چهارشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۲:۵۳

چهارشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۲:۵۳

حقوق ما، شماره ۲۳۴-۲۳۵: سندیکا و حق اعتصاب در ایران
در این شماره میخوانید: حق اعتصاب کارگران در ایران.   جنبش کارگری ایران امید به دستیابی به حقوق خود را افزایش داده است.   بررسی پیشینه و دستاوردهای سندیکای شرکت...
۱۳ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: سازمان حقوق بشر ایران
نویسنده: سازمان حقوق بشر ایران
اختلافات و جنگ قومی؛ تیشه‌ای بر ریشهٔ ایران
جنگ، چه در مرزها و چه در کوچه‌های شهرها، آتش و ویرانی به بار می‌آورد. اما جنگ قومی خانمان‌سوزتر از هر نبردی است. این نزاع و درگیری، با چماق‌های هدیه‌شده...
۱۲ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: زری
نویسنده: زری
تاریخ سفره شد و نمد
تو از کدام دیار قصه ای، که این گونه عزیز، گیسو می افشانی، از کدام قبیله و طایفه ای، که می خواهی مهربانی تقسیم کنی؟
۱۲ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: کاوه داد
نویسنده: کاوه داد
انتخابات میان‌دوره‌ای در فلوریدا
 اولین آزمون انتخاباتی دور دوم  برای کنگره ایالات متحده در فلوریدا, برای دولت دونالد ترامپ و حزب جمهوری‌ خواهان در روز سه‌شنبه فرا رسیده است. دموکرات ها با دریافت نشانه هایی,...
۱۲ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
ترامپ وتندباد ژئوپولیتیک
وقتی به تسلسل اقدامات تیم “ترامپ” نگاه می‌شود، به سادگی می‌توان اندیشید که همه این سناریوهای پرسروصدا و اقدامات بسیار دراماتیکی که از جانب اداره نوین ریاست جمهوری آمریکا صورت...
۱۲ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: اسد کشتمند
نویسنده: اسد کشتمند
تبارشناسی ناآرامی‌های اخیر در ارومیه
فضیلت مدنی به مثابه مبارزه با افراط گرایی؛ تنش‌زدایی و تبعیض‌‌‌زدایی از جامعه از زمره وظایف حکومت است. اما فضیلت مدنی نیز حُکم می‌کند که فعالان سیاسی، کنش‌گران مدنی و...
۱۱ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: حزب دمکراتیک مردم ایران
نویسنده: حزب دمکراتیک مردم ایران
سه استاد منتقد سرشناس ترامپ، آمریکا را به مقصد کانادا ترک می کنند
تیموتی اسنایدر مورخ و جیسون استنلی محقق فاشیسم ایالات متحده را ترک کردند. تیموتی اسنایدر به دلیل آثارش در مورد دیکتاتوری ها و عدم آزادی، شناخته و مشهور شد. اکنون...
۱۱ فروردین, ۱۴۰۴
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی

گامی بزرگ در حل یک مسئلۀ دیرین

محققان چینی پس از کار محاسباتی طولانی با یک سوپرکامپیوتر، 1223 مدار تازه و باثبات را برای [مسئلۀ] "سه جرم سماوی" یافتند. کشفی که فیزیک-ستاره شناسان را به شوق آورده است.

فیزیک-ستاره شناسان امروزه از نتایج محاسباتی جدیدی که محققان چینی به کمک یک سوپرکامپیوتر در بارۀ مدار ممکنۀ یک مجموعۀ سه تائی از اجرام سماوی انجام داده اند، بسیار به وجد آمده اند. آنها این نتایج را “گامی بزرگ در حل یک مسئلۀ دیرین” ارزیابی کرده اند.

از زمان فرمولاسیون قوانین نیوتن در قرن هفدهم مسئلۀ “سه جرم سماوی” به عنوان یک مسئلۀ لاینحل تلقی می شده است. برای دو ستاره یا یک سیاره و یک ستاره (به طور کلی دو جرم سماوی) قوانین مشهور کپلر صادق اند که نحوۀ حرکت این دو را نسبت به هم توضیح می دهند. اما برای بیش از دو جرم، تاکنون راه حل ریاضی ای پیدا نشده است، در حالی که منظومه های فراوانی در کائنات وجود دارند.

پژوهشگران چینی در مقاله ای که آنلاین هم در دسترس است، نشان داده اند که برای مسئلۀ کلاسیک “سه جرم سماوی” قطعاً ۱۳۴۹ و به احتمال قوی بیشنر از این هم راه حل وجود دارند. در فیلمهای انیمیشن مربوطه بر روی اینترنت سه سیارۀ فرضی گاه بر روی مدارهای حلقوی اعجاب آوری به دور یکدیگر به رقص در می آیند. این مدارها بر روی کاغذ گاه بسیار پیچیده به نظر می رسند و به آن می مانند که گویا میمونی با یک چرخ نگار (اسپیروگراف) قدیمی دست به نقاشی زده باشد.

محققان چینی محاسبات خود را با سوپرکامپیوتری در شانگهای انجام داده اند. نتیجۀ این محاسبات ثبت ۱۳۴۹ مدار باثبات ممکن برای سه جرم سماوی است، که پیشتر از این ۱۲۲۳ تا آنها پیدا نشده بودند.

 تفاوت جرم

این تعداد مدار باثبات کاملاً تصادفی به نظر می رسد که مطلقاً بر پایه ای تئوریک یا بر مفهومی عمیق استوار نیست. موضوع، سازماندهی محاسبه با سرعت بیشتر و بیشتر است. البته اهمیت محاسبات محققان چینی در این نیز است که برای اجرام با جرمهای متفاوت انجام شده اند. در مطالعات مشابه غالباً فرض بر این بوده است که اجرام دارای جرم مساوی اند، یا دو تا از انها بزرگتر از سومی، و دارای جرم برابر اند. به این ترتیب می توان شاخ و برگهای فراوان محاسبه را زد. جالب این است که محققان مذکور اعلام کرده اند که نامساوی بودن جرم ها عاملی مؤثر برای ثبات در این مدارهای خیره کننده است.

در سالهای گذشته، استفاده از سوپرکامپیوتر در مطالعۀ اجرام سماوی به انقلابی در این زمینه منجر شده است. حالا که بیش از هزار مدار ثابت برای سه جرم سماوی پیدا شده اند، قطعاً مقدمه برای یافتن الگوی این مدارها هم آماده شده است؛ الگوهائی که به سهم خود می توانند به تئوریهای جدیدی راه برند. به نظر می رسد هم اکنون هم بتوان در راه حلهای محققان چینی “کلاسهائی” از راه حلها را تشخیص داد، که پیشتر از این هیچ ایده ای در باره شان وجود نداشته است.

متخصصان همچنین منتفی نمی دانند که بیشمار راه حل باثبات برای مسئلۀ سه جرم نامساوی وجود داشته باشد. البته این که در واقعیت هم چنین منظومه های سه جرمی وجود داشته باشند، امر دیگری است.

 تئوری آشوب

ثبات یافته شده در تحقیقات پژوهشگران چینی مقدمتاً از آن رو حیرت آور است که مسئلۀ سه جرم سماوی به عنوان یک مسئلۀ پایه ای و نمونه وار در “تئوری آشوب” طرح بوده است. به موجب این تئوری کوچکترین تفاوت در وضعیت ابتدائی اجرام مورد مطالعه می تواند به حرکات و مدارهای تماماً متفاوت آن اجرام در فضا بیانجامند. این حساسیت مفرط نسبت به تفاوتهای کوچک، ولو در حد صدها صفر پس از ممیز، در بسیاری از عرصه های جهان واقعی دارای نقش و تأثیر است. مثلاً وضع هوا، به معنائی که گفته شد، ذاتاً آشوبناک است. پیش بینی وضع هوا در فواصلی بیش از دو روز هرگز ممکن نیست.

منشأ تئوری آشوب در مدار سیارات به زمان ریاضیدان برجستۀ فرانسوی، هنری پوانکاره، بر می گردد. پوانکاره در سال ۱۸۸۹ در مسابقه علمی سالانۀ شاه اسکار دوم، پادشاه سوئد – نروژ، شرکت کرد. او راه حلی برای مسئلۀ سه جرم ارائه کرد. او برای آن که مرزهای محاسبه را محدود کند، فرض را بر این گذاشت که دوتا از این اجرام بزرگ اند و سومی شان خیلی کوچک، به نحوی که قوۀ جاذبۀ این جرم سوم روی دو جرم دیگر را بتوان نادیده گرفت.

پوانکاره برندۀ این مسابقه را، که جایزه ای برابر ۲۵۰۰ کرون وقت بود، برد. اما پس از آن، وقتی خواست راه حل اش را در یک نشریۀ ریاضی انتشار دهد، متوجه شد که نتایج راه حل اش با تغییر ناچیز همان جرم “بی تأثیر” سوم هم دستخوش تغییرات رادیکالی خواهند شد. پوانکاره اقدام به پس گرفتن نسخه ای که برای شاه اسکار دوم چاپ شده بود، کرد و هزینۀ چاپ آن نسخه را هم، به هزار کرون بیشتر از جایزه اش، خود تقبل کرد. او در سال ۱۸۹۰ تحلیلی بر این ناکامی نوشت. این رویداد به عنوان آغازی بر تئوری آشوب تلقی می شود.

تاریخ انتشار : ۱۰ مهر, ۱۳۹۶ ۰:۱۲ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

آیا وجدان بشریت هنوز در مقابل این نسل کشی بیدار است؟

با آتش‌بس امیدی برای پایان جنگ و برداشتن سایه سنگین آن از سر مادران، کودکان، پیران و جوانان فلسطینی به وجود آمده بود، اما این امید با نقشه شوم جنایتکاران از بین رفت، نقشه‌ای که فراتر از یک جنگ معمولی بوده و هدف نهایی آن نابودی و آواره‌سازی یک ملت کهن از سرزمینش و تصرف باقی‌مانده خاک فلسطین است.

ادامه »
سرمقاله

ریاست جمهوری ترامپ یک نتیجهٔ تسلط سرمایه داری دیجیتال

همانگونه که نائومی کلاین در دکترین شُک سالها قبل نوشته بود سیاست ترامپ-ماسک و پیشوای ایشان خاویر مایلی بر شُک درمانی اجتماعی استوار است. این سیاست نیازمند انست که همه چیز بسرعت و در حالیکه هنوز مردم در شُک اولیه دست به‌گریبان‌اند کار را تمام کند. در طی یکسال از حکومت، خاویرمایلی ۲۰٪ از تمام کارمندان دولت را از کار برکنار کرد. بسیاری از ادارات دولتی از جمله آژانس مالیاتی و وزارت دارایی را تعطیل و بسیاری از خدمات دولتی از قبیل برق و آب و تلفن و خدمات شهری را به بخش خصوصی واگذار نمود.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته
یادداشت

قتل خالقی؛ بازتابی از فقر، ناامنی و شکاف طبقاتی

کلان شهرهای ایران ده ها سال از شهرهای مشابه مانند سائو پولو امن تر بود اما با فقیر شدن مردم کلان شهرهای ایران هم ناامن شده است. آن هم در شهرهایی که پر از ماموران امنیتی که وظیفه آنها فقط آزار زنان و دختران است.

مطالعه »
بیانیه ها

آیا وجدان بشریت هنوز در مقابل این نسل کشی بیدار است؟

با آتش‌بس امیدی برای پایان جنگ و برداشتن سایه سنگین آن از سر مادران، کودکان، پیران و جوانان فلسطینی به وجود آمده بود، اما این امید با نقشه شوم جنایتکاران از بین رفت، نقشه‌ای که فراتر از یک جنگ معمولی بوده و هدف نهایی آن نابودی و آواره‌سازی یک ملت کهن از سرزمینش و تصرف باقی‌مانده خاک فلسطین است.

مطالعه »
پيام ها

پیام تبریک سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) به‌مناسبت پیروزی تیم ملی فوتبال ایران در صعود به جام جهانی!

با کمال تاسف روی‌کرد سیاسی مقابله با ایران از سوی برخی کشورهای ذی‌نفوذ در جهان در کنار تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه علیه کشور ما، مانعی عمده در برابر برگزاری دیدارهای دوستانه در مقابل تیم‌های قوی جهان، حتی امکان برگزاری اردوهای آمادگی، و وجود تجربهٔ بازی در این سطح برای ملّی‌پوشان ایران است.

مطالعه »
برنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

حقوق ما، شماره ۲۳۴-۲۳۵: سندیکا و حق اعتصاب در ایران

اختلافات و جنگ قومی؛ تیشه‌ای بر ریشهٔ ایران

تاریخ سفره شد و نمد

انتخابات میان‌دوره‌ای در فلوریدا

ترامپ وتندباد ژئوپولیتیک

تبارشناسی ناآرامی‌های اخیر در ارومیه