با وجود گذشت دو روز از وقوع زلزلە هولناک در غرب کشور هنوز بنا بە گزارشات تعدادی از رسانە های داخل بسیاری از هم میهنان در مناطق زلزلە زدە حتا از امدادهای اولیە محروم ماندە و خودشان با دستان خالی برای نجات عزیزانشان از زیر آوار در حال تلاشند و در بسیاری از شهرها و روستاهای ویران شدە مردم مصیبت دیدە شبها را هنوز زیر سقف آسمان بە صبح می رسانند.
مسئولین دولتی اما بە جای آن کە برای مدتی هم کە شدە بخاطر این فاجعە انسانی کە تا کنون جان بیش از ۴۰۰ تن از هم میهنان ما را گرفتە و حداقل ۸ هزارنفر را مجروح و مصدوم و مناطق وسیعی از شهرها و روستاهای مناطق زلزلە زدە بخشا و یا کلا ویران و صدها هزار نفر بی خانمان نمودە اختلافات “حیدری نعمتی شان “را کنار بگذارند وعملیات امداد رسانی بە مردم نیازمند کمک را سرعت بخشند زلزلە را نیز تبدیل بە وسیلە ای برای تسویە حساب جناحی تبدیل نمودند.
درست در زمانی کە صدای اعتراض و فغان مردم مصیبت زدە نسبت بە کندی کار امداد رسانی و بی کفایتی مسئولین و نهادهای ذیربط دولتی از هر سو بلند بود و منتظر فریادرسی بودند، ویرانی اکثر مجتمع های مسکونی موسوم بە “مسکن مهر” – که در زمان احمدی نژاد ساختە شدەاند – بر سر ساکنانشان در “سرپل ذهاب”، کە اکثرا از مردم کم درآمد و فقیر هستند ، بە وسیلەای جهت تهاجم طرفداران دولت و رسانەهای شان بە دارودستە احمدی نژاد، و سوژە سرمقالە های چندین روزنامە طرفدار دولت تبدیل شد.
تمرکز اکثر این مقالات روی کوبیدن رقیب سیاسی شان قرار گرفت و از ضعف مدیریت امدادرسانی یا کلا حرفی زدە نشد یا اگر حرفی زدە شد بیشتر از روی خالی نبودن عریضە بود. طرف مقابل هم البتە گرچە چیزی برای دفاع از خود نداشت و حقیقت عریانتر از آن بود کە بشود انکارش نمود، ولی کوشید خرابی را بە عوامل دیگری نسبت دهد. به هر جهت قضیە آنقدر شور شد کە روحانی با گفتن “هنگام حادثە وقت مچگیری نیست” از طرفدارانش خواست کە فتیلە را پائین بکشند.
در این کە خانە های ساختە شدە توسط “مسکن مهر” فاقد استاندارد لازم هستند و عدە زیادی از ساکنان آنها بواسطە آن کشتە و مصدوم شدند و بایستی مسئولین مربوطە تحت پیگرد قرار گیرند و حق بە جانب مخالفان احمدی نژاد است، جای تردید نیست. حداقل خرابی شمار بسیاری از این خانە ها بە هنگام وقوع زلزلە غیر استاندارد و نا ایمن بودن آنها در مقابل زلزلە را اثبات می کند. اما مگر کم هستند ساختمانهای دیگری کە درهمان منطقە ویران شدەاند؟ مگر بیمارستان های تازە ساز، مراکز آموزشی دولتی، مراکز امداد رسانی کە بر حسب قاعده می بایستی مقاومت بیشتری در مقابل فجایع طبیعی و غیر طبیعی داشتە باشند در اثر این زلزلە فرو نریختەاند؟
مشکل تنها محدود بە ساختمان های ساختە شدە در دوران زمامداری یک دولت خاص نیست، واقعیت این است کە اکثر بناهای مسکونی و غیر مسکونی با وجود این کە ایران اصولا یک کشور زلزلە خیز است بە دلایل مختلف فاقد ایمنی و مقاومت لازم در مقابل زلزلە شدید هستند. دەها سال است کە کارشناسان در این مورد بە مسئولین دولت های مختلف گاە و بیگاە هشدار می دهند ولی این هشدارها تا کنون گوش شنوایی پیدا نکردە اند. تنها هرگاە کە زلزلە ای رخ می دهد و خسارات جانی و مالی کلانی بە مردم وارد می کند، وعدە وعید هائی در خصوص ایمن سازی و غیرە می دهند ولی پس از مدتی و تا فاجعە دیگری همە آنها بە فراموشی سپردە می شوند.
کسی را یارای پیشگیری از وقوع زلزلە نیست. ولی امکان بە حداقل رساندن خسارات انسانی و مالی زلزلە وجود دارد. این ادعا، در کشوری مانند ژاپن کە زلزلە خیزتر از ایران است اثبات شدە است. در این کشور تلفات انسانی یک زلزلە ۷ ریشتری حتا کمتر از تلفات بعضی از حوادث رانندگی در ایران است. دلیلش روشن است، در آنجا دولتها در انتخابات دمکراتیک بە قدرت می رسند و پاسخگوی سیاستها و اعمالشان هستند. شهرداریها بە کمک کارشناسان بر ساخت و سازها مطابق استانداردهای تعیین شدە و قوانین نظارت دارند و فساد و زد وبند در آنجا با ایران قابل مقایسە نیست. بنابراین تا وقتی کە اوضاع و احوال در کشور ما بە روال کنونی است، انتظار نمی رود کە در این زمینە نیز تحولی مثبت رخ دهد.
از همین رو بحثی کە در خصوص ویرانی خانە های ساختە شدە توسط “مسکن مهر” بە راە انداختە شدە، بحثی است انحرافی جهت دور نمودن اذهان عمومی از واقعیت و انداختن همە تقصیرها بە گردن یک جناح برای تبرئە جناح دیگر. این بحث نە از رنج مصیبت دیدگان چیزی کم می کند و نە موجب حسابرسی و محاکمە مسئولینی خواهد شد کە بواسطە بیکفایتی و آلودگی شان بە فساد در کشتە و مجروح شدن دەها هزار نفر از هم میهنان ما و تحمیل خسارات هنگفت مالی نقش و سهم اصلی را دارند. زیرا اگر بنا بر حسابرسی و محاکمە باشد، نتیجه مصداق همان مثل معروف است: “گر حکم شود کە مست گیرند، در شهر هر آن کە هست گیرند”.
دغدغە مردم مصیبت دیدە منازعات جناح های حکومتی نیست. آنها مقدمتا بە چادر، داروو درمان، مواد غذایی، سوخت و وسایل زندگی نیاز دارند. مسئولین باید بە جای انداختن تقصیر بە گردن یک دیگر بە فکر تامین مایحتاج مردم و بازسازی ویرانی ها و بازگردانان زندگی عادی به مناطق زلزلە زدە باشند.
