زندانیان سیاسی و فرهنگی عرب در شرایط سخت و طاقت فرسایی دوران حبس خود را در زندانهای اهواز و زندانهای دیگر کشور سپری می‌کنند. این زندانیان تقریبا از همه حقوق اولیه یک زندانی محروم اند. روند افزایشی تعداد زندانیان و کمبود فضا برای نگهداری آنها، مسئولان را وادار به ساختن زندانهای جدیدی نموده، اما همچنان مشکل تراکم جمعیت در درون زندانها برطرف نشده است.
با وجود این مشکل، زندانیان از حقوق اولیه خود نظیر موارد آتی نیز محروم اند:
– عدم وجود سیستم تهویه در زندانهای اهواز سبب شده است تا زندانیان در گرمای بیش از ۵۰ درجه اهواز بدون امکانات خنک کننده نظیر کولر بسر برند.
– زندانیان از هرگونه علاج و خدمات در بهداری زندان محروم اند. در این زمینه مسئولان امنیتی همواره از اعزام زندانیان بیمار و صعب العلاج به بیمارستانهای خارج از زندان جلوگیری کرده اند.
– کمبود خدمات بهداشتی اولیه در سایر بخشهای زندانها نظیر حمام و دستشویی وغیره.
– کیفیت پایین غذا سبب شده است تا زندانیان همواره مجبور به خریداری مواد غذائی از فروشگاه زندان شوند.
– نبود آب سالم جهت شرب سبب شده است تا زندانیان از آب غیر بهداشتی موجود استفاده کرده و به بیماریهایی نظیر سنگ کلیه که در زندان کارون شیوع یافته، مبتلا شوند. بیماریهای گوارشی و روده ای از دیگر عوارض استفاده از آب ناسالم است.
– زندانیان از تماس تلفنی با خانواده های خود محروم بوده و در بسیاری از موارد برخورد به شدت خشن و غیرانسانی با آنها صورت گرفته است. این امر گویای آن است که جمهوری اسلامی بر خلاف قواعد و قوانین داخلی و بین المللی و برخلاف حداقل استانداردهای نگهداری زندانیان، ذکر شده در کنوانسیونهای نحوه رفتار با زندانیان مصوب شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل در نشست ژنو سال ۱۹۵۵، عمل می کند.
در این زمینه در قوانین داخلی ایران موارد زیر ذکر شده اند:
به موجب ماده ۱۱۳ آئین نامه اجرائی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب ۲۳ / ۹ /۱۳۸۴ “محکوم به محض احساس کسالت جریان را به مسئول امور نگهبانی زندان اطلاع داده و با اخذ معرفی نامه به بهداری مؤسسه یا زندان اعزام و دارو و دستورهای لازم پزشکی را دریافت می دارد.”
به موجب ماده ۱۱۵ “با تشخیص پزشک بهداری مؤسسه یا زندان در صورت ضرورت، محکوم بیمار در بهداری زندان بستری خواهد شد”.
به موجب ماده ۱۲۰ “رئیس بهداری زندان موظف است همه روزه اول وقت از کلیه محکومان بیمار که در بیمارستان زندان بستری اند عیادت نماید و پس از پرسش از وضعیت آنان و حصول اطمینان از حسن مراقبت پزشکان و پرستاران نسبت به معالجه و تغذیه صحیح بیماران نظارت کامل و مستمری به عمل آورد.”
مواد قانونی ۱۰۵ ، ۱۰۷ ، ۱۰۸ ، ۱۱۱ ، ۱۱۲ آئین نامه نیز حاوی دستورات صریح پیرامون بهداشت زندان و معاینه فرد زندانی به محض ورود به زندان و تامین احتیاجات داروئی زندانیان بیمار تازه وارد است؛ سازمان زندانها موظف است فورا داروهای زندانیان تازه وارد را در اختیارشان بگذارد .
اخیرا فعالان حقوق بشر اهوازی گزارشی از بیماریهای حاد عده ای از زندانیان سیاسی عرب دریافت کرده اند. بنا به این گزارش مسئولان زندانها از اعطای مرخصی جهت معالجه زندانیان بیمار در بیمارستانها ممانعت می ورزند.
اسامی برخی از زندانیان بیمار در زندان کارون و در دیگر زندانهای کشور:
١- غلامعباس ساکی (سعید ساکی) ، در کشور سوریه دستگیر و در اوائل سال ١٣٨۵ شمسی به ایران تحویل داده شد. سعید ساکی ۴ سال و نیم در بازداشتگاه انفرادی اطلاعات اهواز زندانی بوده و سه ماه را در زندان اوین بسر برده بود. پس از آن در شعبه ۴ دادگاه انقلاب اهواز به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از سوی قاضی مرتضى کیاستی به ۵ سال حبس محکوم شد. دادگاه انقلاب اهواز مدت زندانی بودن وی در سلول انفرادی اطلاعات را به حساب نیاورده و وی هماکنون در زندان دزفول تحت سختترین شرایط و با وضعیت جسمانی بسیار بدی بسر می برد. سعید ساکی از بیماری فشار خون بالا رنج می برد.
٢- رسول مزرعه اهل شهر اهواز است و به اتهام اقدام علیه امنیت ملی در دادگاه انقلاب اهواز شعبه اول توسط قاضی احمدی به ۱۵ سال حبس در زندان یاسوج محکوم شده است. وی در اوائل سال ١٣٨۵ در کشور سوریه بازداشت و به ایران تحویل داده شد. رسول مزرعه هم اکنون از بیماری سرطان پروستات و درد کلیه ها رنج می برد. مسئولان زندان اجازه اعزام به بیمارستان جهت معالجه را به او نمی دهند.
٣- رمضان عذاری ناصری، ۴۱ ساله و أهل منطقه کوت عبدالله شهر اهواز است که در سال ١٣٨۵ بازداشت شد. رمضان ناصری به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و محاربه باخدا به ۳۰ سال حبس در زندان اقلید محکوم شد. وی از درد و عفونت در پاها رنج می برد و تاکنون اجازه معالجه نیافته است.
۴- علی حلفی اهل شهر حمیدیه، در سال ١٣٨۴ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محاربه باخدا و إفساد فی الارض از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز به ۳۰ سال حبس در زندان گناباد محکوم شد. وی از زخم معده وعفونت روده ها رنج می برد.
۵- علی منبوهی اهل شهر حمیدیه، در سال ١٣٧٨ بازداشت شد. وی به اتهام محاربه باخدا و اقدام علیه امنیت ملی، به ۲۵ سال حبس در زندان جیرفت کرمان محکوم شد. علی منبوهی از بیماری دیابت و چربی خون رنج می برد.
۶- رحیم عفراوی اهل کوی علوی شهر اهواز، در سال ١٣٧٨ بازداشت شد. وی به اتهام محاربه باخدا و اقدام علیه امنیت ملی، به ۲۵ سال حبس در زندان جیرفت کرمان محکوم شد. وی از بیماری قلب و دیابت رنج می برد و نیاز به مراجعه به پزشک متخصص دارد.
زندانیان بیمار در زندان کارون:
١- عبدالزهرا هلیجی فرزند خزعل، اهل منطقه شکاره ١ شهر اهواز در سال ١٣٨۴ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محاربه باخدا و إفساد فی الارض، از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز به حبس ابد در زندان کارون محکوم شد. عبدالزهرا هلیجی از عفونت شدید در پای راست رنج می برد و نیاز به جراحی فوری دارد. پیش از ورود به زندان طی عملی جراحی یک قطعه میل در پای او قرار داده شده بود. طبق نظر پزشکان اکنون بایستی این قطعه فلزی از پای ایشان به واسطه عمل جراحی خارج شود. اما مسئولان زندان این اجازه را به او نمی دهند.
٢- حسن عبیات فرزند جلاو، متولد ١٣۵٧ و ساکن شهر حمیدیه است که در سال ١٣٩٠ بازداشت شد. وی متاهل و دارای یک فرزند است. وی از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز توسط قاضی فرهادوند به محاربه و اقدام علیه امنیت ملی و ارتباط با خارج متهم شده وهم اکنون در زندان کارون در انتظار صدور حکم بسر می برد. حسن عبیات فارق التحصیل مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه پیام نور شهر سوسنگرد است. وی به همراه برادر و پدرش در مغازه کوچکی (جگر کبابی) در شهر حمیدیه کار می کرد. خانواده آنها از لحاظ اقتصادی در فقر شدیدی بسر می برد و در زیر خط فقر روزگار سر می کنند. تنها منبع روزی این خانواده مغازه جگر فروشی است. حسن عبیات از درد گوش و بیماری معده رنج می برد.
٣- عبدالامام زایری فرزند محمود اهل منطقه کانتکس شهر اهواز است که در سال ١٣٨۴ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محاربه باخدا و افساد فی الارض، از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز به حبس ابد در زندان کارون محکوم شد. عبدالامام زائری از خونریزی معده رنج می برد.
۴- یحیى ناصری فرزند منصور متولد ١٣۵٧و اهل شهر اهواز است که در تاریخ ١٠ مهر سال ۱۳۸۴ شمسی بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محاربه باخدا و إفساد فی الارض از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز به حبس ابد در زندان کارون محکوم شد. یحیی ناصری مبتلا به بیماری قلب است و نیازمند معالجه بواسطه پزشک متخصص است.
۵- کاظم خوش نمک (خضیراوی) فرزند عبدالحسین، اهل شهر آبادان است که در فروردین سال ۱۳۸۷ شمسی بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، از سوی شعبه سوم دادگاه انقلاب اهواز توسط قاضی محمودی به ١۵ سال حبس در زندان کارون محکوم شد. کاظم خضیراوی از فشار خون بالا و بیماری دیابت رنج می برد.
۶- مجید طرفی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به ۶ سال حبس محکوم شده است. وی دچار فشارهای عصبی و بیماری روحی و روانی شده و جهت معالجه نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است.
٧- عبد الامیر مطوری اهل شهر خرمشهر است و در سال ۱۳۸۹ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام از سوی دادگاه انقلاب اهواز به ۵ سال حبس در زندان کارون محکوم شده است. وی از بیماری تشنج عصبی رنج می برد.
٨- جلیل حیدری محکوم به حبس ابد است و از بیماری سنگ کلیه رنج می برد.
٩- مجید ساری، اهل منطقه سید کریم شهر اهواز است که در سال ١٣٧٨ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت کشور و ارتباط با بیگانگان به ٢٠ سال حبس محکوم شده است. وی از تشنج عصبی رنج می برد.
١٠- عادل معفراوی فرزند عدنان، محکوم به ١۵ سال حبس است. وی در اثر شکنجه از ناحیه لگن و کمر رنج می برد و نیاز به بستری در بیمارستان دارد.
١١- ناظم بریهی فرزند صگبان، متولد سال ۱۳۶۵، طلبه علوم دینی و اهل حمیدیه است که در ۱۷ مهر ۱۳۸۴ بازداشت شد. وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، محاربه باخدا و إفساد فی الارض، از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب اهواز به حبس ابد در زندان کارون محکوم شده است. وی از بیماریهای پوستی رنج می برد.
١٢- طالب سواری، در تیر ماه ١٣٨۶ شمسی بازداشت شد و به ١٠ سال حبس در زندان سپیدار اهواز محکوم شد. وی سابقه دستگیری در سال ١٣٧٨ را داشته است. طالب سواری از عفونت چشم رنج می برد و نیاز به جراحی دارد.
١٣- مهندس غازی حیدری فرزندعبدالزهرا، متولد ۱۳۵۴ و فعال اهل شهر اهواز است که توسط اداره اطلاعات بازداشت شده است. وی در مورخه چهارم آذرماه ۱۳۸۸ شمسی از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی اهواز به ریاست قاضی مرتضى تورک به ١٠ سال حبس تعزیری محکوم شد. حکم حبس وی در تاریخ اول اسفند ۱۳۸۸ در شعبه سیزده دادگاه تجدید نظر استان به ریاست قاضی غلامحسین ذات عجم و مستشار دادگاه محمود مهرگان تأیید شد.
قبل از بازداشت، غازی حیدری به عنوان مهندس مکانیک درشرکت لوله سازی اهواز مشغول به کار بوده است. این روشنفکر، نویسنده و فعال فرهنگی جز فعالیتهای فرهنگی و حقوق بشری هیچ گونه فعالیت دیگری نداشته و معتقد به فعالیتهای مسالمت آمیز است. مهندس حیدری به استفاده از اینترنت و ورود به وب سایتهای فلیتر شده مخالفین نظام، استفاده از کتابهای الکترونیکی، تهیه و ارسال نمودارهائی از آمار دستگیرشدگان و محکومین به اعدام و ضدیت و عناد با نظام جمهوری اسلامی ایران متهم شده بود، که ایشان تمامی این اتهامها را نزد قاضی انکار کرد. وی اقرار به اتهامات مذکور، نزد نیروهای امنیتی را ناشی از شکنجه شدید دانسته است. در همان روزهای تحقیق در بازداشتگاه اطلاعات در اثر شکنجه شدید جسمی، دو دنده از قفسه سینه مهندس حیدری شکسته شد. وی چندین ماه را در سلول انفرادی همراه با شکنجه فیزیکی و روحی سپری کرد. مهندس حیدری از ناحیه شکستکی در قفسه سینه و پارگی پرده گوش رنج می برد و احتیاج به معالجه در بیمارستان دارد.
علاوه بر نقض گسترده حقوق زندانیان، مسؤلان زندانهای جمهوری اسلامی ایران از شیوه های مختلف جهت آزار و اذیت زندانیان استفاده می کنند.
خوراندن داروهای غیرمجاز، دادن داروهای منقضی و مشکوک به زندانیان، اهانت و تحقیر به آنها، توزیع غذای نامرغوب و اندک و محرومیت از خدمات بهداشتی و پزشکی، مواردی اند که در سایر زندانهای اهواز رایج اند.
فعالان حقوق بشر اهوازی در تماسهایی که با برخی خانواده ها و بستگان زندانیان بیمار داشته اند، خانواده ها همواره از فعالان حقوق بشر خواسته اند که وضعیت وخیم فرزندان خود در زندانهای جمهوری اسلامی را به آگاهی عموم برسانند و راهکاری برای کمک به آنها بیابند.
آمارهای موجود در مورد شمار زندانیان در زندانهای استان نشان می دهد که در سال ۱۳۸۹ در حدود ۳۵ هزار نفر در زندانهای استان در حبس به سر برده اند. بنا به این آمارها در حدود پنج درصد کل زندانیان استان افراد متهم به اقدام “علیه امنیت کشور” اند. پیشتر محمد باقر الفت رئیس کل دادگستری استان اعلام کرده است که ورودی سالانه زندانی به زندانهای استان ۳۲ هزار نفر است و هر ۲۰ دقیقه یک نفر وارد زندان می شود. الفت افزوده است که در سطح کشور به ازاء هر ۱۰۰ هزار نفر ۲۴۰ زندانی وجود دارد در حالی که در اهواز به ازاء هر ۱۰۰ هزار نفر ۲۸۰ زندانی وجود دارد.
