تاریخ تحولات اجتمایی میهن ما، , سرشار از برآمد آزادیخواهانه جنبش دانشجویی در مقاطع مختلف تاریخی است. در این میان اما جایگاه و نقش ۱۶ آذر جایگاهی ویژه و یگانه بوده و نقطه عطف و برگی زرین و حماسه ای به یاد ماندنی از این تاریخ می باشد.
دانشجویان و جوانان میهن در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ شجاعانه و یکصدا فریاد دفاع از آزادی و استقلال وطن را سر دادند و با مخالفت یکپارچه خود با کودتاگران و مقاومت و اعتراض در برابر دیکتاتوری و حضور نیروهای امنیتی در داخل دانشگاه، , به دفاع از استقلال دانشگاه و مطالبات عمومی مردم پرداختند.
پاسخ شاه و نیروهای سرکوب به اعتراض دانشجویان، گلوله بود. گلوله های حکومت کودتا سینه دانشجویان را شکافت و خونٍ مصطفی بزرگ نیا ، مهدی شریعت رضوی، احمد قندچی صحن دانشگاه را رنگین کرد. از آن تاریخ تاکنون نام و پیام ۱۶ آذر، چنان بیرقی ماندگار، بر فراز مبارزات دانشجویی و جوانان میهن برافراشته است و همچنان مقاومت، مبارزه و امید می آفریند.
از آن تاریخ, جنبش دانشجویی ایران وارد مرحله نونی از تاریخ مبارزاتی خود شد و بدین سان مبارزه نسل جوان و فرهیخته ایران با دیکتاتوری برای استقلال و تشکل و مدرنیته برآمدی نوین را در جامعه ایران نوید داد.
اگر حکومت مستبد پهلوی رویداد ۱۶ آذر ۱۳۳۲، اول بهمن ۱۳۴۰ و ۱۳ آبان ۱۳۵۷ را آفرید و به دستگیری های گسترده، زندانی و شکنجه دادن دانشجویان دست یازید، مستبدان تاریک اندیش نظام ولائی از همان ابتدای انقلاب به دانشگاه ها حمله کردند و هزاران دانشجو را دستگیر و عده زیاد از آن ها را به جوخه اعدام سپردند. در دهه ٧٠ رویداد خونین ۱۸ تیر ۱۳۸۷ را آفریدند و در دهه ٨٠ دانشگاه ها را به پادگان تبدیل کردند., با این همه اما جنبش دانشجویی میهن ما زنده است و پویا و هیچگاه استبداد، چه شاه چه شیخ، نتوانست این قلب تپندۀ جامعه را از حرکت باز دارد.
استبداد ستم شاهی این صدای جوان و خروشان جامعه را برنتافت و همواره لبه تیز حمله و سرکوب خود را متوجه دانشجویان و دانشگاه ها کرد و استبداد ولایی با شدت و خشونت بیشتری همان راه را پیمود.
تاریک اندیشان دریافته اند که دانشجویان و دانشگاهیان نیروی آگاه، امیدآفرین، , شجاع و تاثیر گزار برروند رشد و تحول سیاسی و فرهنگی جامعه هستند، لذا لحظه ای از مقابله،, رو دررویی و سرکوب جنبش دانشجویی کوتاه نیامده و تمامی مساعی خود را بکار گرفته اند تا با اجرای ترفندها و سناریوهایی چون انقلاب فرهنگی، , نفوذ حوزه ها در مراکز دانشگاهی،, دانشگاه این مرکز روشنگری را به عقب رانده و ناکارآمد کنند.
جنبش دانشجویی میهنمان همچون سایر جنبش های اجتمایی ایران در کنار فرایند حضور موثر و درخشان خود بر رویدادها، و تحولات اجتمایی و , سیاسی میهنمان, با افت وخیزها و فراز و فرود هایی نیز موجه بوده است اما هرگز خاموش نشده است و همچنان شکوفا و با اندیشه ای نو در تحولات اجتمایی برآمد کرده است.
رمز پایداری و پویندگی جنبش دانشجویی در این واقعیت نهفته است که دانشجویان از میان مردم برمیخیزند و فرزندان مردمند، از رنج آنها رنج میبرند و پشتیبان مبارزات مردمند. هم از اینروست که پیوند جنبش دانشجویی با مبارزات مردم امریست جدایی ناپذیر.
ما براین باوریم که :
علیرغم تنوع و تکثر اندیشه ها در بین دانشجویان، استقلال دانشگاه از حکومت آن حلقه محکم و پایداریست که میتوان گروه های متنوع دانشجوئی را حول آن متمرکز، متحد و سازمان داد .
امر تحزب و ایجاد بسترهای لازم برای ایجاد و تقویت احزاب در جامعه، , پارامتری جدی و تاثیرگذار در تقویت پایه‌های جامعه مدنی و موثر در توسعه سیاسی است. اما در میهن ما این امر بگونه دیگری رقم خورده است. سرکوب و تبعید احزاب سیاسی مترقی و دگر اندیش از یک سو شرایط سختی را بر جنبش های دمکراتیک و مدنی از جمله جنبش دانشجویی تحمیل کرده و از سوی دیگر جنبش دانشجوئی بدرجاتی بار سنگین وظیفه و عملکرد احزاب سیاسی را هم بر دوش گرفته است. فضای خفقان و جو پلیسی در جامعه و عدم حضور احزاب مترقی و دگراندیش از جمله دلایلی هستند که موجب افزایش فعالیت سیاسی نسبت به فعالیت های صنفی در جنبش دانشجوئی شده اند.
ما نیک میدانیم که :
دانشگاه نقشی بی بدیل را در مواجه با بنیادهای کهنه و عقب مانده فرهنگی جامعه ایفاء می کند. در گذشته اگر تعداد دانشگاه ها از تعداد انگشتان دست فراتر نمی رفت، اکنون اما مراکز دانشگاهی تا شهرهای کوچک امتداد یافته اند. باید از همین ویژگی بهره جست و کوشش کرد که آگاهی سیاسی و اجتماعی را به دورترین مناطق کشور برد و از این طریق نقش گروه های مختلف اجتماعی در تحولات سیاسی کشور و طرد استبداد را ارتقاء بخشید.
آقای روحانی در جریان انتخابات با وعده تغییرات در فضای دانشگاهی روی کار آمد. در طی دوسال و نیم گذشته اندک تغییری در فضای دانشگاه های کشور صورت گرفته است ولی هنوز گشایش محسوسی در فضای دانشگاه ها به وجود نیآمده و تشکل های دانشجوئی فعال نشده اند.
ما بر مطالبات و خواسته های جنبش دانشجویی تاکید داریم :
– برداشتن نگاه امنیتی از دانشگاه و فعالیت های علمی، سیاسی و فرهنگی در آن و جایگزینی نگاهی مدرن, اعتماد آفرین و قانون مدار
کلاس های درس و راهروهای دانشگاه آن گاه بستر علم و توسعه خواهند بود که اساتید و دانشجویان بی هراس از نگاه بدبین، بی اعتماد و تفتیش گر به بحث و نقد بنشینند. .
– انتخاب و گزینش مسولین دانشگاه های ایران از میان اساتیدی که شأن علم و هم زیستی ضروری دانش و آزادی را به تمامی قدر نهند.
– . محروم ساختن اساتید و دانشجویان از تدریس و تحصیل، بدعتی زشت و فاجعه بار در تاریخ جمهوری اسلامی و بویژهه در ٨ سال حکومت ویرانگر احمدی نژاد بوده است, فراهم ساختن زمینه های بازگشت بی قید و شرط آنها به دانشگاه ، علاوه بر این که احقاق حقی پایمال شده است، گامی محکم برای بازگرداندن اعتماد و امنیت به فضای دانشگاه ها خواهد بود.
– آزادی بی قید و شرط دانشجویان زندانی و پایان دادن به جو پلیسی و ارعاب در دانشگاه
– به رسمیت شناختن تشکلهای مستقل و سراسری دانشجویی و ایجاد فضای مساعد برای فعالیت های صنفی، سیاسی و فرهنگی دانشجویان .
– به رسمیت شناختن حق استقلال امور دانشگاه و خودگردانی دانشگاه ها به عنوان جامعه ی اندیشه ورزان و برقراری روندهای دموکراتیک در تصمیم گیری و اداره ی دانشگاه
– احیای مجدد رشته های علوم انسانی و پایان دادن به اجرای طرح ارتجایی تبعیض جنسیتی، و عقیدتی در گزینش اساتید و دانشجویان و برچیدن پذیرش تک جنسیتی در برخی از رشته های دانشگاهی.
– سیستم کنونی پذیرش دانشجو در میهن ما, ناعادلانه، , غیر دمکراتیک و بشدت ظالمانه بوده و نیازمند تغییراتی بنیادین می باشد. گزینش دانشجو بایستی تنها بر اساس استعداد و توانایی علمی استوار باشد. توجه اکید به این امر و برچیدن همه تبعیض های تاکنونی، علاوه بر آن که متضمن حق آحاد جامعه برای بهره مندی از تحصیلات دانشگاهی است، راهگشای بالندگی کشور، از مسیر شکوفایی همه ی استعدادها خواهد بود.
در ۶۲ مین سالگرد با ۱۶ آذر، یاد و نام جانباختگان جنبش دانشجویی را گرامی می داریم و از مطالبات و خواسته های برحق دانشجویان کشورمان حمایت می کنیم.
پاینده و پر توان باد جنبش دانشجویی ایران
گروه کار جوان سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
