جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۸

جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۸

روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی
شوخیِ تلخِ تاریخ!
اگر به‌فرض در جهان وارونۀ کنونی شانسی هم برای ربودن جایزۀ صلح نوبل برای یک صلح‌طلب قلابی چون ترامپ و به قول خود وی استقرار صلح از موضع اقتدار وجود...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تقی روزبه
نویسنده: تقی روزبه
ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن
هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان

گذشت آمنه و خشونت نهادی شده در قانون قصاص

... رویداد فوق را می توان یک پیروزی برای مدافعان لغو اعدام و مدافعان جامعه آزاد و برابر و همبسته دانست که با تلاش برای بیرون کشیدن خود از چنگال اسلام سیاسی و سلطه سنتهای کهنه می کوشد بر زخمهای ناشی از این دوپارگی جامعه پایان بدهد. بدیهی است که مبارزه اصلی نه بر اساس عفو و گذشت صاحب قصاص بلکه در الغاء اصل قانون قصاص و خشونت قانونی شده و قانون خشونت است

پیروزی مهر برکین

آمنه بهرامی که قربانی خشونتی سبعانه بود، ازمیان دو گزینه انتقام و گذشت که به موجب قانون قصاص اسلامی در برابرش قرارداشت، سرانجام گذشت را بر انتقام ترجیح داد. بی تردید این تصمیم آسان بدست نیامد، بلکه حاصل نهائی کشاکشی سخت و طولانی در درون وی بود. به این ترتیب او نشان داد که علیرغم آن که قربانی خشونتِ عریان مردی بیرحم و سنگدل قرارگرفته بود و خشم و نفرت در تمامی وجودش شعله می کشید، اما سرانجام این نگاه انسانی و فراخشونت به بزهکاری بود که بر وجود او غلبه یافت. این البته برای هر انسانی که باور دارد باتلاق خشونت را با انتقام و خشونت متقابل نمی توان خشکاند، بسی غرورانگیزو امیدآفرین است. آن احساس آرامش و ابرازخوشحالی که او پس ازعفو اسیدپاش در گفتگویش با خبرگزاری ایسنا بدان اشاره کرد، قویاً یک احساس انسانی و مصداق آن ضرب المثلی است که می گوید “درعفو لذتی است که درانتقام نیست”.

ناگفته نماند که عفو در این مقال به معنی گذشت و نادیده گرفتن جرم و مهمتر از آن ریشه های زاینده جرم نیست. بلکه بیش از آن معطوف به تنبه و بازسازی و نجات مجرم از تارهای تنیده شده بر خود است و از آن مهمترخشکاندن ریشه های خشونت و تقویت پیوندهای خواهرانه و برادرانه درمیان انسانهاست. آن گونه مقابله ای که بجای دامن زدن به چرخه خشونت ورزی، بر همبستگی و منافع مشترک انسانها و نیازشان به یکدیگر به مثابه شرط تکامل و رشد و پویائی متقابل تأکید می ورزد، و به جامعه ای که در آن نیازهای انسانی و پاسخگوئی متقابل افراد اجتماعی به نیازهای یکدیگر به مهمترین ارزش جامعه بشری تبدیل گردد.

شاید بر کسی پوشیده نباشد که جامعه ما در وضعیتی چنان انتقالی و گرگ ومیش از نبرد سنت و مدرنیته و سلطه و ضدسلطه قراردارد که در آن رسوبات سنگین و تار سنت و واپسگرائی از اعماق به سطح آمده و فراتر از آن درقالب دولت خشونت و خشونت دولتی نهادی شده است. چنین نیروئی سازمانیافته از تاریک اندیشی و ارتجاع با تمامی وجود خود در تقابل تمام عیار با شط زلال اندیشه آزاد و سکولار و معطوف به بنای یک جامعه انسانی برابر است.

تصمیم آمنه بازتاب عبور وی از لابلای لایه های ضدفرهنگی رسوب کرده در اذهان بخشهائی از جامعه است که انسان را به گرک انسان تبدیل می کند و ناشی از ضرورت ورود جامعه به قلمروی از تجدد و مدنیت و موازین انسانی است که بلوغ جامعه در گرو آن است.

آنچه که به این رویداد تراژیک، که از هفت سال پیش جریان دارد، اهمیتی نمادین می دهد، همانا کانونی شدن مواجهه جبهه بیداری و تاریک اندیشی جاری درمتن جامعه در کنه این ماجراست. نبرد سنت و مدرنیته، نبرد مذهب و قوانین قرون وسطائی با حقوق بشر، تقابل کنش مبتنی بر انتقام و کین با کنش مبتنی بر پیوند متقابل و آزاد انسانها و خشکاندن خشونت بر پایه تقویت بنیانهای زندگی اجتماعی.

گوئی همه این کشمکشهای سهمگین جاری در زیر پوست جامعه گلوله شده و خود را در صف آرائیهای درونی این خانواده داغدار و رنج دیده منعکس کرده بود. پدربزرگی که حتی درآستانه مرگ وصیت می کند که آمنه بجای انتقام، از اهرم بخشش سود جوید و به جامعه درس خوبی بدهد، پدر ومادری آگاه و انساندوست که ضمن احترام به خشم و تصمیم دخترشان، مداوما او را به عفو و بخشش نسبت به اسیدپاش بیرحم تشویق می کنند. برای آنها مقابله با خشونت و سبعیت از طریق اعمال سبعیت متقابلی که جمهوری اسلامی در برابرشان قرارمی داد، ناممکن بود. این بخش ازخانواده بهمراه یکی از برادران، در واقع نماینده افکارعمومی مترقی داخل و خارج کشوردر مبارزه علیه قصاص و خشونت بودند. اما برخلاف آنها، برای برادر دیگری شعله خشم و کین تنها با انتقام متقابل خاموش می شد و بهمین دلیل او به عنوان عضوی ازخانواده صاحب قصاص داوطلب اجرای این حکم شده بود وحتی اگر آمنه در واپسین لحظات شخصاً وارد اتاق قصاص نمی شد، او حکم چکاندن اسید درچشمان اسیدپاش، مجید موحدی، را که حکومت قصاص وشکنجه پیشاپیش تدارک کامل آن را فراهم ساخته بود اجرامی کرد. این برادر در این جامعه کوچولونماینده سنت و کین و قصاص و انتقام بود. اما در وجود خود آمنه کشمکش بس سنگینی بین این دو رویکرد جریان داشت. ازیک سو چشمان و صورت و زیبائی اش پایمال خشونت یک مردمسخ شده قرارگرفته بود که حتی نشانه ای واقعی از پشیمانی و ناراحتی وجدان درطی این مدت از خود نشان نداده بود؛ گوئی او و خانواده اش مظهر کبر و غرور مردسالاری و نکبت موجود در جامعه بودند.

در این میان حکومت ترور و قصاص نیز با پرپاکردن بنیاد دستگاه قضائی خود بر اساس احکام شریعت و قصاص و تبعیض، برپائی دار و بریدن دست و پا و کورکردن و واگذاری حق تصمیمگیری در مورد اجرای حکم قصاص و یا عفو مجرم به فرد قربانی و یا خانواده داغدارش و با سنگرگرفتن در پشت آن، چهره جنایتکار و خشونت نهفته در وجود خود را پنهان ساخته است.

در کشمکش میان این رویکردها بود که آمنه طی سخنانی در آستانه اجرای حکم و در دقیقه ۹۰ تصمیم نهائی خود را مبنی بر گذشت از قصاص مجرم اسیدپاش اعلام داشت. در توضیحات خود، وی از احترام به دو عزیر دوست داشتنی و ضرورت داشتن آرامش وجدان (که در صورت ارتکاب به قصاص برای همیشه از آن محروم می شد) اشاره کرد.

جمهوری اسلامی به دو دلیل مجرم اصلی است

یک باربه دلیل برپاکردن بساط قصاص براساس احکام قرون وسطائی فقه اسلامی. بار دیگر به دلیل دامن زدن به خاستگاه جرم و خشونت یعنی فقرمادی و فرهنگی و برقراری رابطه گرک ومیش بین انسانها از طریق برپائی خشونت دولتی و دولت خشونت، تحمیل ارزشهای واپسگرا برجامعه و درونی کردن آنها در افراد، بویژه در میان اقشار ولایه های کم آگاه و مذهبی و سنتی جامعه.

بیلان عملکرد جمهوری اسلامی درمقابله با خشونت ازطریق اعمال خشونت متقابل درمقابل چشمان همه قراردارد. افرایش شتابان چرخه خشونت در جامعه علیرغم مجازاتهای سنگین، خود دلیل آشکاری بر بطلان ادعاهای قرون وسطائی رژیم است. اوج این خشونت را باید بیش از هر چیز در رفتار و عملکرد خود جمهوری اسلامی در برخورد با شهروندانش و ناکامی اش درمقابله با جنایت و بزهکاری و قاچاق و سایرناهنجاریهای موجود و همچنین در خیابانها و بیدادگاه ها و شکنجه گاه ها و کهریزکی کردن مشاهده کرد.

گذشت آمنه لحظه ای مهم و بیادماندنی از نبرد بین ارتجاع با ترقیخواهی است. از همین رو رویداد فوق را می توان یک پیروزی برای مدافعان لغو اعدام و مدافعان جامعه آزاد و برابر و همبسته دانست که با تلاش برای بیرون کشیدن خود از چنگال اسلام سیاسی و سلطه سنتهای کهنه می کوشد که بر زخمهای ناشی از این دوپارگی جامعه پایان بدهد. بدیهی است که مبارزه اصلی نه بر اساس عفو و گذشت صاحب قصاص بلکه در الغاء اصل قانون قصاص و خشونت قانونی شده و قانون خشونت است.

جنبش ضداعدام و خشونت درعین حال باید برای نیرومندشدن و نضج یافتن خود بتواند از طریق تشکیل صندوقهای همیاری و یاری به آمنه و آمنه ها برای معالجه و تأمین نیازهای زندگی، بر توانائیهای کارزار ضدخشونت بیافزاید.

تاریخ انتشار : ۱۱ مرداد, ۱۳۹۰ ۴:۲۶ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند

عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم

شوخیِ تلخِ تاریخ!

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.