۶ فوریه از سال ۲۰۰۴ از طرف کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل روز مبارزه علیه ختنه زنان و دختران نام گذاری شده است. بریدن و دوختن اندام جنسی دختران و زنان مصداق بارز خشونت علیه زنان بویژه کودکان دختر می باشد. «به گزارش یونیسف دستکم ۲۰۰ میلیون زن و دختر ختنه شده در سراسر جهان وجود دارد. این عمل در ۳۰ کشور صورت میگیرد. »۱ ختنه دختران عموما در نقاط دور افتاده به روش های سنتی، خشن فقر دردناک انجام می گیرد و امروزه از مواد ضد عفونی و بهداشتی نیز استفاده می شود. این عمل در بخش هایی از آفریقا، خاورمیانه و آسیا رایج است. در آفریقا این عمل در از جمله در شرق، شمال شرقی و غرب آفریقا در کشورهای سومالی، جیبوتی، اریتره، مالی، شمال سودان، جنوب مصر، سیرالئون، کنیا و اتیوپی اتفاق می افتد. ختنه مسئله بارزی در بین زنان و دختران ۱۳ تا ۴۹ سال این مناطق است. آمار نشان می‌دهد که تعداد زنان و دخترانی که در کشورهای مختلف ختنه شده اند در سومالی ۹۸%، کنیا ۹۷%، سیرالئون ۹۰%، مالی ۸۹%، جنوب مصر و سودان تقریبا ۸۷% و اریتره ۸۳% می باشد. در جنوب مصر و شمال سودان این عمل اکثرا به شکل سنتی قدیم و دردناک انجام میشود.
در خاورمیانه نیز ختنه زنان و دختران در کشورهای ایران، عراق، یمن، و برخی از کشورهای عربی با وسعت کمتری انجام می شود۲. در کشور ایران در بخشی از استانهای هرمزگان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی ختنه زنان و دختران از دیر باز رایج بوده است. طبق گزارش پژوهشگران از جمله کامیل احمدی نویسنده کتاب سنت، انجام این عمل در مناطق جنوبی استان هرمزگان، از جمله در برخی از مناطق میناب، بندر یهل، گنگ گاوبندی، موفق، لارک، کیش، جزیره قشم و هرمز وجود دارد. ختنه دختران در منطقه اورامان استان کرمانشاه و روستاهای روانسر، جوانرود و پاوه انجام می شود. در استان آذربایجان غربی نیز به شمار بسیار کمتری وجود دارد. ۳
ختنه زنان و دختران در این مناطق به خاطر عدم آگاهی، تحصیلات پایین، فقر، فرهنگ مرد سالاری و باورها و سنتهای غلط انجام می شود. اگر چه این سنت بر پایه افکار مرد سالارانه بنا شده ولی توسط زنان پاس داشته شده و ادامه می یابد. بر اساس پژوهش های انجام شده، رسم ختنه دختران به پیش از اسلام و مسیحیت بر می گردد. ختنه دختران در میان اهل تسنن شافعی که اقلیت مذهبی هستند سابقه طولانی دارد. ۳
خوشبختانه ختنه زنان و دختران در ایران رو به کاهش است، زیرا نسل جوان تن به پذیرش این عمل نمی دهند. مهاجرت روستاییان به شهرها و زندگی مدرن شهری و تحصیلات بیشتر، از عمده ترین دلایل کمرنگ شدن این سنت است. فعالان و پژوهشگران حوزه کودکان سالهاست برای درک و از بین بردن این سنت تلاش میکنند. آنها با بر گزار کردن برنامه‌های آموزشی و بهداشتی جهت آگاهی و آموزش زنان این مناطق موفق به کاهش این عمل شده اند.
«در کشورهای اروپا، آمریکا و کانادا و همچنین استرالیا و نیوزیلند در میان مهاجرانی از آفریقا، خاورمیانه و آسیا نیز ختنه زنان و دختران به صورت محدودتری انجام می شود. عمل ختنه زنان و دختران در کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا، سوئد، نروژ و آلمان پیگرد قانونی دارد»۱. مثلا در آلمان از سال ۲۰۱۳ این عمل جرم محسوب میشود و ۱۵ سال حبس برای آن در نظر گرفته شده است.»۴ علی رغم جرم انگاشته شدن ختنه زنان و دختران در کشوری مثل آلمان برخی از خانواده‌های مهاجر و معتقد به این سنت، این عمل را در خارج از کشور میزبان و در مسافرت به کشورهای دیگر انجام میدهند.
«در آلمان آمار رسمی از تعداد زنان و دختران ختنه شده وجود ندارد. گزارشها یی حاکی بر این است که نزدیک به ۶۷۰۰۰ مورد ختنه زنان و دختران دیده شده است که بیش از ۱۷۰۰۰ مورد آن دختران ختنه کرده ای هستند که از کشور خود فرار کرده اند. از اوایل سال ۲۰۱۸ به زنان و دخترانی که در معرض این خطر قرار داشته باشند اولویت پناهندگی داده می شود. در شهر برلین یک مرکز پزشکی برای کمک به این افراد وجود دارد »۵
در ایران اگر چه ختنه دختران در میان بعضی از مناطق کشور وجود دارد، متاسفانه این رفتار خشونت بار از سوی دولت و سازمانهای مربوطه عمدتا نادیده گرفته میشود.
۱. www.desrtflowerfoundation.org
۲. Plan. de
۳. www.bbc.com
۴. www.fuld- mosocho- Projekt. Com
