همزمان با بگیر وببندهای گشت ارشاد برای حفظ حجاب اجباری٫ گشت‌های بارداری هم به تازگی در بیمارستان‌های کشور مستقر شده‌اند (۱). بعد از گذشت هفت ماه از اجرایی شدن قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، هر چند وقت یک بار خبری از تصمیمات تکمیلی در جهت اجرایی شدن هر چه زودتر آن به گوش می‌رسد. به گزارش روزنامه هم میهن (۲)، در مدارس هم فشار بر دختران دبیرستانی برای ازدواج و بچه دار شدن افزایش یافته٫ بطوریکه برای مقاطع دوم متوسطه به بالا مشاوره ازدواج به موقع و پایدار داده می‌شود و آموزش و پرورش هم مخالفتی با آن ندارد. مضاف بر این “سقط جنین فقط با اجازه قاضی”، “تشویق به ازدواج و فرزندآوری در بیمارستان‌ها” و کاهش مراجعه به مراکز مشاوره ژنتیک” از دیگرنشانه های اجرایی شدن این قانون است (۱).
رژیم جمهوری اسلامی ایران، در تلاش برای افزایش نرخ موالید و در سخت‌تر کردن سقط جنین٫ مقرراتی را وضع کرده و نیز وظایفی را برای نهادهای امنیتی و قضایی جهت برخورد با فروش داروهای سقط جنین و مشارکت در سقط در نظر گرفته است (۳). براساس ماده ۵۱، توزیع دولتیِ یارانه‌ای و رایگان وسایل جلوگیری از بارداری ممنوع و فروش داروهای جلوگیری از بارداری هم نیازمند دستور پزشک شده است. ماده ۵۲ عقیم‌سازی (حتی موقت) را جرم‌انگاری کرده است. طبق ماده ۵۴، آزمایشگاه‌ها باید اطلاعات مراجعه‌کنندگان را ثبت آنلاین کرده و بدین طریق زنان باردار شناسایی و اگر فرزندشان بعدا به دنیا نیاید متهم به سقط خواهند شد (۴).
از جمله پیامدهای این قانون باید از افزایش معلولین و کودکان بی‌سرپرست و کودکان مبتلا به اچ.آی.وی. “ایدز” و نرخ بالای سقط‌های غیرقانونی نام برد که بیشترین آسیب جسمی و روحی آن در درجه اول متوجه زنان جامعه خواهد شد. ناهنجاری‌های مادرزادی و بسیاری از اختلالات ژنتیکی می‌تواند در اوایل بارداری شناسایی شوند (۵)، این قانون، زنان را در تنگنا و فشار بیشتری قرار داده و در صورت ناهنجاری جنین و نداشتن مجوز قانونی، ناچار به ادامه بارداری و حفظ جنین معلول شوند و یا اینکه منجر به رویه‌های ناامنی شده که جان آنها را به خطر بیندازد. در حال حاظر از هر دوازده مرگ ناشی از زایمان، یک مورد مربوط به سقط جنین نا امن است (۶).
افزایش جمعیت به هر قیمتی ابعاد تراژیک و غم انگیز وسیعی در بر خواهد داشت، با توجه به بیماری‌هایی نظیر ایدز و اچ. پی. وی “زگیل تناسلی” که متاسفانه طبق گفته کارشناسان رو به افزایش است، مخاطرات جدی برای سلامت جامعه به دنبال خواهد داشت. محدودیت‌های ایجاد شده برای توزیع رایگان و ارائه اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری در شرایطی صورت میگیرد که در‌حال‌حاضر اصلی‌ترین دلیل ابتلا به ایدز، ارتباط جنسی محافظت‌نشده است. مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری مبارزه با ایدز در ایران هشدار داده که محدودیت‌های ایجاد شده برای روش‌های پیشگیری از بارداری در ایران با هدف افزایش جمعیت می‌تواند «بارداری‌های ناخواسته و بیماری‌های آمیزشی را افزایش دهد و به افزایش موارد ایدز نیز در کشور کمک کند» و زنان قربانیان اصلی ایدز در ایران خواهند بود (۷،۸،۹).
با وجود شکاف طبقاتی عمیق و گسترده و با توجه به ساختارهای غلط اقتصادی که باعث هر چه فقیر تر شدن خانواده ها می شود، خانم سیمین کاظمی، جمعیت‌شناس و جامعه‌شناس سلامت در ایران هشدار داده که «این اجبارها و فشارها و نقض حریم خصوصی عمدتا دامن‌گیر بخشی از جامعه می‌شود که ثروت و منابع لازم برای عبور از ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها را ندارند. سزارین، سقط جنین، پیشگیری از بارداری و غربالگری بیش از پیش به امتیازاتی تبدیل می‌شوند که در اختیار طبقه ممتاز قرار می‌گیرند و فقرا از آن محروم‌تر می‌شوند. تأثیرش بر فرودستان، تولد کودکان ناخواسته و با ناهنجاری‌های کروموزومی و عوارض بارداری و زایمان و سقط جنین ناامن برای زنان خواهد بود. بار اصلی این طرح بر دوش فقرا وبخش آسیب‌پذیر جمعیت است و اگر قرار باشد تأثیری داشته باشد به جمعیت این بخش می‌افزاید و همزمان به بازتولید فقر می‌انجامد». (۱۰)
حق انتخاب بچه دار شدن و زمان آن، حق اساسی وطبیعی هر انسان است. این قانون تنها به خانه نشین کردن زنان اکتفا نکرده وبر اساس کنترل هر چه بیشتر بر بدن زنان شکل گرفته است. تصویب و اجرای این قانون همراه دیگر قوانین زن ستیز در کشور، زنان را به برده هایی تبدیل میکند که هیچ حق و اختیاری در خصوص چگونه زندگی کردن خود ندارند و این جامعه مرد سالار است که به جای آنها فکر کرده و تصمیم میگیرد و صلاح زندگی آنها را تشخیص می‌دهد.
منابع
- گشت بارداری در بیمارستان‌ها! – زاگاه (zaagaah.com)
- روزنامه «هم‌میهن»: فشار به زنان بیمار و دختران دبیرستانی برای بچه‌دار شدن بالا رفته (iranintl.com)
- توزیع رایگان یا یارانه‌ای وسایل پیشگیری از بارداری ممنوع شد – همشهری آنلاین (hamshahrionline.ir)
- اتهام سقط جنین برای مادران بارداری که فرزندشان به دنیا نیاید | شهرآرانیوز (shahraranews.ir)
- آزمایش تشخیصی نمونه برداری از پرزهای جفتی یا CVS (madarsho.com)
- سازمان بهداشت جهانی: لغو حق سقط جنین در آمریکا تلفات جانی خواهد داشت | ایندیپندنت فارسی (independentpersian.com)
- هشدار در مورد احتمال وقوع «موج» ایدز در ایران در پی محدودیت روش‌های پیشگیری (radiofarda.com)
- دیدبان حقوق بشر: طرح حمایت از خانواده، برای زنان ایران خطرناک است – BBC News فارسی
- Women’s right to abortion care | MSI Reproductive Choices (msichoices.org)
۱۰. پیامدهای طرح جوانی جمعیت: بازتولید فقر؛ افزایش شکاف ملت- دولت (asriran.com)
