دوشنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۲ - ۱۰:۵۵

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

دوشنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۲ - ۱۰:۵۵

نقدی بر دیدگاه خانم بقراط در باره “دوران درخشان پهلوی ها”

خانم بقراط تاریخ ایران را بخوبی مطالعه کرده است و می داند که انقلاب مشروطیت دستاورد رشادتها و فداکارهای ستارخان وباقرخان و یارمحمد خان وهزاران مشروطه خواه جان برکف بوده است و نه امضای مظفر الدینشاه بی کفایت و نالایق که برای مسافرت به اروپا از بیگانکان پول قرض می کرد وهنگام رعد و برق به زیر عبای سید بحرینی پناه می برد. برجسته ترین و مهم ترین دستاورد مشروطیت اصل شاه باید سلطنت کند نه حکومت کند، بود که این رکن اصلی انقلاب مشروطیت توسط پهلوی ها رعایت نشد و پایمال گردید.

خانم الاهه بقراط  روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی در پاسخ به پرسش نشریه میهن پیرامون”باز گشت سلطنت توهم یا واقعیت” درمقاله ای تحت عنوان “دوران درخشان پهلوی ها” به این پرسش، پاسخ داده اند و در این  نوشته به خدمات دوران پهلوی ها و سترون بودن نیروهای سیاسی و روشنفکران پرداخته اند.

خانم بقراط  در این نوشته مطرح می کنند که هیچ حزب، گروه وهیچ روشنفکری ازمخالفان پهلوی ها نتوانسته اند اندکی از خدماتی را که آنها با شماری از دولتمردان شایسته و آگاه و روشنفکران واقعی که بکار مشغول بودند، به ملت و مملکت ایران کرده اند، نه تنها تا همین اکنون نداشته اند، بلکه همواره چوب لای چرخ گذاشته و با هراقدام مثبت مخالفت کرده اند و تا همین امروز نیز با پهلوی ها بیشتر درجنگ و جدال هستند تا با نظام جمهوری اسلامی.

نکات قابل تاملی در این نوشته یا قضاوت یا حکم وجود دارد که ضروریست درموارد زیر به نقد آن پرداخته شود:

الف: اگر منظور از خدمات، اقدامات سازندگی مانند ساختن مدارس، دانشگاه ها، بیمارستان ها، جاده، اداره و وزارتخانه هاست  بدیهیست این خدمات وظیفه دولت است که بودجه و تمام ابزارهای لازم را دراختیار دارد. نه سازمان های سیاسی و روشنفکران. اما اگر منظور خدمات فرهنگیست؟ رژیم شاه با تمام اهرم ها و ابزارهای فرهنگی، مانند آموزش وپروش و رسانه های فراگیر مانند رادیو و تلویزیون، مطبوعات و دیگر امکانات تبلیغاتی نتوانست افکار عمومی را در جهت خواسته ها و باورهای خود شکل دهد. برنامه های تلویزیون نیز هر چند تا حدودی به تجدد گرایی درجامعه یاری می رساند اما مدرنیته، نقش و حقوق فرد در جامعه را مطرح نمی کرد وآموزش هایی نیز در این زمینه  داده نمی شد. اما از سوی دیگر نویسندگان، مترجمان، شاعران، نمایش نامه نویسان و کارگردان های متعهد، با تمام محدودیت ها و سانسورها آثار ارزشمندی را خلق کردند، هرچند اثر آنان گسترده نبود و به علت محدودیت فقط بخشی از جامعه را در بر می گرفت.

ب: خانم بقراط ازخدمت گزاران شایسته و آگاه و روشنفکر واقعی نام می برد که در حاکمیت بودند. واقعیت اینست که تمام دولتمردان رژیم بیشتر به شاه تعهد داشتند تا به مردم وهمین امر یعنی با مردم نبودن و نداشتن آگاهی از مشکلات مردم سبب شده بود که در میان دولتمردان یک شخصیت  وجبه المله که در میان مردم از محبوبیت برخوردار باشد وجود نداشته باشد و بهمین دلیل در بحران رژیم، درسال ۵۷ شخصیتی  در میان دولتمردان وجود نداشت که مورد اقبال مردم باشد. و شاه ناچار شد برای نجات تاج وتخت اش از زنده یادان دکتر صدیقی و بختیار برای پست نخست وزیری دعوت کند، و اگرهم دولتمردان متعهدی مانند علی اکبر داور وجود داشتند که دادگستری نوین ایران را بنیان نهاد، مورد غضب رضاشاه واقع شد. و یا احمد آرامش رئیس سازمان برنامه و بودجه که پس از تحمل چند سال زندان در پارک لاله ترور شد. بحران رژیم درسال ۵۷ نشانگر این واقعیت بود که دستگاه عریض و طویل دولتمردان رژیم همگی درخدمت اوامر ملوکانه بودند. و اگر هم روشنفکر متعهدی در درون حاکمیت وجود داشت، وضعیت نظام بگونه ای بود که امکان ابتکار و خلاقیت را از آنان سلب می کرد. آقای عالیخانی وزیر اقتصاد و رئیس پیشین دانشگاه درمصاحبه با بی بی سی، اداره کشوررا با دوران قاجار مقایسه کرد.

ج: ایشان در ادامه می نویسند که روشنفکران چوب لای چرخ گذاشته و با هر اقدام مثبت مخالفت می کردند. درسال ۴۱  به هنگام اعلام اصلاحات ارضی، دانشجویان مبارز که زنده یادان جزنی و ظریفی نیز درمیان آنان بودند پلاکاردی بر سر دانشگاه نصب کرده بودند که شعار: اصلاحات آری، دیکتاتوری نه، به روی آن نقش بسته بود. و ضمنا نیروهای سیاسی با کدام اهرم و ابزار می توانستند مانع از اصلاحات  باشند.

د: ایشان می نویسند که روشنفکران بیشتر با نظام پیشین در ستیز هستند تا با نظام جمهوری اسلامی. آمار کشته شدگان شکنجه شدگان و زندانیان و تاریخ مبارزه جریان های سیاسی و وجود خاوران ها در این ۴۰ سال بر این قضاوت غیر منصفانه ایشان خط  بطلان می کشد. کشتار نویسندگان، روشنفکران و دگراندیشان نشانگر مبارزه پیگیر روشنفکران، برای آزادی وعدالت و علیه رژیم کنونی بوده است.

ه: خانم بقراط در ادامه می نویسند که نیروهای سیاسی آن دوران هیچ مطلقا هیچ برای عرضه نداشتند. اگر داشتند انقلاب ۵۷ مسیر دیگری در پیش می گرفت. نیروهای سیاسی با کدام، حزب، سازمان و نهاد مستقل می توانستند مردم را بسیج کنند تا مسیر انقلاب را تغییر دهند؟ رژیم با سیصد هزار نیروی نظامی وانتطامی و ده هزار کارگزار ساواک و تسلط  بر تمام رسانه ها و در اختیار داشتن منابع عظیم مالی نتوانست مسیر آنرا تغییر دهد. چگونه نیروهای سیاسی که ابزار و رسانه ای دراختیار نداشتند و اجازه تشکیل حزب هم نداشتند می توانستند مسیر انقلاب را تغییر دهند.

و: ایشان همچنبن مطرح می کنند که انقلاب ۵۷ و روی کار آمدن جمهوری اسلامی ظرفیت مخالفان را برای پذیرش و حمل دموکراسی به نمایش گذارد.

خانم بقراط بخوبی آگاهند که تلاش برای استقرار دموکراسی دارای شرایط و پیش زمینه هاییست و روند دموکراسی نیاز به تمرین وتجربه و آموختن در طی زمان دارد. نیروهای سیاسی در یک فضای دیکتاتوری و سرکوبگر، چگونه می توانستند دموکراسی را تجربه کنند و بیاموزند؟ مردم اگر انتخابات واقعی را تجربه می کردند و در اداره کشور نقش اندکی داشتنند و مزایای دمو کراسی را تجربه می کردند محال بود که تسلط یک حاکمیت بغایت سرکوبگر را بپذیرند. در جامعه ای که یک نفر برای تمام مردم تصمیم می گیرد و مردم بالاجبار باید عضو حزب رستاخیز شوند، چگونه افکار دموکراسی خواهانه می تواند رشد کند؟

ز: ایشان در ادامه می نویسند که اصلاحات در جامعه مذهبی، سنتی واستبداد زده ایران مدیون فرمان مشروطیت بود که مظفر الدین شاه قاجار امضا کرد.

خانم بقراط  تاریخ ایران را بخوبی مطالعه کرده است و می داند که انقلاب مشروطیت دستاورد رشادتها و فداکارهای  ستارخان وباقرخان و یارمحمد خان وهزاران مشروطه خواه جان برکف بوده است و نه امضای مظفر الدینشاه بی کفایت و نالایق که برای مسافرت به اروپا از بیگانکان پول قرض می کرد وهنگام رعد و برق به زیر عبای سید بحرینی پناه می برد. برجسته ترین و مهم ترین دستاورد مشروطیت اصل شاه باید سلطنت کند نه حکومت کند، بود که این رکن اصلی انقلاب مشروطیت توسط پهلوی ها رعایت نشد و پایمال گردید.

خانم بقراط، اینکه نظام جمهوری اسلامی حکومتی مافیایی و دیکتاتوریست شکی نیست و قابل مقایسه با هیج حاکمیت خودکامه ای مانندعیدی امین و صدام حسین هم نیست، اما علل و عوامل برآمدن این هیولای خون ریز را باید در سیاست ها وعملکرد حکومت پیشین جست. تاکنون هیچ کدام از دولتمردان و وابستگان رژیم پیشین علل سقوط شاه را تحلیل و بررسی نکرده اند. عده ای بر اساس یک استدلال  بی پایه وغیر سیاسی علت انقلاب را فتنه می نامند و برخی سیاست حقوق بشر کارتر را عامل سقوط شاه می دانند. یا کنفرانس گوادلوپ را علت انقلاب می دانند و یا حتی فردوست و مقدم را عامل بیگانگان و یا عضو نفوذی جبهه ملی می دانند که به شاه خیانت کردند و ادعای شگفت آور او را که خامنه ای در دانشگاه پاتریس لومومبا در مسکو برای رهبری تربیت شده است. هیچ جناح و گروهی حاضرنیستند بپذیرند که نطفه این نظام بغایت ستمگر در درون آن نظام بسته شد. علل وعوامل انقلاب را که در آن زمان پرورده شدند را بطور خلاصه می توان این گونه برشمرد:

وجود هزاران مسجد، وصدها تکیه، حسینیه، خانقاه وهزاران هیات سینه زنی و زنجیر زنی وقران خوانی ، نیروهای بالقوه انقلاب بودند. انجمن ارتجاعی و ضد بهایی حجتیه در شهرها شعبه داشت وجلسات آن برگزار می شد و در مغازه های وابسته صندوق های کمک مالی به انجمن حجتیه وجود داشت. حسینیه ارشاد پایگاه دانشجویان مذهبی بود و کتاب های شریعتی در دانشگاه ها عرضه میشد، درحالیکه روشنفکران اغلب از چاپ آثار خود محروم بونند و ساواک برای تقابل با افکار چپ، حسینیه ارشاد را تقویت می کرد. در مرکز و جنوب شهر تهران و شهرهای بزرگ دهها دبستان و دبیرستان خصوصی دایر شده بود که توسط ملایان تدریس و اداره می شد. با صلوات کلاس درس آغاز می شد و با صلوات پایان می یافت. اکثریت کارگزاران کنونی جمهوری اسلامی، پرورش یافته این مدارس بودند. در دانشگاه ها مساجد ساخته می شد در حالی که دانشجویان کوهنورد از داشتن یک اتاق محروم بودند. آقای حداد عادل به پشتوانه سید حسین نصر رئیس دانشکده ادبیات و رییس دفتر شهبانو، جلسات سخنرانی در دانشگاه برگزار و از مرتجعینی مانند فلسفی و مطهری دعوت به سخنرانی می کرد. در حالی که به دانشجویان اجازه نمی دادند که از آریانپور، شاملو و بهرام بیضایی برای سخنرانی دعوت کنند، کتاب های درسی مدارس را بهشتی و باهنر می نوشتند.  

توسعه سیاسی درنقاط مختلف کشور، متوازن نبود  و با توسعه سیاسی انطباق نداشت. اختلاف طبقاتی روز بروز بیشتر می شد. ساختمان های شمال تهران، از کشورهای اروپایی مدرن تر بود، اما با هجوم روستاییان به شهرها، زاغه ها وحلبی آبادها درچند کیلومتری آسمان خراش ها مانند قارچ از زمین می رویدند و بلوچستان وبشاگرد از پاکستان و بنگلادش ویرانه تربودند وهنوز هم هستند.

 خانم بقراط، متهم کردن نیروهای مترقی وآزادیخواه به برآمدن جمهوری اسلامی قضاوتی نارواست. نطفه جمهوری اسلامی دررژیم پیشین بسته شد و فراموش نکنید زندان ها وشکنجه گاه های مخوف کمیته مشترک، قصر، قزل حصار، اوین وزندان نیمه ساخته گوهر دشت و دیگر زندان ها را این جانیان نساختند بلکه میراث رژیم گذشته بود و دستگاه آپولو را این سفاکان اختراع نکردند؛ هدیه پیشینیان بود. و وزارت اطلاعات توسط فردوست و جهانگیری و شهریاری وابستگان ساواک پایه ریزی شد.

دراین برهه حساس و سرنوشت ساز میهنمان، محکوم کردن ومقصر دانستن نیروهای سیاسی و روشنفکران که در در دو نظام به مسلخ برده شدند به ایجاد همبستگی و فعالیت برای آزادی میهن یاری نمی رساند.

 

تاریخ انتشار : ۲۶ آذر, ۱۳۹۷ ۰:۰۶ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

چگونه رسانه های بریتانیا و ایالات متحده فلسطینیان را انسان زدایی می کنند؟

رسانه‌های بریتانیایی-آمریکایی مرگ فلسطینی‌ها را منفعلانه گزارش می‌کنند، گویی از طریق سوانح طبیعی مرده اند، اغلب مرگ‌ها را به زبانی بیان می‌کنند که نشان می‌دهد آنها عمدتاً حماس یا در مجاورت حماس هستند، یا حداقل به‌طور نامناسبی در مقابل موشک‌ها قرار گرفته اند.

مطالعه »
یادداشت

گسترش دامنه جنگ ویرانگر بین اسراییل و فلسطین خطر بزرگی‌ست براى منطقه و جهان!

ریشهٔ این جنگ، نتیجه دو دهه سیاست تهاجمی اسراییل در قبال فلسطین و حمایت قدرت‌های غربی از آن است. امیدواریم جامعهٔ جهانی قادر باشد با درک این موضوع، برای برقراری آتش بس و بازگشت به دیپلماسی صلح از راه‌های مسالمت‌آمیز و متکی بر توافق اسلو برای حل مسئلهٔ فلسطین و جلوگیری از گسترش یک جنگ ویرانگر دیگر اقدام کند.

مطالعه »
آخرین مطالب

اگر آمریکا به ایران حمله بکند…

بدون به راه انداختن این جنگ ها، امپریالیسم جهانی و در راس آنها امپریالیسم آمریکا نه تنها نمی تواند اقتصاد خویش را از مرگ حتمی نجات دهد، نه فقط قادر نیست نقش سلطه جهانی دلار را حفظ نماید، بلکه قادر نخواهد بود بر کسری بودجه های سالانه خود غالب آمده و بدهکاری های جهانی خویش را هم به همان بانک های خود ساخته خویش نیز پرداخت نماید.

گرامی باد سیزدهم آذر روز مبارزه با سانسور!

پانزده سال پیش در آبان سال ۱۳۸۷ کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیه‌ای روز ۱۳ آذر را به یاد دو جان‌باخته‌ی راه آزادی اندیشه و بیان، محمد مختاری و محمدجعفر پوینده، روز مبارزه با سانسور نامید و از همه‌ی افراد و تشکل‌های فعال در عرصه‌های مختلف اجتماعی خواست که این روز را به رسمیت بشناسند و از آن حمایت کنند.

فاجعه غزه و ظهور نئوفاشیسم ایرانی…

به طور کل این استنباط در جامعه شکل گرفته که حاکمیت در ایران  بخش های عمده مردم و جامعه مدنی را در سرنوشت خود مشارکت نمی دهد. تعامل دو- طرفه بین حاکمیت و مردم، دچار  مشکلاتی است. اگر فرصت برای مشارکت مردمی ایجاد نشود، طبیعتا احساس تعلق از بین رفته و باعث سرخوردگی وسیع ، بیگانگی، حتی ضدیت با حاکمیت در بعضی اقشار جامعه می شود.

جنبش دادخواهی و ضرورت تلاش برای محاکمه «مقام امنیتی» در یک دادگاه بین‌المللی

پرویزثابتی همان «مقام امنیتی» معروف رژیم سابق و از مسئولان اصلی ساواک و همه کاره اداره سوم، پس از چندین دهه خود را آفتابی کرده و به روی صحنه آمده است و با وقاحت بی مانندی منکر هرگونه شکنجه شده و مدعی است که رؤسای ساواک زدن حتی یک سیلی به گوش افراد دستگیر شده و تحت بازجوئی را ممنوع اعلام کرده بودند …

یادداشت

گسترش دامنه جنگ ویرانگر بین اسراییل و فلسطین خطر بزرگی‌ست براى منطقه و جهان!

ریشهٔ این جنگ، نتیجه دو دهه سیاست تهاجمی اسراییل در قبال فلسطین و حمایت قدرت‌های غربی از آن است. امیدواریم جامعهٔ جهانی قادر باشد با درک این موضوع، برای برقراری آتش بس و بازگشت به دیپلماسی صلح از راه‌های مسالمت‌آمیز و متکی بر توافق اسلو برای حل مسئلهٔ فلسطین و جلوگیری از گسترش یک جنگ ویرانگر دیگر اقدام کند.

مطالعه »
بیانیه ها

بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران به مناسبت ۲۵ نوامبر، ‌روز جهانی منع خشونت بر زنان

جنبش مقاومت و آزادی‌خواهی زنان که بی‌درنگ پس از استقرار حاکمیت اسلامی نخستین گام علنی خود را با اعتراض به «حجاب اجباری» در هفدهم اسفندماه ۵۷ برداشته بود، از آن پس بارها به‌ شکل‌های گوناگون قد علم کرد تا سرانجام در پی قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی شعله‌ور شد و در اندک‌زمانی به شکل جنبشی عمومی درآمد…..

مطالعه »
پيام ها

پیام نرگس محمدی در مورد اعدام میلاد زهره وند، هشتمین معترض جنبش زن زندگی آزادی

حکومت دینی استبدادی، فریبکارانه و حیله‌گرانه قواعد کشتار بی‌رحمانه را به جای میدان جنگ در دالانهای دادگاه انقلاب و به جای فرماندهان، با قضات دست‌نشانده نهادهای امنیتی_نظامی پیش می‌برد. صحنه جنایت قتل و کشتار حکومتی هم با تشریفات مبتذل، “سکوی اجرای قانون” نامیده می‌شود.

مطالعه »
بیانیه ها

بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران به مناسبت ۲۵ نوامبر، ‌روز جهانی منع خشونت بر زنان

جنبش مقاومت و آزادی‌خواهی زنان که بی‌درنگ پس از استقرار حاکمیت اسلامی نخستین گام علنی خود را با اعتراض به «حجاب اجباری» در هفدهم اسفندماه ۵۷ برداشته بود، از آن پس بارها به‌ شکل‌های گوناگون قد علم کرد تا سرانجام در پی قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی شعله‌ور شد و در اندک‌زمانی به شکل جنبشی عمومی درآمد…..

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

اگر آمریکا به ایران حمله بکند…

گرامی باد سیزدهم آذر روز مبارزه با سانسور!

چرخید تازیانه

فاجعه غزه و ظهور نئوفاشیسم ایرانی…

جنبش دادخواهی و ضرورت تلاش برای محاکمه «مقام امنیتی» در یک دادگاه بین‌المللی

گزارش شرکت هیئت نمایندگی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) در کنگرهٔ حزب چپ آلمان