شنبه ۵ سپتامبر ۲۰۰۹ ساعت ۶ عصر در بروکسل به مناسبت بیست و یکمین سالگرد کشتار زندانیان سیاسی در تابستان سال ۶۷، مراسمی با شکوه توسط “کانون مدافعان حقوق بشر در ایران- بلژیک” برگزار شد. در این مراسم جمعی از ایرانیان ساکن بلژیک حضور یافتند. مراسم با خوش آمد گوئی مجری برنامه، خانم زری آغاز شد و در ادامه ایشان از خانم سهیلا دعوت کردند تا به عنوان مسئول هماهنگی “کانون مدافعان حقوق بشر در ایران- بلژیک”، سخنرانی کوتاه خود را برای حاضرین در جلسه بیان کنند.
خانم سهیلا در بخشی از سخنان خود گفتند: “این مجلس به همه تعلق دارد و صاحب مجلس و صاحب عزا همه ما هستیم. همه ما هستیم که می خواهیم این خاطرات تلخ را با وجود همه آلام و زخم هایی که بر روح و روانمان می گذارد، همچنان به یاد داشته باشیم و هر ساله برایش سالگرد بگیریم. چرا؟ چرا باید چنین کنیم؟ آیا می خواهیم کینه ها را تازه نگه داریم و زخم را همچنان خون آلود؟ آیا می خواهیم دشنه انتقام را تیز کنیم؟ پاسخ ما به این سئوالات منفی است. تلاش ما برای حفظ حافظه تاریخی یک ملت نه برای تیز کردن چاقوی انتقام بلکه برای آب دادن نهالی است تا تجربه تاریخی آینده ما باشد. ما چنین جنایت عظیمی را به یاد می آوریم تا هرگز تکرار نشود. کسانی که در آن سال های سیاه در زندان ها بودند امروز به چشم و گوش و زبان گویای هزارانی تبدیل شدند که امروز دیگر در میان ما نیستند. آری مردها و زن های آن سال ها زنده ترین زنده گان بودند زیرا که امروز هم با زبانی دیگرمی توانند با ما سخن بگویند. از درد ها و شکنجه ها بگویند و از گل هایی که به ناحق پژمردند. ولی پیام این سخن امید و آینده است در حالی که چادر سیاه شب همچنان چهره میهن ما را پوشانده است و مرگ و شکنجه پیر و جوان در دخمه ها ادامه دارد، در این شب ما به یاد همه به خاک افتادگان دهه ۶۰، با هم یک دقیقه سکوت می کنیم”.
پس از یک دقیقه سکوت، فیلمی از خاوران به نمایش گذاشته شد. در ادامه برنامه آقای محمد متین از زندانیان سیاسی سال های ۶۰ که در حدود ۸ سال از عمر خود را در زندان های جمهوری اسلامی ایران گذرانده بودند به سخنرانی پرداختند و بخشی از خاطرات خود را برای ایرانیان شرکت کننده در مراسم بیان کردند. و صحنه هایی از زندان و زندانی در سال های دهه ۶۰ را برای حاضرین ترسیم کردند. ایشان در سخنان خود به آزارها و اذیت هایی که بر ایشان و دیگر زندانیان سیاسی اعمال شده بود، پرداختند و گفتند: ” ما هر کدام بخشی از تاریخ آن سرزمین هستیم مخصوصاً زندانیان آن سال ها را می گویم. این زندانیان باید فریاد سر دهند برای نسل آینده که آن نسل بداند که چه بر آنها و مردم کشورشان رقته است”. بعد از اتمام صحبت های آقای متین، برنامه با هنرمندی نوجوان ایرانی، گیو ادامه یافت و ایشان با اجرای سه قطعه موزیک با پیانو حال و هوای جمع را دگرگون کرد. بعد از هنر نمایی گیو نوبت به آقای حسن مکارمی روانکاو بالینی، پژوهشگر و خزانه دار جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران رسید. ایشان در چهار عرصه بحث های خود را مطرح کردند. ایشان در خصوص کشتار سال ۶۷، به چگونگی این کشتار و کم و کیف آن، و این کشتار را در ادامه کشتارهای گذشته، عکس العمل خانواده ها، ارگان های اروپائی و بین المللی و در پایان بخش به راهکارهای دادخواهی حقوق و دادرسی مربوط به آن پرداختند. در ضمن آقای مکارمی بحثی را نیز به چالش های ساختاری امر اعدام در ایران توجه دادند و جدولی را از مخالفینی که از فردای انقلاب و با روی کار آمدن جمهوری اسلامی اعدام شده بودند، تهیه کرده و در اختیار حاضرین در برنامه قرار دادند و سپس به توضیح آن جدول تهیه شده پرداختند. این بخش از برنامه نیز همانند بخش های دیگر، بسیار مورد توجه حاضرین در جلسه قرار گرفت و در پایان سخنرانی ایشان، وقتی هم برای طرح سوالات ایرانیان حاضر در جلسه اختصاص یافت و آقای مکارمی با دقت بسیار پاسخ های خود را به پرسش های صورت گرفته، ارائه دادند. در این قسمت بخش اول برنامه به پایان رسید و وقتی برای استراحت داده شد.
یکی از موارد این مراسم که بسیار جالب توجه بود تهیه لیست اسامی بیش از ۴۵۰۰ نفر از جان باختگان آن سالهای سیاه در قطعات A2 و چسباندن آن اسامی بدیوار سالن مراسم و تزیین سالن با پرچم های سه رنگ ایران و عکسها و آفیش هایی از منطقه خاوران و گذاشتن یک میز اطلاعاتی بزبان فارسی و فرانسه، فضای همبستگی با خانواده های این جان باختگان راه آزادی را بار دیگر در میان حاضرین در مراسم تقویت کرد. در این مراسم در حدود ده نفر از زندانیان سیاسی که سال های بیشماری را در زندان های جمهوری اسلامی در زندان بودند نیز حضور داشتند.
بخش دوم برنامه با دکلمه شعر توسط آقای محمد رضا آغاز شد و سپس با پخش فیلمی از خاوران و مبارزات زندانیان سیاسی ادامه یافت و ادامه برنامه با هنر نمایی گیو عزیز با پیانو به پایان رسید. ساعت ۱۰ شب برنامه در فضایی سرشار از صمیمیت و همبستگی با مبارزات مردم ایران و بویژه با خانواده زندانیان سیاسی به اتمام رسید.