جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۳:۲۶

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۳:۲۶

تشدید کنسرواتیسم

می توان گفت کە در دو سال آیندە، یعنی تا دور دیگر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نمی توان شاهد تغییر چندانی در آرایش سیاسی موجود و مواضع جناحها بود. دولت روحانی نیز محافظەکارتر خواهد شد. در واقع جنگ اقتصادی آمریکا علیە کشور، بکل از لحاظ سیاسی وضعیت محافظەکارانەتری را تحمیل کردە و خواهد کرد.

تا جائی کە بە وضعیت درون حاکمیت جمهوری اسلامی و شرایط جناحهای آن برمی گردد باید گفت کە انتقاد و حملە بە دولت روحانی بعد از خارج شدن دولت ترامپ از برجام و تشدید بحران اقتصادی شدت گرفتە است. این انتقادات و حملات بە سە شیوە مختلف از طرف سە دستە در درون و پیرامون حاکمیت صورت می گیرند:

ـ دستە اول دلواپسان یا همان نیروهای تندرو هستند کە از همان ابتدا مخالف برجام و پیشبرد آن بودند. با خروج ترامپ از برجام، این نیرو جان تازەای گرفت و از انتقاد، بیشتر بە سمت هجمە پیش رفت. هجمە خیابانی، تهدید جانی و تلاش های پنهان و آشکار برای استیضاح دولت روحانی از جملە کارهای آنان بود،

ـ دستە دوم نیروهای حامی روحانی از نوع کارگزاران سازندگی بودند کە با انتشار بیانیە، بیشتر جنبە انتقادی خود را از دولت روحانی بە نمایش گذاشتند تا پشتیبانی،

ـ دستە سوم اصلاح طلبان اند کە علیرغم اختلاف در نوع برخورد بە دولت روحانی، اما کماکان پشتیبان اصلی این دولت محسوب می شوند و پشتیبانی آنها بر انتقادشان می چربد. علت اصلی پشتیبانی این نیرو از روحانی، ترس از بازگشت دلواپسان و نیروهای تندرو درون و پیرامون حاکمیت بە قدرت و تسخیر دوبارە قوە مجریە کشور است. همچنین آنها در شرایط کنونی کشور، روحانی را مخرج مشترک و نقطە امکان تفاهم نیروهای میانەرو و اصلاح طلب می دانند کە بە نظر آنها عملا هیچ جایگزین دیگری ندارد.

بنابراین در یک تصویر کلی تر می توان گفت کە بە ترتیب هجمە، انتقاد و پشتیبانی خصوصیات اصڵی نیروهائی هستند کە نام بردە شدند. دلواپسان رویای حذف دارند، کارگزاران رویای تغییرات در بافت دولت و اصلاح طلبان رویای ثبات دولت.

در چنین شرایطی کە دلواپسان امید این را داشتند کە با تشدید وخامت اوضاع و انتقادهای خامنەای از خود در مورد برجام، شاید بتوانند دولت روحانی را عزل کنند، اما بعد از پشتیبانی رهبر نظام از روحانی بعد از نطق او در مجلس، بکل ورق برگشت و امر عزل بلاموضوع شد. رهبری نظام نشان داد کە در وضعیت فعلی، استمرار کار دولت را می طلبد و بە هیچ عنوان بە برکناری آن راضی نیست. در واقع حرف شنوی بیشتر روحانی از خامنەای و استراتژی او در متحد نشان دادن کشور در مقابل جنگ اقتصادی اعلام شدە توسط آمریکا، امید دلواپسان را بر باد داد.

همچنین در یک تعبیر دیگر می توان گفت کە تصمیم خامنەای و نزدیکی بیشتر روحانی بە او، بە معنائی بە ترتیب موجب تضیعف مواضع دلواپسان و کارگزاران سازندگی و تقویت موضع اصلاح طلبان است (تقویت اصلاح طلبان در معنای پیشبرد سیاست آنان در مورد ثبات دولت). در واقع در این مقطع، رهبری نظام و اصلاح طلبان، اگرنە بعلت یک تفاهم برنامەای و از پیش تعیین شدە، اما بە لحاظ واقع گرائی سیاسی بە هم نزدیک شدەاند و این از طرفی دیگر موجب تقویت میانەروها و جریانات راست سنتی و میانی در حاکمیت گردیدە است. در واقع مقطع کنونی، مقطع تقویت میانەروها و راست سنتی و بە بیانی تقویت اصلاح طلبان اما بە زیان تقویت موقعیت آنان در لایەهای اجتماعی بودەاست. اصلاح طلبان در حاکمیت بیشتر استقرار یافتەاند، اما بە همان میزان می توان گفت کە اعتماد لایەهای پایینی طرفدار خود را از دست دادەاند.

چنین روندی عملا بسیاری را بە این نتیجە رسانیدە است کە جریانات درون و پیرامون حاکمیت، و در وهلە اول اصلاح طلبان، موضوعیت و نفوذ خود را در میان تودەهای طرفدار خود از دست دادەاند. اعتراضات دی ماە و نیز اقرار خود نیروهای اصلاح طلب و اصولگرا بە این داستان بە عیان قابل رویت است.

البتە ضعف اساسی اصلاح طلبان بە معنای پرت شدن همیشگی آنان از دور رویدادهای سیاسی نیست و می توان انتظار داشت کە دوبارە سر برآورند. وجود طیفهای متنوع در میان آنان این امکان را فراهم می آورد. نبود حضور اپوزیسیون واقعی در صحنە اجتماعی و نیز احتیاط مردم در اتخاذ روش رادیکال جهت تغییر در شرایط فشار خارجی، بازگشت این امکان را واقعی می کند. اصلاح طلبان هم این را می دانند، و برای همین با اعتماد غریبی بە سیاست کنونی خود در رابطە با دولت روحانی ادامە می دهند.

بهرحال می توان گفت کە در دو سال آیندە، یعنی تا دور دیگر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نمی توان شاهد تغییر چندانی در آرایش سیاسی موجود و مواضع جناحها بود. دولت روحانی نیز محافظەکارتر خواهد شد. در واقع جنگ اقتصادی آمریکا علیە کشور، بکل از لحاظ سیاسی وضعیت محافظەکارانەتری را تحمیل کردە و خواهد کرد.

 

تاریخ انتشار : ۲۱ شهریور, ۱۳۹۷ ۱:۵۳ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

سخن روز

حملۀ تروریستی در مسکو را محکوم می‌کنیم!

روشن است که چنین حمله‌ای نیاز به تیمی حرفه‌ای و سازماندهی و تدارکی نسبتاً طولانی و گسترده دارد. در عین حال، زود است که بتوان تحلیل جامع و روشنی از ابعاد پشت پردۀ این جنایت و اهداف سازمان‌دهندگان آن ارائه داد. هدف از این یادداشت کوتاه نیز  در وهلۀ نخست مکثی است بر قربانیان این حمله و حملاتی از این دست. قربانیانی که تنها سهم‌شان از سازمان‌دهی و تدارک چنین جنایاتی و علل پشت پردۀ آن، هزینه‌ای است که با جان و سلامتی‌شان می‌پردازند.

مطالعه »
یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

عصر جهانی شدن اقتصاد، نقش دولت ها را کاهش نداده است، بلکه برعکس دولت ها عهده دار نقش محوری و مهمی در پاسداری، رشد و نهادینه کردن منافع کشوری، منطقه ای و جهانی شده اند.
در سراسر دوران موجودیت نظام سرمایه داری، میان اندیشمندان و پیروان اقتصاد سرمایه بنیان، بیشتر دو گروه روبروی هم قرار گرفته اند: پیروان اقتصاد مبتنی بر دولت رفاه و هواداران اقتصاد نئولیبرالیستی.

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

اکنون با خرسندی از اعضای تشکیلات، از یاران سازمان، از صاحب‌نظران، از کلیۀ احزاب و سازمان‌ها و کنش‌گران سیاسی مردمی دعوت می‌کنیم با شرکت در نخستین نشست بحث عمومی در بارۀ “اصول و محورهای حداقلی برای حکومت”، ما را یاری کنند سندی سودمند برای ارتقای کشور به وضعیتی درخور ایران تدوین کنیم. روند کار … نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)
در سامانه زوم …

چشمان بیدار

… شهامتِ آن زن پشتِ میله ها,
درونم را می کاود,
و گاه و بی‌گاه,
صدای پرندۀ همیشگی،
آغاز صبح را در من می‌خواند.

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

برخلاف نظر سیاستمداران و قانون‌گذاران، ممانعت والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیل دارد. سهم عمده را باید در «عدم دسترسی به امکانات آموزش و فقر» جست و برای آن چاره‌اندیشی کرد.
امتناع آگاهانه‌ی والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیلِ کودکان دارد، و این در حالی است که به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، «دسترسی به امکانات آموزشی و محرومیت اقتصادی سهم عمده‌ای در بازماندگیِ کودکان ایفا می‌کند.»

یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
پيام ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

چشمان بیدار

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

زمین برای همه!