ارسال پیام از جانب رفیق عموئی به مناسبت پنجاهمین سالگرد جنبش فدائی که چهره شاخص چپ به حساب می آید و طولانی ترین حبس را در دو رزیم گذرانده است، برای ما فدائیان ارزشمند است. او در بخش آخر پیام خود به حزب چپ ایران (فدائیان خق) اشاره کرده و گفتگو با من را نقل کرده است: “….. مبارزه مسلحانه نتوانست به نتیجه برسد. امروز که بازماندگان فدائی که به صورت حزب چپ پدیدار شده، هدفش دموکراسی است. من وقتی به آقای خلیق گفتم تا آنجائی که من بخاطر دارم پایه گذاران مبارزه مسلحانه مثل بیژن جزنی و حسن ضیا ظریف و امثال این ها سوسیالیسم هدفشان بود، خندید و گفت آقای عموئی دموکراسی چه عیبی دارد که شما مخالف آن هستید. گفتم من مخالف دموکراسی نیستم. من دارم می گویم که آرمان جنبش خیلی فراتر از این ها است.”
من به نظر رفیق عموئی در مورد جنبش فدائیان نمی پردازم. ولی به آنچه در مورد حزب گفته و صحبتی که از من نقل کرده است، می پردازم که نیازمند تدقیق است. سا ل های زیادی از این گفتگو می گذرد و امکان بیان دقیق جملات وجود ندارد. در آن گفتگو رفقائی هم حضور داشتند و من برای دقت بخشیدن به نوشته، مضامین صحبت ها را با یکی از رفقا هم چک کردم. مضمون صحبت ها چنین بوده است:
۱. بحث من با رفیق عموئی به مسئله جایگاه دموکراسی و پیوند عمیق سوسیالیسم با دموکراسی بر می گشت. من شمه ای از آنچه در اتحاد شوروی دیدیم، بیان کردم و خاطرنشان کردم که در شوروی جامعه مدنی وجود نداشت و همه امور دست دولت بود. یکی از علل فروپاشی شوروی فقدان جامعه مدنی و دموکراسی بود. در آن گفتگو من برباور عمیق سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) به سوسیالیسم و بر پیوند دموکراسی و سوسیالیسم تاکید کردم و تمایز دیدگاه سازمان با سوسیال دموکرات ها را بیان نمودم. در این گفتگو صحبتی از نفی و کنار گذاشتن سوسیالیسم در میان نبود تا رفیق عموئی به بیژن جزنی و حسن ضیا ظریفی اشاره کند.
۲. در زمان گفتگوی ما حزب چپ ایران (فدائیان خلق) تشکیل نشده بود و بحث ما هم در این مورد نبود. بعلاوه حزب عمیقأ بر سوسیالیسم باور دارد و در سند “راستاهای عمومی برنامه” حزب آمده است: “ما …. با باور به سوسیالیسم، بر این نظریم که سوسیالیسم با دموکراسی درهم تنیده و سوسیالیسم از نگاه ما، محصول روندی است آگاهانه برای دست‌یابی به جامعهٔ آزاد و انسانی که بر بستر رشد نیروهای مولد، تغییر و تحول در مناسبات تولیدی و مبارزهٔ اجتماعی علیه بهره‌کشی و تعدی و در راه تثبیت و گسترش ارزشهای سوسیالیستی شکل می‌گیرد.”
۳. رفیق عموئی در پیام خود چنین القاء می کند که گویا حزب چپ و من آرمان سوسیالیسم را کنار گذاشتیم و برای ما تنها دموکراسی مطرح است. این تلقی درست نیست و انتظار این بود که رفیق عموئی در بازگوئی آنچه که می تواند به جهت گذشت زمان دقیق نباشد، به حاضرین در آن گفتگو و به اسناد حزب چپ ایران (فدائیان خلق) و سازمان فدائیان فدائیان خلق ایران (اکثریت) مراجعه می کرد و به گفته خودش دقت می بخشید..
بهروز خلیق
۱۱ فوریه ۲۰۲۱
