شبکه های اجتماعی چقدر اجتماعی هستند، ما و آنها چگونه در ارتباط با هم قرار می گیریم ؟ البته برای ما روشن است که در هر صورت آنها همه جا هستند و ما هم نمی توانیم زندگی روزمره خود را بدون آنها تصور نماییم. میلیاردها نفر از همه نسل ها و طبقات اجتماعی از آنها استفاده می کنند. ظاهرا باید بپذیریم که آن ها از ما فاصله ای ندارند, آن ها به سیستم مرکزی اعصاب ما متصل شده اند. آنها، راه‌های ساده و کاملاً جدیدی را برای گفتگو با یکدیگر و مخاطبین خود، در شرایط زمانی واقعی برای اطلاع‌رسانی و سرگرمی ارائه می‌دهند. آنها به خصوص در بحران ها و زمان های جنگ، مانند اکنون در اوکراین، خدمات مهمی انجام می دهند.
با این حال، با بررسی دقیق تر و با توجه به تجربه ای که در طول سال ها به دست آمده است، یافته های ما در کنار هم متناقض باقی می مانند. حداقل دو بعد ضد اجتماعی در سیستم مدیریت فعلی رسانه های اجتماعی به وضوح دیده می شود. آنها عمدتاً برای اپراتورها و صاحبان آنها اجتماعی هستند! به تعبیر دیگر, آن ها عمومی اند چون همه به آنها دسترسی داریم. اما خصوصی هستند چون, ما هیچ نقشی در اداره امور آنها نداریم. اصلی صریح که جدای از قوانین اساسی کشور ها باید مورد تاکید قرار گیرد همان تفاهم عرفی است که به استقلال و عدم وابستگی رسانه ها تاکید دارد, به طور آشکارا نقض می شوند و این امر, هم باعث دلسردی است و هم در تخریب باورها, نقش مهمی بازی می کند و عملاً منافع کاربران نادیده میگیرد. در توافق‌هایی که داوطلبانه و همراه برنامه ها، با چند کلیک آزاردهنده منعقد می‌کنیم، معمولاً بدون نگاه دقیق چند قرارداد حقوقی را به امضاء در می آوریم. ما حق داریم تا خود را در حد محصولات قابل پذیرش بازار تغییر دهیم و داده ها و گرفته ها را به عنوان کالا و اصل داد و ستد,در معرض استفاده بیشتر قرار می دهیم. در نهایت آنچه رخ می دهد مصادره انبوه نظارت ها و سلب حق رای است. حتی فهمیدن اینکه چه اتفاقی برای داده‌های ما می‌افتد، و چه حقوقی نسبت به آنها داریم، دشوار و از دید اکثریت قریب به اتفاق مردم پنهان می‌ماند. متوجه می شویم که به عنوان کاربران این خدمات انحصاری، ما کاملاً در منطق سرمایه ادغام شده ایم – آنچه در آنجا انجام می شود چیزی است که برای اپراتورها سود می آورد. و تصمیم گیری در مورد این زیرساخت های جهانی در نهایت در دست مالک چند” کنسرن” و نمایندگان آنها است. ما در حالیکه در خانه هایمان نشسته ایم, به طور دسته جمعی فروخته می شویم. همانطور که در هفته های اخیر همراه با توییتر به تسلا فروخته شدیم . در این گیر و دار۴۰ میلیارد دلاری, می بایست بر ما روشن می بود که آن چنان در این سیستم ادغام شده ایم که در حد کالا یا یک بسته پستی قابل انتقال هستیم.
باید تاکید کرد که روابط اجتماعی متنوع ما توسط همین رسانه های اجتماعی غالبا مخدوش شده است. واقعاً چه چیزی در اینجا توسط ابزارهای هوشمند به عنوان امکان اعتماد برانگیز اجتماعی تعریف و ترجیح داده می‌شود؟ آنجا که توجه مان را به خود جلب می کنند از مدل تبلیغاتی کسب و کار حمایت می کنند. ما را از یک طرف همراه جمع های وسیع تر,غرق ایده آل های اغراق آمیز همراه خودنمایی ها, در چرخه سودآوری خود قرار می دهند. امکان پرتاب کردن خود از این سیستم هیجان انگیز و سازمان یافته را از ما گرفته یا محدود میکنند و در این گردش جمعی مسحور می مانیم.
مثلا در هجوم آمریکا و در مجموع, کشور های غربی در سال ۲۰۰۳ به کشور عراق, تمام تصاویری که از طریق رسانه ها به خورد مردم جهان داده می شد, تقریبا از یک کانال کنترل شده بود. و به همین دلیل, کنترل رسانه ها همیشه و تا حدودی مطلق, در دست کشورهای غربی بود و هست. این امر در جنگ لیبی, که به طور عمده توسط فرانسه و آمریکا صورت گرفت نیز به خوبی قابل بر رسی بود. اکنون نیز در مورد جنگ اوکراین همان کنترل و روش سانسور گزارش ها و تصویر خبری دارد توسط رسانه های غربی اعمال می گردد. حال اگر همه این صحنه آرایی های هیجان انگیز را بر مبنای سود و زیان ببینیم و محاسبه کنیم, و همه این آوارگی های میلیونی را با فرمول بندی های کسب درآمد تجزیه و تحلیل کنیم به مشکلات وجدانی زیادی دچار نمی شویم! تا ما خود را در یک جهت این بده و بستان ها نبینیم به قوام فکری منسجمی نمی رسیم. ما از جهتی که صدا ها را می شنویم سازمان داده می شویم. رسانه ها و شبکه های اجتماعی به نقش خود کاملا واقف هستند و جهتی را انتخاب می کنند که نشانده منافع طبقاتی آن ها است.
برای پاسخ به پرسش های بسیار خود از جمله پاسخ به لحظات مشاهده نشده و تجربه نگردیده اعتماد به نفس ها را در کنار هم بگذاریم و تصمیم بگیریم که کدام داده ها را به چه کسی و برای چه هدفی ارسال کنیم. چگونه می توانیم با تناقضات به طور جدی برخورد کنیم و مقهور آن ها نشویم و بپذیریم که همه چیز می‌تواند تغییر کند و این تغییر چگونه ممکن است. این برنامه ها سرنوشت ما نیستند، آنها متعلق به شرایطی هستند که می توان آنها را تغییر داد.
شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱- ۷ مای ۲۰۲۲
