ارگان رسمی سپاە پاسداران، نشریە “پیام انقلاب” در شمار اخیر خود، شمارە چهل، بنابر گزارش خبرگزاریها بە انتقاد از احمدی نژاد پرداختە است. این نشریە سخنان احمدی نژاد را در مورد “در راس امور نبودن” مجلس، تعرض بە رهبران فعلی و سابق جمهوری اسلامی ارزیابی کردەاست. این ماهنامە کە بە صاحب امتیازی نمایندگی ولی فقیە در سپاە انتشار می یابد، ضمن غلط خواندن چنین استنباطی، آنرا خطایی آشکار خواند کە سعی در نفی نظارت مجلس اصولگرا بر دولتمردان دارد.
اما این کل ماجرا نیست. ماهنامە ضمن این حملات لفظی بە ریاست جمهوری، در همان حال از سعی در حفظ اعتدال دوری نمی جوید، و در جایی دیگر می گوید: “اگر به فرض محال گفته رئیس جمهوری درباره سخنان امام خمینی درست هم باشد – که نیست – طرح این مسائل چه سودی برای کشور دارد؟ آیا در صدر بودن دولت دلیلی می شود که دولت هر کاری که خود صلاح دانست انجام دهد و به قانون بی توجهی کند؟” سرانجام این نشریە می گوید کە: “اگر دولت در صدر هم باشد حق ندارد بی قانونی کند و در برابر خواست نمایندگان، که اختیار عزل رئیس دولت را هم دارند، بایستد.”
با خواندن این سطور یک اصل کاملا برای خوانندە محرز می شود، کە آن هم همانا سعی در حفظ موقعیت دولت در شرایط کنونی با راندن آن بە پشت دروازەهای قانون، بویژە آنجایی کە مسئلە موقعیت مجلس و اصل مرجعیت آخوندها مطرح است، می باشد. احمدی نژاد پس از پس راندن اصلاح طلبان (البتە با کمک خامنەای) آنچە در اندیشە داشت همانا تضعیف موقعیت مجلس و روحانیت در برابر جایگاە خود و دولتش بە عنوان مراکز اصلی قدرت بود و هست. امری کە خود را در سخنان وی بر ضد مجلس و نیز سخنان مشائی در مورد “مکتب ایرانی” بودن نشان داد. موضوعی کە هم اکنون بعد از مدتها ابراز اعتراض از جانب روحانیون و مراجع تقلید، بە بیت خامنەای و جناحهایی از سپاە پاسداران نیز رسیدە است. امری کە زیاد بی ربط بە سفر اخیر خامنەای بە قم و دیدار وی با مراجع تقلید، روحانیون و طلاب حوزە علمیە قم نیست، و شاید نخستین دستاورد و نتیجە عملی و سیاسی چنین سفر نە روزەی می باشد.
اگر بخواهیم موضعگیری نشریە سپاە را بطور خلاصەوار بە موضوعات دیگر ارتباط دهیم، می توان بە موارد زیر اشارە کرد:
ـ منازعە میان احمدی نژاد و خامنەای امری واقعیست. احمدی نژاد بە عنوان شاخصی از راست افراطی کە ریشە در نیروهای امنیتی بویژە سپاە و لباس شخصیها دارد، سعی می کند گام بە گام با تحکیم موقعیت خودش در قبال اصلاح طلبان بە تعرض علیە رقبای سنتی خودش کە همانا روحانیون می باشد نیز دست بزند. امری کە نهایتا بە تعارض با خامنەای کشیدە می شود، زیرا کە خامنەای بە شیوەای سنتی و تاریخی بە طیف روحانیون بستگی دارد.
ـ احمدی نژاد تنها با نیروهای روحانی سنتی مشکل ندارد، بلکە با تمام آن طیفها و کسانی مشکل دارد کە می توانند سدی بر سر راە اعمال قدرقدرتی وی باشند. او کە رویای قدرت توتالیتاری را در سر می پروراند، این قدرت را فقط می خواهد با نیروهای نظامی و امنیتی ایجاد کند (احمدی نژاد و طیف وابستە بە او دارای اتوریتە معنوی از لحاظ گفتمان سازی نیستند)، و این از محالات است، زیرا جمهوری اسلامی کە برآمدە از ارادە روحانیون است، و فلسفە وجودی خود را مدیون آنهاست، نمی تواند هویت وجودی خود را بر اساس دیگری بنا نهد. این امر بە تعارض آشکار و قوی با روحانیون منجر خواهد شد.
ـ در مقابل نیروهای سنتی، تنها جایی کە احمدی نژاد می توانست و می تواند بە آن تکیە کند همانا طبقات و اقشار متوسط جامعە است، جایی کە در آن محلی برای احمدی نژاد باقی نماندە است. طبقات و اقشار متوسط کە خواستگاە مدنیت و پلورالیسم اجتماعی و سیاسی می باشند، در سالهای زمامداری احمدی نژاد مورد شدیدترین سرکوبها و بی میلیها قرار گرفتەاند. این طیف میلی بە میلیتاریسم و توتالیتاریسم احمدی نژادی ندارد.
ـ احمدی نژاد آنچنانکە شایع بود و خود می خواست نشان دهد، از موقعیت زیاد مستحکمی در میان سپاهیان برخوردار نیست. و این یعنی برخوردارنبودن کامل از اهرمی کە سالهاست سعی در تحکیم موقعیت بیشتر آنان در حاکمیت دارد. این مقالە نشان می دهد کە باد قدرت از طرف سپاە بە احمدی نژاد است، و نە از طرف احمدی نژاد بە سپاە.
ـ با انتشار این مقالە برای اولین بار است کە طیفهای وابستە بە خامنەای از درون سپاە دست بە چنین موضعگیرای بر ضد احمدی نژاد می زنند. کە این خود نشانە حاد شدن اختلافات میان طیف رهبری و دولت می باشد. اختلافاتی کە طیف رهبری می کوشد تنها با گوشمالی دادن احمدی نژاد وی را تنها بە پیشبرد وظایف خود در چهارچوب خواست رهبری و آن قوانینی کە مورد تایید آن می باشد تشویق کند. امری کە بە نظر نمی رسد با توجە بە قویتر شدن این جناح برای خامنەای زیاد آسان باشد.
ـ با انتشار این مقالە، این حدس و گمان قوت می یابد کە احمدی نژاد و جناح دولت برای خامنەای و بیت رهبری تنها ابزاری هستند برای پیشبرد اهدافی از پیش تعیین شدە. گشودن زبان انتقاد از طرف سپاە، نشان دادن بازوی جناح رهبری بە منظور ترسانیدن طرف است.
ـ تا حال خامنەای چند بار اینجا و آنجا زبان بە انتقاد از احمدی نژاد گشودە است، اما بە نظر می رسد کە مثمرثمر نبودە است. ظاهرا این بار با طرح انتقادات از طرف سپاە، می خواهند بە احمدی نژاد کە تنها زبان زور را می فهمد، نشان دهند کە آنچنا نکە رییس جمهور می پندارد سپاە در قرق وی و همپالگی هایش نیست، و باید محتاط تر باشد.
ظاهرا با درج این مقالە، تجلی و بروز اختلافات میان رهبری و احمدی نژاد بە فاز دیگری فراروییدەاست. فازی کە در آن گرایش بر حفظ موقعیت و شراکت بیشتر روحانیون در قدرت از طرف جناح خامنەای است. ظاهرا جناح رهبری متوجە شدە است کە پوپولیسم احمدی نژادی ـ مشائی نفوذ آنچنانی باری دولت وحاکمیت بە ارمغان نیاوردە است، و برعکس وضعیت را بدتر از آنچە کە بودە کردەاست. در چنین شرایطی طبیعی است کە در فکر بازگشت بە تثبیت موقعیت خود در میان جناحهای سنتی و پایگاههای اصلی حکومتی باشند.
اما بازی احمدی نژاد در این مورد چە خواهد بود؟ آیا او و همپالگیهایش کلا بە تعدیل دیدگاهایشان دست خواهندزد، و یا بطور موقت عقب نشینی کردە و مدتی سکوت اختیار خواهندنمود؟ جواب مشکل است، اما یک مسئلە واضح است و آن اینکە احمدی نژاد برای عروج در حاکمیت و کسب موقعیت کلیدی و تعیین کنندە، احتیاج بە پیشبرد گفتمان خود دارد، زیرا در غیر این صورت بە زائدە دیگر جناحها و بویژە جناح رهبری تبدیل خواهد شد. و این یعنی باختن موقعیت خود بە عنوان یکی از بازیگران اصلی زمین قدرت در جمهوری اسلامی. امری کە بعید است احمدی نژاد بە آن تن دردهد. او برای یک بازی موقت وارد صحنە نشدە است.