امسال، روز اول ماه می، روز همبستگی جهانی کارگران، در هلند برای سومین بار به صورت مرکزی جشن گرفته شد. مراسم با تجمع در مرکز شهر آمستردام و یک راهپیمائی یکساعته به طرف “میدان موزه ها” شروع شد. راهپیمائی، با شرکت هزاران نفر، در ساعت ۱۵:۰۰ به میدان موزه ها رسید. مراسم – شامل سخنرانی رئیس کنفدراسیون اتحادیه های کارگری هلند، چند سنخرانی دیگر، معرفی و بزرگداشت فعال اتحادیۀ ای نمونه سال و سپس موسیقی و جشن و سرور – تا ساعت ۱۹:۰۰ ادامه پیدا کرد.
چنان که اشاره شد این سومین بار پس از سالهای دهۀ ۸۰ قرن پیش بود، که روز اول ماه می در هلند به صورت مرکزی جشن گرفته می شد. شایان ذکر است که اول ماه می در هلند تعطیل نیست و تا سه سال پیش به صورت پراکنده و در حلقه های کوچک توسط شعب شهری و رشته ای اتحادیه های کارگری و احزاب سوسیالیست جشن گرفته می شد. در ماه ژانویۀ سال ۲۰۱۵ فدراسیون اتحادیه های کارگری هلند (از این پس ف.ا.ک.ه.)، بزرگترین سازمان کارگری این کشور با نزدیک به ۱/۱ میلیون عضو، پیشنهاد اعضایش را پذیرفت، روز اول ماه می را “روز اکسیون سالانه” اعلام کرد و تصمیم به برگزاری جشن آن به صورت مرکزی گرفت.
مهمترین وجه مراسم اول ماه می امسال در هلند عبور ف.ا.ک.ه. از یک دورۀ بحرانی مدید بود. این فدراسیون، که زمانی رهبر آن، خانم اَخنِس یونگریوس، به عنوان قدرتمندترین زن هلند شناخته می شد، در اساس در اثر بحران درونی اش، اما همچنین در اثر بحران عمومی دهۀ گذشته، چندان تضعیف شد که در یک مورد کارفرمایان حتی از پذیرش نمایندگان آن برای مذاکره پیرامون قراردادهای کار جمعی سر باز زدند. پس از افول بحران، دوره ای از “دوران نقاهت و رسیدگی به زخمهای داخلی” بر کار آن غلبه کرد. در یکی-دو سال اخیر ف.ا.ک.ه با غلبه بر بحران داخلی خود و نیز گشایش نسبی در حرکت اقتصاد، در ترمیم مناسبات خود با کارگران کوشیده است. این کوشش از طریق طرح مطالبات رادیکال تر کارگری، ابراز آمادگی بیشتر برای توسل به اعتصاب، تظاهرات و اعتراضات، استفاده از برخی ابزارهای مدرن ارتباطی و توأماً پیشبرد امر سازمانگری در لایه های کارگری “دیریاب” صورت می گیرد. منظور از لایه های کارگری دیریاب، هم کارگران رشته های خاص اند و هم کارگرانی که در پراکندگی و به عنوان “خویش فرما” کار می کنند.
سخنرانی رهبر ف.ا.ک.ه. در روز اول ماه می امسال تماماً بازتاب این وضعیت جدید بود و بر “اقدامات اعتراضی در صورت لزوم” تأکید داشت. البته بودند در مراسم [و هستند] کسانی که نسبت به موفقیت رویکرد جدید ف.ا.ک.ه. تردید می ورزند. آنها با اشاره به روندهای عمومی تر در مناسبات کار و سرمایه گشایش کنونی در وضع اقتصاد را گشایش دریچه های تنگ در شرایط بستن شدن دروازه ها می دانند. گرایش سومی نیز وجود دارد که اگرجه وجود این روندها را تأئید می کند، اما به دیده ای بسیار امیدوارانه در راستای تأمین سعادت عمومی به آنها می نگرد.
شعار مرکزی مراسم امسال، همچون سال گذشته، “مشاغل واقعی بیشتری ایجاد باید گردد”! بود. این شعار در ارتباط با تحولی است که در مناسبات کار در هلند، و البته در پهنۀ جهانی، بروز یافته اند. شمار “خویش فرما”یان مدام افزایش می یابد، بی آن که هیچ تضمینی برای تداوم کار آنان و برای آیندۀ شان وجود داشته باشد. در این مناسبات گسترش یابنده بین سرمایه و کار، سرمایه برای انجام یک کار معین چیزکی بیشتر از دستمزد قبلی به کارگران سابق می پردازد اما به عنوان “خویش فرما” آنان را از تمام حقوق کار محروم می کند: حق تعطیلات، مرخصی، زایمان، بازنشستگی، … شعار مرکزی پیشگفته در نقد این مناسبات و برای تضمین “حق برابر به ازای کار برابر” اضع شده است.
در مراسم امسال اعضای تشکیلات فدائیان خلق ایران (اکثریت) و سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران – دو سازمانی که همراه با “کنشگران چپ” در کار پیشبرد امر وحدت و برگزاری یک کنگرۀ مشترک اند، نیز حضور داشتند. سه نیروی گفته شده به مناسبت اول ماه می متن مشترکی را تهیه کرده اند که در آن وضع دشوار کارگران و فعالان کارگری در ایران، سرکوبی که توسط جمهوری اسلامی ایران علیه آنان جریان دارد، و مقاومت جانانۀ کارگران و فعالان کارگری در حفاظت از دستاوردهای موجود و برای نیل به حقوق شان علیرغم این سرکوب، ترسیم شده است. عرضۀ این متن به سازمانهای حاضر در مراسم و تشریح بیشتر وضع گفته شده برای جلب همبستگی با مبارزات کارگران ایران، اهم فعالیت اعضای گفته شد را تشکیل داد. با شعب مختلف ف.ا.ک.ه، برخی از احزاب هلندی و نیز تعدادی سازمانهای کارگری مربوط به کارگران خارجی تماس گرفته شد که در این میان تماس با بخش بین المللی فدراسیون اتحادیه های کارگری هلند، حزب کار هلند، حزب سبز چپ هلند و سه تن از نمایندگان پارلمانی حزب سوسیالیست هلند شایان تأکید اند. این تشکلها با مبارزات کارگران و فعالان کارگری دربند ایران ابراز همبستگی کردند و نوید دادند که به اقدام در این راستا نیز دست زنند.
۲ مه ۲۰۱۷