چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۵:۵۱

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۵:۵۱

دشوار اپوزیسیون بودن

اما آیا می توان تنها بە یمن 'خواست و ارادە' اصلاح طلبی و اصلاح طلبان را کنار زد؟ شرایط بد اقتصادی ایران بعد از خروج ترامپ از برجام و عدم جوابدهی سیاستهای دولت روحانی کە این شرایط بد را بە اوج رسانیدە است، امید برای تغییرات رادیکال را تشدید کردەاست، اما آنچە این دوستان توجهی بدان نمی کنند این است کە ایالات متحدە بعنوان یک نیروی خارجی در ایجاد چنین شرایطی نقش دارد و این می تواند بعنوان نقطە قوت حاکمیت خود را نشان دهد و بە همان نسبت بر ماهیت و توان نیروهای اعتراضی تاثیرگذار باشد.

جامعە ایران از نبود اپوزیسیون جدی کە بتواند سیستم سیاسی حاکم را بە چالش بکشد، در رنج است. واقعیت این است در تمامی عمر ۴٠ سالە جمهوری اسلامی، این رژیم هیچگاە بطور جدی در شرایط از دست دادن قدرت، بواسطە حضور یک اپوزیسیون جدی مواجە نبودەاست، و آنچە ما تجربە کردەایم، شورشها و یا اعتراضاتی بودەاند کە اینجا و آنجا بدون هماهنگی و گسترە لازم شکل گرفتەاند کە در نهایت توسط دستگاههای امنیتی سرکوب شدەاند.

بجز کردستان کە نیروهای سیاسی مسلح آن معتقداند کردستان دارای اپوزیسیون جدی و تاثیرگذار است، تقریبا در باقی مناطق ایران هیچ حزب و جریان سیاسی قدرتمندی دیدە نمی شود. البتە آنچە احزاب کردی هم ادعای آن را دارند بە یمن دارابودن مقرات علنی در خاک یک کشور دیگر، دریافت کمکهای مادی از کشورها و جریانات سیاسی دیگر و نیز بە یمن سیاست ستاندن کمک مالی از قاچاقچیان و بازرگانان مرزیست. و معلوم نیست کە اگر این احزاب و جریانها هم از این امکانات برون مرزی بی بری می بودند، وضعیت سیاسی آنها هم بە کجا می کشید! و نیز باید گفت کە وجود برون مرزی این احزاب، آنان را عملا از زندگی روزمرە مردم دورکردە است و بیشتر بە سازمانهائی فرارویانیدە است کە از طریق حضور تیمهای نظامی می توانند ادعای وجود کنند!

اما ضعف اپوزیسیون در تمامی این سالها بە معنای عدم ترس جمهوری اسلامی از آنان نبودە است. در واقع بخش مهمی از توان امنیتی این رژیم صرف سرکوب و جلوگیری از رشد و حضور آنان می شود، و تجربە نشان دادە است کە تا هنگامی کە رژیم حضور یک اپوزیسیون جدی را در مقابل خود نمی بیند، می تواند از بحرانها جان سالم بدرببرد و کماکان قدرت خود را حفظ کند.

در علل عدم شکل گیری یک اپوزیسیون جدی و تاثیرگذار، بسیار گفتە شدە است. جو سرکوب و اختناق، اعدام، هزینە بالائی کە مبارزین باید بدهند و نیز عدم اعتقاد قاطبە مردم بە حرکات رادیکال و تند کە نتیجە شکست انقلاب بهمن و یا چپ بطورکلی در جهان است، جوی در جامعە ما پدید آوردە است کە آن را از شرایط انقلابی دور می کند. همچنین آزمایش تقریبا تمامی راهها از طرف نیروهای مخالف، از مبارزە مسلحانە گرفتە تا اعتراضات خیابانی و جنبش های مطالبە محور و غیرە کە نتوانستەاند بە تغییری قابل توجە بیانجامند، اثر منفی ای بر روانشناسی مردم داشتەاند و باعث رواج سیاست انتظار و معجزە در تودە شدەاند.

در این میان می توان بە علت دیگری هم اشارە کرد. هستند فعالانی کە وجود اصلاح طلبان و اصلاح طلبی را مانعی بر حضور و رشد اپوزیسیون می بینند. اصلاح طلبی بعنوان جریانی کە در درون و پیرامون حاکمیت رشد کرد (اپوزیسیون درونی)، تا حدود زیادی در مقاطعی توجە جامعە را بخود جلب کرد و از این طریق آن نیروئی را کە می بایست جذب اپوزیسیون شود، جذب خود کرد!

فارغ از اینکە مدتیست کە در میان اصلاح طلبان هم انتقادهای جدی از وضعیت نامناسب آنها می شود و اصلاح طلبی را مواجە با بحران ارزیابی می کنند، اما باز اصلاح طلبی و اصلاح طلبان و گفتمان آنان گفتمان غالب در میان نیروهای متوسط جامعە است و جنبش دی ٩۶ نشان داد کە این نیرو اساسا اهل شورش و تغییرات رادیکال نیست.

بحران اصلاح طلبان و عدم موفقیت آنان در تغییرات مورد نظرشان، و نیز گسترش اعتراضات در جامعە ایران، حال امیدی در بخشی از اپوزیسیون برانگیختە است کە شاید بتوان گفتمان اصلاح طلبی را بکلی کنار زد و جامعە را وارد مرحلەای دیگر کرد.

اما آیا می توان تنها بە یمن ‘خواست و ارادە’ اصلاح طلبی و اصلاح طلبان را کنار زد؟ شرایط بد اقتصادی ایران بعد از خروج ترامپ از برجام و عدم جوابدهی سیاستهای دولت روحانی کە این شرایط بد را بە اوج رسانیدە است، امید برای تغییرات رادیکال را تشدید کردەاست، اما آنچە این دوستان توجهی بدان نمی کنند این است کە ایالات متحدە بعنوان یک نیروی خارجی در ایجاد چنین شرایطی نقش دارد و این می تواند بعنوان نقطە قوت حاکمیت خود را نشان دهد و بە همان نسبت بر ماهیت و توان نیروهای اعتراضی تاثیرگذار باشد. بنابراین تاکتیک و نگاە کنونی آن دستە از اپوزیسیون کە درصدد چرخش اوضاع بە نفع خود است، باز حاوی کمبودهای جدی در ارزیابی هاست.

گمانی در این نیست کە اصلاح طلبان و اصلاح طلبی در ایران با شکست و مشکلات عدیدەای مواجەاند، اما این بە معنای حذف آنان از صحنە سیاسی نیست. دقت کنیم کە همین نگاە چندگونە یکی دو روزە اخیر در حاکمیت بە خواست ترامپ برای مذاکرە با جمهوری اسلامی، باز از ظرفیت های اصلاح در این نظام می گوید کە می تواند بشدت بر روندها تاثیربگذارد.

در پایان باید گفت کە ضـمن تائید خواست نیروهای اپوزیسیون برای تبدیل شدن بە یک اپوزیسیون جدی، اما این خواست تنها بر اساس ارادە بنیان نهادە نمی شود و باید بە واقعیت ها هم توجە کرد. این دستە از اپوزیسیون بە جای نگاە حذفی بە اصلاح طلبان و اصلاح طلبی در ایران، خوب است از چنان سیاستهائی پیروی کنند کە بتوانند از ظرفیت های این جریان بە نفع خود بهرە ببرند.

 

 

تاریخ انتشار : ۱۰ مرداد, ۱۳۹۷ ۹:۳۱ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

دادگاه نیلوفر حامدی و الهه محمدی، دو خبرنگار بازداشت‌شده، باید علنی برگزار شود!

بازداشت وکیفر خواست علیه الهه محمدی و نیلوفر حامدی فاقد وجهه قانونی است. کیفر خواست مملو از اتهاماتی است که هیچگونه پیوند و ارتباطی با موضوع پوشش اعتراضات ندارد. اگرپوشش خبری این دو، حتی نشر اکاذیب، تشویش اذهان عمومی، تبلیغ علیه نظام بوده باشد، بازداشت نه ماهه آنان فاقد هرگونه دلیل حقوقی است، زیرا که قانونگذار برای این گونه جرائم، حداکثر یک ماه بازداشت موقت و قابل تمدید برای یک ماه دیگر درنظر گرفته است

مطالعه »
یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
آخرین مطالب

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

دانشگاه حق داشتن نهاد شورای صنفی را از دانشجویان می‌گیرد و در مسیر تشکیل آن سنگ اندازی می‌کند. این سنگ اندازی‌ها از امروز شروع نشده. نزدیک به ۴ سال است که عدم همکاری و سنگ‌ اندازی مسئولین باعث تشکیل نشدنِ شورای صنفی در این دانشگاه شده است.

تکه ای پیتزا

دیشب مادرش به مناسبت تولدش برایش پیتزا درست کرده بود. یک تکه اش را با خود به مدرسه آورده بود و با هیجان به من نشان داد. همکلاسی هایش نیز دیدند. همه دورش جمع شده بودند و با لذت و هیجان، پیتزا خوردن دوست شان را تماشا می کردند.

دزدی مدارس انتفاعی معروف تهران از معلم ها و دانش‌آموزان

شهریه‌ای که امسال مدارس به خانواده‌ها اعلام کرده‌اند برای مقطع دبستان حدودا ۷۰ میلیون تومان و برای مقاطع متوسطه این مبلغ بالای صد میلیون تومان اعلام شده. درصد قبولی کنکور در این مدارس، ویترین آنها برای رقابت در جذب مشتری‌هایی است که نگران آینده فرزندان‌شان هستند؛ و چون آموزش و پرورش از زیر بار آموزش با کیفیت شانه خالی کرده، والدین به این مدارس پناه می‌برند و جذب نام و رزومه معلم‌های مدارس می‌شوند. 

درباره اظهارات سید حسین مرتضوی زنجانی

سخنان آقای سید حسین مرتضوی زنجانی رئیس زندان های اوین و گوهر دشت در برنامه “کلاب هاوس” درباره جنایت های رخ داده در دهه ۶۰ در زندان های جمهوری اسلامی ایران، موجی از اظهار نظرها را در بین خانواده های قربانیان دادگاه های مرگ، زندانیان سیاسی، احزاب، سازمان ها و فعالان سیاسی و همچنین طرفداران رژیم بدنبال داشته است.

یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
پيام ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

علیه فراموشی، با یاد کنشگران صادق صنفی فرهنگیانِ ایران

تکه ای پیتزا

دزدی مدارس انتفاعی معروف تهران از معلم ها و دانش‌آموزان

درباره اظهارات سید حسین مرتضوی زنجانی

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!