گسترش اعتراضات و فشار مضاعف بر کارگران
۲۵ تا ۳۱ مرداد ۱۴۰۴ (۱۶ تا ۲۲ اوت ۲۰۲۵)
ایران: گسترش اعتراضات و فشار مضاعف بر کارگران
هفته گذشته در ایران، مجموعهای از رویدادها رخ داد که پیوند میان فشار معیشتی، سرکوب سیاسی و اعتراضهای اجتماعی را بیش از پیش نمایان کرد.
رخدادهای مهم هفته:
درگذشت اسماعیل رستمزاده (یاشار)، ناشر و کتابفروش مستقل، یادآور نقش روشنفکران در تقویت جنبشهای اجتماعی بود. دیوان عالی حکم اعدام شریفه محمدی، فعال کارگری، را تأیید کرد. همچنین دو کارگر پتروشیمی رازی پس از آزادی از بازداشت، از کار منع شدند؛ اقدامی که نشان میدهد فشار امنیتی بر جنبشهای صنفی ادامه دارد.
اعتصابات و اعتراضات گستردهٔ معدن طزرِه و نیشکر هفتتپه، به حقوق معوقه و بیمه. پتروشیمی رازی بیش از ده روز در اعتصاب بودند. در پارس جنوبی (فاز ۱۴)، گچساران و بندرماهشهر تجمعات و اعتراضات کارگری بود. بازنشستگان: تجمع در چند شهر، با تاکید همزمان بر مطالبات معیشتی و آزادی زندانیان سیاسی. مردم در بابلسر، لمرد، مهاباد و جوانرود، علیه قطع آب، برق و اینترنت دست به تجمع زدند. افزایش قیمتها (نان ۵۲٪، کتابهای درسی ۶۰٪، حذف یارانه ۲۵ میلیون نفر) فشار مضاعفی بر خانوادههای کارگری وارد کرده است. این در حالی است که دولت میلیاردها دلار صرف واردات کالاهای غیرضروری میکند.
یادآوری قتلعام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ و گرامیداشت یاد احمد زیبرم در مرداد ۱۳۵۱، پیوند میان مبارزات امروز و تاریخ مقاومت را تقویت میکند.
تحلیل کوتاه ایران
تمرکز بحرانها: سه کانون اصلی بحران یعنی گرانی سازمانیافته، سرکوب سیاسی و بحران خدمات عمومی در یک نقطه به هم رسیده اند.جهتگیری جنبشها: اعتراضات صرفاً اقتصادی باقی نمانده و رنگ و بوی سیاسی گرفته است (مانند شعارهای بازنشستگان).ریسک سیاسی برای حاکمیت: استمرار اعتصابات در صنایع استراتژیک (نفت و پتروشیمی) میتواند پایههای اقتصادی دولت را به لرزه بیندازد.
موج اعتراضی کارگران در پنج قاره
در همین هفته،جهان شاهد موج گستردهای از اعتصابات و اعتراضات بود. اگرچه زمینهها متفاوت است، اما ریشههای مشترکی دیده میشود. تورم و حقوق ناکافی، از جمله در ایران و هند مشکلات معیشتی را چندین برابر کرده است. اعتراض و اعتصاب مزدبگیران و زحمتکشان در آمریکا و کانادا تمرکز بر دستمزد و امنیت شغلی داشت. در تونس اتحادیه ها سرکوب شده و دولت برای محدود کردن اتحادیه UGTT تلاش میکند. در کانادا: دستور بازگشت اجباری به کار علیه مهمانداران اعتصابی.در اسپانیا، اعتصاب کارگران محیط باز به دلیل گرمای شدید، نشانهای از پیوند بحران آبوهوا با جنبشهای کارگری را به نمایش گذاشت.
پیامدهای و نتیجهٔ اعتصابات و اعتراضات کارگری موجب:
توقف تولید جتهای جنگی در اعتصاب کارگران بوئینگ، اختلال در پروازها در کانادا، فشار بر خدمات شهری در اسپانیا شد و با اینکه دولتها به سرکوب متوسل میشوند، اما اغلب ناچار به مذاکره میگردند.
تحلیل کوتاه جهان
اعتراضات کارگری در سطح جهانی نشان میدهد که فشار اقتصادی و زیستمحیطی تنها مختص کشورهای جنوب جهانی نیست، بلکه به یک بحران فراگیر تبدیل شده است.همبستگی کارگران و مزدبگیران کلید اصلی است: هرجا اعتصابها هماهنگتر و سازمانیافتهتر بوده، دولتها مجبور به عقبنشینی شدهاند.
در پایان:
اعتراضات و نارضایتی ها در ایران بخشی از موج جهانی نارضایتی از فشار معیشتی و نابرابری در جوامع و دنیای سرمایهداری است.تفاوت اصلی ایران با برخی کشورها، ترکیب فشار اقتصادی و سرکوب شدید سیاسی است که اعتراضها را به سمت مطالبات آزادیخواهانه سوق داده است.
در سطح جهانی، کارگران با مشکلات مشابهی (گرانی، ناامنی شغلی، بحران اقلیم) دست به گریبانند، اما تفاوت در میزان آزادی سیاسی و قدرت اتحادیهها، شکل مبارزه را تغییر میدهد.
راهحل مشترک: چه در ایران و چه در جهان، تنها با تشکلهای مستقل، اتحاد و همبستگی فراملی میتوان در برابر سیاستهای نئولیبرالی، سرکوب و بحرانهای جهانی ایستاد.