بنا بر گزارشهای منتشر شدە، از روز سە شنبە کە دور دوم اعتصاب معدنچیان بافق آغاز شد، تا کنون هفت نفر از سازماندهندگان و هدایتگران اعتصاب ٣٩ روزە موفقیت آمیز معدن سنگ آهن بافق توسط نیروهای انتظامی بازداشت شدە اند. ماموران انتظامی در پی آن اند که ١١ نفر دیگر از سازمانگران هر دو اعتصاب را نیز بازداشت کنند، اما این امر بە دلیل مقاومت و هوشیاری و واکنش بە هنگام معدنچیان وخانوادە هایشان، و همراهی و حمایت اکثریت مردم شهراز مطالبات اعتصابیون تا کنون میسرنشدە است.
بر اساس گزارش ایلنا روز جمعە معدنچیان و خانوادە های آنان در اعتراض بە بازداشت و درخواست آزادی هفت نفر از کارگران و صدور قرار منع تعقیب برای ١١ نفر دیگر در مقابل محل اداری معدن مبادرت بە تحصن کردند. آنان در پی وعدە “عسگری”، مدیر عامل معدن مبنی بر آزادی کارگران زندانی، تحصن شان را بە ماقبل فرمانداری منتقل کردند. بنا بە گفتە یکی از کارگران متحصن لیست اسامی ١٨ نفر از کارگران کە قرار بازداشت برایشان صادر شدە، توسط مدیریت معدن تهیە و در اختیار نیروی انتظامی گذاشتە شدە است.
بازداشت این هفت نفر و تلاش برای بازداشت ١١ نفر دیگر از کارگران بە دلیل شرکت در اعتصاب در حالی صورت می گیرد کە چند روز قبل از آن علی ربیعی وزیر کار در هنگام بازدید از معدن بە کارگران قول حمایت دادە بود. روحانی نیز در سخنرانی اش در روز کارگر امسال گفتە بود: “شکل گیری تشکل‌های مردمی و انجمن‌های خاص در میان کارگران، آزاد و بدون مشکل می باشد”. شورای شهر، نمایندگان بافق در مجلس و اکثریت بزرگی از مردم شهر بر حقانیت مطالبات کارگران اعتصابی صحە گزاردەاند. در واقع مطالبات کارگران معدن بافق بخشی از مطالبات مردم این شهر و بە یک معنی جزو مطالبات عمومی مردم عادی در سطح جامعە است.
اعتصاب ٣٩ روزە گذشە ۵ هزار کارگر معدن سنگ آهن مرکزی بافق در ٢٧ اردیبهشت سال جاری در اعتراض بە واگذاری ٢٨،۵ درصد از سهام این معدن بە بخش خصوصی و با درخواست فروش سهام بە کارگران آغاز شد و تا ۴ تیر ماە ادامە داشت. دولت در جریان آن اعتصاب، علیرغم انواع ترفندها و تهدیدها نتوانست کارگران را مرعوب و آنان را وادار بە دست کشیدن از خواستە هایشان کند و سرانجام پس از ٣٩ روز اعتصاب کارگران در مقابل آنان عقب نشینی کرد و فروش باقیماندە سهام معدن بە بخش خصوصی را لغو کرد. این مهمترین مطالبە کارگران و مردم شهر بود. اما از آنجائی کە دولت بر خلاف میل اش مجبور بە لغو تصمیم واگذاری سهام بە بخش خصوصی گرفتە بود و علاوە بر آن از تاثیر این اعتصاب در میان کارگران و بهرە گیری از تجربیات اعتصاب معدنچیان بافق توسط سایر کارگران بیمناک شدە، بە نظر می رسد اقداماتی را برای کاهش تاثیرات این اعتصاب و تجدید نظر در لغو فروش سهام بە بخش خصوصی تدارک دیدە است.
دیدار چند روز پیش علی ربیعی با کارگران معدن مؤید این امر است. این دیدار از سوئی با دادن قول مساعد به کارگران و از سوی دیگر اعزام نیروهای ضد شورش برای اشغال معدن و تصمیم بە بازداشت ١٨ نفر از سازمانگران اصلی این اعتصابات همراه شد. البته این فریبکاری بلافاصلە با اعتصاب و واکنش هوشیارانە و موثر کارگران و خانوادە هایشان پاسخ گرفت. اظهارات یکی از نمایندگان بافق در مجلس کە در خبرگزاری ایلنا منعکس گردید و بازداشت و پیگرد نمایندگان کارگران چادر ملو، پلی آکریل و … کە پیشتر بە دنبال اعتصابات موفقیت آمیز در این مؤسسات صورت گرفته نیز همگی تائیدی اند بر این مدعا. نکتە قابل تامل در این ماجرا این است کە دولت در مقابل مصادرە معادن توسط مدیران دولتی و بستگان شان سکوت می کند ولی از واگذاری ٢٧،۵سهام یک معدن بە کارگرانی کە سلامت و هست و نیستشان را صرف رونق و سودآوری آن نمودەاند، نە تنها خودداری می ورزد، بلکە برایشان بخاطر این تقاضا حکم بازداشت صادر می کند. شرکت های ورشکستە را بجای بدهی با قیمت گزاف بە تامین اجتماعی می فروشند، سهام موسسات پرسود و پر رونق را با قیمت ناچیز بە بخش خصوصی خودی می بخشند، اما حاضر بە فروش آن بە کارگران و مردم عادی یک شهر نیستند.
خبرگزاری مهر بە نقل ازغلامرضا اسدالهی نمایندە بیرجند در مجلس در ارتباط با چگونگی مصادرە معادن نوشته است: “عضو کمیسیون برنامه گفت که در دولت جدید شخصی یکی از معادن با ارزش آهن را به نام همسرش کرده، گزارش این اقدام غیر قانونی به وزیر صنعت، معدن و تجارت داده شده است. نعمت زاده و معاونش معتقدند که این شخص اقدام غیر قانونی انجام داده است اما متاسفانه برای این معدن از سوی وزارتخانه پروانه بهره برداری فعالیت صادر شده است.”
بنا به اظهار اسدالهی “این معدن بیش از ۱۰ میلیارد تومان ارزش دارد و این مشکلات در همه شهرستانهایی که دارای معادن اند وجود دارند.”
ازآغاز خصوصی سازی تا کنون کارگران بە دلیل لمس نتایج و پیامدهای زیانبار و ضد اجتماعی خصوصی سازی کە همراە با از میان برداشتن حقوق سندیکایی شان بودە و بە رواج فقر، بیکاری و بیعدالتی و حراج سرمایە های ملی منجر شدە بە اشکال مختلف مخالفت و مبارزە کردەاند. اما تا پیش از اعتصاب اردیبهشت گذشتە معدنچیان بافق از میان صدها اعتصابی کە در این دورە رخ دادە این اولین بار است کە خواست توقف خصوصی سازی بە انگیزە اصلی یکی از درخشانترین و طولانیترین اعتصابات کارگری موفق در سە دهە گذشتە تبدیل می شود و بن مایە برنامە اقتصادی نئولیبرالی دولت توسط کارگران بدین گونە بە چالش کشیدە می شود. این کنش نوین کارگری علاوە بر کارگران با استقبال اکثریت مردم یک شهر مواجە شده، دولت را بە عقب نشینی واداشته و نور امید بر دلها افکنده است. این حرکت خبر از یک تغییر کیفی رفتاری در جنبش کارگری می دهد.
ناگفتە پیداست کە چنین تغییری بە هیچ وجە خوشایند دولت و سرمایە داران کە طی بیش از سە دهە برای تحلیل بردن توش و توان جنبش کارگری هر چە از دستشان برآمدە انجام دادەاند، نیست. بهمین جهت آن ها بیکار نخواهند نشست و نهایت سعی شان را برای زدودن تاثیرات پیروزی کارگران و مهار رشد جنبش کارگری خواهند کرد.
بازداشت سازمانگران حلقە نخست این اقدامات است. خوشبختانە واکنش معدنچیان در برابر اقدام دولت بسیار بجا و هوشیارانە است. این هوشیاری چنان است کە سفر وزیر کار و دادن وعدۀ ساختن بیمارستان کە برای ایجاد تفرقە در میان کارگران و مردم شهر توسط او طرح شد، کارگر نیفتاد و کارگران در اعتراض بە دستور بازداشت رهبران شان دست بە اعتصاب دوبارە زدند.
موفقیت اعتصاب تاریخی و پرشکوە کارگران بافق مدیون هوشیاری، مقاومت و همبستگی کارگران با هم و با مردم شهر و نظم و انضباط آنان بە هنگام اعتصاب است. حفظ دستاوردهای این اعتصاب نیز منوط بە حفظ همە عواملی است کە در کامیابی این اعتصاب نقش آفرین بودند. بازداشت رهبران و سازمانگران نە تنها دستاورد های این اعتصاب را در معرض تهدید قرار می دهد، بلکە سازمانگری مطالبات آتی را نیز دچار وقفە می کند. بهمین جهت کارگران باید نهایت تلاششان را برای جلوگیری از بازداشت رهبرانشان بکار گیرند و سعی کنند از فرصت موجود برای تشکیل سندیکا و یا انجمن صنفی کە ضامن و حافظ منافع و حقوق شان است استفادە کنند. بدون سندیکا و تشکل دفاع پایدار از حقوق و دستاوردهای مبارزاتی کارگر ممکن نیست. لازم و مفید است کە همە کارگران و تشکلها، احزاب و سازمانهای کارگری و دمکراتیک و ترقیخواە و نهادهای حقوق بشری در قبال بازداشت غیر قانونی این کارگران حق طلب و بیگناە عکس العمل نشان دهند.
