صبح روز دوشنبه ۲۱ سپتامبر، ساعت ۱۱ صبح، حضور مِل زلایا- رئیس جمهور قانونی هندوراس- در پایتخت این کشور، تگوسیگالپا، به میزبانی سفارت برزیل تأیید شد. پرزیدنت زلایا مردم را فراخواند تا برای حمایت از او بیرون بیایند؛ ده ها هزار نفر از مردم در حمایت از این فراخوان به خیابان ها آمدند. دولت زلایا در پی یک کودتای نظامی از سوی اولیگارشی در تاریخ ۲۸ ژوئن سقوط کرد. به مدّت ۸۶ روز، کارگران، دهقانان و جوانان و مردم هندوراس به مبارزه ای تاریخی علیه کودتا، سرکوب، ترور، بازداشت مردم و بستن رسانه ها دست زده بودند. این تنها مقاومت توده ها، به رهبری جبهۀ ملّی مقاومت علیه کودتا، بود که امکان بازگشت زلایا به کشور را در تاریخ ۲۱ سپتامبر مهیّا نمود، نه مانورهای دیپلماتیک و یا فشار گروه های مختلف بین المللی به رژیم کودتا (که در بهترین حالت، بسیار سست و ملایم بود)
بازگشت زلایا، رژیم کودتا را به کلّی غافلگیر نمود. ابتدا، رژیم اخبار مبنی بر بازگشت زلایا به خاک کشور را تکذیب کرد. امّا پیش از آن، تصاویر زلایا در سفارت برزیل از سوی رسانه های جهان منتشر شده بود و هزاران نفر رو به روی سفارت برزیل تجمّع کرده بودند؛ زلایا خطاب به جمعیّت، شعار “میهن، بازسازی یا مرگ” را تکرار می کرد. برای بیش از پنج ساعت، هیچ گونه واکنش رسمی از سوی رژیم میچلِتی صورت نگرفت. میچلتی، ساعت ۵ بعد از ظهر به وقت محلّی، در کنفرانسی مطبوعاتی با حضور نمایندگان طبقات سرمایه دار حاضر شد و از دولت برزیل خواست که زلایا را برای محاکمه تحویل دهد. میچلتی هم چنین عنوان کرده بود که بین ساعات ۴ بعد از ظهر تا ۶ صبح روز بعد (که البته بعداً آن را به ۶ بعد از ظهر روز سه شنبه تمدید کرد) حکومت نظامی برقرار خواهد بود.
رژیم کودتا به وضوح تلاش می کند تا با اعمال سرکوب، جنبش را متوقّف کند. نیروهای مسلّح در بیانیه ای مجزّا اعلام کردند که آن ها از “قانون اساسی” (که یعنی همان کودتا) دفاع خواهند نمود، “حتی اگر این به معنای از دست دادن زندگی باشد”. شبکۀ تلفن های همراه قطع شدند و ارتش چهار فرودگاه را تصرّف کرد و سپس بست.
مبارزه هنوز تمام نشده است. طرّاحان کودتا هم چنان در قدرت هستند و ابزارهای سرکوب دولت منجمله ارتش و پلیس را در دست دارند.
—————————-
برگردان و تلخیص از مطلب “بازگشت زلایا به هندوراس! اکنون، به اقدامی توده ای برای غلبه بر کودتا نیاز است” (نوشتۀ خورخه مارتین، وب سایت گرایش بین المللی مارکسیستی)