امروز، دوشنبه ۷ ماه می، دونالد ترامپ در توئیتی نوشته است که تصمیم خود را در مورد توافق با ایران (برجام) تا ساعت ۲ بعدازظهر فردا به وقت امریکا (ده و نیم شب به وقت ایران) اعلام خواهد کرد. پیشتر انتظار می رفت که ترامپ در روز ۱۲ ماه می این تصمیم خود را اعلام کند. گفته می شود ترامپ غیرقابل پیش بینی است، همچنین گفته می شود ترامپ اهل عمل به مواعید انتخاباتی اش است و بالاخره گفته می شود که ترامپ یک “بیزینس من” (اهل کسب و کار و معامله) است. ببینیم هر یک از این گفته ها در مورد حاضر چگونه می تواند عمل کند.
ترامپ غیرقابل پیش بینی است: شاید درست همان اصرار بیمارانۀ ترامپ به “غیرقابل پیش بینی بودن” اش، موجب این اقدام او بوده است. چنان که گفته شد انتظار نمی رفت که ترامپ زودتر از ۱۲ ماه می تصمیم خود را در مورد برجام اعلام کند. اما حال، دیدار بوریس جانسون، وزیر امورخارجۀ بریتانیا، نیز از امریکا انجام شده و جانسون نیز پیامش را به ترامپ دایر بر پرهیز از خروج از برجام به او رسانده است. به علاوه قرار نیست کس دیگری از اروپا راهی امریکا شود تا باقی ماندن در برجام را از ترامپ بخواهد. پس می توان خلاف انتظار دنیا همین حالا هم تصمیم گرفت و آن را اعلام کرد.
ترامپ اهل عمل به مواعید انتخاباتی اش است: می توان در این باره مکث زیادی نکرد. دستکم این است که آری، ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی اش قول داد برجام را پاره کند، اما قول نداد که در روز ۸ ماه می ۲۰۱۸ چنین کند.
و اما این که او اهل معامله است: آیا این می تواند حساب و کتاب یک آدم اهل معامله باشد: چرا الان؟ اگر الان پاره کنم چه نصیب ام خواهد شد؟ مگر سه ماه دیگر، و باز سه ماه بعد از آن و باز و باز، همین امکان را نخواهم داشت؟ آیا همۀ امتیازات ممکن را از اروپا گرفته ام؟ اگر اروپا ابزار فشار من به جمهوری اسلامی شود برای این که به یک “پروتکل الحاقی” به برجام برسم، چرا که نه؟ فوق اش این که اروپا موفق نشود، خوب آن وقت پاره خواهم کرد. یا شاید ۳ ماه دیگر که برای تبلیغات انتخاباتی بسیار مناسبتر است…
معامله گرانه تر از این نمی توان استدلال کرد. و اگر چنین شود، شاید سه ماه فرصت برای حساب و کتاب معامله گرانه هم نصیب جمهوری اسلامی شود.