۳۴ سال از کشتار وسیع زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷می گذرد. مراسم سالگرد این کشتار که به درستی فاجعه ملی نامیده شده است؛ هر ساله در گورستان خاوران با حضور خانواده ها و گاه بسته به شرایط همراه با دیگر فعالان سیاسی برگزار می شود. از سال ۱۳۶۸، اولین سال این کشتار خانواده ها نزدیکترین جمعه به ۱۰ شهریور را به این امر اختصاص داده اند و سعی می کنند در این روز در خاوران حضور داشته باشند؛ تا یاد عزیزان جان باخته را گرامی و زنده نگه دارند. در طی این ۴۳ سال حضور در خاوران دستخوش تغییر و تحولات شده است. چندین بار رژیم سعی کرده به نحوی آثار جنایت خود را در خاوران از بین ببرد ولی هر بار با مقاومت خاوران عقب نشسته و باز در فرصتی مناسب هجوم آورده است.
امسال یکی از اعضا هیئت مرگ که مستقیم در تصمیم گیری برای قتل عام زندانیان سیاسی نقش اساسی داشته ابراهیم رییسی، رییس جمهور حکومت اسلامی است. اخیرا حاکمیت دور خاوران دیوارهای رفیع بتنی کشیده و دوربین گذاشته و از جمع شدن خانواده ها بشدت جلوگیری می کند. اما همانطور که خانواده ها با تلاش و پیگیری نگذاشتند جنایت و کشتار فجیع زندانیان سیاسی که قبلا در همین بی دادگاههای رژیم به حبس های کوتاه مدت و بلند مدت محکوم شده و دوران حبس خود را میگذراندند در سکوت و بی خبری که رژیم خواهان آن بود و هست فراموش شود، اینبار هم نخواهند گذاشت این کشتار در سکوت و انکار حاکمیت پیرامون آن به فراموشی سپرده شود. قاضی جفری رابرتسون در کتاب کشتار زندانیان سیاسی ایران در سال ۶۷ در باره این فاجعه حقوق بشری می گوید: « در تاریخ رویدادهای هولناک پس از جنگ جهانی دوم، این کشتار قابل مقایسه با کشتار سال ۱۳۷۴ (۱۹۹۵) در شهر سربره نیتسای یوگسلاوی است به ویژه از لحاظ ناتوانی و بی پناهی قربانیان. اما اگر حسابگری های بیرحمانه ملاک باشد به یقین رهبران جمهوری اسلامی گوی سرقت را از مرتکبان کشتار سربرنیتسا ربوده اند»
امسال به رغم دستگیری و دادگاه حمید نوری دادیار زندان گوهردشت، یکی از عاملین این کشتار، در کشور سوئد که در نزدیک به صد جلسه علنی دادگاه برگزار شد، بازماندگان از این کشتار که بعضی از آنها خود در دستگیری حمید نوری سهم بسزا و قابل تقدیری داشتند به عنوان شاهد از آنچه که در مرداد ماه سال ۶۷ و قبل از آن بر آنها و زندانیان قتل عام شده رفته سخن گفتند. همچنین برخی از خانواده ها که امکان حضور در دادگاه را داشتند و عزیزانشان در زندان گوهردشت (رجایی شهر) محل کار حمید نوری معروف به حمید عباسی دوران محکومیت خود را میگذراندند در این دادگاه به عنوان شاکی گواهی دادند. متهم حمید نوری مجرم شناخته و به اشد مجازات که در کشور سوئد حبس ابد است محکوم شد. دادگاه حمید نوری امید به اجرای عدالت و دادخواهی را در دل خانواده ها زنده کرد و علاوه بر آن جهان بر آن چه در زندان‌ها بر زندانیان گذشت آگاهی پیدا کرد. خانواده ها اینبار یاد عزیزانشان را با امید بیشتری به دادخواهی و کشف حقیقت مثل هر سال گرامی و زنده نگه می دارند و نخواهند گذاشت علیرغم شدت عمل رژیم یاد این قربانیان و سبعیتی که بر آنها رفت فراموش شود. در چهل و سومین سال این کشتار یاد عزیزان و رفقای خود را گرامی میداریم و بر امر دادخواهی و اجرای عدالت پا می فشاریم.
جمعه ۱۱ شهریور ۱۴۰۱- ۲ سپتامبر ۲۰۲۲
