بیتردید حمله ۷ اکتبر حماس، در نگاه اول بیش از همه، به نفع بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و دولت سوپر راست و مذهبی وی تمام شده است چرا که دولت اسرائیل و شخص نتانیاهو به مدت ۱۰ ماه گذشته، با تظاهراتهای مدوام مخالفین خود دست به گریبان بود. معترضین پیگیرانه خواهان برکناری دولت و محاکمه شخص نتانیاهو بهدلیل فساد و اختلاس و سوءاستفاده او از قدرت شده بودند و بههمین دلیل هر هفته تظاهراتهای بزرگی در شهرهای مختلف اسرائیل علیه نتانیاهو برگزار میکردند. در چنین وضعیتی حمله حماس مانند یک «فرشته نجات» به داد نتانیاهو و دولت راست او رسید.
در این مدت و در اثر بمبارانهای مداوم جنگدههای اسرائیل، خانههای مسکونی، مدارس و بیمارستانها، ویران شدهاند و برق و سوخت، قطع شده و آب نیز به حداقل رسیده است.
دولتهای غربی و در راس همه دولت آمریکا، مانند گذشته از اسرائیل دفاع میکنند و گاهی نیز بهطور زبانی زیاده رویهای اسرائیل در جنگ را محکوم میکنند که چنین محکومیتی کمترین تاثیری در تحفیف سیاستهای ضدجنگ اسرائیل ندارد.
حتی حکومتهایی مانند حکومتهای عربی، ترکیه، ایران، چین، روسیه و… نیز تاثیری در قطع این جنگ خانمانسوز ندارند و برخی از این دولتهای بهطر مستقیم بنزین روی شعلهور شدن آتش جنگ میپاشند و در این دروه سیاه تنها به دنبال منافع خود هستند.
جنگ ارتش اسرائیل و گروههای فلسطینی در غزه سهشنبه ۱۶ آبان-۷ نوامبر در حالی وارد سی و یکمین روز خود شد که نه تنها افق یا نشانهای از برقراری آتشبس موقت بشردوستانه دیده نمیشود بلکه با ادامه بمبارانهای شدید اسرائیل در نوار غزه شمار قربانیان غیرنظامی از کودکان و زنان، همچنان در حال افزایش است بهطوری که سازمان ملل اوضاع را «فاجعهبار» توصیف کرد.
مقامات درمانی غزه اعلام کردهاند تعداد افرادی که از زمان آغاز حملات اسرائیل به نوار غزه کشته شدهاند به ۱۰ هزار و ۲۲ نفر رسیده است. این مدیر بیمارستان اصلی شهر غزه پیشتر به بیبیسی گفت که حدود ۲۰۰ نفر دیشب در اثر حملات اسرائیل کشته شدند. گروهی از نهادهای بشردوستانه از جمله سازمان ملل متحد و موسسات خیریه گفتهاند که «کشتار وحشتناک» غیرنظامیان در غزه «تکاندهنده» است. گفته میشود هزاران کودک در میان کشتهشدگان هستند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد گفته است جنگ در غزه «بحران انسانیت» است و غزه به سرعت در حال تبدیل به «گورستان کودکان» است. گوترش در کنفرانس خبری خود به خبرنگاران گفت صدها دختر و پسر هر روز کشته یا زخمی میشوند. به گفته او «این بحران جهان را تکان داده و جانهای بیگناه زیادی را به باد داده است.»
نوار غزه، بیوقفه شاهد بمبارانهای شدید توپخانهای، هوایی و دریایی، درگیریهای خشونت آمیز زمینی و جنگهای خیابانی بین سربازان اسرائیلی و جنگجویان حماس است.
به گفته منابع فلسطینی خشونت آمیزترین این نبردها در شمال نوار غزه بود، جایی که توسط اسرائیل محاصره شده است. همزمان با ادامه عملیات زمینی اسرائیل و درگیری شدید با نیروهای حماس، آژیر خطر در شهرکهای اسرائیلی در اطراف غزه به صدا درآمد.
رسانههای فلسطینی گزارش دادند که قایقهای مسلح اسرائیلی در حال گلولهباران اردوگاه الشاطی و محیط نزدیک به منطقه بندری در غرب شهر غزه است. خبرنگار العربیه، همچنین از حمله هوایی اسرائیل به خیابان «القاهره» در «تل الهوی» در غزه خبر داد. همزمان ارتش اسرائیل در بیانیهای از تقسیم نوار غزه به دو بخش جنوبی و شمالی خبر داد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، دوشنبه اعلام کرد که هیچ آتشبسی در نوار غزه برقرار نخواهد شد، مگر اینکه حماس گروگانهایی را که از یک ماه پیش در اختیار دارد آزاد کند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، خواستار آتشبس شد. گوترش هشدار داد که غزه در حال تبدیل شدن به «قبرستانی برای کودکان» است. او طی اظهاراتی در مقر سازمان ملل به خبرنگاران گفت: «فاجعهای که در غزه در حال وقوع است به دلایل انسانی برقراری آتشبس را ضروریتر میکند.» او افزود: «کابوس غزه بیش از یک بحران انسانی است، بلکه بحرانی برای تمام بشریت است.»
دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد که عبور کمکهای بشردوستانه از رفح به سمت نوار محاصره شده غزه کافی نیست. در عرض دو هفته ۴۰۰ کامیون تردد کردند در حالی که پیش از جنگ روزانه ۵۰۰ کامیون به نوار غزه وارد میشدند. بر اساس گزارش سازمان ملل، بمباران نوار غزه باعث ویرانی عظیم و آوارگی ۵/۱ میلیون نفر شده است.
جامعه بینالمللی با ابراز نگرانی از گسترش دامنه درگیری از غزه به دیگر مناطق خاورمیانه گفته است که تبادل روزانه بمباران و تیراندازی در مرز بین نیروهای اسرائیلی و شبهنظامیان حزبالله لبنان در رزوزهای اخیر افزایش یافته است.
در پی اعلام ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده «سنتکام» مبنی بر عبور بزرگترین زیردریایی هستهای آمریکا از کانال سوئز و استقرار آن در خاورمیانه، اسرائیل خوشحالی خود را از این خبر ابراز کرد. سرهنگ ریچارد هخت، یکی از سخنگویان ارتش اسرائیل، در اینباره گفت: «همواره اخبار خوبی است که شاهد حمایتهای بیشتر آمریکاییها باشیم.»
پیشتر، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، ضمن انتشار تصویری در حساب کاربری خود در پلتفرم «ایکس»، از عبور زیردریایی «اوهایو» از کانال سوئز و استقرار آن در خاورمیانه خبر داد.
«اوهایو» یکی از زیردریاییهای بزرگی است که با هدف بازدارندگی هستهای استفاده میشود و قابلیت پرتاب موشکهای بالستیک و موشکهای کروز را دارد. این زیردریایی، همچنین یکی از بزرگترین زیردریاییهای حامل موشکهای بالستیک در جهان است.
شایان ذکر است که طی روزهای اخیر ناوگروه هواپیمابر آمریکایی «دوایت آیزنهاور» وارد آبهای منطقه شد، و پیشتر ناو هواپیمابر «USS Gerald R. Ford» نیز در شرق مدیترانه مستقر شده است.
به گزارش برخی رسانهها، در هر یک کیلومتر مربع در غزه ۵۰ تن انواع بمب و گلوله توپ اصابت کرده است؛ بهشکلی که قدرت تخریب این بمبارانها بیش از بمبی است که بر روی هیروشیما و همچنین بیشتر از بمبی است که بر روی ناکازاکی در خلال جنگ جهانی دوم انداخته شد.
بمب اتمی که بر روی هیروشیما پرتاب شد قدرت تخریب به اندازه ۱۵ هزار تن تی ان تی و بمب اتمی ناکازاکی ۲۱ هزار تن تی ان تی قدرت داشت.
پیش از این نیز روزنامه آمریکایی واشنگتن پست فاش کرده بود که دولت اسرائیل در طول نزدیک به یک هفته بمباران مداوم غزه از تعداد حیرتانگیز بمب استفاده کرده است؛ نیروی هوایی اسرائیل اعتراف کرد که در هفته اول ۶۰۰۰ بمب در غزه پرتاب کرده است؛ معادل میزان بمبی که ایالات متحده در طول یک سال در افغانستان استفاده کرد.
اکنون دولت اسرائیل علنا متهم به نقض قوانین بینالمللی شده است. اتهام نقض قوانین بینالمللی مرتبط با جنگ هم به بخشی از تبلیغات طرفین جنگ تبدیل میشود. اتهاماتی مانند کشتن غیرنظامیان، کشتن کودکان، استفاده از تسلیحات غیرمتعارف و «ممنوع»، یا حتی اتهامات سنگینتر مانند «نسلکشی» و «جنایت جنگی» از جمله تکراریترین اتهاماتی هستند که در زمان درگیریهای نظامی مطرح میشوند.
هم اسرائیل و هم گروه حماس نیز در جریان جنگ اخیر با اتهامات مشابهی روبهرو شدهاند؛ و از آنجا که اسرائیل در مقایسه با حماس، یک کشور عضو سازمان ملل است، دارای «مسئولیتهای حقوقی» خوانده میشود و منتقدانش میگویند که این کشور به این مسئولیتها عمل نکرده است.
واقعا «قانون جنگ» چیست؟
«قانون جنگ» بخشی از قوانین بینالمللی است و به همین دلیل، ماهیت آن نیز شبیه به دیگر بخشهای قوانین بینالمللی به پیمانهای بینالمللی وابسته است. این اصطلاح برای مجموعه پیمانهای بینالمللی استفاده میشود که در آنها قواعدی مرتبط با جنگیدن و استفاده از سلاحهای مرگبار علیه دیگر انسانها تعیین شدهاند.
به همین دلیل، یک مجموعه ثابت و همیشگی بهعنوان «قانون جنگ» وجود ندارد. این پیمانها به مرور زمان تغییر میکنند و با توجه به تحولات جامعه بشری، شکل و ابعاد متفاوتی پیدا میکنند. به بیان سادهتر، «قانون جنگ» چیزی شبیه به مثلا قانون اساسی برخی کشورها نیست که در یک مجموعه یکپارچه جمع شده باشد و کم و زیاد کردن بندهای آن، روال مشخص و روشن و ثابتی داشته باشد. هر آنچه که در پیماننامههای مختلف یا به زبان سادهتر در «قوانین بینالمللی» آمده و اجرایش در زمان جنگ ضروری است، «قانون جنگ» محسوب میشود.
ارتش اسرائیل روز دوشنبه، «محاصره کامل» نوار غزه را اعلام کرد و عرضه مواد غذایی، سوخت و سایر کالاهای اساسی مورد نیاز روزمره مردم را به این منطقه محاصره شده متوقف کرد، اقدامی که طبق قوانین بینالمللی جنایت جنگی به حساب میآید. اما آنچه در این روزها و هفتههای آینده آشکار میشود، در تاریخ ریشه دارد.
منابع خبری روز دوشنبه از کشتهشدن پنج فلسطینی دیگر در حملات ارتش اسرائیل در کرانه باختری خبر دادند. بر پایه گزارش خبرگزاری فرانسه به نقل از مقامات تشکیلات خودگردان فلسطینی، از ۷ اکتبر تاکنون نزدیک به ۱۲۰ فلسطینی در کرانه باختری بر اثر شلیک نظامیان یا شهرکنشینان اسرائیلی کشته شدهاند.
پس از فرانسه، آلمان هم روز دوشنبه ۳۰ اکتبر با محکوم کردن خشونت علیه غیرنظامیان فلسطینی، از اسرائیل خواست تا از آنها در برابر حملات شهرک نشینان افراطی محافظت کند.
سازمان ملل متحد نیز اعلام کرده است: از آغاز جنگ عزه دستکم ۱۱۵ فلسطینی از جمله ۳۳ کودک کشته و بیش از ۲۰۰۰ نفر دیگر مجروح و نزدیک به ۱۰۰۰ نفر مجبور به ترک خانههای خود شدند. دفتر هماهنگی امور انساندوستانه سازمان ملل، وضعیت در غزه را منتشر کرده که شامل نکات زیر است: تقریبا ۵/۱ میلیون نفر در این ناحیه مجبور به ترک خانههایشان شدهاند و بیش از ۷۱۰ هزار نفر در تاسیسات آژانس پناهندگان فلسطینی سازمان ملل پناه گرفتهاند.
به گفته سازمان ملل شرایط مزدحم در این مراکز باعث «خطر جدی برای سلامتی و حفاظت» از این پناهندگان شده و به سلامت روان آنها ضربه زده است. این سازمان همچنین میگوید که آسیب وارده به زیرساختهای آب و بهداشت بر مشکلات بهداشت عمومی میافزاید
این سازمان میگوید که حدود ۵۳۰ هزار نفر در ۹۲ مرکز این آژانس در جنوب غزه پناه گرفتهاند که بیش از ظرفیت این مراکز است و توان پذیرش پناهندگان بیشتری را ندارد. بسیاری از بیجاشدگان در خیابانهای نزدیک این مراکز میخوابند
حدود ۱۶۰ هزار نفر در مراکز این آژانس پناهندگان فلسطینی سازمان ملل در شهر غزه و شمال نوار غزه سکونت دارند، اما این آژانس میگوید که دیگر قادر به ارائه خدمات نیست چون اطلاع دقیقی از نیازها و شرایط مردم ندارد.
چند روزنامه اسرائیلی روز یکشنبه از یک سند منتشر نشده وزارت اطلاعات این کشور گزارش دادند که پیشنهاد میکند کل جمعیت نوار غزه به شمال شبه جزیره سینای مصر منتقل شود. این منطقه عمدتا بیابانی است و تراکم جمعیت آن بسیار کم، حدود ۱۵ نفر در هر کیلومتر مربع است. تا کنون عمدتا عشایر در آنجا زندگی میکنند. ساکنان این منطقه فلسطینی که تعداد آنها تخمین زده میشود بین دو تا ۳/۲ میلیون نفر باشد، طبق این سند محرمانه، ابتدا در «شهرهای چادرنشینی» بزرگ اسکان داده خواهند شد. در آیندهای نامعلوم، شاید خانههای مسکونی نیز ساخته شود. برای جلوگیری از نزدیک شدن «اهالی ساکن شده» به مرز اسرائیل، یک «منطقه استریل» چند کیلومتری در خاک مصر ایجاد خواهد شد.
این یادداشت محرمانه وزارت اطلاعات که تاریخ ۱۳ اکتبر را دارد، طبق گزارشهای رسانههای اسرائیلی، دو گزینه دیگر را نیز شامل میشود که در آنجا به عنوان نامطلوب یا غیرواقعی ارزیابی میشوند. هر دو گزینه مستلزم ماندن جمعیت در نوار غزه هستند. در یک مدل، این منطقه تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطینی در رامالله قرار خواهد گرفت. یک مدل دوم تشکیل یک اداره مستقل از بومیان را پیشبینی میکند که توسط دولت یا ارتش اسرائیل انتخاب خواهند شد.
در پاسخ به درخواست رسانههای اسرائیلی، وزارت اطلاعات وجود این سند را تایید کرد، اما اهمیت آن را تا حد ادعایی بیاهمیت کاهش داد. رسانهها به نقل از اظهارات مقامات بدون نام، گفتند که کابینه به رهبری بنیامین نتانیاهو احتمالا با این یادداشت کاری نخواهد داشت. علاوه بر این، وزارت اطلاعات نهاد دولتی مسئول تصمیمگیری در مورد آینده نوار غزه نیست.
دفتر نخستوزیر به رسانههای اسرائیلی گفت که این سند در مورد بررسیهای اولیه است که «در دهها سطح در دولت و نهادهای امنیتی» در گردش است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفته است اسرائیل پس از پایان جنگ، «مسئولیت امنیتی» غزه را بر عهده خواهد گرفت. او در مصاحبه با شبکه ایبیسی آمریکا از جمله گفت: «اسرائیل برای یک دوره نامحدود مسئولیت کلی امنیتی را بر عهده خواهد داشت. زیرا وقتی ما این مسئولیت امنیتی را نداشتیم، آنچه داشتیم تروریسم حماس در مقیاسی بود که نمیتوانستیم تصورش را بکنیم.»
بنیامین نتانیاهو درباره آتشبس هم گفت «هیچ آتشبس طولانی در غزه بدون آزادی گروگانهایمان نخواهد بود. از نظر تاکتیکی، مکثهای کوچکی در عملیات مثلا یک ساعت اینجا، یک ساعت در آنجا را قبلا به اجرا گذاشتهایم تا اقلام بشردوستانه وارد شود یا گروگانها بهصورت تکتک خارج شوند.»
در چنین شرایطی، بهمعنای واقعی مردم فلسطین تنها ماندهاند و همه توجیهات هم این است که نخست حماس به عنوان یک سازمان تروریستی اسلامی فلسطینی به اسرائیل حمله کرد و حتی غیرنظامیان را کشت و گروگان گرفت بنابراین، تاوان آن را هم باید حدود دو نیم میلیون شهروند غزه بپردازند. البته مردم فلسطین ۷۵ سال است که در جنگ و گریز و وحشت زندگی میکنند. یعنی از ۷۵ سال پیش که دولت اسرائیل اعلام موجودیت کرده است فردی که در آن تاریخ در فلسطین چشم به جهان گشوده است تمام روایتها و خاطراتش درباره جنگ و گریز و خونریزی و وحشت است.
حال پرسش این است که چه باید کرد؟ در مقابل این جنگ وحشیانه اسرائیل علیه مردم فلسطین سکوت کرد؟ و یا انسانیت حکم میکند هر فردی که در هر جای جهان زندگی می کند نسبت به این کشتار دسته جمعی مردم فلسطین، عکسالعملل نشان دهد و دستکم خواهان قطع فوری این جنگ ویرانگر شود. جنگی که بیشترین قربانیان آن نه شبهنظامیان حماس، بلکه شهروندان عادی و عمدتا کودکان و زنان هستند. اینجاست که چه باید کرد بهطور اورژانس به ذهن انسان خطور میکند.
اگر به تجارب برخی جنگهای گذشته نگاه کنیم به روشنی میبینیم که جنبشهای ضدجنگ برای متوقف کردن جنگها کارساز و موفق بودهاند. بنابراین با بهرهگیری از گذشته و به یمن ارتباطات مدرن امروزی که در دسترس همگان قرار دارد سازماندهی و راهاندازی جنبشهای ضدجنگ به مراتب راحتتر و سهلتر از گذشته است.
اکنون در برخی کشورهای غربی، مانند آمریکا، فرانسه، انگلستان و…، جنبش ضد جنگ توسط اتحادیههای کارگری، سازمانها و احزاب چظ و سوسیالیست، کمونیستها، آنارشیستها، سندیکالیستها، فمینیستها، طرفداران محیط زیست، روشفکران مردمی، حتی برخی گرایشات مذهبی و تمام انساندوستان و افراد پیشرو، ضمن پشتیبانی از راههای سیاسی برای حل مسئله اسرائیل و فلسطین، خواهان فوری قطع جنگ و کم به مردم غزه شدهاند.
روز شنبه ۲۱ اکتبر برابر با ۲۹ مهر، حدود نیم میلیون نفر معترض با نادیده گرفتن قدغن بودن به افراشتن پرچم فلسطین و سر دادن شعار به نفع فلسطینیها، در لندن راهپیمایی کرده و خواهان قطع فوری جنگ شدند. به نفع آن مردم شعار سر داده و پرچمهای فلسطین را به اهتزار درآوردند.
در هفته قبل از آن نیز حدود ۱۵۰ هزار تظاهر کننده در راه پیمایی مشابهی شرکت کرده بودند و افزایش تعداد چشمگیر آنها نشانه تضعیف تبلیغات زهرآگین هیئت حاکمه و کلیه دست راستیهای حاکم و رسانههایشان در بریتانیا بهنفع دولت اسرائیل و تایید جنایتهای آن است.
حامیان قطع فوری جنگ اسراپیل علیه غزه و تامین حقوق مردم فلسطین، بهویژه جوانان در ایالات متحده آمریکا در چند شهر و از جمله کلانشهر نیویورک و چندین دانشگاه راهپیمایی کردند. تظاهرکنندگان، تبلیغات دولت آمریکا و رسانههایشان و فرستادن پول و تجهیزات نظامی پیشرفته به اسرائیل را محکوم نموده و خواهان توقف بمباران بیوقفه و در مقیاس بیسابقه دولت اسرائیل علیه مردم غزه و بقیه نقاط در بخش فلسطین و لبنان شدند.
فعالان ضد جنگ آمریکایی هنگام حضور وزیر امور خارجه آمریکا در جلسه استماع سنا، دستهای آغشته به خون خود را بالا برده و اعتراض خود را از حمایت همهجانبه آمریکا از اسرائیل در جنگ علیه غزه ابراز داشتند.
جلسه کمیتههای امور خارجی و دفاعی مجلس سنا که روز سهشنبه ۹ آبان به منظور بررسی درخواست دولت جو بایدن برای کمک نظامی میلیارد دلاری به اسرائیل تشکیل شده بود، توسط معترضان ضد جنگ که کمک نظامی به اسرائیل را حمایت واشینگتن از «نسلکشی» فلسطینیان مینامیدند، بارها مختل شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه، در جلسه کمیته امور خارجی و لوید آستین، وزیر دفاع، در جلسه کمیته امور دفاعی مجلس سنا برای ارائه توضیح در مورد بودجه اضطراری ۱۰۶ میلیارد دلاری کمک نظامی به اسرائیل و اوکراین و تقویت امنیت در مرزهای جنوبی آمریکا حاضر شدند.
بلینکن با تاکید بر این که کمک به متحدان آمریکا برای امنیت ملی این کشور حیاتی است درخواست کمک ۴/۶۱ میلیارد دلاری به اوکراین را مطرح کرد.
حدود نیمی از این کمک قرار است در آمریکا و برای جایگزین کردن تسلیحاتی که تاکنون برای اوکراین ارسال شده است، هزینه شود.
دولت آمریکا در این بودجه اضطراری ۳/۱۴ میلیارد دلار نیز برای کمک نظامی به اسرائیل، ۹ میلیارد دلار برای کمکهای بشردوستانه، از جمله برای اسرائیل و نوار غزه، ۶/۱۳ میلیارد دلار برای امنیت مرزهای جنوبی و چهار میلیارد دلار نیز برای مقابله با اقدامات چین در آسیا درخواست کرده است.
به محض شروع جلسه، گروهی از معترضان ضد جنگ با بلند کردن دستان خود که به رنگ قرمز آغشته بود و سردادن شعارهایی نظیر «کمک مالی به نسلکشی را متوقف کنید»، «آتشبس اکنون» و «از کودکان غزه حفاظت کنید» جلسه را برهم زدند.
ماموران پلیس کنگره به فاصله کوتاهی آنها را از سالن جلسه و ساختمان بیرون کردند.
وزیر خارجه آمریکا به معترضان پاسخ نداد ولی در پاسخ به سئوال اعضای مجلس سنا در مورد احتمال برقراری آتشبس گفت که چنین اقدامی فقط به نفع تجدید سازمان حماس خواهد بود.
بلینکن افزود: «ما معتقدیم که مواردی نظیر توقف موقت جنگ بهدلایل بشردوستانه با هدف کمک به مردم نیازمند و خارج کردن آنها از محل درگیری میتواند مد نظر قرار بگیرد.»
دولت مکرون در فرانسه، هرگونه تظاهرات بهنفع فلسطینیها را ممنوع کرده و پلیس و سایر نیروها برای جلوگیری از راهپیمایی علیه اسرائیل را بسیج کرد. اما صدها جوان در ۱۴ اکتبر در زیر آبپاشهای قوی و گاز اشکآور پلیس علیه جنگ و به نفع مردم فلسطین و علیه دولت مکرون راهپیمایی کردند. در روز شنبه ۲۱ اکتبر تعداد تظاهرکنندگان ضدجنگ و حامی مردم غزه به ۱۵هزار نفر تنها در پاریس رسید.
در آلمان نیز هرگونه تظاهرات به نفع مردم فلسطین را قدغن کردهاند. اما حامیان حل عادلانه مسئله فلسطین و اسرائیل در شهرهایی نظیر برلین و با وجود صفوف فشرده پلیس، ضمن محکوم کردن اقدامات سرکوبگرانه دولت آلمان، خواهان توقف جنایات ارتش اسرائیل علیه مردم بیدفاع غزه گردیدند.
تظاهرات و گردهماییهای مشابهی در برخی از شهرهای کشورهای اروپایی نظیر اسپانیا، ایتالیا، یونان و اسکاندیناوی مانند سوئد، همچنین کشورهای آمریکای لاتین نظیر آرژانتین و برزیل و بعضی از کشورهای قارههای آسیا و آفریقا برگزار شده و همچنان در حال برگزاری و گسترش هستند.
علاوه بر اکسیونهای خیابانی، تشکلهای کارگری و مقامات دانشگاهی طی بیانیههایی مواضع خود در برابر منازعه اسرائیل و فلسطین را اعلام کردهاند. از جمله بیش از۱۷۰۰ استاد جامعهشناسی دانشگاهها در سراسر جهان، طی یک نامه سرگشاده مشترکی با مردم فلسطین اعلام همبستگی کردند. این اساتید در پاراگراف اول نامه، که هیجدهم اکتبر برابر با ۲۶ مهر، روی سایتها منتشر شد، نوشتهاند:
«ما بهعنوان جامعهشناس و همچنین عضوی از جامعه بشری، خشونت اخیر علیه مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری توسط دولت اسرائیل را بدون قید و شرط محکوم میکنیم.»
آنها ضمن برشمردن جنایات اسرائیل، که ادامه خشونتهای ۷۵ ساله میباشد، کمکهای بیدریغ دولتهای غربی و در راس آنها دولت آمریکا به دولت اسرائیل را محکوم نمودند. این جامعهشناسان در پایان خواهان آتشبس فوری در جنگ شده و از همکاران خود در جهان خواستند علیه جنایات اسرائیل موضع بگیرند.
بهدنبال تداوم جنگ بین اسرائیل حماس و حمله زمینی این کشور به غزه، تعدادی از کشورهای آمریکای لاتین به این جنگ واکنش دیپلماتیک نشان دادند.
ابتدا دولت چپگرای بولیوی روز سهشنبه ۹ آبان با متهم کردن اسرائیل به «جنایات جنگی و نقض حقوق بشر در نوار غزه» روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را بهطور کامل قطع کرد.
ساعاتی بعد، دولتهای شیلی و کلمبیا نیز اعلام کردند سفرای خود را برای مشاوره از اسرائیل فراخواندند. در همین زمینه، رئیس جمهور برزیل نیز از ادامه حملات هوایی اسرائیل به غزه انتقاد کرد.
ماریا نلا پرادا، وزیر ریاست جمهوری بولیوی، در یک کنفرانس خبری در لاپاز گفت: «ما خواستار پایان دادن به حملات به نوار غزه هستیم، حملاتی که تاکنون جان هزاران غیرنظامی را گرفته و باعث آوارگی اجباری فلسطینیها شده است.»
گوستاوو پترو، رئیس جمهوری کلمبیا، نیز اعلام کرد که سفیر این کشور از اسرائیل فرخوانده شده است.
پترو، همچنین اسرائیل را به «کشتار مردم فلسطین» متهم کرد و خواستار پایان حملات اسرائیل به غزه شد.
گابریل بوریچ، رئیس جمهوری شیلی، هم با متهم کردن اسرائیل به «نقض قوانین بینالمللی حقوق بشر» در غزه اعلام کرد سفیر کشورش را برای مشاوره فرا میخواند.
رئیس جمهوری شیلی گفت که بیش از هشت هزار غیرنظامی که بسیاری از آنها زن و کودک بودند در حملات اسرائیل به غزه کشته شدند که نشان میدهد اسرائیل در این عملیات نظامی دست به «مجازات دستهجمعی غیرنظامیان فلسطینی در غزه» زده است.
لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیسجمهور برزیل، به دنبال گزارشها درباره حمله اسرائیل به اردوگاه آوارگان جبالیا و کشته شدن دهها نفر در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «برای اولین بار، شاهد جنگی هستیم که اکثر کشتهشدگان را کودکان تشکیل میدهند… بس کنید! تو را به خدا بس کنید!»
رئیس جمهور برزیل هفته گذشته نیز بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، را متهم کرده بود که قصد دارد غزه را نابود کند، «اما فراموش میکند که نه تنها سربازان حماس، بلکه زنان و کودکان نیز در آنجا حضور دارند.»
او همچنین در مصاحبهای گفته بود: «چه کسانی قربانیان بزرگ این جنگ هستند؟ تنها به این خاطر که حماس یک اقدام تروریستی علیه اسرائیل انجام داد، نباید به معنا این باشد که اسرائیل میلیونها انسان بیگناه را بکشد.»
آفریقای جنوبی، اعلام کرد که دیپلماتهای خود را از اسرائیل فرامیخواند. خانم نالدی پاندور، وزیر خارجه آفریقای جنوبی گفت که دولتش «از ادامه کشته شدن کودکان و غیرنظامیان بیگناه در مناطق فلسطینینشین بهشدت نگران است.»
پلیس اسرائیل روز شنبه ۲۸ اکتبر در بیانیهای رسمی، اعلام کرد که عصر امروز «اجازه تظاهرات درباره مسائل سیاسی یا امنیتی در طول جنگ را نمیدهد.»
طبق گزارش شبکه خبری «روسیا الیوم» و به نقل از رسانههای عبری، پلیس تلآویو به اسرائیلیها هشدار داده که در صورت شکلگیری تظاهرات، نیروهایش برای متفرق کردن چنین اقداماتی وارد عمل خواهند شد.
همزمان با تداوم بمباران غزه توسط ارتش اسرائیل، رسانههای عبری شامگاه شنبه گزارش دادند که هزاران نفر از مردم خشمگین اسرائیلی در تجمع مقابل اقامتگاه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، خواستار استعفای فوری وی شدند.
همچنین معترضان با پلیس حاضر در محل اقامتگاه نتانیاهو درگیر شدند. برخی رسانههای عبری نیز گزارش دادند که معترضان و خانواده اسرا و مفقودان نیز در برابر منزل «اسحاق هرتزوگ» رییس جمهور اسرائیل، تجمع کرده و در آنجا نیز درگیریهایی با نیروهای امنیتی روی داده است.
بیگمان، مبارزات مردم کشورهای منطقه برای آزادی و برابری و عدالت اجتماعی، پیروزی مردم ایران در سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی، میتواند تاثیر سرنوشتسازی بر مبارزات مردم فلسطین و مردم آزاده و صلحطلب اسرائیل داشته باشد.
جنگ اسرائیل و حماس یک تراژدی انسانی تمام عیار است. سرانجام یکه تازی نیروهای فاشیستی-مذهبی نظیر دولت نتانیاهو که به بهانه مبارزه با تروریسم و نابودی حماس، باز هم بهطور دستهجمعی و میلیونی مردم فلسطین را میکشند و آواره میکنند نیز به سر خواهد رسید.
گردهمایی و راهپیماییهای در شهرهای دیگر کشورهای اروپایی نظیر اسپانیا، ایتالیا، یونان و سوئد، کشورهای آمریکای لاتین نظیر آرژانتین و برزیل و بعضی از کشورهای قارههای آسیا و آفریقا سازمان داده شد. در کنار آکسیونهای مذکور تشکلهای کارگری و مقامات دانشگاهی طی بیانیههایی مواضع خود در برابر منازعه اسرائیل و فلسطین را روشن کردند.
*بیش از ۱۷۰۰ استاد جامعهشناسی دانشگاهها در سراسر جهان طی یک نامه سرگشاده مشترک با مردم فلسطین اعلام همبستگی کردند. این اساتید در پاراگراف اول نامه، که ١٨ اکتبر روی سایتها پست شد، نوشتند: «ما به عنوان جامعهشناس و همچنین عضوی از جامعه بشری، خشونت اخیر علیه مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری توسط رژیم اسراییل را بدون قید و شرط محکوم میکنیم.»
آنها ضمن برشمردن جنایات اسرائیل، که ادامه خشونتهای ٧۵ ساله میباشد، کمکهای بیدریغ دولتهای غربی و در راس آنها دولت آمریکا به دولت اسرائیل را محکوم نمودند. این جامعهشناسان در پایان خواهان آتشبس فوری در جنگ شده و از همکاران خود در جهان خواستند علیه جنایات اسرائیل موضع بگیرند.
اکنون جنبش ضد جنگ، در جهان و در خود اسرائیل توسط نیروهای چپ و صلحطلب در حال گسترش است و همبستگی در همین جنبش با حضور اتحادیههای کارگری، نیروهای چپ و کمونیست و آنارشیست، سازمانهای زنان، دانشجویان، روشنفکران و همه مردم معترض و آزادیخواه جهان میتواند این جنگ را قطع کند و در ادامه به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم اسرائیل و فلسطین را به نهادهای بینالمللی و دولتها تحمیل نماید.
سهشنبه شانزدهم آبان ۱۴۰۲-هفتم نوامبر ۲۰۲۳