اسماعیل هنیه در تهران در ساعات بامدادی چهارشنبه به طرز مرموزی به قتل رسید. شواهد حاکی از آن است که بی کوچکترین تردیدی اسرائیل مستقیما سوءقصد را ترتیب داده است.
چنین چیزی تاکنون بیسابقه بوده است: اینکه رهبر یک سازمان مقاومت ملی در بیرون از مرزهایش وقتی در پایتخت ایران اقامت دارد، با تجاوز به خاک ایران مورد سوءقصد قرار گیرد و کشته شود.
مقامات سیاسی و امنیتی ایران در حال حاضر مثل همهی ناظران جهان مبهوت این عملیات نظامی شدهاند. چند روز طول خواهد کشید تا از گیجی بیرون بیایند. در گام نخست با برگزاری یک مراسم تشییع بزرگ در تهران و نگاه به واکنش کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، مصر، ترکیه و قطر اوضاع را از نو خواهند سنجید، اما در هر صورت جمهوری اسلامی خود را مجبور به حملهای تلافیجویانه خواهد دید.
روزهای در پیشٍ رو، روزهای روشنی برای هیچ یک از کشورهای منطقه نخواهد بود. رژیم آپارتاید و جنایتپیشهی اسرائیل هدفی جز گسترش بخشیدن به جنگی که در پیش گرفته، ندارد.
در این نوشته روی موضوعی درنگ خواهد شد که کمتر کسی به آن پرداخته است و آن قرارداد آشتی و اتحاد بین حماس و الفتح به ابتکار چین است؛ چیزی که امریکا و اسرائیل را از ده روز پیش به این سو بسیار نگران کرده است.
مذاکرات آشتی و اتحاد حماس و الفتح به میانجیگری چین در پکن ده روز پیش با موفقیت پایان بافت. تمام آنچه حکومت صهیونیستی تاکنون به آن دلخوش بود، تفرقه و اختلاف عمیقی بود که بین این دو سازمان ریشهدار فلسطینی انداخته بود؛ تا آن حد که حتی خاک فلسطین به دو بخش کاملا از یکدیگر مجزا تقسیم شده بود. برقراری اتحاد بین این دو بخش فلسطین چیزی به جز تقویت اجتماعی مردم فلسطین و بالا رفتن روحیهشان در جهت بازپسگرفتن زمینهای اشغالیشان نیست.
توافق پکن نخست خواستار تشکیل یک دولت موقت وحدت ملی است که پایهای حیاتی برای ثبات سیاسی فلسطین در آینده به حساب میآید. دوم آنان را متعهد به برگزاری یک انتخابات عمومی میکند تا یک حکومت دموکراتیک در فلسطین پایهریزی شود. سومین مادهی توافق، فعالسازی یکچارجوب رهبری واحد برای تصمیمگیریهای سیاسی، درست مانند توافقنامه ۲۰۱۱، که تضمین کند همهی جناحها- از جمله گروههای چپ- در شکل دادن به آیندهی فلسطین صدایی خواهد داشت.
انتظار میرفت که دقیقا مانند توافقنامهی آشتی بین ایران و عربستان، این توافقنامه نیز زود از سوی کشورهای منطقه، و نیز از سوی روسیه مورد حمایت قرار گیرد. برعکس، دو دولت اسرائیل و امریکا بلافاصله مخالفت علنی خود را با میزگرد آشتی پکن اعلام کردند. امریکا و اسرائیل که پیشتر از نزدیک شدن ایران و عربستان هم به خشم آمده بودند، این بار برای اینکه دوباره غافلگیر نشوند، از همان ابتدا اعلام کردند که توافقی را که یک سرش حماس باشد، به رسمیت نمیشناسند. احتمالا چند روز گذشت تا بفهمند در این توافقنامه جایی برای امضای آنان خالی نگذاشته شده بود: موافقت یا مخالفت آنان برای آشتی بین حماس و الفتح چندان مهم نبود.
بیانیهی پکن همچنین خواستار تشکیل یک کنفرانس بینالمللی با اختیار کامل برای راه حل دوکشوری از طریق پایان دادن به اشغالگری اسرائیل، اجرای قطعنامههای سازمان ملل و پذیرش فلسطین به عضویت رسمی سازمان ملل است. به عبارت دیگر، بیانیه، سکان مذاکرات صلح را از امریکا میگیرد و به سازمان ملل محول میکند.
مادهی دیگر بیانیهی پکن خواستار آتشبس کامل در غزه، پایان محاصرهی مردم غزه وکرانهی باختری توسط اسرائیل و باز شدن راههای کمکهای بشردوستانه به این منطقه است. در پایان بر غیرقانونی بودن شهرکسازیهای اسرائیل و توسعهطلبی در سرزمین فلسطین، بر اساس رای نهایی دیوان بینالمللی دادگستری و قطعنامههای مختلف سازمان ملل، تأکید میکند، و چین خود را متعهد میکند که در راه آرمان فلسطین از هیچ کمک دیپلماتیکی دریغ نکند.
امریکا و به تبع آن، اسرائیل که دیری است به کلی در سیاستهای راهبردی خود با راه حلهای دیپلماتیک وداع گفتهاند و زبانی جز زبان اسلحه و زور را به رسمیت نمیشناسند، کاملا مشخص بود که در برابر چنین بیانیهای، ساکت نمینشینند.
علت ترور اسماعیل هنیه را در پیوند با توافقنامهی پکن بهتر میتوان درک کرد.
حذف هنیه تلاشی آگاهانه در سنگاندازی در این روند به منظور جلوگیری از اتحاد نیروهای سیاسی فلسطین بر محور برنامهی مشترک است.
در حین نوشتن این یادداشت از نیویورکتایمز خبر رسید که خامنهای دستور حملهی مستقیم به اسرائیل داده است.
اسرائیل با وسعتبخشی به میدان جنگ در ضمن امیدوار است یک بار دیگر ایران را به عملیاتی تلافیجویانه ترغیب یا وادار کند. اگر چنین اتفاقی بیافتد، مسلما به تبادل آتش موردی بین تهران و تل آویو محدود نخواهد ماند. در این لحظات حساس تاریخی تنها باید امیدوار باشیم که ایران به سوی یک درگیری مستقیم با اسرائیل قدم پیش نگذارد.
—-
گروههای فلسطینی شرکت کننده در نشست پکن:
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)
جنبش مردمی برای آزادی فلسطین
جنبش دموکراتیک برای آزادی فلسطین
جنبش جهاد اسلامی فلسطین
حزب خلق فلسطین
جنبش نبرد خلق فلسطین
جنبش ابتکار ملی فلسطین
جنبش اتحاد دموکراتیک فلسطین (فدا)
جبهه آزادسازی فلسطینیان
جبهه آزادیسازی عربی
جبهه عربی فلسطین