رادیو رسانه: در کردستان چه مى گذرد عنوان مصاحبه اى است با آقاى محمدصدیق کبودوند رئیس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
رادیو رسانه: آقاى کبودوند با سپاس از شما براى قبول دعوت این مصاحبه. جناب کبودوند در هفته ها و روزهاى اخیر ایران و جهان شاهد فشارهاى زیادى از طرف رژیم جمهورى اسلامى در منطقه کردستان بوده است. بگیر و ببندها، بستن روزنامه ها، محدود کردن یا تعطیل کردن ارگانهاى مدنى و فشار بر فعالین مدنى و سیاسى همه از این دسته است. با توجه به این مسائل،مى خواستم بپرسم علت اصلى این فشارها بر کردستان چیست؟
محمدصدیق کبودوند: ببینید مردم کردستان ایران طى ٢۷، ٢٨ گذشته بدترین شرایط امنیتى، سیاسى، حقوقى، اقتصادى و حتى معیشتى داشته اند. جمهورى اسلامى براى فشار و سرکوب و دستگیرى و بازداشت ها و اعدامهاى گسترده در کردستان در دهه اول انقلاب همیشه توجیهى داشت و آن حضور گروهها و احزاب چریکى کرد در کردستان بود، اما حضور احزاب مسلح کرد فقط مختص دهه اول پس از انقلاب بود. اما امروز ما مى بینیم پس از تبعید گروه هاى سیاسى و تخلیه منطقه از حضور گروه هاى مسلح کردى نه تنها فشار و سرکوب و دستگیرى ها پایان نیافته و نه تنها در وضعیت اقتصادى مردم منطقه هیچ گونه بهبودى حاصل نشده بلکه منطقه کردستان کماکان منطقه امنیتى محسوب میشود و اجازه فعالیت هاى سیاسى از مردم کاملا سلب شده است، این وضعیتى است که امروز کردستان دارد. اما با این وضعیت روزنامه ها و نشریات کردى و نهادهاى مدنى در چنین فضایى به فعالیت پرداختند و انصافا براى درهم شکستن فضاى موجود در منطقه اقداماتى انجام دادند که درخور توجه و شایان توجه است. نهادهاى مدنى و روزنامه ها و مردم از طریق حرکت ها و فعالیت هاى مدنى و بدور از خشونت، در اشکالى مسالمت آمیز به طرح دوباره حقوق انسانى خود پرداخته اند. اما باز حکومت در مقابل حرکت هاى مدنى و آرام مردم متوسل به روشهاى خشن و خشونت آمیز شده، امروز کاملا آشکار شده حکومت هیچ گونه حقوقى براى مردم کرد قائل نیست. طرح مطالبات، حقوق مدنى و سیاسى مردم کرد به عنوان اقلیتى ملى که حقوقشان به رسمیت شناخته شده و سالهاى سال است پایمال شده و مى شود و اینکه در تعیین سرنوشت خود هیچ گونه نقشى ندارند از نظر حکومت جمهورى اسلامى اصلا قابل پذیرش نیست و طرح آن از هر طریقى که باشد با سرکوب مواجه مى شود.
رادیو رسانه: آقاى کبودوند این فشارهایى که بر کردستان وارد مى آید مى توان با مسائل کردستان عراق مرتبط دانست بنوعى؟
محمدصدیق کبودوند: ببینید، نمى توان بى ارتباط ندانست. وضعیت کردهاى عراق و شرایطى که آنها دارند با شرایط و وضعیت کردهاى ایران تشابهى با هم ندارند. آنها در حال حاضر بر بسیارى از حقوق خود دست یافته اند، حقوقى که براى کردهاى ایران در حال حاضر در حد یک آرزوست. آنها اداره امور داخلى خود را به دست گرفته اند و در اداره امور کشور عراق هم شریک اند و هم نقش دارند. در حالى که کردهاى ایران نه تنها در مشارکت در اداره امور کشور نقش ندارند بلکه حتى در اداره امور محلى خود هم هیچ گونه نقشى ندارند. مردم کرد در بسیارى جهات از حقوق ابتدایى شان محروم هستند البته مردم کرد ایران منظورم است. مردم کرد هرچند در برخى از گرفتارى ها و مصایب و مشکلات با سایر ایرانیان هم دردند اما درد و رنج مردم کرد بسى مضاعف تر است.
بنابراین بدون شک مشاهده برخى از دستاوردهاى کرد عراق براى کردهاى ایران جالب توجه است و آنها آرزومندانه پیگیر چنین حقوقى هستند. ولى همین آرزوى مردم هم براى حکومت خوشایند نیست. خوب مسلما تاثیر دارد و برخورد حکومت ممکن است ناشى از این مورد هم باشد.
رادیو رسانه: آیا مى شود این مسئله را نسبت به انتخابات خبرگان و شوراها هم مرتبط دانست بنوعى؟
محمدصدیق کبودوند: ببینید این دو انتخابات، انتخابات خبرگان و شوراها که جنابعالى مطرح کردید، در کردستان از هیچ گونه اهمیتى برخوردار نیستند. در انتخابات خبرگان کردها اگر شرکت کنند فقط یک شرکت کننده اند. یعنى آنها حق انتخاب شدن ندارند و حتى انتخاب کننده هم نیستند. فقط شرکت میکنند شاید از این نظر و آنطور که در میان مردم شایع شده حالا براى مهر اسناد شان و شناسنامه…،تنها به این دلیل و اگر شرکت کنند. اما در باره انتخابات شوراها باید گفت این شورا نیز از اختیار قابل توجهى برخوردار نیست و و آن هم تاثیر چندانى در وضعیت مردم نخواهد داشت.
رادیو رسانه: در مجموع من این سوال دارم که آیا آلان این سرکوبگریهاى صورت مى گیرد در منطقه کردستان حاصل یک اتفاق خاصى است که این مردم منطقه را سزاوار این همه رنج و محنت و ستم کرده است؟
محمدصدیق کبودوند: والا اتفاق خاص که چه عرض کنم! مردم کردستان حقوق انسانى، حقوق برابر و بدون تبعیض و حقوق سیاسى و مدنى همسان و برابر در جامعه آزاد و دموکراتیک مى خواهند. مردم کردستان امروز به رغم پرداخت هزینه هاى سنگین دستگیرى، بازداشت، زندان، تبعید و حتى اعدام، مطالبات و حقوق خود را از طریق شیوه هاى مدنى و مسالمت آمیز مطرح مى کنند. متاسفانه پیگیرى همین حقوق مردم با عکس العمل هاى تند و خشن حکومت روبرو شده است.
رادیو رسانه: آقاى کبودوند بعنوان آخرین سوال، با توجه به اینکه چند روز دیگر روز جهانى حقوق بشر است در این رابطه مى خواستم ببینیم با این مسئله و پیوند مسائل کردستان و خواسته هاى آنها با حقوق بشر، آیا پیامى دارید؟
محمدصدیق کبودوند: سازمان ما به مناسبت دهم دسامبر و ماه دسامبر میدانید که در همین ماه تصویب اعلامیه جهانى حقوق بشر بوده و تصویب پیمان هاى حقوق مدنى و سیاسى، اجتماعى و اقتصادى و فرهنگى، در این رابطه بیانیه صادر کرده است. ما در این بیانیه با یادآورى اینکه ایران که زمانى از اولین امضا کنندگان اعلامیه جهانى حقوق بشر بود، اما امروز در صدر کشورهاى ناقض حقوق بشر و در صدر کشورهاى حامى مجازات اعدام و زندانى سیاسى قرار دارد. ما در آن اطلاعیه در خواست الغاى مجازات اعدام در ایران و هم چنین حذف مجازات حبس و زندان براى فعالان سیاسى کرده ایم. البته ما در این زمینه به زودى همراه با سازمان هاى هم راستاى حقوق بشرى فراخوانى خواهیم داد، صادر خواهیم کرد و خواستار حمایت همه جانبه مدافعان حقوق بشر و انسانها از این فراخوان هستیم.
رادیو رسانه: بى نهایت ممنونیم از اینکه وقت تان را در اختیار رادیو رسانه گذاشتید، سپاسگزارم از مصاحبتان.
محمد صدیق کبودوند: خواهش مى کنم، سپاسگزارم.
١٨ آذر ١٣٨۵