بیانیەای١ از طرف سە جریان سیاسی، در رابطە با انتخابات ریاست جمهوری ١۴٠٠، در رسانەهای عمومی انتشار یافتە است. این سە جریان کە متشکل از اتحاد جمهوریخواهان ایران، حزب چپ ایران و همبستگی جمهوری خواهان ایران هستند، با زبانی قاطع و درخواستی مصممانە از مردم کشور خواستەاند کە انتخابات ریاست جمهوری را تحریم کنند.
بی تردید تحریم می تواند یکی از گزینەهای احزاب سیاسی در برخورد با انتخابات باشد، اما یکی از پایەهای چنین موضعی باید عبارت باشد از خوانش درست شرایط موجود و چگونگی تاثیرگذاری مشی تحریم بر آیندە کشور و نیز طیفهای گوناگون رای دهندە در جامعە.
در این رابطە می توان بە چند موضوع در این بیانیە اشارە کرد کە جای تامل بیشتری دارند، و بە نظر می رسد دوستان زیاد در مورد آنها دقت لازم را بە خرج ندادەاند:
ـ در متن منتشرشدە از طرف سە جریان آمدە است کە “امروز مردم حق انتخاب آزادانه‌ی کارگزاران و متصدیان نهادهای حاکمیتی را ندارند و باید از بین منتخبان نهاد ولایت فقیه با میانجیگری شورای نگهبان افرادی را گزینش کنند”.
باید گفت هنوز روند نهائی شدن گزینش کاندیداها از طرف شورای نگهبان کامل نشدە و با اینکە احتمال رد چهرەهای شاخص اصلاح طلبان و یا اصولگرایان میانەرو بطور جد وجود دارد، اما از قبل حکم صادرکردن دور از احتیاط سیاسی است.
ـ در متن آمدە است کە “کشور ما در مجامع بین‌المللی در انزوای کامل است”. باز ما بایک خوانش بسیار نادقیق روبرو هستیم. باید تائید کرد کە کشور در انزوا قرار دارد، اما نە در انزوای کامل. بە چند دلیل سادە: ایران هنوز با بخشی از کشورهای همسایە از جملە عراق مراودات اقتصادی بویژە در زمینە گاز و فروش برق دارد کە البتە با اجازە آمریکا این امر صورت می گیرد، حجم بالائی از صادرات نفت را بە چین پی گرفتەاست (در واقع چرخە اقتصادی کشور در این سالها بطور کامل متوقف نشدەاست)، جمهوری اسلامی بە امضای سند همکاری ٢۵ سالە با چین نائل آمدە و مهمتر از همە توانستە مرتب با اروپا تماس دیپلماتیک حول مسئلە برجام داشتەباشد، تماسهائی کە هم اکنون بە اجلاس وین، البتە با حضور غیرمستقیم آمریکا، فراروئیدە. در واقع ما در آستانە احتمال تحولی مثبت در رابطە با برجام قرارداریم کە این بە منزلە تغییر بزرگی در روابط خارجی کشور خواهد بود. امری کە بر روند انتخابات ١۴٠٠ تاثیرات معین خود را خواهد داشت.
ـ در بیانیە آمدە است کە “بخشی از اصلاح‌طلبان نیز در ادامه‌ی رویکرد محافظه‌کارانه و سازش‌طلبانه در برابر نهاد ولایت فقیه، بدون توجه به مشکلات و مسئولیت آنها در قبال عملکرد منفی و پیمان شکنی دولت حسن روحانی، در فکر شرکت در انتخابات و گرم کردن فضای انتخاباتی هستند.” متن بطور مبهم از اصلاح طلبان سخن می گوید و با بکاربردن ‘بخشی’ خود را از تحلیل دقیق این طیف برحذر داشتەاست. باید گفت کە: همە اصلاح طلبان بنوعی از عملکرد دولت روحانی انتقاد داشتەاند، اما خروجی همە از این انتقادها یکسان نبودەاست، بعضی ها آن را ناشی از فشار نهادهای قدرت و بویژە کارشکنی های نیروهای فشار و نیز عهدشکنی دولت آمریکا می دانند. در واقع بیشتر اصلاح طلبان رویکرد مثبت بە انتخابات دارند و با اینجا نهاد اجماع درصدد برخورد فعال با آن هستند. پس بیانیە نتوانستە تحلیل و درک درستی از اکثریت اصلاح طلبان داشتە باشد. ضمنان معلوم نیست کە چرا بیانیە از برخورد شجاعانە اصلاح طلبان رادیکال می گذرد و بە نقش آنها در روشنگری پیرامون وضعیت انتخابات حداقل اشارە کوچکی نمی کند!
نهایتا باید گفت همیشە مقدمە و بخش تحلیلی متن در نتیجەگیری تاثیر قاطعی دارند. در بیانیەای کە مقدمات و پایەهای تحلیلی آن تا حدود قابل ملاحظەای نادقیق چیدە شدەاند، بی گمان نتیجەگیری هم نمی تواند زیاد دقیق باشد؛ کمااینکە بیانیە عجولانە برخورد کردە و منتظر چگونگی حوادث در آیندە نماندە است.
از طرف دیگر دوستان با فراخوان برای تحریم عملا در کنار نیروهای اقتدارگرا در درون جمهوری اسلامی قرار گرفتەاند کە خواهان مشارکت حداقلی مردم در انتخابات اند. حال فارغ از این قضیە هم کە بیانیە از کنار رای دە تا پانزدە میلیونی کە اقتدارگرایان در ایران دارند راحت می گذرد، و هیچ نسخەای برای چگونگی تاثیرگذاری بر نگاە و منش این طیف بطور مشخص ندارد.
زیرنویس:
لینک بیانیە سە جریان:
https://kar-online.com/node/16343
