به گزارش خبرگزاری دولتی آنادولو، با شمارش بیش از ۹۸ درصد صندوقهای رای، نتایج غیررسمی اولیه نشان میدهد که سهم رئیسجمهور اردوغان از آرای کل کمی کمتر از ۵۰ درصد است.
بیش از ۶۴ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن برای انتخاب رئیس جمهور و پارلمان برای یک دوره پنج ساله بودند. در انتخابات یکشنبه ۱۴ مه سه نامزد ریاست جمهوری حضور داشتند. رجب طیب اردوغان (AK Party)، کمال قلیچداراوغلو (CHP) و سینان اوگان (ATA). اگر این نتایج پایدار بمانند، انتخابات ریاستجمهوری ترکیه برای دور دوم در ۲۸ می برگزار خواهد شد.
در ژوئیه ۲۰۱۸، یک ماه پس از پیروزی اردوغان در ریاست جمهوری، ترکیه از سیستم پارلمانی به ریاست جمهوری تغییر کرد و پست نخست وزیری لغو شد. انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی هر پنج سال یکبار در یک روز برگزار می شود. هر نامزدی که بتواند بیش از نیمی از آرای ریاست جمهوری را در ۱۴ مه کسب کند، برنده خواهد بود. اگر هیچ نامزدی نتواند به ۵۰٪ برسد، دو هفته بعد دور دوم بین دو مدعی اصلی برگزار خواهد شد.
قلیچداراوغلو، ۷۴ ساله، حزب حاکم را به دخالت در شمارش آرا از طریق اعتراضات مکرر متهم کرد، اما برای احتمال برگزاری دور دوم نیز آماده شد. کمال قلیچداراوغلو وعده داده است که اگر انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم در ۲۸ مه برود، او پیروز خواهد شد. او به خبرنگاران گفت: “اگر ملت ما بگوید دور دوم، ما از آن استقبال می کنیم” وی ادامه داد که “ما قطعاً در دور دوم پیروز خواهیم شد. اراده برای تغییر در جامعه بیش از ۵۰ درصد است.”
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، نیز در حالی که به حامیانش گفته بود که به پیروزی قطعی در نزدیکترین انتخابات این کشور در دهههای اخیر اطمینان دارد، برای رقابتهای دور دوم آماده است. اردوغان خطاب به دریایی از هوادارانی که پرچمهای قرمز ترکیه را در مقر حزب عدالت و توسعه (AKP) خود در آنکارا، پایتخت به اهتزاز درآوردند، گفت: “ما مطمئناً معتقدیم که در دور اول انتخابات پیروز خواهیم شد.”
شمارش آرا توسط یک خبرگزاری دولتی در اوایل روز دوشنبه حاکی از آن بود که اردوغان با اختلاف اندکی از رقیب اصلی خود، بوروکرات سابق کمال قلیچداراوغلو پیشتاز است، اما کمتر از ۵۰ درصدی که پیروز قطعی اعلام شود. در صورت تایید نتایج توسط هیئت عالی انتخابات ترکیه، دور دوم ریاست جمهوری بین این دو نفر دو هفته دیگر برگزار خواهد شد.
اردوغان ۶۹ ساله که برای اولین بار به عنوان شهردار استانبول، پرجمعیت ترین شهر کشور، شهرت ملی به دست آورد، موفق ترین سیاستمدار مدرن ترکیه است. او که به شدت قطبیکننده است و حدود دو دهه حکومت کرده است، توسط منتقدان متهم شده است که دموکراسی را با استفاده از تاکتیکهای سرکوبگرانه علیه جامعه مدنی و رسانهها کاهش داده و در عین حال قدرت را به عنوان رئیسجمهور متمرکز کرده است. حامیان او می گویند که او کشور را از طریق پروژه های زیربنایی عظیم مدرن کرده و اسلام را به زندگی عمومی در ترکیه بازگردانده است.
زمین لرزه های ویرانگر در جنوب ترکیه در ماه فوریه که منجر به کشته شدن بیش از ۵۰۰۰۰ نفر شد، بر انتخابات سایه افکنده است. دولت اردوغان به اجرای ضعیف قوانین ساختمانی و واکنش آهسته به بلایای طبیعی متهم شد که اثرات زمین لرزه ها را بدتر کرد.
در مقابل، قلیچداراوغلو در طول مبارزات انتخاباتی خود را به عنوان یک انسان قابل اعتماد هر فرد معرفی کرد و قول داد که با مشکلات مالی مقابله کند که سیاست های اقتصادی غیرمتعارف اردوغان به افزایش تورم کمک کرده است. او همچنین قول داد که هنجارهای دموکراتیک را تقویت کند. بیش از هر چیز ناراضیان سیاست های اردوغان به اسلامگرایی بیشتر با عنایت به ارزش های آتاتورک گونه سکولار اشاره میکنند. ارزش هایی که بدنبال کودتای ۲۰۱۵ ترکیه باعث تصفیه های گسترده در تمام زوایای حکومت و ارتش ترکیه شد، که بر اساس سنت تاریخی در ترکیه متعهد به حفظ سکولاریته در کشور شده و ارتش کشور بهعنوان نگهبان آن شناخته میشد.
این انتخابات همچنین می تواند بر روابط ژئوپلیتیکی در منطقه تأثیر بگذارد. در دوران اردوغان، ترکیه – یکی از اعضای ناتو – از زمان حمله به اوکراین به حفظ و تقویت روابط با روسیه ادامه داده است، حتی با وجود بدتر شدن روابط با برخی از کشورهای اروپایی. در رابطه با منطقه خاورمیانه اما اکثر قدرت های منطقه با اردوغان روابط خوبی داشته اند و کشورهای ثروتمند منطقه با سرمایه گذاری های عظیم در ترکیه به اقتصاد کشور یاری میرساندند.
ترکیه با آذربایجان هم روابط نزدیکی داشت و در جنگ ارمنستان بشدت پشتیبان دولت علیف بوده و حتی در ارتباط با اختلافات ایران و آذربایجان دست میانه را بازی کرد ولی با عنایت به تعلقات ترکی اردوغان خود را نزدیک به اذربایجان هم نشان میدهد. در ارتباط با جاده تجاری ترکیه به شرق آسیا ترکیه اردوغان طرفدار مسیر آذربایجان و اتصال به روسیه و قفقاز به آسیای میانه و چین است، در حالیکه قلیچداراوغلو اخیرا اعلام کرده بود که تمایل دارد مسیر ایران به ترکمستان و آسیای میانه را که هزینه ساخت کمتری دارد را پیش ببرد. با این وجود مقامات ایران در جریان انتخابات ترکیه تا کنون از هر نوع سمتگیری در بین دو کاندیدای اصلی پرهیز کرده اند. و این در حالی است که تمام امکانات رسانه ای اروپایی و آمریکایی صریحا از پیروزی قلیچداراغلو ابرازرضایت بیشتری میکنند.
سونر کاگاپتای که رهبری برنامه تحقیقات ترکیه در موسسه واشنگتن در واشنگتن دی سی را برعهده دارد، به الجزیره گفته است که اردوغان و قلیچداراوغلو هر دو به سینان اوگان از ائتلاف راستگرای ATA پس از نمایش شگفت آور بالنسبه قدرتمند این عضو جدید در رای گیری روز یکشنبه روی خواهند کرد، تا او را متقاعد کنند هوادارنش را به کمپ آنها جلب نماید: «او آرای کافی را به دست آورد که یک محلل باشد و عامل عبور به پیروزی ۵۰ درصدی هر یک از نامزدها گردد.» اما اردوغان محافظه کارتر احتمالاً دست بالا را خواهد داشت.