اتحاد جمهوریخواهان ایران (اجا) هفت سال پیش در شرایطی تشکیل شد که حرکت اصلاح طلبانه دوم خرداد به بن بست رسیده بود و گشودن دورنمای دیگری برای تحقق مطالبات آزادیخواهانه مردم ضروری می نمود. در بیانیه “برای اتحاد جمهوریخواهان” نوشته بودیم: “حرکت اصلاح طلبانه دوم خرداد اگر چه دستاوردهایی هـمچون بازنمایی تناقضات قانون اساسی، گشایش فضای مطبوعاتی و کمک به انزوای جناحهای اقتدارگرا با خود داشته است، اما این حرکت نتوانسته است حقوق اساسی مردم و آزادیهای فردی و اجتماعی را تثبیت کند. یکی ازعلل “بن بست اصلاحات” سرسختی اقتدارگرایان در تداوم استبداد است، اما علل دیگر آن را باید در محدودیت برنامه سیاسی اصلاح طلبان، تناقضات نظری، اتکای یک سویه بر ظرفیتهای قانون اساسی و کم توجهی به سازماندهی نیروهای جامعه مدنی جستجو کرد. این تجربه نشان داد که اصلاحات تدریجی و قانونی به میانجی مجلس و قوه مجریه، بدون تکیه به نیروی سازمان یافته مردم و تغییرات بنیادی در قانون اساسی به سرانـجام نـخواهد رسید.
ساختار سیاسی جمهوری اسلامی که دین و دولت را درهـم آمیخته و برپایه تبعیض میان شهروندان بناشده است، نمیتواند مبنای تدوین قوانین و تنظیم مناسبات اجتماعی به شیوه ای امروزی و مردمسالارانه باشد… ولایت فقیه و نهادهای وابسته به آن بزرگترین مانع در راه استقرار مردمسالاری و ثبات و پیشرفت کشورند.
در چنین وضعیتی، هـمگامی و هـمآهنگی افراد و نیروهای آزادیخواه و ایجاد یک جنبش وسیع دمکراتیک میتواند اقتدارگرایان را به تمکین و پذیرش مطالبات مردم وادار سازد و راه دستیابی به آزادیهای سیاسی، برگزاری انتخابات آزاد و در نهایت مراجعه به آراء عـمومی را برای تغییر قانون اساسی و گذار به دمکراسی بگشاید. تشکل جـمهوری خواهانی که در پی تـحول مسالمت آمـیز جامعهاند، با برنامه سیاسی روشن و راهبردی مبتنی بر بسیج سازمان یافته مردم، گامـی در جهت شکل گیری چنین جنبشی است.”
امید این بود که خواست و اراده سیاست ورزی مشترک بین فعالان سازمانی و روشنفکران سیاسی، یک تشکل مدرن با هویت و چهرهی نوین پدید آورد. ما که از پایه گذاران و اعضای اتحاد بودیم همه فعالیت سیاسی خود را در این سازمان متمرکز کردیم. ولی کوشش برای اجماع که در مراحل نخستین تشکیل سازمان بایسته بود بتدریج تبدیل به سیاستی شد که شکل گیری اقلیت و اکثریت و اتخاذ سیاستهای لازم را دشوار و سپس ناممکن میساخت. هرآینه تصمیمی نیز به اکثریت آراء گرفته میشد، هرکس مجاز بود دیدگاه خود را بصورت فردی یا جمعی و یا از طریق سازمان دیگری اعلام کند. امکانات رسانه ای به چهره های سرشناس اتحاد امکان میداد نظر خود را در رسانه های عمومی تبلیغ کنند.
حال این موضع گیریها تا جایی که زیر و بم هایی را در سیاست دمکراتیک بازمیتافت، در سازمانی که موجودیتش با اظهار نظر چهره های سرشناس آن معرفی میشد، تا حدودی برای اعضاء قابل تحمل بود. ولی اینک خط سیاسی معینی درون اجا، با اعلام بیرونی در حال شکل گیریست که ما را در گناه فجایعی که رخ میدهد با “رهبری” شریک میداند، نگران از دست رفتن سرمایه نظام است و آشکارا در کاستن بار مسئولیت سید علی خامنه ای در جنایات دو سال اخیر میکوشد. ما همزیستیِ سازمانی با چنین دیدگاهی را در اتحاد جمهویخواهان بسود جنبش دمکراسی خواهانه مردم ایران نمیدانیم و جدایی خود را از این گروه با خواست بازسازی جنبش جمهوریخواهی توسط اعضا و پایه گذارانی که به میثاق دیرین وفادارند، اعلام میکنیم و همکاری و رایزنی با همه جمهوریخواهانی را که پذیرای این میثاق و خواهان دموکراسی و جدایی دین از دولت اند صمیمانه خوش آمد میگوییم.
یکشنبه ۱۰ بهمن ۱۳۸۹- ۳۰ ژانویه ۲۰۱۱
داریوش احمدی، کمال ارس، اردوان ارشاد، جمشید اسدی، بیژن افتخاری، مهدی امینی، مهران براتی، محمد برزنجه، شهلا بهاردوست، رضا چرندابی، بیژن حکمت، منصور سحرخیز، رضا سیاوشی، عباس شیرازی، رامین صفی زاده، فیروزه فولادی، امیر حسین گنج بخش، پرویز مختاری، منیژه مرعشی، مهرداد مشایخی، مرتضی ملک محمدی، مهران میرفخرایی
