۵۱ سال پیش دانشجویان با مقاومت در برابر استبدادی که میرفت تا بر جامعه مسلط گردد، حماسه ای پدید آوردند که در نیم قرن اخیر به سمبل مبارزه دانشجویان علیه استبداد تبدیل گردید. امسال بزرگداشت ۱۶ آذر در شرایطی برگزار میشود که با قبضه مجلس توسط محافظه کاران، تهاجم نیروهای سرکوب به دستآوردهای جنبش دمکراتیک از جمله جنبش دانشجوئی شدیدتر شده است. آنها در فکر قلع و قمع جنبش دانشجوئی و از این لحاظ تکرار آنچه ۵۱ سال پیش رخ داد، هستند.
ایستادگی در مقابل چنین تهاجمی وظیفه مبرم نیروهای دمکراتیک و جنبش دانشجوئی بمثابه یکی از سنگرهای مقاومت است. از این لحاظ ۱۶ آذر امسال با آنچه در ایران ۱۶ آذر را به سمبل مقاومت بدل ساخت، بیش از سالهای پیشین انطباق می یابد.
تلاش نیروهای حاکم برای کنترل، محدود وخاموش کردن تشکل های سیاسی دانشجویی، جنبش دانشجویی را در برابر شرایط حساسی قرار داده است. خنثی کردن این تلاش از مرکزی ترین وظایف دانشجویان فعال در فعالیتهای دانشجوئی است. فضای حاکم بر دانشگاهها و شکل گیری دهها تشکل صنفی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی امکانات و نیروی کافی برای مقابله با این تلاش ها را فراهم اورده است. مقابله با این تلاشها نیازمند کوشش مشترک همه دانشجویان فعال است. خنثی کردن سیاستی که میکوشد تشکل های دانشجویی را در برابر هم قرار دهد و هریک را جداگانه بی اثر و سرکوب کند، وظیفه ایست که در این مرحله در برابر همه تشکل ها وگرایش های سیاسی دانشجویان قرار دارد.
جنبش دانشجویی ایران در شرایطی در آستانهء بزرگداشت ۱۶ آذر ایستاده است، که تجربه درس آموز ۸ ساله را پشت سر دارد. دستاوردهای این دوره تاریخی سرمایه تدوین راهبرد فعالیت دانشجویان و همه کسانی است که به آینده کشور علاقمندند. صراحت یافتن هر چه بیشتر مشخصات نیروهای اقتدار گرا و مشخص شدن محدودیت‌های اندیشگی اصلاح طلبان حکومتی و روی آوردن بخش بزرگی از دانشجویان به گفتمانی که تغییر قانون اساسی را برای پیشروی در راه دمکراسی ضرور میداند دستاوردهای بزرگی است که بی‌گمان در فراز آیندهء جنبش آزادیخواهانهء ایران نقشی تعیین‌کننده در تدوین راهبردها و کاربردهای سیاسی ایفا خواهد کرد.
تحول طلبی از خصوصیت همیشگی جنبش دانشجویی است که از جمله نمود آنرا میتوان در نقد قدرت و استقلال از حکومت دید. پویایی، بازبینی و به روز کردن اندیشه‌ها، فرهنگ و رفتار سیاسی و اجتماعی، توانایی نوکردن سازماندهی فعالیت های دانشجوئی و نیز دسترسی به پیش‌رفته‌ترین ابزارهای اطلاعاتی از مهم‌ترین ویژگی‌های دانشجویان و متما‌یزکننده آنها از دیگر گروه‌های اجتماعی و جنبش‌های اجتماعی و سیاسی است.
تاریخ جنبش دانشجویی و این خصوصیت بدانشجویان این موقعیت را بخشیده که قادر باشند بعنوان یکی از نیروهای موثر بر روندهای سیاسی جامعه عمل کنند. امروز با گسترش تعداد دانشجویان در ایران این نقش باز هم فزونی یافته است. دانشجویان بویژه در شرایط کنونی که مشخصهء آن نبود آزادی فعالیت گروه‌های سیاسی و رسانه‌های همگانی است، میتوانند به منزلهء نیروی ارتباطی جنبش تحول‌طلبی ایران ایفای نقش کند. آنان بعنوان فرزندان همه ملت ایران از هر جنسیت، خلق، خاستگاه بومی، طبقه، قشر، دین و گرایش فکری‌اند. دانشجویان امروز در سرتاسر ایران پراکنده اند و رویدادهای سیاسی و اجتماعی کشور در محیط‌های دانشگاهی و محافل دانشجویی بازتاب وسیع دارد. این ها همه وظایفی بس سنگین تر از گذشته در برابر جنبش دانشجویی کشور ما و تشکل های سیاسی دانشجویی قرار میدهد. وظایفی که تحقق آنها در پیوند تنگاتنگ با دیکر شاحه های جنبش دمکراتیک کشور ممکن است. تقویت ارتباط با دیگر نهاد های دمکراتیک و مردمی در شرایط حساس کنونی کشور به یک ضرورت مبرم بدل گردیده است
نیروهای حاکم میکوشند از همه وسایل برای کنترل و محدود کردن جنبش دانشجویی بهره گیرند. آنان از طرق مختلف میکوشند سازمانهای مستقل سیاسی دانشجویی را پاره پاره، تضعیف و بی اثر سازند. کنترل و محدود کردن نشریات دانشجویی، زیر سئوال بردن استقلال دانشگاهها، فعال کردن ارگانهای غیر دانشجویی در محیط دانشگاهها، دشوار نمودن فعالیت آزادانه وبلاگ ها، حذف نمایندگان دانشجویان در کمیته های ناظر بر نشریات، مشکل سازی، محدود کردن و ممانعت از فعالیت آزاد تشکل های سیاسی دانشجویی از جمله ابزارهایی است که آنان هم اکنون در این راه مورد استفاده قرار میدهند.
دانشجویان فعال در فعالیت های اجتماعی سیاسی دانشجویی تنها زمانی میتوانند فشارها را خنثی و به وظایفی که در برابر آنان قرار گرفته عمل کنند که قادر شوند با وسیع ترین نیروی دانشجویان همراه باشند. جنبش دانشجویی در کلیت خود با مشارکت گسترده ترین بخش های دانشجویان قادر است در جهت تحقق خواست های خویش عمل کند. چنین جنبشی تنها در شرایطی میتواند شکل گیرد که منعکس کننده خواست های اکثریت قاطع دانشجویان باشد و سازمانهای هدایت کننده آن دانشجویان را نمایندگی کنند. امروز در دانشگاهها و دانشکده ها دهها انجمن صنفی و فرهنگی شکل گرفته که هر یک بخشی از خواسته های دانشجویان را نمایندگی میکنند. ابعاد توده ای این انجمن ها شرایطی پدید آورده که هیچ نیرویی قادر به جلوگیری از فعالیت آنان نیست. جنبش دانشجویی نیازمند تشکلی است که بتواند ارتباط همه این نهادها را ممکن سازد و از طرف همه دانشجویان نمایندگی شود. ایده پارلمان دانشجویی در صورت تحقق نقش بسیار زیادی در سازماندهی و ساماندهی خواسته های گرایشهای مختلف دانشجوئی و نیز عقلانیت دمکراتیک، پلورال و سکولار در فعالیتهای دانشجویان خواهد داشت. در واقع تشکیل پارلمان دانشجوئی در تداوم حیات خود، می تواند مقدمه ای برحرکت بسوی استقلال دانشگاهها و تمرین دمکراسی در سطحی گسترده برای دانشجو.یان در دانشگاهها باشد.
در پایان بگذارید در سالگرد ۱۶ آذر دانشجویی بار دیگر یاد همه دانشجویانی را که طی سال‌ها و دهه‌ها با از خودگذشتگی و فداکاری، با تحمل سخت‌ترین فشارها و سرکوب‌ها، به قیمت جان و جوانی‌شان به سهم خود پرچم آزادی و آزاداندیشی در این کشور را افراشته نگاه داشته‌اند بزرگ داریم.
هیئت سیاسی-اجرای سازمان فداییان خلق ایران اکثریت ۱۴ آذر۱۳۸۳
