“فراخوان برای مشارکت در روند شکلدهی تشکل بزرگ چپ” به عنوان یک پروژه از جانب سه جریان منتشر شد. امضای سازمان شما زیر پای آن بود. این پروژه درصدد وحدت چپ ایران است یا چپ دمکرات؟
این پروژه به هیچوجه مدعی وحدت تمام نیروهای چپ ایران نیست. در صفوف چپ ایران سه گرایش عمده وجود دارد: چپ سنتی، سوسیال دمکرات و چپ دمکرات و سوسیالیست. گرایش چپ سنتی به شاخه های متعدد تقسیم شده و در تعداد زیادی حزب و سازمان متشکل است. گرایش سوسیال ـ دمکرات فاقد حزب و سازمان شاخص است. در شرایط کنونی، چشم اندازی برای گردآمدن حاملین سه گرایش اصلی چپ در یک حزب و سازمان واحد وجود ندارد. این پروژه در اساس می خواهد تشکل بزرگ چپ دمکرات و سوسیالیست را شکل دهد.
در گذشته ما همانند سایر چپ ها برآن بودیم در یک کشور تنها یک حزب راستین که طبقه کارگر را نمایندگی می کند، می تواند وجود داشته باشد. هر حزب و سازمان چپ خود را نماینده راستین طبقه کارگر می دانست و جریان های دیگر را منحرف به حساب می آورد. ولی مدت ها است که ما از این دیدگاه فاصله گرفته ایم و پلورالیسم در درون چپ را به عنوان یک واقعیت پذیرفته ایم و بر آن نیستیم که ما تنها جریان برحق چپ هستیم و گرایش های دیگر منحرف، اپورتونیست و تجدیدنظر طلب. پروژه ما نه قصد افشا و طرد دیگر جریان های چپ را دارد و نه می خواهد جای آن ها را بگیرد.
ما بر ضرورت شکل گیری تشکل بزرگ چپ تاکید داریم. تشکلی که هم به آزادی و دمکراسی باورمند باشد و هم به عدالت اجتماعی و سوسیالیسم.
چرا فراخوان بدون تمایز قائل شدن از احزاب، سازمانها و فعالین چپ دعوت کرده است که به فراخوان پاسخ مثبت دهند؟
درست است که فراخوان بدون تمایز قائل شدن از احزاب، سازمانها و فعالین چپ خواسته است که به فراخوان پاسخ مثبت دهند، ولی در فراخوان خطوط مشترک نظری و برنامه ای سه جریان قید شده است. البته خطوط کلی. سه جریان قصد ایجاد تشکل بررگ چپ برپایه سیستم فکری و عملکردی “سوسیالیسم واقعا موجود” و با الگوی احزاب کمونیست سنتی را ندارند. چنانچه گفته شد ما می خواهیم تشکلی به وجود بیآوریم که عمیقا به آزادی، دمکراسی، عدالت اجتماعی و سوسیالیسم باورمند باشد. این پروژه، مشارکت کمونیست ها و یا سوسیال دمکرات ها را منع نکرده است ولی سه جریان بر شکل گیری چپ دمکرات و سوسیالیست تاکید دارند.
فراخوان از فعالین منفرد چپ دعوت کرده است که با این پروژه همراه شوند. فعالین منفرد چپ چه جایگاهی در این پروژه دارند؟
روند تحول فکری ـ سیاسی که در صفوف سه سازمان پیش رفته است، بدرجات مختلف در بین بخشی از محافل و فعالین منفرد چپهم جریان پیدا کرده است. در تحولات فکری بعد از فروپاشی اتحاد شوروی، نیروهای قابل توجهی به گرایش چپ دمکرات و سوسیالیست روی آوردند. میزان این نیرو در داخل و خارج از کشور قابل توجه است. آن ها از کادرهای ارزنده جنبش چپ ایران هستند و بین آن ها و سه سازمان به جهات فکری ـ سیاسی نزدیکی وجود دارد. به نظر سه جریان، این پروژه نباید در سه سازمان حلاصه شود، بلکه باید نیروی وسیع محافل و منفردین چپ را دربرگیرد. سه جریان از ابتدای شروع گفتگوها، بر این امر تاکید داشتند.
در گفتگوی مشترک ما به این دریافت رسیدیم که سه جریان نباید تنها در محدوده خود وارد بحثهای نظری، برنامه ای و اساسنامه ای شده و اسناد ضرور در این زمینه را تدوین نمایند و بعد از دیگران بخواهند که به این روند بپیوندند. به باور ما، لازم است این امر با مشارکت سازمانها و فعالین چپ که میخواهند در این روند مشارکت ورزند، به طور مشترک پیش برده شود.
جوانان چپ چه نقشی در این پروژه دارند؟
پیوندیابی نسل جدید و جوان چپ با نسل قدیم از اهمیت فراوانی برای آینده چپبرخوردار است. به دلایل مختلف از جمله حاکمیت استبداد مذهبی، سرکوب سازمان های سیاسی چپ و مهاجرت بخش قابل توجهی از کادرهای چپ، بین نسل قدیم و جدید چپ گسست به وجود آمده است. در دهه گذشته نسل جدیدی از چپ پا به حیات گذاشته است که بخشی از آن ها در سال های اخیر مجبور به مهاجرت شده است. تداوم حیات چپ ایران و تقویت گفتمان چپ، به گسترش و تحکیم پیوند دو نسل چپ بستگی دارد.
نیروهای چپ درداخل کشور چه نقش و جایگاهی در این پروژه دارند؟
سرکوب احزاب و سازمان های چپ توسط رژیم ایران در دهه ۶٠ و اعدام صدها تن از کادرهای ارزنده چپ، نتوانسته است نیروی چپ را در کشور ما ریشه کن کند. نیروی چپ هم در خارج کشور حضور دارد و هم داخل کشور. نیروی چپ داخل کشور به جهت سرکوب شدید قادر نیست در شکل مطلوب متشکل شود. اما این نیرو در حوزه های مختلف حضور کم و بیش فعال و تاثیرگذار دارد.
شکل دهی تشکل بزرگ چپ بدون ایفای نقش و تاثیرگذاری نیروهای چپ داخل کشور، موفقیت آمیز نخواهد بود. مشارکت نیروی چپ داخل کشور در این پروژه با توجه به حاکمیت استبداد با مشکلات جدی روبرو است. ولی باید کوشید که امکان مشارکت و تاثیرگذاری نیروی چپ داخل کشور را به انحای مختلف در این پروژه فراهم آورد. نیروی چپ داخل کشور می تواند در بحث های نظری، برنامه ای و الگوهای حزبی مشارکت کند. سایت وحدت چپ آماده درج مطالب دریافتی از نیروهای چپ داخل کشور است.
نقشه شما برای پیشبرد این پروژه چیست؟
نمایندگان سه جریان گفتگوهای مفصلی پیرامون چگونگی پیشبرد این پروژه داشتند. گفتگوها هم چنان ادامه دارد و تلاش می شود که در تدوین نقشه راه، نظر فعالین چپ که به این پروژه می پیوندد، اخذ و دخالت داده شود.
بعد از انتشار فراخوان سه تن از اعضای سابق شورای موقت سوسیالیست های چپ ایران طی مقاله ای دیدگاه خود را نسبت به این پروژه اعلام کردند. آیا این دیدگاه از ابتدا وجود داشت و یا تازه مطرح شده است؟
از ابتدا دو نگاه نسبت به این پروژه وجود داشت. نگاهی که به طور مشخص در فراخوان آمده است و نگاه دیگری که آقای محمود راسخ و دوستان نزدیک به فکر او داشتند. آنها براین نظر بودند که شکل دهی چپ بزرگ نه از سه جریان و سازمانها و فعالین چپ که به این پروژه می پیوندند، بلکه از اعضای سازمانها و منفردین تشکیل می شود. این نگاه سه سازمان را به افراد تقلیل می داد که گویا اعضای آن به عنوان منفرد همراه با دیگر منفردین جریان واحد چپ را می سازند. این نگاه با تناقضهای جدی روبرو بود. در عین حالی که برفراخوان صحه گذاشته بود، از کاربرد واژه وحدت اجتناب می کرد.
آقای محمود راسخ در پیشبرد این پروژه مشارکت داشت و وقت و انرژی زیادی برای آن صرف کرد. ما از کناره گیری او و همفکرانش از شورای موقت سوسیالیست های چپ ایران و از این پروژه متاسفیم و امیدواریم که آن ها در آینده به این پروژه بپیوندند.
سومین کنفرانس “اتحاد برای دمکراسی در ایران” در پراگ برگزار می شود. آیا نماینده ای از جانب سازمان شما در این کنفرانس شرکت خواهد داشت؟
در گفتگوهای قبلی، عدم همراهی سازمان با این پروژه بیان شد. با توجه به مسائلی که بعد از کنفرانس بروکسل پیش آمده بود، هیئت سیاسی ـ اجرائی سازمان تعیین سیاست و نحوه برخورد با اعضای سازمان را که در کنفرانس بروکسل شرکت داشتند، تدوین و برای تصمیم گیری در اختیار شورای مرکزی گذاشت. شورای مرکزی سیاست تدوین شده توسط هیئت سیاسی ـ اجرائی مبنی بر عدم همراهی با این پروژه را تائید کرد و از اعضای سازمان خواست که از مشارکت در این پروژه خودداری نمایند.
کمیته برگزاری کنفرانس پراگ از سازمان ما دعوت کرده بود. ما در پاسخ به دعوتنامه نوشتیم که از حضور در کنفرانس معذور هستیم.
چه برخوردی با اعضای سازمان که با این پروژه همراه هستند، صورت گرفته است؟
با توجه به مصوبه شورای مرکزی، عده ای از اعضا سازمان التزام خود را نسبت به آن اعلام کردند. آن ها در کنفرانس پراگ شرکت نمی کنند. تعدادی از اعضای سازمان که بر شرکت در این پروژه پافشاری داشتند، یا خودشان از مسئولیت های سازمانی و عضویت در ارگان ها کنار رفتند و یا شورای مرکزی و هیئت سیاسی ـ اجرائی آنها را از مسئولیت های سازمانی کنار گذاشت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* برای تحلیل رویدادهای سیاسی، طرح مواضع سیاسی و برنامه ای سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)، فراهم آوردن امکان گفتگوی متقابل با فعالین سیاسی و گسترش ارتباط با آنها و پاسخ به سئوالات مطروحه در مورد سازمان، برنامه “گفتگو” به خواست کنگره دوازدهم سازمان تهیه و انتشار می یابد. برای تماس و طرح سئوالات:
آدرس ایمیل:
