بخشی از علل وجود مردودی‌ها در پایه اول این است که کودکان آمادگی لازم برای ورود به کلاس اول را ندارند.» (۱)
این عدم آمادگی مربوط به قدرت درک و توانایی یاد گیری این شاگردان خردسال نیست! علت عدم آمادگی این کودکان خردسال برای شرکت در کلاس اول دبستان ندانستن زبان فارسی است! این کودکان از مناطق و جوامع فرهنگی دو زبانه ایران هستند که زبان فارسی را، در کنار زبان مادری خود، اول بار نه در خانه و محل زندگی شان، بلکه در مدرسه میآموزند. متاسفانه مدارس دولتی در مناطق محروم و دو زبانه امکانات مناسب برای جوابگویی به نیاز های آموزشی این دسته از کودکان را ندارند.
بنا به گفته همتی فرد، تاسیس دوره های پیش دبستانی در مناطق دو زبانه با حمایت دولت میتواند راهکار برون رفت از این مشکل آموزشی باشد. او میگوید با «تمرکز روی مناطق محروم و دو زبانه کشور»، بالا بردن کیفیت آموزش از طریق عدم تمرکز بر مناطق مرکزی و با آموزش حرفه ای مدیران و معلمان امیدوار است «دوران پیش دبستانی با پوشش گسترده‌تر و خدمات با کیفیت‌تری در این مناطق برگزار شود.» وی گفت که هم اکنون کلاس های مجازی برای معلمان و مربیان طراحی شده است. (۱)
رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در مصاحبه اش با ایلنا از آسیب های روانی و اجتماعی که مردود شدن کودکان در آغاز تحصیل دبستانی بر آنها وارد میکنند صحبتی نمیکند. در عوض او همانند حامیان آموزش در شرایط ریاضت اقتصادی، در کشور های سرمایه داری، تاکیدش را بر جنبه اقتصادی این مشکل میگذارد. وی میگوید که مردودی کلاس اولی ها معادل یک ضرر ۵۰۰ تا هزار میلیون تومانی از بودجه ای است که صرف آموزش ناموفق این کودکان شده و اضافه میکند «این هزینه را اگر به شکل پیشگیرانه صرف کنیم، نتایج خوبی خواهد داشت؛ همانطور که در حوزه سلامت … به نگاه پیشگیرانه رسیده ایم، باید در حوزه آموزش نیز نگاه پیشگیرانه را حاکم کنیم. صرف هزینه‌های کمتر در سن پایین‌تر، موجب می‌شود کودکان به لحاظ کیفیتی و سرعتی، مراحل یادگیری را بهتر طی کنند و پس از ورود رسمی به مدرسه، به اهداف مطلوب دوران ابتدایی نیز دست یابند.» (۱)
شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران در این مورد مینویسد, کودکان غیرفارسی‌زبان «از جمله کودکان کورد، تورک، عرب، ترکمن و لر، افت تحصیلی بیشتری را تجربه میکنند. بخشی از این موضوع ناشی از ستم‌های طبقاتی است که به توزیع نابرابر منابع و تبعیض سیستماتیک در دسترسی به امکانات آموزشی با کیفیت برمی‌گردد» (۲) بخش دیگر هم ناشی از سیاست به حاشیه کشاندن فرهنگ و زبان های گوناگون در ایران است.
بنا بر گزارش نشریه همشهری (۳) معصومه نجفی پازوکی معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در بهمن ۱۴۰۱ گفته بود که وضعیت آموزش ابتدائی در روستا ها بد تر از شهر ها است. در مناطق روستایی این نوع مردودیت ها سبب ترک تحصیل در اول ابتدائی است.
عدم دسترسی کودکان دو زبانه به آموزشِ مناسب با شرایط فرهنگی و زبانی شان مسبب آسیب های جدی شخصی و اجتماعی است و بر کیفیت زندگی در مناطق دو زبانه، روستایی، و محروم، تاثیرات سرنوشت ساز و طولانی مدت خواهد داشت. آموزش دو زبانه کودکان با استفاده از زبان مادریشان یکی از راه های مناسب برای رفع این مشکل و تأمین حقوق برابر برای همهٔ شهروندان ایران است.
منابع:
۱. ۳ درصد کلاس اولی‌ها مردود میشوند/ محدودیت اعتبار مانع پوشش همه کودکان پیش‌دبستانی در مناطق دوزبانه شده است. ایلنا.
https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1368424
۲. مردود شدن کلاس اولی‌ها در غیاب آموزش زبان مادری و آموزش به زبان مادری. کانال شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران.
۳. آمار وحشتناک مردودی در پایه اول ابتدایی. همشهری.
hamshahrionline.ir/x8jsk
2 Comments
این مشکل بزرگ در سنین بالاتر در بخش دختران بیشتر آسیب گذارتر می‌شود چرا که پسران با جذب شدن در بازار کار از قدرت تطبیق اجتماعی و شاغلیت بیشتری نسبت به دختران برخوردار خواهند گردید و اینگونه یک بی توجهی و عدم سرمایه گذاری مناسب پایه ای به یک ستم مضاعف و سیستماتیک و یک نقص بزرگ فرهنگی و اجتماعی و انسانی بدل خواهد شد .
از هر روش و ابزار ممکن و کارشناسانه باید استفاده نمود تا این سنگ بنیادین جامعه درست برجای نشیند .
گروه‌های سیاسی ،فعالین اجتماعی ، گروه‌های نیکوکاری و داوطلبان انسان دوست و میهن پرست باید که به این امر مهم بپیوندند .(انان که تمکن مالی دارند ). این همیاری داوطلبانه نه تنها از نقش و وظایف دولت‌ها نمیکاهد بلکه فشاری دایمی و حقیقی ملی و استراتژیک را بر روی شانه انان خواهد گذاشت .
هر گام کوچک داوطلبانه درینباره سهمی بزرگ در ایجاد آینده ای بهتر و برابر برای فردایمان و سرزمینمان ایران خواهد داشت .
حزب کمونیست چین در سال‌های سخت مبارزه مخفی صدها هزار داوطلب و اعضای خود را تنها به قصد سوادآموزی به روستاها فرستاد تا خود ، مردم ، سرزمین و فردای بهتری بسازد.
هزاران مشکل هست که جز با دستان خودمان به هیچ وسیله ای حل نخواهند شد .
ای که دستت می‌رسد کاری بکن .
یک ملت پیشرفته ، یک هدیه آسمانی نیست .
حزب کمونیست چین در اوج گردن زندن های دسته جمعی کمونیستها در ملاعام ، در طی بیش از سه دهه زندگی مخفی و سرشار از سرکوب و قتل عام های دسته جمعی ، و تحت چنین شرایطی ،هزاران هزار اعضا و هواداران تشکیلاتی خود را ضمن قطع ارتباط کامل تشکیلاتی و ممنوع نمودن از هرگونه کار تبلیغی و ترویجی ، همه انان را فقط و مختصا به قصد آموزش و پرورش و سوادآموزی به روستاهای دور و نزدیک اقصی نقاط چین فرستاد.
این سرمایه گذاری بلندمدت و دوراندیشانه ریشه در باستان گرایی و حکمت و خرد شرقی دارد .
هیچ دستورالعمل مارکسیستی و یا لنینیستی در غرب برای این تصمیم خردمندانه حزب کمونیست چین موجود نبود و این تصمیم نتیجه خرد، فرهنگ و تجربه چندین هزار ساله چین و اعضای رهبری حزب کمونیست چین بود .
انقلاب اجتماعی و آگاهانه بر پایه انقلاب فردی و اگاهی فردی شکل میگردد .
جنبش چپ ایران نیز در ابتدای تاسیس خود قرار بود که سوسیالیسم و پیشرفت و تمدن را پایه ریزی نماید .
اما به گمانم ، پس از شهادت نخستین رفیق، سوگند انتقام رفیق را بر زبان آورد و از آن پس این سوگندها تکبیر گویان مانند نماز روزانه رکعت هایش زیاد شد و خود برای خود بدل به یک ایدیولوژی جانشین سوسیالیسم و تمدن و نبوغ و خلاقیت و هرگونه تکامل فردی و گروهی و هرچیز دیگری در زندگیمان شد و سرانجام به گفته شادروان کیانوری :
ما بهترینهای یک نسل را برباد دادیم .
شرح این هجران و این خون جگر
این زمان بگذار تا وقت دگر 😥
به هر روی اگر فردی اینگونه ازین کاستی ها سخن به زبان میاورد حتما کسانی هستند که خردمندانه به آن میاندیشند و این خود به معنای اغاز، تحول ، جنبش و یا دیدگاهیست .
مادر ایران نشد از مرد زاییدن عقیم
زان زن فرخنده را فرزانه فرزندیم ما
پاینده باد ایران
درود بر شما .