شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۰۶:۰۹

شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۰۶:۰۹

چالش منطق اقتصادی

آنها به جای نقد نقاط ضعف سیاست‌های اقتصادی دولت کنونی، در واقع منطق اقتصادی را به چالش کشیده‌اند. آنها با اتخاذ رویکردهای صرفا پوپولیستی، مهم‌ترین اصل علم اقتصاد یعنی محدودیت منابع و هزینه فرصت را نادیده می‌گیرند و چپ و راست وعده‌های سر خرمن، توخالی و بعضا بسیار خطرناک می‌دهند که گرچه تحقق نهایی آنها ناممکن است، اما اقدام به انجام آنها در کوتاه‌مدت می‌تواند برای آینده اقتصاد کشور بسیار ویرانگر باشد

موضوع علم اقتصاد چگونگی تخصیص بهینه منابع کمیاب است. اگر منابع کمیاب نبودند علم اقتصاد موضوعیتی نداشت. در بهشت موعود علم اقتصاد معنایی ندارد؛ چون همه چیز به اندازه و دلخواه همه کس موجود است. اما در این دنیای فانی کمیابی منابع اهمیت درجه اول دارد و انسان ناگزیر است به نوعی با آن کنار بیاید. مفهوم کمیابی گویای این واقعیت است که هر انتخابی برای استفاده از منابع کمیاب به معنای کنار نهادن انتخاب‌های دیگر است، یا به اصطلاح اقتصادی، هر انتخابی دارای هزینه فرصت است.

این بنیادی‌ترین مفهوم علم اقتصاد است و نادیده گرفتن آن به معنای دور شدن از منطق اقتصادی و افتادن در وادی سخنان پوچ و بیهوده است. متاسفانه مشاهده می‌کنیم برخی کاندیداهای محترم ریاست‌جمهوری در مواردی به این منطق بنیادی علم اقتصاد بی‌اعتنایی می‌کنند و از وعده‌ها و انتخاب‌هایی سخن می‌گویند که در آنها ظاهرا هزینه فرصت جایی ندارد. اما پیش از باز کردن این موضوع لازم است این نکته مهم و اساسی را یادآوری کنیم که اصولا رئیس‌جمهور هر که باشد در مسند آفرینش ثروت از منابع کمیاب برای کل جامعه قرار ندارد، بلکه مسوولیت او فراهم آوردن شرایطی است که مردم بهتر بتوانند از توانایی‌ها و منابع خود استفاده کنند. البته رئیس‌جمهور در مقام رئیس دولت نقش مهمی در تخصیص منابع مالی بودجه عمومی دارد، اما اینجا هم منابع محدودند و هر انتخابی در چگونگی استفاده از آنها به معنای کنار نهادن انتخاب‌های دیگر است.

منطق اقتصادی حکم می‌کند سیاست‌های اقتصادی دولت و هزینه‌کرد منابع بودجه عمومی طوری صورت گیرد که شرایط مساعدی را برای استفاده مطلوب آحاد مردم از منابع فراهم آورد. دولت طبیعتا با منابع محدود خود که عمدتا ناشی از درآمدهای مالیاتی و نفتی است نمی‌تواند عهده‌دار رفاه عامه مردم باشد. مضافا اینکه ورود بیش از حد دولت در فعالیت‌های اقتصادی خود تبدیل به مهم‌ترین عامل پایین آمدن بهره‌وری اقتصادی و توان تولید ثروت در جامعه شده است. ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در واقع برای حل این معضل صورت گرفت. با توجه به این واقعیات، انتظار می‌رود کاندیداهای محترم ریاست‌جمهوری به جای دادن وعده‌های ناظر بر توزیع منابع محدود بودجه دولتی، راه‌های توانمندسازی اقتصاد ملی، افزایش بهره‌وری و قدرت تولید ثروت را نشان دهند. متاسفانه در میان رقبای مخالف دولت یازدهم هیچ راه‌حلی در این خصوص ارائه نشده است.

آنها به جای نقد نقاط ضعف سیاست‌های اقتصادی دولت کنونی، در واقع منطق اقتصادی را به چالش کشیده‌اند. آنها با اتخاذ رویکردهای صرفا پوپولیستی، مهم‌ترین اصل علم اقتصاد یعنی محدودیت منابع و هزینه فرصت را نادیده می‌گیرند و چپ و راست وعده‌های سر خرمن، توخالی و بعضا بسیار خطرناک می‌دهند که گرچه تحقق نهایی آنها ناممکن است، اما اقدام به انجام آنها در کوتاه‌مدت می‌تواند برای آینده اقتصاد کشور بسیار ویرانگر باشد. جالب است که رئیس دولت کنونی در مناظره‌های انتخاباتی خود وعده آزادسازی بیشتر اقتصاد و بهبود فضای کسب‌و‌کار را می‌دهد؛ اما رقبای وی به جای نقد کم‌کاری دولت در این خصوص، به سیاست‌های درست دولت درخصوص کاهش تورم و برطرف کردن تلاطم‌های اقتصاد کلان می‌تازند و ناآگاهانه و غیر‌منصفانه این سیاست‌های درست را مسوول رکود اقتصادی معرفی می‌کنند. گویی مشاوران اقتصادی این کاندیداهای محترم هنوز درنیافته‌اند که لازمه نیل به رونق اقتصادی و رشد پایدار، کنترل تورم، مرتفع ساختن تلاطم‌های اقتصاد کلان و بهبود فضای کسب‌و‌کار است. بیکاری معضل اقتصادی پیچیده‌ای است که به‌تدریج و با رشد پایدار می‌توان برای آن چاره‌جویی اساسی کرد. چنین مشکلی راه‌حل ضربتی ندارد و راهکار‌هایی از این دست به جای آنکه چاره‌ساز باشد، سبب‌سوز است. رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال فرآیند پیچیده‌ای است که نباید آن را با پروژه مهندسی مانند پل‌سازی اشتباه گرفت و برای آن تایمر تعبیه کرد! نقد دیدگاه‌های رقیب حق هر کاندیدایی است، اما به چالش کشیدن مسلمات علم اقتصاد چیزی جز عوام‌فریبی نیست.

تاریخ انتشار : ۲۶ اردیبهشت, ۱۳۹۶ ۷:۲۷ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

سخن روز

حملۀ تروریستی در مسکو را محکوم می‌کنیم!

روشن است که چنین حمله‌ای نیاز به تیمی حرفه‌ای و سازماندهی و تدارکی نسبتاً طولانی و گسترده دارد. در عین حال، زود است که بتوان تحلیل جامع و روشنی از ابعاد پشت پردۀ این جنایت و اهداف سازمان‌دهندگان آن ارائه داد. هدف از این یادداشت کوتاه نیز  در وهلۀ نخست مکثی است بر قربانیان این حمله و حملاتی از این دست. قربانیانی که تنها سهم‌شان از سازمان‌دهی و تدارک چنین جنایاتی و علل پشت پردۀ آن، هزینه‌ای است که با جان و سلامتی‌شان می‌پردازند.

مطالعه »
یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
آخرین مطالب

جنبش دانشجویی سپهر غالب بر فضای سیاسی آمریکا را به چالش کشید!

شبکه های اجتماعی امپراطوری رسانه ای را زیر سوال بردند و تظاهرات دانشجویی خط قرمز انتقاد از اسرائیل را شکسته است. شبکه الجزیره و شبکه های مجازی با انتشار ویدئوها و خبرها و عکس های تکان دهنده از بچه هایی که پاهای خود را از دست داده اند یا آنها که صورت ها و بدن شان سوخته این انحصار امپراطوری رسانه ای را شکسته اند و روایت از دست سیستم قدرت تا حدودی خارج شده است.

نسل‌کشی فرهنگی و آموزشی- مکتب‌کشی، در فلسطین- بخش ۲

بریتانیایی‌ها، و این در اقدامات آنها در مکان‌هایی مانند هند و مصر مشترک بود، بر این باور بودند که اگر افراد مستعمره مؤسسات آکادمیک ایجاد کنند، منجر به آگاهی سیاسی عموم و بالطبع سیاسی شدن جامعه می‌شود که کنترل امپراتوری را بر آنها دشوارتر می‌کند.

بچه‌ها سلام، نامه‌ی فرزاد کمانگر به دانش‌آموزانش…

صدای گریه ها و ناله های زندانیان دیگر که اکثراً دختر بودند شنیده میشد و روح هر انسانی را آزار میداد. شبها پنجره ها را باز میگذاشتند، لباسهایم را در دستشویی که در زیرزمین بود بعد از کتک کاری خیس میکردند و به همان صورت مرا به سلول میبردند، بعلت سردی هوا مجبور بودم خودم را لای پتوی کثیف سلول بپیچانم.

گزارش نرگس محمدی از بند زنان زندان اوین!

حضور بیش از بیست زن زندانی سیاسی/عقیدتی در اوین بالای شصت سال سن، نشان از اراده‌ی زنان برای رهایی، همچنین بی‌رحمی و شقاوت جمهوری اسلامی است. در بند زنان اوین، چهار زن مبارز بالای ۷۰ سال سن برای احقاق حقوق انسانی، متحمل حبس‌اند!

پروندۀ شنیداری نشست دوم فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت

نشست دوم فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت با سرفصل‌های “تعهد به کشورداری در راستای آماج‌های مردمی”، “جدایی دین و حکومت از هم” و “نوع حکومت”، روز یکشنبه ۹ اردیبهشت ١۴٠۳ (۲۸ آوریل ۲۰۲۴ میلادی) برگزار شد.

یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
بیانیه ها

روز جهانی کارگر بر کارگران، زحمت‌کشان و پیکارگران راه سوسیالیسم خجسته و پیروز!

تدوام و استمرار مبارزۀ شما تکیه‌گاه و نقطه امید نیروهای چپ و عدالت‌خواه و دیگر نیروهای آزادی‌خواه برابری‌طلب ایران و جهان برای ساختن ایران و جهانی بهتر است؛ جهانی که در آن هیچ انسانی اسیر ولع سیری‌ناپذیر سرمایه و شرایط تحمیلی غول‌های بازار سرمایه نباشد، جهانی که  نظام غارتگر اقتصادی و اجتماعی و حاکمان مستبد دیگر قادر نباشند برای کسب سود و قدرت زندگی انسان‌ها را در جنگ و خونریزی بیهوده تباه کنند.

مطالعه »
پيام ها

دانشجویان آمریکایی در اعتراض به ادامه نسل کشی فلسطینیان توسط اسرائیل دانشگاه ها را به تصرف خود در آوردند!

سازمان فداییان خلق ایران(اکثریت)-حوزه آمریکا ضمن اعلام حمایت کامل از مبارزه دانشجویان و استادان در تمامی دانشگاه های آمریکایی شرکت کننده در این جنبش، به مقاومت نسل نوین دانشجویی درود میفرستد و برای ایشان در شکستن فضای تاریک تحمیل شده و تا موفقیت نهایی پیروزی آرزو می‌کند.

مطالعه »
بیانیه ها

روز جهانی کارگر بر کارگران، زحمت‌کشان و پیکارگران راه سوسیالیسم خجسته و پیروز!

تدوام و استمرار مبارزۀ شما تکیه‌گاه و نقطه امید نیروهای چپ و عدالت‌خواه و دیگر نیروهای آزادی‌خواه برابری‌طلب ایران و جهان برای ساختن ایران و جهانی بهتر است؛ جهانی که در آن هیچ انسانی اسیر ولع سیری‌ناپذیر سرمایه و شرایط تحمیلی غول‌های بازار سرمایه نباشد، جهانی که  نظام غارتگر اقتصادی و اجتماعی و حاکمان مستبد دیگر قادر نباشند برای کسب سود و قدرت زندگی انسان‌ها را در جنگ و خونریزی بیهوده تباه کنند.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

جنبش دانشجویی سپهر غالب بر فضای سیاسی آمریکا را به چالش کشید!

نسل‌کشی فرهنگی و آموزشی- مکتب‌کشی، در فلسطین- بخش ۲

بچه‌ها سلام، نامه‌ی فرزاد کمانگر به دانش‌آموزانش…

گزارش نرگس محمدی از بند زنان زندان اوین!

پروندۀ شنیداری نشست دوم فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت

برگزاری مسابقات ورزشی کارگری در برابر رقابت های بورژوائی – پاریس ۱۹۲۴