دیروز، جمعه ۱۳ اکتبر، ترامپ با پرهیز از اعلام پایبندی ایران به توافق برجام، “استراتژی جدید” دولت خود را نسبت به ایران و توافق برجام اعلام کرد. این استراتژی جدید، در تفسیر عملی کوتاه مدت از آن، جز این نیست که ترامپ با پرهیز از اعلام پایبندی ایران به برجام، تواماً از پایان دادن به “طرفیّت” امریکا در این توافق نیز پرهیز کرده و این تصمیم را به کنگرۀ امریکا سپرده است.
به این ترتیب ترامپ با این مانور موفق شده است خود را به وعدۀ انتخاباتی اش – دایر بر خاتمه دادن به برجام – وفادار نشان دهد، بی آن که دست به اقدامی یکجانبه نسبت به یک توافق بین المللی زده باشد. کما این که همین اقدام دوپهلو نیز واکنشهای اعتراضی وسیعی را علیه او برانگیخته است. در عین حال ترامپ امیدوار است که با احالۀ تصمیم به کنگرۀ امریکا، و این واقعیت که جمهوریخواهان در کنگره اکثریت دارند و مخالفت بسیاری از آنان با برجام از کسی پنهان نیست، از مجرای کنگره به آن وعدۀ انتخاباتی اش تحقق بخشد.
بسیاری از دولتها، نیروهای سیاسی و… این “استراتژی جدید” را به کلید زدن خروج امریکا از برجام تفسیر کرده اند. اما سخنگوی وزارت امور خارجۀ امریکا به کسانی که اظهارات ترامپ را اعلام خروج از برجام توسط امریکا تعبیر کرده اند، توصیه کرده است که “نگذارید عنوانهای خبری در تلویزیونها گولتان بزنند. ما قصد داریم در برجام بمانیم…” این اظهارات را می توان واقعی ترین واکنشها نسبت به اقدام ترامپ نامید. پیشتر نیز روشن بود که این “استراتژی جدید” را وزارت امور خارجه امریکا تدوین کرده است.
اما سوای این تفسیر عملی کوتاه مدت، آنچه به اقدام ترامپ به واقع جنبۀ یک استراتژی می بخشد، این است که او در عین حال افزوده است که اگر کنگره مقررات جدیدی را برای معامله با ایران وضع نکند (یعنی دست به تشدید تحریمها علیه ایران نزند)، او به برجام خاتمه خواهد داد. همان سخنگوی پیشگفتۀ وزارت امور خارجۀ امریکا نیز ضمن تأکید بر ماندن امریکا در برجام، افزوده است: “ما در عین حال رویکردمان را نسبت به اقدامهای تروریستی ایران گسترش میدهیم”.