جمهوری اسلامی با بحران مشروعیت، بحران کارآمدی، بحران ایدئولوژیک و رهبری و چالش جریان های درون خود مواجه است. کشور ما با ابرچالش های متعددی در حوزۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مواجه است. خیزش دی ماه ۱۳۹۶ صحنۀ سیاسی کشور ما را دگرگون کرده است. شرائط و روندهائی که زمینه ساز این خیزش بودند، هنوز پابرجا هستند. امروز ما شاهد گسترده ترین و در عین حال پراکنده ترین اعتراضات مدنی در کشور هستیم. از طرف دیگر، اعلام خروج دولت امریکا از برجام و باز گرداندن تحریم های واشنگتن علیه ایران، کشور ما را با وضعیتی بسیار دشوار و شکننده تر از پیش روبرو کرده است. وضعیت سیاسی کشور در حال حاضر از چالش های منطقه نیز متأثر است. جمهوری اسلامی با سیاست خارجی تنش‌زا و حضور نظامی در مناقشات منطقه ای به ویژه در سوریه، هزینه سنگینی را بر میهن ما تحمیل کرده است. ما خواهان ترک سوریه، پایان دادن به دخالت در یمن و حمایت از حزب الله در لبنان و حشدالشعبی در عراق هستیم. ما مخالف سیاست های جنگ طلبانۀ دولت امریکا، اسرائیل و عربستان در خاورمیانه هستیم. منافع ملی ما در گرو تامین صلح در منطقه است.
اوضاع سیاسی کشور
جمهوری اسلامی با بحران مشروعیت، بحران کارآمدی، بحران ایدئولوژیک و رهبری و چالش جریان های درون خود مواجه است. اکثر منابع اقتدار جمهوری اسلامی در وضعیت بحرانی قرار دارند و پایگاه اجتماعی آن محدودتر شده است. این حکومت در اساس با تکیه به ارگان های نظامی، امنیتی ـ اطلاعاتی، تبلیغاتی، و درآمد نفت به سلطۀ خود ادامه می دهد. وضعیت جمهوری اسلامی ناپایدار و شکننده تر شده، نارضایتی مردم از حکومت گسترده تر گشته و کشور وارد فرآیند بحران سیاسی گردیده است.
خیزش اعتراضی مردم در دی ماه ۹۶ تجلی همین شرایط بحرانی بود. خیزشی که صحنۀ سیاسی کشور را دگرگون کرد. این خیزش با مشارکت وسیع مردم و با ابتکار اقدام جمعی آن ها در بیش از ۸۰ شهر کشور شکل گرفت. شبکه های اجتماعی در گسترش اعتراضات مردم به خصوص در روزهای اول نقش مهم داشتند. خیزش مردم مطالبات اقتصادی را به سطح سیاسی کشاند و آزادی را با عدالت اجتماعی پیوند زد. اعتراضات مردم علیه جمهوری اسلامی، روحانیت، ولایت فقیه، علی خامنه ای و حسن روحانی بود. بنا به آمارهای رسمی ۷۵ درصد مردم از وضع موجود ناراضی اند، به جمهوری اسلامی بی اعتمادند و خواهان تغییر هستند.
خیزش دی ماه ۱۳۹۶ فروکش کرد، اما شرائط و روندهائی که زمینه ساز این خیزش ها بودند، پابرجا هستند. امروز ما شاهد گسترده ترین و در عین حال پراکنده ترین اعتراضات مدنی در کشور هستیم: اعتراضات کارگری که بنا به آمارهای منتشر شده طی یک سال گذشته به طور متوسط به حدود ۱۷ مورد در روز می رسد، اعتراض به خاطر کم آبی و یا هجوم کشاورزان به نمازهای جمعه… گسترده تر شدن اعتراضات مدنی نشان دهندۀ این واقعیت است که خیابان دیگر از سیطره حکومت به در آمده، به‌تدریج به دست مردم می افتد و حکومت قادر نیست با قدرت عمل سابق در مقابل اعتراضات مردم بایستد و آن ها را مهار کند. ترس مردم از حکومت فروریخته است و میل بە مبارزە برای تغییر در میان مردم فزونی یافتە است.
کشور ما با ابرچالش های متعددی در حوزۀ اقتصادی روبرو است: رکود اقتصادی و بحران واحدهای تولیدی، بحران منابع آب کشور، مسائل محیط زیست، فقر، بیکاری، شکاف طبقاتی، ورشکستگی صندوق های بازنشستگی، نظام بانکی، کسری عظیم بودجۀ دولت و حجم عظیم دستگاه دولتی، وخامت وضعیت زندگی گروه های وسیعی از مردم به ویژه کارگران و مزدبگیران براثر بحران اقتصادی و سیاست های نئولیبرالی دولت روحانی، تجزیۀ لایه های میانی جامعه و سوق یافتن گروه های وسیعی از آن ها به سوی لایه های پائین و افزایش حجم تهیدستان کشور…
طی چهار دهۀ گذشته لایه نازکی از جامعه به ثروت های افسانه ای دست یافته، فاصله فقر و ثروت به شدت رو به افزایش گذاشته و شکاف طبقاتی عمق بی سابقه ای پیدا کرده است. جمهوری اسلامی قادر نیست بر بحران اقتصادی غلبه کند. غلبه بر بحران اقتصادی در کشور ما در گرو تغییر ساختار سیاسی کشور است. اقتصاد پاشنۀ آشیل جمهوری اسلامی است.
اعلام خروج دولت امریکا از برجام و باز گرداندن تحریم های واشنگتن علیه ایران، کشور ما را با وضعیتی بسیار دشوار و شکننده تر از پیش روبرو خواهد کرد. تجدید تحریم ها، بحران اقتصادی را تشدید کرده، بر مشکلات معیشتی مردم ما و مقدم بر همه، زحمتکشان کشورمان خواهد افزود و فرار سرمایه‌ها از کشور شتاب بیشتری خواهد گرفت. فقط در اسفند ماه سال گذشته ۳۰ میلیارد دلار از کشور خارج شده است. کاهش ارزش پول ایران در برابر ارزهای خارجی تاثیر مخربی بر سطح زندگی مردم خواهد گذاشت، تولید را گران‌تر و روند ورشکستگی کارخانجات و موسسات تولیدی را پر شتاب تر خواهد ساخت.
جمهوری اسلامی تحت فشار شدید در سطح منطقه و جهان قرار دارد. وضعیت سیاسی کشور ما در حال حاضر از چالش های منطقه متاثر است. از یک‌سو سیاست های تنش آفرین، ماجراجویانه و خطرناک جمهوری اسلامی در منطقه و دشمنی دیرینۀ آن با اسرائیل و امریکا و طرح شعار نابودی اسرائیل و از سوی دیگر سیاست های خصمانۀ دولت امریکا، اسرائیل و عربستان سعودی نسبت به جمهوری اسلامی، کشور ما را با خطرات بزرگی مواجه ساخته است. خطر رودروئی مستقیم، روزبه‌روز افزایش می یابد. خاورمیانه به کانون رقابت قدرت های جهانی و منطقه ای تبدیل شده است.
جمهوری اسلامی سد راه هر نوع تغییر بنیادین در کشور ماست. ساختار و ترکیب قدرت حاکم و عملکرد مخرب آن طی چهار دهۀ گذشته، کشور ما را به بن بست کشانده است. ساختار سیاسی ـ حقوقی جمهوری اسلامی راه اصلاحات را مسدود کرده است. برون رفت از وضعیت بحرانی کشور و خروج از بن بست، مستلزم تغییر ساختارهای سیاسی و تغییر قانون اساسی است. اما بلوک قدرت به رهبری علی خامنه ای تن دادن به تغییر و رفرم را پایان کار خود می بیند و هم چنان به مشت آهنین متوسل می شود و بر حفظ وضع موجود اصرار می ورزد.
رویکرد ما در شرایط کنونی از یک‌سو ارائه طرح سیاسی برای گذار از جمهوری اسلامی و استقرار جمهوری دموکرات و سکولار با کاربرد اشکال خشونت پرهیز مبارزه و از سوی دیگر، ارائۀ سیاست های عملی و بسیج نیروهای جمهوریخواه و دموکرات برای زمینه سازی چنین گذاری است.
سیاست های ما
گذار به دموکراسی و طرح پیشنهادی ما
ـ گفتمان گذار از جمهوری اسلامی و دستیابی به دموکراسی با توجه به بحران سیاسی کشور، جای خود را در صحنۀ سیاسی کشور باز کرده است. ضروری است نیروهای آزادیخواه و دموکرات برای مدیریت گذار دموکراتیک طرح و برنامه داشته باشند. برای گذار از جمهوری اسلامی به دموکراسی و اجتناب از فروپاشی کشور، ارائۀ طرح سیاسی و همکاری و اتحاد نیروهای چپ با جمهوریخواهان دموکرات و سکولار به امر تاخیرناپذیر تبدیل شده است. ما برای همکاری و اتحاد نیروهای چپ و جمهوری خواهان دموکرات و سکولار و پیوند یافتن آن با خیزش اعتراضی مردم تلاش می کنیم. برای گذار به دموکراسی لازم است نیروهای سیاسی کشور روی پرنسیپ های دموکراتیک، برگزاری مجلس موسسان برای تدوین قانون اساسی و قضاوت صندوق رای توافق کنند.
ـ گذار به دموکراسی با اتکاء به جنبش فراگیر و نیرومند مردم و نافرمانی مدنی گسترده ممکن است. سیاست ما تقویت جنبش های مدنی مردم، پیوند خوردن جنبش های اجتماعی با همدیگر و فرارویاندن آن به جنبش سراسری و قدرتمند است. ما برای تحقق پیوند خیزش تهیدستان با طبقه کارگر و طبقه متوسط جدید و اعتصابات سراسری کارگران، معلمان و کارمندان با اعتراضات مردم تلاش می کنیم.
ـ دخالت دولت های خارجی برای تغییر رژیم در ایران، همانند عراق می تواند به جنگ داخلی و جان گرفتن جریان های افراطی بر بستر زمینه های مساعد منجر گردد. آزادی و دمکراسی از خارج و با دخالت دولت های دیگر و با تحریم های فلج کننده علیه کشور ما پا نمی گیرد. جایگزینی جمهوری اسلامی با جمهوری دمکراتیک و سکولار، کار مردم ایران است و با اتکاء به نیروها و نهادهای دمکراتیک می تواند تحقق یابد. ما مخالف آلترناتیوسازی توسط دولت های خارجی و اتکاء اپوزیسیون به آن ها برای گذار از جمهوری اسلامی به دموکراسی هستیم.
ـ خیزش اعتراضی مردم در دی ماه گذشته بار دیگر نشان داد که پیوند آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی ضرورت امروز جامعۀ ما است و چپ دموکرات و سوسیالیست باورمند به پیوند آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی می تواند در آن نقش ایفاء کند. از این رو حضور متشکل چپ دموکرات و سوسیالیست در صحنۀ سیاسی کشور به امر تاخیرناپذیر تبدیل شده است. ما بر تقویت حضور چپ در صحنۀ سیاسی کشور و در این راستا بر همکاری و اتحاد نیروهای چپ کشورمان تاکید داریم.
تمرکز مبارزه علیه ولایت فقیه
قدرت سیاسی در جمهوری اسلامی عمدتاً در دست ولی فقیه و نهادهای وابسته به وی، نظامی ـ امنیتی ها، روحانیون حکومتی و راست افراطی متمرکز شده است که در راس آن ولی فقیه قرار دارد. این بلوک و ساختار سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه، مانع اصلی تغییر سیاست های کشور در عرصۀ داخلی و خارجی است. در گذار از استبداد به دموکراسی، سمت اصلی مبارزه ما علیه بلوک قدرت و در راس آن ولی فقیه و ساختار سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه است.
در باره اصلاح طلبان
موقعیت اصلاح طلبان حکومتی به جهت اتخاذ مواضع محافظه کارانه طی سال های گذشته، حمایت یک جانبه از حسن روحانی و موضع گیری مقابله جویانۀ گروهی از آن ها با خیزش اعتراضی مردم از یک‌سو، و از سوی دیگر به خاطر بن بست راهبرد اصلاح طلبی در جمهوری سلامی، تضعیف و از پایگاه اجتماعی آن ها کاسته شده است. رویکرد بخشی از اصلاح طلبان، حفظ و بسط موقعیت خود در جمهوری اسلامی است. اصلاح‌طلبان حکومتی روند تجزیه را طی می کنند. موضع ما در مورد این جریان نقد نگاه و مواضع آن ها است.
حفظ برجام
ما خروج امریکا از برجام و بازگرداندن تحریم‌های گستردۀ هسته ای علیه ایران را در راستای سیاست های جنگ طلبانه دولت ترامپ و متحدان منطقه ای آن، دولت دست راستی اسرائیل و حکومت فعلی عربستان می دانیم. ما از مواضع اتحادیه اروپا مبنی برادامۀ تعهد خود به برجام استقبال می کنیم، ماندن ایران در برجام و ادامۀ مذاکره با اتحادیه اروپا را به سود مردم کشورمان می دانیم. در عین حال ما بر لزوم اعلام آمادگی جمهوری اسلامی برای حل اختلاف با دولت امریکا در راستای تقابل با سیاست جنگ طلبانۀ این دولت و متحدان منطقه ای اش تأکید داریم.
علیه فساد
فساد و رانت خواری در رژیم جمهوری اسلامی ساختاری است. مبارزه علیه رانت خواری و فساد نیازمند شفاف سازی فعالیت های اقتصادی، رسانه های آزاد و فراهم آوردن امکان نظارت رسانه‌ها و اتحادیه‌ها، مجامع صنفی و سازمان های غیردولتی بر فعالیت‌های اقتصادی حکومت و مسئولان آن است. اما استبداد حاکم همه این منافذ را بسته است.
دفاع از جنبش کارگری و مزدبگیران
ما همراه و پشتیبان مبارزات کارگران برای قانونی شناختن سندیکاها و اتحادیه های مستقل کارگران، افزایش و پرداخت به موقع دستمزد آن ها، شمولیت یافتن قانون کار به همۀ کارگران، ممنوعیت کار کودکان، پایان دادن به تبعیض جنسیتی در پرداخت دستمزدها و لغو قرادادهای موقت در مشاغلی کە ماهیت مستمر دارند، ایجاد اشتغال، قرار گرفتن همه کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی و خواهان آزادی کارگران زندانی هستیم. ما از مطالبات و مبارزات آموزگاران، بازنشستگان، کارمندان و پرستاران حمایت می کنیم.
مبارزه با تبعیض جنسیتی
ما قوانین ضدزن، تبعیض جنسیتی جمهوری اسلامی و فرهنگ مردسالاری را مردود می دانیم و از تأمین برابرحقوقی زنان با مردان دفاع می کنیم. مبارزه زنان علیه حجاب اجباری وارد فاز نوینی شده است. ما پشتیبان این حرکت و جنبش زنان هستیم.
حمایت از مبارزات دانشجویان
اختناق برفضای دانشگاه های کشور حاکم است. ما خواهان تامین استقلال دانشگاه ها و باز شدن فضا برای فعالیت های صنفی و سیاسی در دانشگاه ها و تشکیل نهادهای صنفی و مدنی هستیم و از مبارزات دانشجویان برای تأمین آزادی، عدالت اجتماعی و استقرار دمکراسی در کشور حمایت می کنیم.
وخامت وضع محیط زیست
وضعیت محیط زیست در کشور ما به شدت وخیم و بحران خشکسالی و کم آبی فاجعه بار شده است. لازم است با تدوین مقررات لازم و انجام اقدامات ضرور جلوی آلودگی هوا، نابودی جنگل ها و مراتع، خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها گرفته شود؛ استفاده بهینه از انرژی و کاهش پخش مواد آلوده زا و بر پایه استانداردهای زیست محیطی تشویق و برنامه ریزی گردد.
علیه تبعیض ملی – قومی و مذهبی
حقوق ملیت ها، اقوام و اقلیت های مذهبی در جمهوری اسلامی به شدت نقض می شود. ما بر تامین حقوق ملی- قومی و برابر حقوقی شهروندان بدون در نظر گرفتن تفاوت های ملی-قومی، زبانی، مذهبی و شیوه های زندگی فردی هستیم و بر عدم تمرکز و ضرورت ادارۀ امور هر منطقه به دست ساکنان آن تاکید داریم. تبعیض مذهبی علیه سنی‌ها، بهایی‌ها، دراویش، مسیحی ها و یهودی‌ها و… باید بی‌درنگ متوقف شود.
علیه سیاست های جنگ طلبانه و توسعه طلبانه در منطقه
ـ ما مخالف سیاست های جنگ طلبانۀ دولت امریکا، اسرائیل و عربستان در خاورمیانه هستیم. سیاست دول بزرگ و به ویژه امریکا خاورمیانه را تبدیل به میدان جنگ کرده و بستر مساعدی را برای رشد نیروهای افراطی فراهم آورده است. ما از گفتگو و مذاکره برای پایان دادن به جنگ، استقرار صلح و ثبات در منطقه، از شکل گیری منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و شیمیائی، از تامین حقوق بشر، دمکراتیزاسیون و سکولاریزه کردن ساختارهای سیاسی و اجتماعی، همکاری های اقتصادی و سمت گیری برای ایجاد بازار مشترک و بهره‌گیری از ثروت نفت در خدمت رشد اقتصادی، رفاه و عدالت اجتماعی با درنظرداشت حفظ محیط زیست دفاع می کنیم.
ـ جمهوری اسلامی با حضور نظامی در مناقشات منطقه ای به ویژه در سوریه، هزینه سنگینی را بر میهن ما تحمیل کرده است. اصرار سران رژیم بر تداوم این حضور در شرایط پرمخاطرۀ منطقه،تاکنون کشور ما را با مخاطرات بیشتری مواجه ساخته است. ما خواهان پایان دادن به سیاست های تنش زای جمهوری اسلامی در منطقه هستیم. جمهوری اسلامی باید سوریه را ترک گوید و هزینۀ جانی، سیاسی و اقتصادی بیشتر از این را بر ایران تحمیل نکند. بحران سوریه راه حل نظامی ندارد. حفظ صلح در منطقه و منافع ملی ایران ایجاب می کند که مسایل سوریه از طریق مذاکره حل و فصل گردد، همۀ کشورهای خارجی دخیل از سوریه خارج شوند و سرنوشت سوریه توسط مردم آن در یک انتخابات آزاد و دمکراتیک رقم بخورد. در این راستا جمهوری اسلامی باید آمادگی خود را برای خروج از سوریه اعلام و هر ابتکار ممکن را به نشانۀ این آمادگی اخذ کند. ما خواهان پایان دادن به دخالت جمهوری اسلامی در یمن و حمایت از حزب الله در لبنان و حشدالشعبی در عراق هستیم. منافع ملی ما در گرو تامین صلح در منطقه است.
شورای مرکزی حزب چپ ایران (فدائیان خلق)
۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ – ۲۱ مه ۲۰۱۸
