مدافعان حقوق بشر از سراسر جهان هفتهی پیش برای شرکت در «نشست جهانی مدافعان حقوق بشر ۲۰۱۸» در پاریس گرد آمدند تا بیست سال پس از انتشار نخستین «اعلامیهی مدافعان حقوق بشر» سازمان ملل، برنامهی عمل برای نحوهی حمایت از فعالان مبارز در راه حقوق بشر و تشویق فعالیت آنها تدوین کنند.
پس از سه روز بحث و تدوین راهبرد در مورد موضوعهای منطقهای و جهانی، حقوق محیط زیست و زنان مدافع حقوق بشر و افزایش حمله به مدافعان حقوق بشر در همه جا، برنامهی عمل شاخصی تدوین شد که در ماه دسامبر به سازمان ملل ارائه خواهد شد.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل میشل باشلت که سخنران مراسم آغازین بود، گفت: «آنچه مدافعان حقوق بشر به ما میآموزند این است که همهی ما می توانیم در راه حقوق خود و حقوق دیگران، در محلههایمان، در کشورهایمان و در سراسر جهان ایستادگی کنیم. ما میتوانیم جهان را تغییر دهیم».
این نشست فراخوانهایی را به دولتها، شرکتها، نهادهای بینالمللی مالی، تامین کنندگان کمک مالی و دیگران و نیز تصویب برنامهی عملی دولتها در سطح ملی، به اجرا گذاشتن قانونهایی که اعلامیهی سازمان ملل را تایید کند، برای حمایت از مدافعان در سیاست خارجی و حمایت از زنان مدافع حقوق بشر،دگرباشان جنسی، مدافعان حقوق بومی و دیگر مدافعان اولویت قائل شود، مورد بحث قرار داد.
کومی نایدو، دبیرکل عفو بین الملل، گفت: «خطر رویارویی فعالان در سراسر جهان به سطحی بحرانی رسیده است. مردم عادی هر روز مورد تهدید قرار میگیرند،شکنجه و زندانی میشوند و به خاطر آنچه در راهش مبارزه میکنند یا فقط به خاطر آنچه هستند به قتل میرسند».
مراسم پایانی این نشست در کاخ شایو برگزار شد که محل امضای اعلامیهی جهانی حقوق بشر در ۷۰ سال پیش بود.۱۵۰ مدافع حقوق بشر برای تدوین برنامهی عمل و ادای احترام به زنان و مردانی که خستگی ناپذیر برای دفاع از حقوق بشر در سراسر جهان فعالیت میکنند، گرد آمدند.
آلیس موخوه، دبیرکل فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر و رئیس بوتسوانا دیتشوانلو؛ ماتیو کاروانا، روزنامه نگار برندهی جایزه پولیتسر که خواهان عدالت برای مادرش دافنه کاروانا گالیزیا است که یک سال پیش در مالت به قتل رسید؛ آنیل فرانکو که با شجاعت به خاطر عدالت برای خواهرش ماریل فرانکو، فعال برزیلی و عضو انتخابی شورای شهر که ۷ ماه پیش در اتومبیل اش به ضرب گلوله کشته شد مبارزه میکند؛ در سه روز گذشته از جمله حاضران بودند.
حنا جیلانی، رئیس سازمان جهانی مبارزه با شکنجه و بنیانگذار کمیسیون حقوق بشر پاکستان و نخستین گزارشگر ویژهی سازمان ملل در مورد وضعیت مدافعان حقوق بشر، گفت: «دولتها هرگز فضایی در اختیار ما نگذاشته اند. بهخاطر مدافعان حقوق بشر است که جامعهی مدنی اکنون از فضایی برخوردار است. با دیدن همهی شما که در دفاع از حقوق بشر فعال هستید، چندان بدبین نیستم. به عنوان جنبش، هرگز به میزان امروز جهانی نبودهایم. بایستی به دولتها بهروشنی بگوییم: باید با مشکل روبرو شوید و در دفاع از مدافعان سخن بگویید. حقوق بشر رایگان به دست نمیآید».
اعلامیهی مدافعان حقوق بشر سازمان ملل ۱۹۹۸
در سال ۱۹۹۸، دولتها اعلامیهی مدافعان حقوق بشر را به منظور تایید نقش اساسی این مدافعان تصویب کردند. باوجود پیشرفتها در بعضی زمینهها، بسیاری از دولتها پس از بیست سال بعد از نخستین نشست و در حالی که شرایط فعالیت مدافعان حقوق بشر سختتر میشود، هنوز از تعهدات خود عقب ماندهاند. ارزشهای دموکراتیک در خطر است و فساد سیستمی، نابرابری و تبعیض شدید، بنیادگرایی مذهبی و سیاستهای افراطی همگی روبه رشد هستند. در کنار اینها، شاهد تلاشهای هماهنگی برای تضعیف، بی اعتبار کردن و کشتن مدافعان حقوق بشر بوده ایم. در سال ۲۰۱۷، دست کم ۳۱۲ مدافع حقوق بشر به قتل رسیدند و این تعداد دو برابر شمار مربوط به سال ۲۰۱۵ بود. مرتکبان قتلها تقریباً در همه موارد از معافیت از مجازات برخوردار بودند.