تل آویو- روز سه شنبه گذشته، سازمان دیده بان حقوق بشر “HRW” با انتشار گزارشی در ۲۱۳ صفحه، باعث جنجال و هیاهوی زیادی در این کشور گردید. این سازمان به عنوان اولین سازمان غیردولتی مهم و صاحب نفوذی است که سیاست دولت اسرائیل در قبال فلسطینیان را آپارتاید توصیف می کند.این سازمان تاکید می کند: پس از دهها هشدار مبنی بر اینکه کنترل زندگی فلسطینیان می تواند به آپارتاید منجر شود، اکنون از “آستانه” آن عبور کرده است. دولت اسرائیل پاسخگو است.
سازمان دیده بان حقوق بشر گزارش خود را بر اساس تعریفی از اصطلاح “آپارتاید” بنا نهاده است که در سال ۱۹۷۳ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در “کنوانسیون بین المللی در مورد سرکوب و مجازات جرم آپارتاید” تصمیم گرفته شد. با اساسنامه سال ۱۹۹۸نشست رم، سند بنیانگذار دادگاه کیفری بین المللی لاهه، جنایات تحت عنوان آپارتاید، تحت صلاحیت این دادگاه قرار گرفت. در اصل این اصطلاح برای تفکیک نژادی در آفریقای جنوبی استفاده می شد. در اساسنامه رم، همه آن اعمال غیرانسانی به عنوان آپارتاید تعریف شده است که با هدف ایجاد و حفظ حاکمیت یک گروه نژادی از افراد بر هر گروه نژادی دیگر و سرکوب سیستماتیک آن انجام می شود. طبق این تعریف، این گزارش سیاست اسرائیل در قبال فلسطینیان چه در داخل اسرائیل و چه در کرانه باختری را آپارتاید توصیف می کند.
این گزارش بر اساس سالها مستندات غیر قابل انکار نقض حقوق بشر وبر اساس تجزیه و تحلیل قوانین اسرائیل و اسناد و برنامه ریزی و بیانیه های مقامات مختلف نشان می دهد که به عنوان مثال، تکه تکه شدن جمعیت فلسطین و تبعیض سیستماتیک توسط سیاست مسکن و یا ارائه متفاوت امکانات در کرانه باختری، بین فلسطینی های ساکن این منطقه و اسرائیلی های یهودی، سیاست آپارتاید است.
ولفگانگ بوتنر مسئول مطبوعاتی دیده بان حقوق بشر در تل آویو به نماینده روزنامه آلمانی” تاتز – taz “گفت: “پیشتر از هر چیز ما می خواهیم بر اساس این گزارش، یک بحث حقوقی را در جامعه آغاز کنیم. تا اطمینان حاصل نماییم که این روند صلح متزلزل و همچنین وضعیت حقوق بشر در اسرائیل و مناطق اشغالی، با شدت بیشتری وارد مباحث بین المللی می شود. شما می بیند که اصطلاح “آپارتاید” در گفتمان عمومی به شدت با گذشته آفریقای جنوبی در ارتباط است و البته توسط گروه هایی استفاده می شود که دیده بان حقوق بشر نمی خواهد با آنها توجهی داشته باشد: مانند کسانی که خواهان نابودی اسرائیل هستند و یا گذشته آلمان نازی و هولوکاوس را انکار می کنند. سازمان دیده بان حقوق بشر از جامعه جهانی می خواهد تا نگرش خود نسبت به اسرائیل و فلسطین را دوباره ارزیابی کند. در این گزارش آمده است: پس از۵۴ سال از تاسیس کشور اسرائیل، کشورها باید قضاوت در مورد اوضاع را از دریچه منشور صلح که بیمار و بی رمق و متوقف مانده است،باز نگری کنند و به واقعییت دیرینه روی زمین بپردازند.دادگاه بین المللی کیفری که تحقیق در مورد اسرائیل و فلسطین را در ماه مارس آغاز کرد، ازسازمان دیده بان حقوق بشر می خواهد تا افرادی را که به طور غیر قابل انکاری در جنایات علیه بشریت دست دارند، تحت پیگرد قرار دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل این گزارش را “داستان” خواند و این ادعاها را پوچ و نادرست توصیف کرد و گفت: “دیده بان حقوق بشر به داشتن سابقه طولانی مدت ضد اسرائیل مشهور است و سالهاست که به طور فعال در تلاش است تا تحریم ها یی را علیه اسرائیل به اجرا بگذارد”. تشکیلات خودگردان فلسطین از این گزارش استقبال کرده و آن را “دلایلی جدی و قابل توجه خواند که به گزارش های بین المللی قبلی و احکام دادگاه ها افزوده خواهد شد.”
در ماه ژانویه سال جاری، سازمان حقوق بشر اسرائیلی B’Tselem، ابتدا سیاست اسرائیل در قبال فلسطینیان را به عنوان رژیم آپارتاید توصیف نمود و از گزارش سازمان دیده بان حقوق بشر استقبال کرد. باید تاکید نمود که اسرائیل تنها کشوری نیست که سازمان دیده بان حقوق بشر، سیاست های آن را آپارتاید می نامد. این سازمان غیردولتی همچنین آزار و اذیت اقلیت قومی روهینگیا در میانمار را نیز به عنوان آپارتاید تعریف می کند.
جمعه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۰- ۳۰ آوریل ۲۰۲۱