پرسش مهم تاریخی حالا این است که با آمدن پزشکیان آیا انتظار می‌رود تحولی مهم در ساختار قدرت و سیاست‌های جاری کشور انجام شود؟
از روزی که لیست نامزد‌های مورد تائید نظام منتشر شد باور کردم که هیأت حاکمه جمهوری اسلامی مصمم شده است انتخابات جاری را رقابتی کند و زمینه فراهم ساخته است که اصلاح طلبان در آن شرکت مستقیم داشته باشند. این تصور که جبهه پایداری مدافع بازگشت اصلاح‌طلبان به رقابت با آن‌ها بوده است اشتباه است. تنها تحلیل درست این است که دستگاره رهبری جمهوری اسلامی به دلیل عملکرد دولت مورد حمایت جبهه پایداری، یعنی دولت رئیسی، از یک سو و با توجه به انفجاری بودن سطح نارضایی و اعتراض در سراسر کشور، به این نتیجه رسیده که بدون بازگشت اصلاح طلبان به قدرت جمهوری اسلامی ایران از درون متلاشی می‌شود. تمام رویا‌های خالص‌سازی به فاسدتر شدن نهاد‌ها و به دعوا‌ها و افشاگری‌های متقابل آن‌ها با هم منتهی شده بود. در بازگشت از راهی که مدل انتخابات ۱۴۰۰ پیشاروی حکومت قرار داده بود جنبش مهسا نقشی تعیین‌کننده داشته است. جنبش مهسا درسی فراموش ناشدنی به این حکومت داد.
پیش‌بینی می‌کنم دور تازه‌ای از سیاست در کشور ما آغاز شده که تنها دو نیروی متشکل و دارای پایگاه اجتماعی معین وجود خواهد داشت و با هم رقابت خواهند داشت. پیش‌بینی می‌کنم که آقای خامنه‌ای، برخلاف گذشته، خواهان حبس و حصر و حذف یک طرف به نفع طرف دیگر نیست. پیش‌بینی می‌کنم دولت اصلاحات تازه‌ای در ایران شکل خواهد گرفت که بر خلاف گذشته هم توان و زمینه تعامل با دستگاه رهبری را خواهد داشت و هم زبان گفتگو با مردم و امکان نهادسازی در پائین را.
به وضوح قابل مشاهده است که در طیف بسیار گسترده‌ای که به محوریت جبهه اصلاحات عمل می‌کنند، نیز تفاوت راهبردی و منافع سیاسی مشهود است. تا جایی که وحدت صفوف آن‌ها در آینده مورد سؤال است. با این حال با شناختی که من از این طیف‌ها دارم با توجه به کنترل دستگاه دولت توسط آقای پزشکیان، زمینه گسترده‌ای خواهد داشت که نیروهای مذکور متحد بمانند.
به این ترتیب صحنه سیاست‌گذاری در ایران در چشم انداز آتی عملاً تحت تأثیر کنشگری دو تشکل سیاسی عمده، به واسطه دستگاه رهبری، شکل خواهد گرفت و نیروهای سیاسی اپوزیسیون در عمل فراخوانده می‌شوند که استراتژی و تاکتیک خود را اجباراً با این رقابت‌ها و برای تأثیر‌گذاری بر عمل سیاسی آن‌ها طراحی کنند.
نظر به پیوند‌های مشهودی که جبهه اصلاحات با تشکل‌های مدنی دارد، و نظر به این که در طیف کنشگران مدنی کشور هم سابقه همکاری و تعامل با اصلاح طلبان جدی است، به نظر می‌رسد که تشکل‌های جامعه مدنی از فرصت‌ها و فضا‌های مناسب‌تری برای سازمان دهی، نهادسازی و بسط همپیوندی‌ها با گروه‌های ذینفعان بهره‌مند خواهند شد.
برگرفته از سامانه بی بی سی
