نیروهای حماس در یورش ۷ اکتبر به اسراییل بزرگترین ضربه را به ساختار اطلاعاتی، امنیتی و نظامی این کشور وارد کردند و افزون بر کشتار صدها اسراییلی بیش از ۲۰۰ نفر نیز به اسارت نیروهای حماس درآمدند.
در جنبش مبارزاتی مردم فلسطین، بارها از گروگانگیری بهعنوان برگی برنده برای آزادی زندانیان فلسطینی استفاده شده است.
در سال ۱۹۸۵، جبهه خلق برای آزادی فلسطین(گروه احمد جبریل) سه اسراییلی را به اسارت گرفته بود. پس از گفتگوهایی برای تبادل اسرا با دولت اسراییل، با آزادسازی این سه گروگان، ۱۱۵۰ اسیر فلسطینی از زندانهای اسراییل آزاد شدند. از جمله آزادشدگان، شیخ احمد یاسین بود که دو سال بعد جنبش حماس را پایه گذاری کرد.
در سال ۲۰۰۶، اعضای جنبش حماس از طریق تونلی که در نزدیکی گذرگاه “کرم شالوم” حفر کرده بودند، به اراضی اشغالی نفوذ کردند، به یک تانک اسرائیلی حمله بردند و سربازی را بنام ” گیلاد شالیت” به اسارت گرفتند. حماس پنج سال از این سرباز نگهداری کرد تا اینکه در سال ۲۰۱۱ با میانجیگری آلمان و مصر این سرباز هم زمان با ۱۰۲۷ اسیر فلسطینی که درزندان های اسرائیل بسر میبردند و ۲۰ تن از آنها بهحبس ابد محکوم شده بودند، معاوضه شد.
آزادی این شمار از زندانیان فلسطینی در برابر آزادی یک یا چند اسراییلی نشان میدهد که آزاد کردن یک گروگان اسراییلی چقدر برای دولت اسراییل با ارزش است.
پس از تبادل چند گروگان اسراییلی با صدها زندانی فلسطینی در ۱۹۸۵، ارتش اسراییل دستورالعملی بهنام Hannibal Protocol تنظیم کرد. این پروتکل برای جلوگیری از اسیر شدن سربازان تهیه شده بود و اعضای ارتش را به خنثی کردن هر گونه آدم ربایی موظف میکرد. بر اساس این پروتکل ” کشته شدن بهتر از اسیر شدن است.” با چنین دستورالعملی، فردی که در تله آدمربایی گیر افتاده است باید تا آخرین نفس مقاومت کند تا زنده دستگیر نشود.
این بار، در ۷ اکتبر، نیروهای حماس بیش از ۲۰۰ اسراییلی از جمله چند افسر ارشد را گروگان گرفتهاند. آنچه تا کنون رخ داده است نشان میدهد که وجود گروگانها در غزه مانعی برای بمبارانهای وحشیانه اسراییل نیست و دولت اشغالگر گام جدی برای آزادی آنها برنداشته است. نیروهای اسراییلی با وجود ناآگاهی از اسرای خود در غزه، وحشیانه تمام نقاط نوار غزه را بمباران میکنند و تا بحال دستکم ۵۰ نفر از گروگانها در اثر بمبارانهای گسترده اسراییل جان باختهاند.
در شرایط کنونی فعال کردن پروتکل هانیبال دولت اسراییل را در تناقض شدید قرار داده است، از یک سو حکم بر اینست که ” اسیر اسراییلی در دست دشمن بهترست مرده باشد تا زنده” و از سوی دیگر دولتمردان اسراییلی در گفتمان عمومی به مردم اطمینان می دهند که آنها تمام تلاش خود را برای تامین امنیت و آزادی هر فرد اسیر انجام خواهند داد.
بدیهی است که هر گونه گفتگو برای آزادی اسیران باید دست آخر با حماس صورت گیرد. همان نیرویی که اسراییل با تمام وجود در ابعاد سیاسی و نظامیاش کمر بهنابودی آن بسته است. در آستانه سومین هفته از یورش همه جانبه اسراییل به به غزه، حماس اعلام کرد که آماده است با شرایط ویژهیی همه گروگانهایی را که در اختیار دارد آزاد کند. اولین شرایط پیشنهاد شده عبارت بود از : آتش بس کامل، سوخت رسانی به نوار غزه و آزادی همه زندانیان فلسطینی که در زندانهای نیروهای اشغالگر فلسطین هستند. تا پیش از جنگ غزه بالغ بر ۵۵۰۰ فلسطینی در اسارت اسراییل بودند. شمار اسیران فلسطینی در اسراییل اکنون به بیش از ۷۰۰۰ نفر رسیده است. با توجه به رسانهای شدن پیشنهاد حماس و فشار روز افزون خانوادههای اسیران اسراییلی و افکار عمومی که خواهان آزادی گروگانها بههر قیمتی هستند، دولت و کابینه جنگی این کشور درگیر بحران تصمیمگیری است. فشارهای وارده، دولتمردان اسراییلی را وادشت تا اعلام کنند که رسیدگی به پیشنهاد حماس نیز در دستور کار کابینه جنگی اسراییل قرار دارد. اما با همه اینها هیج گام عملی در این راستا برداشته نشده است. و بمبارانهای وحشیانه اسراییل، کشتار و ویرانگری در غزه بدون رعایت حال گروگانها ادامه دارد.
خانوادههای گروگان ها که در آشفتگی دایمی بهسر میبرند خواستار توقف بمباران غزه و مذاکره برای آزادی زندانیان خود هستند. گمان میرود که علیرغم اعتراضات مردمی برای بازگرداندن گروگانها که هر روز افزایش پیدا میکند، همچنان برخی دولتمردان در راستای پروتکل هانیبال، به جنگ ادامه می دهند تا از تعداد گروگانهای زنده بکاهند و هزینه سیاسی آزادی گروگانها از راه گفتگو را کاهش دهند.
بی توجهی دولت اسراییل به آزادی سریع گروگانها و ادامه بمبارانهای وحشیانهاش درجایی که شهروندانش در آنجا زندانی هستند گواه بر اینست که دولتمردان اسراییلی دقدقهی سلامتی گروگانها را ندارند پس به جنگ ادامه میهند تا شاید با حذف نهایی نیروهای حماس در غزه و آوارگی مردم آن باریکه (بر اساس معامله قرن) بهپیروزی دست یابند.
همزمان، اعتراضات روز افزون مردم و مقامات امنیتی و نظامی پیشین اسراییل که خواستار آزادی فوری گروگانها در برابر آزادی همه زندانیان فلسطینی در اسراییل هستند رو بهگسترش است، رویکردی که میتواند سر نوشت گروگانهای اسراییلی در غزه و اسیران فلسطینی در اسراییل را بگونهیی که مطلوب جنگطلبان اسراییل و آمریکا نیست رقم بزند.
ادامه جنگ، بستن آب و برق بر مردم غزه، بمبارانهای جنونآمیز و ویران کردن ساختمانهای مسکونی، مساجد، کلیساها، بیمارستانها وکشتار هزاران فلسطینی غیرنظامی نتوانسته است اشغالگران را به اهداف خود نزدیک کند. علیرغم بایکوت خبری در بسیاری از کشورهای غربی و پیشگیری از ابراز علنی همدردی مردم این کشورها با مردم غزه، اقدامات وحشیانه اشعالگران، خشم عمومی را در جهان علیه اسراییل و آمریکا برانگیخته است
آنچه در غزه رخ داده است ستم دیرینهی اشغالگران را علیه مردم فلسطین با ابعادی وحشتناکتر از همیشه، بهنمایش گذاشته است. امیدست این بار جهان برای حل مسئله فلسطین از خواب دیرینش بیدار شود و مردم فلسطین لا اقل به برخی از حقوق پایمال شدهی خود دستیابند.